میلان کوندرا، نویسنده معروف چک که سالهاست در فرانسه زندگى مىکند، در سال ۱۹۵۰، هنگامى که دانشجویى ۲۰ ساله بود با مراجعه به پلیس هویت فردى را فاش ساخت که براى سرویسهاى اطلاعاتى غربى در چکسلواکى سابق مشغول جاسوسى بود.
خبرچینى که به قیمت ۱۴ سال حبس براى «میروسلاو دورژاچک» در زندان کمونیسم تمام شد.
این مسیله از عصر روز یکشنبه به یکى از مهمترین موضوعات در رسانه هاى جمهورى چک تبدیل شده است.
شناختهشدهترین نویسنده چک
میلان کوندرا یکى از شناختهشدهترین نویسندگان معاصر اهل چک است که در سال ۱۹۸۱ تبعه کشور فرانسه شد. او در سال ۱۹۷۵ چکسلواکى سابق را ترک کرد.
هفته نامه «رسپکت» چاپ جمهورى چک مىنویسد: در میانه محاکمههاى نمایشى کمونیستى در دهه ۱۹۵۰، که طى آن ده ها هزار تن به مرگ محکوم شدند، کوندرا به پلیس مراجعه کرد و مردى را لو داد که حتى او را نمىشناخت.
گزارش پلیس به تاریخ ۱۴ مارس ۱۹۵۰ مىنویسد: «میلان کوندرا، دانشجوى ۲۰ ساله، متولد اول آوریل ۱۹۲۹ در برنو، به پلیس گزارش داد که میروسلاو دورژاچک، خلبان سابق نظامى که براى سازمانهاى اطلاعاتى غربى کار مىکرد و پیشتر به آلمان گریخته بود، اکنون با یک دختر دانشجو در خوابگاه زندگى مىکند و به شکل مخفیانه مشغول جاسوسى علیه چکسلواکى است.»
میروسلاو دورژاچک پس از گزارش کوندرا به پلیس به ۲۲ سال حبس محکوم شد هر چند پیشتر براى او مجازات مرگ در نظر گرفته شده بود.
دورژاچک پس از کودتاى کمونیستى سال ۱۹۴۸ چکسلواکى را ترک کرده بود. او در کمپ پناهندگان در آلمان بود که به استخدام سرویس اطلاعاتى چکسلواکى با حمایت آمریکا در آمد و براى ماموریت به چکسلواکى اعزام شد. اما سفر او به وطنش سرانجام خوشى نداشت.
میروسلاو دورژاچک پس از گزارش کوندرا به پلیس به ۲۲ سال حبس محکوم شد هرچند پیشتر براى او مجازات مرگ در نظر گرفته شده بود.
او ابتدا به زندان و سپس به معدن اورانیوم براى کار اجبارى فرستاده شد. معدنى که مقصد معمول زندانیان سیاسى در آن زمان به شمار مى رفت. میروسلاو دورژاک در سال ۱۹۶۳ کمى پس از انتشار موفقیتآمیز رمان «عشقهاى خندهدار» کوندرا آزاد شد.
دورژاچک ۸۰ ساله اکنون در سوئد است و دوران نقاهت خود را پس از سکته مغزى سپرى مىکند. همسر آقاى دورژاچک به رسانههاى چک گفته است که میلان کوندرا هرگز براى عذرخواهى با همسرش تماسى نگرفته است.
میلان کوندرا که جاى خود را به عنوان یک کمونیست اصلاحطلب در دهه ۶۰ میلادى باز کرده بود، پس از اشغال چکسلواکى توسط روسیه در سال ۱۹۶۸ از داشتن زندگى اجتماعى محروم شد.
کوندرا نویسنده رمانهاى معروف «بار هستى»، «شوخى»، «زندگى جاى دیگرى است» و «والس خداحافظى» در سال ۱۹۷۵ به فرانسه مهاجرت کرد و همواره سعى کرده زندگى شخصى خود را از زندگى حرفه اى اش جدا کند. او سالهاست که ارتباطى با رسانه ها برقرار نکرده است.
آدام هرادیلک، کارمند موسسه مطالعات حکومتهاى خودکامه، نام میلان کوندرا را به شکلى کاملاً تصادفى در سند پلیس یافت، او به دنبال جزئیات پروندهاى درباره «ایوا میلیتکا» یکى از اقوام خود و از دوستان دورژاچک بود که ناگهان به نام میلان کوندرا برخورد.
میلان کوندرا به درخواست مجله «رسپکت» براى ارائه اظهار نظر پاسخى نداده است.
اغلب رمانهاى میلان کوندرا پس از سال ۱۹۶۸ در چک ممنوع شد و چندین کتاب او هنوز هم در میان کتاب خوان هاى چک محبوبیتى ندارند.
میلان کوندرا یک سال پیش، و پس از چاپ معروفترین کتابش، «بار هستى» در چک، برنده جایزه ادبیات جمهورى چک شد.