دکتر عباس صداقت رييس اداره ايدز وزارت بهداشت گفت آمار تخمينی رسمی از شمار افراد مبتلا به اچ آی وی و ايدز در ايران ۶۰ الی ۷۰ هزار نفر است. اين آمار نسبت به سه سال گذشته رشدی ۵۰ درصدی داشته است.
دکتر حميدرضا ستايش هماهنگ کننده مقيم سازمان ملل متحد در ايران در مسئله ايدز، در مصاحبه با راديوفردا می گويد درباره مبتلايان به اين بيماری آمار واقعی وجود ندارد بلکه يک آمار ثبت شده و يک آمار برآوردی وجود دارد.
حمید رضا ستایش
او می گويد آمار ثبتی شامل مبتلايانی است که به شکلی در سيستم نظام ثبتی کشور وارد شده اند و آمار برآوردی، شمار دقيق تری از متبلايان را نشان می دهد.
دکتر ستايش می گويد: « در کشورهای پيشرفته معمولا بيش از ۸۰ درصد مبتلايان در نظام بهداشتی ثبت شده اند در حالی که موارد ثبت شده در ايران تقريبا ۲۰ الی ۳۰ درصد شمار کلی است.»
طبق آمار منتشر شده در اواخر سال ۲۰۰۳ شمار مبتلايان به اچ آی وی در ايران ۳۵ الی ۴۰ هزار تن اعلام شد. اين رقم اکنون به ۶۰ الی ۷۰ هزار يعنی حدود دو برابر رسيده است.
دکتر حميدرضا ستايش درباره نحوه عمل کرد نهادهای مسئول کنترل و اطلاع رسانی درباره ايدز به راديوفردا می گويد که از اواخر سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵ در فاصله دو سال آمار تقريبا بيش از دو برابر شد و طبق مدل رياضی، اين آمار همچنان هم در حال افزايش است.
او می گويد: «خوشبختانه در سه چهار سال گذشته اقدامات خوبی انجام شده که نتيجه آن را در ۵ تا ۱۰ سال آينده خواهيم ديد زيرا اچ آی وی می تواند سال های سال بدون علامت در بدن افراد باقی بماند. داشتن برنامه استراتژيک در کشور، راهبرد ملی و مصوبه هيات وزيران درسال ۱۳۸۱ ، و پس از آن برنامه کميته کشوری ايدز ، اختصاص بودجه و پذيرش مسئله در کشور از کارهای مثبتی است که انجام شده در کشور است.»
دکتر حمید رضا ستایش
به گفته وی، پانتيجه ای که پس از سه چهار سال برنامه کنترل ايدز در زندان ها دريافت شده، مثبت بوده و می توان آن را در رديف کارهای خوب جهانی انجام شده قرار داد.
دکتر ستايش درباره فعاليت های انجام شده در محيط متمرکز زندان ها با هدف کنترل بيماری ايدز در ميان زندانيان گفت: «اين مسئله پذيرفته شد که در زندان ها مواد مخدر وجود دارد. يا بايد جايگزينی برای آن پيدا کرد يا به نوعی خطر آن را کم کرد.»
او می گوید در زندان های ايرانی يکی از گسترده ترين برنامه های متادون اجرا می شود.
دکتر ستایش می افزاید: «طبق آخرين آمارها درحال حاضر ۹ هزار و ۵۰ نفر در زندان ها تحت درمان با متادون هستند که اين افراد ديگر تزريق نخواهند کرد. البته در زندان خطرهای ديگری نيز وجود دارد. در سطح جامعه نيز افرادی را داريم که مثلا ۵ سال معتاد تزريقی بوده اند اما الان کاملا آن را کنار گذاشته اند، يا متادون مصرف می کنند و يا نمی کنند و به زندگی عادی بازگشته اند. کسانی که تا سه سال پيش کارتن خواب بوده اند اچ آی وی مثبت هم هستند اما اکنون به عنوان يک شهروند مفيد کار ميکند و قابل احترام است.»
اين پزشک و کارشناس سازمان ملل متحد در ايران در زمينه ايدز الگوی رفتارهای پرخطر در زمينه ابتلا به ايدز را به سه دسته تقسيم می کند: «تماس جنسی حفاظت نشده، يعنی بدون کاندوم، بيشترين خطر را دارد. رفتار جنسی بدون کاندوم ميان يک فرد مبتلا و يک غير مبتلا که می تواند زن و شوهر يا نباشند، اتفاق می افتد. اين رفتار جنسی می تواند ميان زن و مرد و يا مرد با مرد باشد که مورد دوم خطر بيشتری دارد. تزريق با وسايل مشترک، نه فقط سرنگ و سوزن بلکه تمامی وسايل تزريق مثل فيلتر و قاشق، که اين کار ويروس هپاتيت را نيز منتقل می کند. همچنين زنان مبتلايی که به نوزادان خود شير می دهند، اين بيماری را به آنها منتقل می کنند.»
به گفته دکتر حميدرضا ستايش، دو مورد بيشتر مساله ساز و تعيين کننده، «تماس جنسی بدون کاندوم و تزريق مشترک است.»