خبرگزاری آسوشیتد پرس در گزارشی پیرامون جزایر سه گانه ابوموسی و تنب های بزرگ و کوچک در خلیج فارس آورده، که امارات متحده عربی در مورد ادعای حاکمیت بر آن ها، به پشتوانه رابطه نزدیکش با آمریکا، رویکرد جسورانه تری در برابر جمهوری اسلامی ایران اختیار کرده است.
شیخ عبدالله بن زاید، وزیر امور خارجه امارات، در سخنرانی ماه سپتامبر خود در مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «مسئله ادامه اشغال سه جزیره امارات از سوی ایران از سال ۱۹۷۱ تاکنون برای ما اهمیت بنیادی دارد.»
تاکنون هیج مقام مسئول امارات متحده عربی در چنین سطح بالایی در این زمینه اظهار نظر نکرده بود. این رویکرد جسورانه بخشی از تلاش های این کشور نفت خیز در این راه است که در عرصه جهانی بیشتر جدی گرفته شود.
امارات مدت سه دهه ادعای خود در مورد سه جزیره واقع در تنگه استراتژیک هرمز، ابوموسی و تنب های بزرگ و کوچک، را بی سروصدا دنبال کرد. اما در تابستان سال جاری روش خود را تغییر داد و به دیپلماسی سرسختانه تری روی آورد تا حمایت دیگر کشورها را برای آن چه خود «رهایی قلمروی اعراب از اشغال غیرقانونی ایران» می خواند جلب کند.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، دیدار اخیر عبدالله از تهران برای ارتقای «روابط دوجانبه» بیانگر تمایل امارات برای حل مشکلاتش با ایران از راه گفتگو است، اما امارات همزمان در پشت پرده، گروه هایی چون شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه عرب را زیر فشار گذاشته تا برای دست یافتن به کنترل این منطقه استراتژیک به این کشور کمک کنند.
در همین راستا عبدالرحمن العطيه، دبيرکل شورای همکاری خليج فارس، اواخر مردادماه سال جاری تاسيس دفاتر دريايی ايران در جزيره ابوموسی را به شدت محکوم کرد.
امارات متحده عربی در گفتگو با دیپلمات های غربی نیز از این که تهران حل مناقشه به کمک یک میانجی بین المللی را رد کرده انتقاد کرده است.
این نوع فعالیت ها تاکنون اندکی حمایت غربی ها را نیز برای امارات به ارمغان آورده است.
هفته گذشته نشریه «د نشنال» چاپ ابوظبی به نقل از فرانکو فراتینی، وزیر امور خارجه ایتالیا، نوشت: «جامعه بین الملل باید به امارات کمک کند که به طریقی به ایران بفهماند که اشتباه می کند و باید برای بررسی این مسئله دور میز بنشینند.»
با این حال کمتر پیش می آید که شیخ نشین های محافظه کار خلیج فارس که معمولا در انتقاد از همسایه بزرگ خود جانب احتیاط را می گیرند چنین موضع جسورانه ای در پیش بگیرند.
سایمون هندرسون، مدیر برنامه خلیج فارس و سیاست انرژی در موسسه خاور نزدیک مستقر در واشنگتن، می گوید: «آنها ایران را همسایه ای توسعه طلب و قلدر می دانند، اما دوست ندارند این را واضح و شفاف اعلام کنند.»
تحلیل گران معتقدند بخشی از این اعتماد به نفس جدید امارات متحده عربی نتیجه رابطه اش با ایالات متحده است.
هندرسون می گوید: «در واقع امارات با حمایت کشورهای خلیج فارس و احتمالا پشتیبانی آمریکا دارد به تهران می گوید که عقب بکش و مواظب رفتارت باش.»
موقعیت جغرافیایی این جزایر در تنگه هرمز دلیل اصلی جذابیت آنهاست. در حال حاضر نیروهای سپاه پاسداران جمهوری اسلامی و ناوهای آمریکایی در این آبراه که محل عبور ۴۰ درصد از نفت جهان است گشت می زنند.
جمهوری اسلامی از این جزایر به عنوان ایستگاه قایق ها، موشک ها، رادارها، و نیروهای خود در تنگه هرمز استفاده می کند.
ایران معتقد است که بر اساس توافق نامه ای که هشت سال پیش از انقلاب اسلامی بین شاه ایران و حاکم شارجه، یکی از هفت امارت امارات متحده عربی، امضا شده حق آن را دارد که بر جزیره ابوموسی نظارت داشته باشد و در آنجا نیرو پیاده کند.
سه جزیره ابوموسی و تنب های بزرگ و کوچک در سال ۱۹۷۱ پس از خروج بريتانيا از منطقه به ايران واگذار شدند. يک روز پيش از آن که امارات از تحت الحمايگی بريتانيا خارج شود، ايران براساس يادداشت تفاهمی سه جانبه با اميرنشين شارجه و بريتانيا نيروهای خود را در ابوموسی مستقر کرد.
چهار کشور عرب منطقه پس از استقلال امارات، در نامه ای به شورای امنيت سازمان ملل، از ادعای مالکيت امارات بر جزاير ابوموسی، تنب بزرگ و کوچک حمايت کرده و خواهان رسيدگی شورای امنيت سازمان ملل به اين موضوع شدند.
اين در حالی بود که شورای امنيت در دسامبر ۱۹۷۱ درخواست امارات را از دستور کار خود خارج کرد و رسيدگی به آن را نپذيرفت. از سال ۱۹۹۲ اين جزاير بارديگر مورد ادعای ارضی امارات متحده قرار گرفته است.
ايران همواره ادعای امارات را رد کرده و اين جزاير را جزئی جدایی ناپذير از خاک خود دانسته است. تهران همچنين درخواست ابوظبی برای ارجاع موضوع اختلافات دو کشور به دادگاهی بين المللی بر سر اداره ابوموسی را رد می کند و خواستار حل و فصل اين مسائل از طريق گفت و گوهای دو جانبه شده است.
