روزنامه « وال استريت ژورنال» در مطلبی با عنوان « بحران مالی ممکن است از تسلط جهانی آمريکا بکاهد»، نوشت: در گزارش همه جانبه ای که اخيرا توسط دستگاه های دولتی آمريکا تهيه شده است، اين کشور در سال های آينده کماکان نقش برتر خود را در جهان حفظ خواهد کرد، هر چند صرفه جويی مالی ناشی از بحران اقتصادی ممکن است از ميزان نفوذ و اقتدار جهانی آن بکاهد.
به نوشته وال استريت ژورنال، شوک تاريخی اقتصاد آمريکا در ماه های اخير با کاهش توانايی اش برای اعمال اراده خود در سطح حهانی همزمان بود.
اقتدار و نفوذ آمريکا در دوره اخير از سوی قدرت های اقتصادی در حال ظهور مثل چين، هند و کشورهای توليد کننده انرژی مانند روسيه و ايران به چالش کشيده شده است.
وال استريت ژورنال در ادامه اين مقاله نوشت: دستگاه های اطلاعاتی آمريکا در حال انجام آخرين بررسی ها در مورد گزارش تحقيقی هستند که به موقعيت آمريکا در دهه های آينده می نگرد.
اين گزارش قرار است در ماه نوامبر و پس از برگزاری انتخابات رياست جمهوری منتشر شود.
تام فينگار، يکی از کارشناسان امنيتی- اطلاعاتی آمريکا، طی یک سخنرانی در هفته جاری، گفت: به اعتقاد تنظيم کنندگان اين گزارش، آمريکا کماکان قدرت برتر خواهد بود، اما ميزان نفوذ و اقتدار آن از امروز تا سال ۲۰۲۵ به شکل قابل ملاحظه ای کاهش خواهد يافت.
به نوشته وال استريت ژورنال، يکی از مقدم ترين عوارض بحران مالی فعلی بر عملکرد آمريکا، کاهش حجم کمک های خارجی اين دولت خواهد بود. دولت خودگردان فلسطين در ماه مارس ۱۵۰ ميليون دلار کمک مالی از آمريکا دريافت کرد و قرار است ۱۵۰ ميليون دلار ديگر در مرحله بعدی دريافت کند. ولی در شرايط فعلی، رهبران فلسطينی نگرانند که کنگره آمريکا ممکن است در سال های آينده با اهدای کمک های ديگر موافقت نکند.
تام فينگار، کارشناس ارشد امور اطلاعاتی
سلام فياض، نخست وزير تشکيلات خودگردان فلسطينی، اخيرا در مصاحبه ای گفت :« صحبت هايی در مورد تاثير بحران مالی فعلی بر کمک های خارجی آمريکا مطرح می شود، ولی به نظر من، مشروط کردن کمک های مالی يک اشتباه بزرگ است و اين نامناسب ترين عرصه برای صرفه جويی است.»
به نوشته اين روزنامه، ديپلمات های عرب می گويند: از هم اکنون، شواهدی را در مورد کاهش نفوذ آمريکا در منطقه مشاهده کرده اند . دولت های سوريه و اسرائيل در سال جاری، گفت وگوهای غيرمستقيم خود را با ميانجيگری ترکيه از سرگرفتند و دولت لبنان مذاکرات شراکت در قدرت سياسی با گروه حزب الله را آغاز کرد. دولت آمريکا در هيچيک از اين دو مورد هيچ نقش مستقيمی نداشت.
مذاکرات صلح بين اسرائيل و فلسطينيان با ميانجيگری دولت آمريکا نيز بعيد است آنگونه که واشينگتن اميد داشت، در سال جاری ميلادی به نتيجه برسد.
به نوشته وال استريت ژورنال، يکی از سئوالات اصلی اين است که آيا قدرت های اصلی مثل چين و روسيه ازوضعيت بحرانی اقتصاد آمريکا برای پيشبرد سياستهای تعرضی بهره برداری خواهند کرد يا خير.
ميخاييل ساکاشويلی، رييس جمهوری گرجستان، در مصاحبه ای گفته است که دولت روسيه از اين خلاء قدرت برای گسترش نفوذ خود در اروپای شرقی و مرکزی استفاده خواهد کرد.
وال استريت ژورنال، در عین حال، افزود: بحران مالی جاری باعث لطمه شديد بر اقتصاد کشورهايی شده است که در مقابل آمريکا قرار دارند.
