خبرگزاری آسوشیتدپرس روز پنجشنبه اول مهر با اشاره به آتشسوزیهای پیاپی در پتروشیمیهای ایران گزارش داده است که تداوم این حوادث احتمال سوءظن به هک شدن سیستمهای پتروشیمی و خرابکاریهای نرمافزاری در ایران را افزایش داده است.
این گزارش با اشاره به گفتههای مقامات ایران درباره وجود «برخی موارد آلودگی (به ویروس)» میافزاید که احتمالاً هک شدن سیستمها در این سوانح نقش داشتهاند.
آسوشیتدپرس مینویسد که مقامات ایران طی سخنان خود اصرار داشتهاند که شش مورد آتشسوزی در پتروشیمیها و برخی تجهیزات طی سه ماه گذشته ربطی به حملههای سایبری نداشته است، اما تأیید دولت از موارد آلودگی ویروسی احتمال تلاشهای هماهنگ برای هدف قرار دادن تجهیرات پتروشیمی ایران را مطرح میکند، همانطور که ویروس «استاکس نت» چندین سال قبل هزاران سانتریفوژ غنیسازی اورانیوم ایران را از کار انداخت.
بر اساس این گزارش، در میان حوادث اخیر بدترین مورد آتشسوزی پتروشیمی بوعلی سینا بود که مقامات بیمه ایران زیان ناشی از این حادثه را ۶۷ میلیون دلار تخمین زدند. مقامات ایران علت این حادثه را نشت پارازیلین که مادهای اشتعالزا است، عنوان کردند.
این گزارش میافزاید که بقیه موارد آتشسوزی عبارتند از:
- آتشسوزی مخزن ذخیره پتروشیمی بیستون در ۲۹ ژوئیه (۸ مرداد) که مقامات ایران علت امر را نقص شبکه برق معرفی کردند.
- انفجار خط لوله گازی گناوه در ششم اوت (۱۶ مرداد) که منجر به کشته شدن یک نفر و زخمی شدن سه تن دیگر شد.
- آتشسوزی ۷ اوت (۱۷ مرداد) در محل مخزن پتروشیمی بندر امام که اطفاء حریق به مدت دو روز طول کشید.
- آتشسوزی در حوضچه پساب خروجی فازهای ۱۵ و ۱۶ پارس جنوبی در ۳۰ اوت (۹ شهریور).
- و نهایتاً آتشسوزی در پتروشیمی مبین در ۱۴ سپتامبر (۲۴ شهریور) که منجر به زخمی شدن چهار نفر شد.
این گزارش به اظهارات اولیه سردار غلامرضا جلالی، رییس سازمان پدافند غیرعامل، اشاره کرده که ارتباط این حوادث با خرابکاریهای سایبری را رد کرده بود و مینویسد که تجهیزات و خطوط لوله کهنه ایران در پی سالها تحریم فرسوده ماندهاند و از طرفی، بعد از تحریمها مشاهده میشود که تولیدات ایران با افزایش سریع در سال مواجه شده است. در عین حال که «ایران با حملات گاه به گاه گروههای جدایی طلب نیز مواجه میشود».
این گزارش میافزاید اما سردار جلالی روز ۲۷ اوت (۶ شهریور) اخطار داد که صنایع پتروشیمی مورد حمله قرار گرفته است و علت امر را به تجهیزات وارداتی و نصب آن در این صنایع نسبت داد.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، وی گفت که «ویروسها مجمتعهای پتروشیمی را آلوده کرده بودند و دستورات غیرمعمول نرمافزارهای ویروسی میتواند خطرناک باشد».
با این حال او تاکید کرد که حملات سایبری عامل آتشسوزیها نبوده است. جلالی در ادامه گفت که تمهیدات پدافند عاملی در حال انجام است، اما اشارهای به جزئیات نکرد.
این گزارش میافزاید هنوز معلوم نیست ایران که اخیراً نرمافزارهای مقابله با حملات سایبری را گسترش داده، توانایی دفع خطرات را دارد یا نه، اما شرکت «کسپرسکی» روسیه، یکی از بزرگترین توسعه دهنده سیستمهای مدیریت امنیت محتوا که در موضوع بررسی ویروس استاکس نت وارد شده بود، به آسوشیتدپرس گفته است که در مورد پتروشیمیهای ایران وارد پروسه تحقیق و تفحص موضوع نشده است.
آسوشیتدپرس در ادامه با اشاره به سخنان جلالی مبنی بر آلودگی ویروسی از قطعات وارداتی، این سوءظن را مطرح ساخته است که احتمالاً یک قدرت خارجی پشت این موضوع باشد.
روبین میلز، کارشناس صنعتی و رییس شرکت قمر انرژی در دوبی، به این خبرگزاری گفته است که ایران در دوران تحریمها، قطعات مورد نیاز را معمولاً از بازار سیاه تهیه میکرده است. «احتمالاً آنها همیشه موفق به خرید قطعات با کیفیت بالا نمیشدهاند و مجبور به خرید تجهیزات دست دوم، بی کیفیت یا نامتناسب با استانداردهای لازم بودهاند».
ایدان اودی ادری، مقام نظامی سابق اسرائیل که هم اکنون مدیر عامل شرکت امنیت سایبری «نیشن ای» هست، به این خبرگزاری گفته است که حملاتی از این قبیل نیاز به «منابع بسیار» دارد و نمیتواند کار هکرهای فردی باشد.
وی دربارهٔ احتمال آتشسوزی پتروشیمیهای ایران به خاطر حملات سایبری گفت که با توجه به تجربه و نظارت شرکت خودش از این موضوع اطمینان «صد در صدی» دارد، اگرچه هیچ سازمان، دولت یا شرکتی هرگز مسئولیت این حملات را بر گردن نمیگیرد.
با این حال، رالف لانگر کارشناس دیگر صنعتی که ویروس استاکس نت را نیز مورد مطالعه قرار داده بود، به آسوشیتدپرس گفته است که اگرچه شرکت وی این موضوع را مورد تحقیق قرار نداده، اما بعید میداند که آتشسوزیها در نتیجه حملات سایبری بوده باشد.
آسوشیتدپرس مینویسد سوء ظن زیادی وجود دارد که آمریکا و اسرائیل پشت استاکس نت بودهاند. «این ویروس اگرچه مشهورترین حمله سایبری به ایران بود، اما تنها مورد حمله به صنایع این کشور نبوده است».