نایب رییس مجلس ایران در واکنش به سخنان دبیر و سخنگوی شورای نگهبان، اعلام کرد که نظارت بر اظهارنظرهای نمایندگان مجلس در طول دوره نمایندگی، «حریت و آزادگی آن‌ها را از بین می‌برد» و نمایندگان، «متملق و چاپلوس» خواهند شد.
علی مطهری روز سه‌شنبه چهارم آبان در مصاحبه با خبرگزاری ایسنا گفت که نظارت بر «باقی بودن صلاحیت نمایندگان» موضوع جدیدی نیست و اگر نماینده‌ای «جرم بزرگی مانند قتل یا شرب خمر و یا فساد مالی و اخلاقی» مرتکب شود، مجلس می‌تواند اعتبارنامه‌اش را باطل کند.
وی اضافه کرد: «روشن است که اگر این نظارت بخواهد شامل اظهارنظرهای نمایندگان هم شود، حریت و آزادگی آن‌ها از بین می‌رود و نمایندگانی متملق و چاپلوس خواهیم داشت».
به گفته آقای مطهری، نظارت بر اظهارنظرهای نمایندگان با اصول ۸۴ و ۸۶ قانون اساسی «سازگار نیست» و طبق این دو اصل نمایندگان مجلس حق دارند در همه مسائل داخلی و خارجی کشور اظهارنظر کنند و نمی‌توان نماینده‌ای را به دلیل نظراتی که در مجلس بیان کرده تعقیب کرد.
عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان اول آبان گفته بود بر اساس سیاست‌های کلی انتخابات که از سوی رهبر جمهوری اسلامی ابلاغ شده، از این پس «نظارت» این شورا بر نمایندگان مجلس «مستمر» خواهد شد و پس از تصویب اعتبارنامه‌ها نیز ادامه خواهد داشت.
آیت‌الله علی خامنه‌ای در بند ۱۳ «سیاست‌های کلی انتخابات» که پایان مهرماه ابلاغ کرد، خواستار «تعیین سازوکار لازم برای حسن اجرای وظایف نمایندگی، رعایت قسم‌نامه، جلوگیری از سوءاستفاده مالی، اقتصادی و اخلاقی و انجام اقدامات لازم در صورت زوال یا کشف فقدان شرایط نمایندگی مجلس در منتخبان» شده است.
در همین حال، نایب رییس مجلس گفت که در این سیاست‌ها مرجع نظارت بر نمایندگان مجلس در طول دوره نمایندگی مشخص نشده و نهاد ناظر «لزوماً شورای نگهبان نیست».
به گفته آقای مطهری، باید قانونی در این زمینه تصویب شود که ممکن است این مرجع خود مجلس و قانون نظارت بر رفتار نمایندگان باشد که «بهتر نیز همین است».
مجلس ایران در سال ۹۱ قانونی را با عنوان «نظارت مجلس بر رفتار نمایندگان» تصویب کرد که براساس آنان «هیأت نظارت بر رفتار نمایندگان» در هر دوره مجلس تشکیل می‌شود.
اقدامات مربوط به حقوق نمایندگی مجلس مانند اظهارنظر و اعلام مواضع در مسائل داخلی و خارجی کشور، مشمول این قانون نمی‌شود.
با این حال احمد جنتی دبیر شورای نگهبان روز سه‌شنبه این پرسش را مطرح کرد که آیا طی سال‌های پس از تصویب قانون «نظارت مجلس بر رفتار نمایندگان»، آیا اقدامی برای نظارت بر نمایندگان «صورت گرفته است؟»
وی با تاکید بر اینکه «نظارت بر نمایندگان نباید تشریفاتی باشد» ابراز امیدواری کرد که با اجرای «سیاست‌های کلی انتخابات» نظارت «بهتری» بر نمایندگان مجلس انجام شود.
اظهارات اعضای شورای نگهبان درباره نظارت بر نمایندگان مجلس در طول دوره نمایندگی در حالی بیان شده است که به گفته برخی از چهره‌های سیاسی، پاره‌ای از نمایندگان به دلیل ترس از رد صلاحیت در دوره بعد «محافظه کارانه» سخن می‌گویند و برخی از وطایف نمایندگی خود را انجام نمی‌دهند.
شورای نگهبان پس از پایان هر دوره مجلس به خصوص در مجالسِ با اکثریت اصلاح‌طلب، نمایندگان زیادی را برای انتخابات دوره بعد رد صلاحیت کرده است.
موضوع تسری پیدا کردن نظارت شورای نگهبان بر نمایندگان مجلس، همچنین در حالی مطرح شده است که مجلس در ۲۵ مهرماه، قانون فعلی انتخابات را به این شکل تفسیر کرد که «پس از اعلام ِ نظر قطعی و نهایی شورای نگهبان… این شورا نمی‌تواند اظهارنظر مجددی درباره صلاحیت نامزد یا منتخب داشته باشد».
این مصوبه مجلس باید به تاییید شورای نگهبان برسد تا تبدیل به قانون شود.
شورای نگهبان در انتخابات مجلس دهم با وجود «تایید صحت» انتخابات اصفهان، آرای مینو خالقی منتخب سوم این حوزه انتخابیه را «باطل» اعلام کرد.