کاهش نرخ نفت به سطح ۷۰ دلار مسلما به اقتصاد کشورهايی نظير روسيه، ايران و ونزوئلا لطمه خواهد زد و منابع مالی آنها را برای پيشبرد سياست هايی که اهداف آمريکا را تهديد می کند، محدود خواهد کرد.
به نوشته وال استريت ژورنال، وقوع رکود اقتصادی جهانی موجب تضعيف کشورهای ضعيفی نظير پاکستان و افغانستان خواهد شد و می تواند باعث تقويت موقعيت تبليغاتی گروه هايی شييه به القاعده شود.
بروس هوفمن، پروفسور سياست خارجی در دانشگاه جرج تاون، که مقالات متعددی در مورد القاعده نوشته است، گفت:« بحران اقتصادی آمريکا برای اين گروه ها مثل زمانی است که کوسه ها در دريا بوی خون می شنوند.»
به نوشته وال استريت ژورنال، حتی قبل از فراگير شدن اين بحران اقتصادی، دستگاه های اطلاعاتی آمريکا در پيش بينی های خود اعلام کردند که طی ۱۵ سال آينده از ميزان نفوذ اين کشور در سطح جهان کاسته خواهد شد. اين يکی ازعناصر کليدی در گزارش تحقيقاتی جديدی است که به پروژه ۲۰۲۵ مشهور شده و دفتر مديريت امنيت ملی آمريکا، آن را برای دولت بعدی تهيه کرده است.
تام فينگار، کارشناس ارشد امور اطلاعاتی، گفت: دوران پس از جنگ سرد و تسلط چشمگير آمريکا که طی آن، شاهد برتری فزاينده اين کشور از نظر نظامی، سياسی، اقتصادی و حتی فرهنگی بوديم، با سرعتی فزاينده رو به کاهش است، به استثنای مورد برتری نظامی.
وال استريت ژورنال اضافه کرد: اين شرايط بر اصلاحات و تغيير ساختار نهادهای بين المللی مثل سازمان ملل متحد، بانک جهانی و صندوق بين المللی پول تاثير خواهد گذاشت. در حال حاضر، ديپلمات های سازمان ملل متحد در حال بحث در مورد گسترش تعداد اعضای شورای امنيت هستند تا قدرت های درحال ظهور را نيز در ميان اعضای آن که پس از پايان جنگ جهانی دوم شکل گرفت، بگنجانند. همزمان، بحث های ديگری در جريان است که برای صندوق بين المللی پول نيز دفاتر يا نهادهای منطقه ای و مکمل تاسيس شود.
- «بسياری از مقامات آمريکايی و اروپايی می گويند که دولت آمريکا هنوز هم از بهترين موقعيت برای تاثير گذاری بر رويدادهای بين المللی برخوردار است، به خصوص اگر اقدامات جاری برای خروج از بحران مالی و اقتصادی به سرعت نتيجه دهد.»
به نوشته اين روزنامه، با اين همه، بسياری از مقامات آمريکايی و اروپايی می گويند که دولت آمريکا هنوز هم از بهترين موقعيت برای تاثير گذاری بر رويدادهای بين المللی برخوردار است، به خصوص اگر اقدامات جاری برای خروج از بحران مالی و اقتصادی به سرعت نتيجه دهد.
بودجه نظامی آمريکا تقريبا معادل جمع بودجه نظامی تمامی قدرت های بزرگ است . با وجود شوک اخير بر اقتصاد آمريکا، نرخ برابری دلار و اوراق قرضه دولتی اين کشور در هفته های اخير در مقابل ارزهای ديگر افزايش يافته که به اعتقاد برخی صاحبنظران نشانه ادامه موقعيت برتر آمريکا است.
بسياری از کشورها، از ژاپن و اسرائيل گرفته تا متحدان اروپايی آمريکا، هنوز هم به قدرت آمريکا برای تضمين ثبات منطقه ای در گوشه و کنار جهان احتياج دارند.
رابرت گيتس، وزير دفاع آمريکا، که به تازگی از سفر به کشورهای متحد آمريکا بازگشته است، روز چهارشنبه در پاسخ به اين سئوال که آيا قدرت اين کشور رو به زوال است، گفت :« خير، تمامی کشورها خواستار روابط نزديک تری با آمريکا هستند. از نگاه آنها، آمريکا هنوز هم بهترين و آخرين اميد است.»