سلول انفرادی پناهگاهی است برای زندانی که ساعت‌های بین دو شکنجه و بازجویی را با لیسیدن زخم‌های جسمی و روحی، با مرهم نهادن بر زخم‌های خود به لحظه‌های گذرای وقفه در رنج بدل کند.
رمان «دوست مشترک ما» اثر چارلز ديکنز،که برگردان فارسی آن هفته گذشته با ترجمه عبدالحسين شريفيان منتشر شد،قدرت پول و ثروت و ساختار اجتماعی،اقتصادی و فرهنگی دوران انقلاب صنعتی اول و برآمدن سرمايه داری رقابتی را در قالب پيرنگی پرکشش و جذاب،ساختاری منسجم و پرداخته و شخصيت هائی زنده و استخواندار روايت،ثبت و تصوير می کند.
سازمان یونسکو «صلح» و «گفت‌وگوی آزاد» را از مهم‌ترین هدف‌های «روز جهانی فلسفه» می‌داند، اما به‌رغم فقر فلسفه و سرکوب تفکر و گفت‌وگوی آزاد در ایران و به‌رغم اعتراض برخی از مشهورترین فیلسوفان جهان از جمله یورگن هابرماس، فیلسوف بزرگ آلمانی، با درخواست دولت ایران برای برگزاری «همایش روز جهانی فلسفه سال ۲۰۱۰» در ایران موافقت کرده است.
کتاب «ژانر» اثر هدر دوبرو که برگردان فارسی آن با ترجمه فرزانه طاهری منتشر شده است مفهوم ژانر یا نوع ادبی را با دقتی آکادمیک، اما با زبانی روان تبیین کرده و کاربرد، تناسب و اهمیت این اصطلاح را در نقد و نظریه ادبی و تاریخ‌نویسی ادبیات توضیح می‌دهد.
نمايشنامه «آليس در بستر»نوشته سوزان سانتاگ،که ترجمه فارسی آن هفته گذشته منتشر شد،تصويری خلاق از رنج و اندوه و خشم زنانی را به دست می دهد که بر نظم و موقعيت ناانسانی مستقر و بر رنج خود آگاهی دارند و آگاهی بر رنج،رنج آنان را مضاعف و به آتشی درونی بدل می کند.
روز سه‌شنبه ۱۴ مهرماه، بسیاری از کارگردانان و سینماگران مشهور ایران به حمله‌های وزیر ارشاد و فرهنگ اسلامی و معاون او به «خانه سینما» واکنش نشان داده و در نامه‌ای تک‌سطری، موجز و فشرده، اما روشن، گویا و صریح اعلام کردند: «برای حفظ سينمای ارزش‌مدار ايران و جامعه اصناف سينمايی در كنار مديرعامل منتخب خود (خانه سينما) ايستاده‌ايم.»
کتاب «از اين لحاظ»،که هفته های اخير منتشر شد، ۱۸ مقدمه نجف دريابندری را بر برخی کتاب ها که ترجمه کرده است،دربردارد.
چندين نسل از ايرانيان درس و کلاس انشاء مدرسه را با موضوع های کليشه ای و نخ نمائی چون«علم بهتر است يا ثروت؟»،«بهار(يا پاييز) را توصف کنيد»،«تعطيلات نوروزی خود را چگونه گذرانديد» و يا با متن هائی به ياد می آورند که بايد در باره جمله ها و کلمات قصار پيامبر،امامان و آيت الله خمينی يا در باره مفاهيمی چون شهادت و جنگ و انقلاب و ضد انقلاب می نوشتند.
کتاب «دموکراسی و حقوق بشر در ايران»،که در روزهای اخير در اروپا منتشر شد،بيست و پنج مقاله دکتر عبدالکريم لاهيجی، از برجسته ترين حقوق دانان ايران و از فعال ترين،باسابقه ترين و مطرح ترين مدافعان حقوق بشر در ايران و جهان را در برمی گيرد.
