در ادامه واکنش به مواضع تند ترکیه و عربستان سعودی، وزیر خارجه ایران از این دو کشور با عنوان کشورهای «مؤثر شکستخورده» نام برده و گفت که مقامات ترکیه «کمحافظه» و «قدرناشناس»اند و فراموش کردهاند که مقامات جمهوری اسلامی هنگام کودتای تیرماه برای حمایت از آنان «تا صبح نخوابیدند».
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، در مصاحبه با شماره روز پنجشنبه، پنجم اسفندماه، روزنامه ایران در واکنش به سخنان مطرح شده علیه جمهوری اسلامی در کنفرانس امنیتی مونیخ گفت که ایران «یک کنشگر تعیینکننده» و «موفق» در منطقه است.
وی در پاسخ به پرسشی تاکید کرد که ترکیه و عربستان سعودی کشورهای «مؤثر شکستخورده»اند و سیاستهایشان در منطقه «به بنبست رسیده است».
به گفته آقای ظریف، این کشورها «در قیاس با جمهوری اسلامی قدرتی ندارند»، اما «به امید جهت دادن به سیاستهای ترامپ سروصدا میکنند».
وی در عین حال اضافه کرد: «آن چه باعث شده عدهای از تحلیلگران پیشبینی کنند ممکن است راه جمهوری اسلامی در آینده کمی دشوار شود، تقارن مواضع ترامپ با این کشورها و احتمال همافزایی آنهاست.»
وزیر خارجه ایران که پیش از این از ائتلاف علیه گروه حکومت اسلامی یا داعش به رهبری آمریکا با عنوان «ائتلاف توابین» نام برده بود گفت که این ائتلاف اکنون «ائتلاف ناکامان» است.
در کنفرانس امنیتی مونیخ، عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان سعودی، و آویگدور لیبرمن، وزیر دفاع اسرائیل، از نقش ایران در منطقه بهتندی انتقاد کردند.
در مقابل بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، روز دوشنبه، دوم اسفند، در واکنش به این سخنان اعلام کرد که «شواهد و قرائن زیادی حکایت از هماهنگیهای این دو رژیم در پروندههای منطقهای دارد».
مولود چاوشاوغلو، وزیر خارجه ترکیه، نیز در سخنانی در کنفرانس امنیتی مونیخ، که با توجه به واکنش اقای ظریف مقامات جمهوری اسلامی را شگفت زده کرده است ایران را به «فرقهگرایی»، تلاش برای «تضعیف عربستان سعودی و بحرین» و «تبدیل عراق و سوریه به دو کشور شیعه» متهم کرد.
رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، روز یکشنبه، ۲۴ بهمن، نیز گفته بود که در عراق «ملیگرایی فارس وجود دارد. همراه با این ملیگرایی فارس، تجزیهطلبی نیز در آنجا موضوعیت دارد. باید جلوی اینها را بگیریم. شرایط یکسانی نیز در سوریه وجود دارد».
در ادامه واکنشها، وزارت خارجه ایران روز دوشنبه، دوم اسفند، با احضار سفیر ترکیه در تهران، به سخنان وزیر خارجه و رئیس جمهور این کشور اعتراض کرد.
پس از این اقدام وزارت خارجه ایران نیز مقامات وزارت خارجه دو کشور سخنانی را علیه یکدیگر اظهار کردند.
در همین حال وزیر خارجه ایران در ادامه سخنان خود گفت که بعضی از کنشگران منطقه به دلیل «احساس ناکامی» دوست دارند «رقیبی که از آن شکست خوردهاند را در جایگاه موضوع دعوا قرار دهند».
آقای ظریف تاکید کرد که اسرائیل «وضعیت خاص خودش را دارد»، اما ایران از همسایگان خود «توقع چنین رفتاری» را ندارد.
وی خطاب به مقامات ترکیه گفت: «دوستان مثل این که کمحافظهاند. ایران را متهم به فرقهگرایی میکنند، اما به یاد نمیآورند ما برای حکومت آنها- که حتی شیعه نیست- شب کودتا تا صبح نخوابیدیم. هم کمحافظه هستند و هم در قبال کسانی که به آنها محبت و همراهی کردهاند قدرناشناسند.»
ایران از نخستین کشورهایی بود که کودتای روز ۲۵ تیرماه در ترکیه را محکوم و از رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری این کشور حمایت کرد.
در همین حال تعدادی از نمایندگان مجلس به نقل از وزیر خارجه ایران خبر دادند که او به همراه قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس و علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، تا صبح تحولات ترکیه را دنبال می کردند.
پس از کودتای نافرجام نیز روسای جمهور دو کشور تلفنی گفتوگو کردند و برخی از تحلیلگران ابراز امیدواری کردند که روابط دو کشور بهبود پیدا کند.
اظهارات مقامهای ایران و ترکیه علیه یکدیگر در حالی بیان شده که دو کشور در هفتههای گذشته به همراه روسیه در مذاکراتی در آستانه، پایتخت قزاقستان، تلاشهایی را برای برقراری آتشبس در سوریه و گفتوگو میان گروههای سوری دنبال کردهاند.
ترکیه پیش از این تأکید میکرد که حل بحران سوریه بدون کنار رفتن بشار اسد از قدرت ممکن نیست، اما اخیراً برخی مسئولان این کشور گفتهاند که همچون گذشته اصراری به کناره گرفتن اسد ندارند.