اگر در مبحث بازآفرینی خلاقانه جنگ و پیامدهای آن در عرصه داستان از دو مقوله آثار کم ارزش، کلیشه ای، تبلیغاتی و مکتبی و از آثار با ارزش و ماندگار سخن گفتیم، در عرصه بازآفرینی خلاقانه جنگ و پیامدهای آن در شعر، شاید جز چند نمونه انگشت شمار، به ناچار باید به مقوله اول بسنده کنیم.
در نخستین سال های جنگ انبوهی «خاطرات رزمندگان» و انبوهی شعر، داستان، فیلم، تاتر، نقاشی و گرافیک با الگوی کلیشه ای «رزمندگان مسلمان»، که در بخش اول این متن آمده است، تولید شدند.
در سی سال گذشته انبوهی فرآورده های یک جانبه، تک صدائی، تبلیغاتی، ایدئولوژیک، مکتبی، کلیشه ای، سفارشی و از نظر هنری و ادبی کم ارزش و نیز معدودی اثر ماندگار و درخشان با دورن مایه جنگ ایران و عراق در ایران تولید و خلق شدند.
پژوهش های معتبر و باارزش کدکنی در باره نقد و نظريه ادبی در کتاب هایی چون «صور خيال در شعر فارسی» و «موسيقی شعر» و تحقيقات او در باره شعر معاصر فارسی از جمله در کتاب«شعر فارسی از مشروطه تا سقوط سلطنت» به دليل اعتبار داده ها،روشمندی و عمق تحليل ها در زبان فارسی کم نظيرند.
کتاب «ايران در عهد ايلخانان مغول،رنسانس ايرانی»،نوشته جورج لين،که برگردان فارسی آن در روزهای اخير با ترجمه ابوالفضل رضوی منتشر شد،از جمله آثاری است که با طرح برداشت هائی مغاير با برداشت های غالب در جامعه ايرانی،پرسش های نو و تازه ای را مطرح و راه را بر منظر چند صدائی در نگاه به تاريخ ايران و بر نقد مفاهيم برآمده از برداشت غالب در ذهنيت ايرانيان معاصر هموارتر می کند.
بیست سال پیش، در شهریور سال ۱۳۶۹، دکتر پرویز ناتل خانلری که هنوز زخم زندان‌های جمهوری اسلامی را بر جان خود داشت درگذشت.
شهريور ماه امسال بيستمين سالگرد درگذشت «قلندرى» آزاده است كه با نگاهى تراژيك از سبك خراسانى نخستين قرن هاى زبان و شعر فارسى «به مازندران امروز» شعر نيمایی نقب زد، زبان كلاسيك شعر فارسى خراسانى را به دوران معاصر احضار كرد تا مرثيه شكست جزئى و تاريخى نسل خود را در ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ به فاجعه اى تراژيك، كلى و بشرى بركشد و موقعيت آدمى را به دوران اوج شعرى خود تصوير كند.
تصويب ماده ۲۳ «لايحه حمايت از خانواده» در مجلس و موج انتقادی مخالف آن بحث در باره ريشه های فرهنگی و دينی «چندهمسری مردان» و نسبت اين پديده را با فرهنگ،مذهب و فرهنگ سياسی جنبش آزاديخواهی کنونی ايران،به يکی از مباحث روز بدل کرد.
تری ايگلتون، از بزرگ ترين متفکران و نظريه پردازان معاصر، در کتاب «معنای زندگی»،به بنيادين ترين پرسش هائی می پردازد که به ويژه از مدرنيته به بعد و از دورانی مطرح شدند که بند ناف تفکر بشری و دليل وجودی او از مابعدالطبيعه بريده شد و انسان متکی بر عقل نقاد خودبنياد به جست و جوی معنای زندگی خود برآمد.
در باره چالش مدام برخی نمایندگان جناح اصول گرا با محمود احمدی نژاد و سرپیچی های مکرر رئیس جمهور از مصوبات مجلس تحلیل های متفاوتی مطرح است اما این چالش، در نظام ارزشی و فرهنگ سیاسی دولتمردان و جامعه ایرانی نیز ریشه دارد.
بیشتر
