گزارش تازه نیوزویک از پرداخت‌های نقدی تهران به مقام‌های افغان

یک هفته پس از آنکه روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز از پرداخت بسته‌های پول نقد از طرف دولت ایران به دفتر حامد کرزی خبر داده بود، اکنون هفته‌نامه آمریکایی نیوزویک می‌گوید که ایران در ملاقات‌های مقام‌های افغان نیز به آنها وجه نقد پرداخت کرده است.

به نوشته این هفته‌نامه آمریکایی گرچه در گزارش نیویورک‌تایمز با اشاره به اینکه «مقام‌های ایرانی بسته‌هایی حاوی میلیون‌ها دلار پول نقد را به عمر داودزی، رئیس دفتر حامد کرزی، تحویل داده‌اند» موضوع تلاش ایران برای بسط نفوذ خود در افغانستان عنوان شده بود، ولی با نقل قولی از حامد کرزی در مورد «هزینه کردن این مبالغ برای مصارف گوناگون و کمک به مردم»، مسئله فساد مالی در حکومت افغانستان تکذیب شد.

با این حال به نوشته این هفته نامه دادن پول نقد از سوی حکومت ایران، فراتر از دفتر ریاست جمهوری افغانستان می‌رود و در حقیقت مقام‌های ایران به طور مستمر به برخی از مقامات دولت، نمایندگان مجلس، سیاستمداران و حتی رهبران مذهبی پول می‌دهند تا از منافع ایران در افغانستان دفاع کنند.

نیوزویک در عین حال می‌افزاید که بدیهی است که تمام مقام‌های دولت افغانستان چنین روش‌هایی را تأیید نکرده و نمی‌پسندند.

در این زمینه یک وزیر سابق و یک مقام ارشد دیگر در دولت افغانستان که به خاطر حساسیت موضوع ترجیح داده‌اند بدون ذکر نام خود با نیوزویک گفت‌وگو کنند، می‌گویند که رنگین دادفر سپنتا، وزیر خارجه وقت افغانستان، در جریان یک سفر رسمی در ماه مارس سال ۲۰۰۹ به تهران به مقام‌های ایرانی گفته بود که چادرهای سیاه رنگی را که زنان ایرانی بر تن می‌کنند، می‌پسندد.

به گفته این دو مقام آگاه، هنگام ترک تهران یکی از مسئولان وزارت خارجه ایران بسته‌ای حاوی پارچه چادری برای همسر آقای سپنتا به وی هدیه داد، اما وقتی آقای سپنتا و همسرش در کابل این بسته را باز کردند، متوجه شدند که حدود ۵۰ هزار دلار اسکناس نو در داخل این پارچه چادری پیچیده شده است. آقای سپنتا فوراً موضوع را به حامد کرزی گزارش داده و به وی پیشنهاد داد، این مبلغ را فوراً‌ به ایران بازگرداند.

منابعی که با نیوزویک مصاحبه کرده‌اند، می‌گویند حامد کرزی به آقای سپنتا گفته است که در مورد دادن این پول سکوت کرده و برای ایرانیان آبروریزی نکند. وی به وزیر خارجه خود توصیه کرده است که از این پول برای تأمین هزینه‌های وزارت خارجه افغانستان استفاده کند.

وزیر خارجه سابق افغانستان در تماس با مجله نیوزویک دریافت این مبلغ را تأیید کرده ولی جزئیات بیشتری در این مورد نگفته است، غیراز این نکته که وی این پول را به وزارت مالیه افغانستان تحویل داده است.

وحید عمر، سخنگوی حامد کرزی، نیز به مجله نیوزویک گفت که رئیس جمهور و آقای سپنتا «موافقت کردند که این مبلغ باید به وزارت مالیه افغانستان تحول داده شده تا در مجاری قانونی هزینه شود. هیچکس این پول را برای مصارف شخصی هزینه نکرده است.»

نیوزویک به نقل از یک وزیر سابق دولت افغانستان نیز نوشته است که در تمام ملاقات‌های رسمی بین مقامات دو کشور، ایرانی‌ها مقداری پول نقد به مقامات افغان می‌دهند و با توجه به اینکه برخی از مقام‌ها و سیاستمداران افغان از اقلیت تاجیک و یا هزاره هستند، دولت ایران توانسته است با برخی از آنها روابطی بسیار مستحکم‌تر از دادن هدیه و پول نقد بنا کند.

مجله نیوزویک یادآوری می‌کند که حکومت ایران از گروه‌های تاجیک و هزاره که در سال‌های آخر دهه ۱۹۹۰ با طالبان می‌جنگیدند، حمایت مادی و معنوی می‌کرد و هنوز هم با آن فرماندهان جنگی از جمله کریم خلیلی، که معاون دوم ریاست جمهوری افغانستان است، روابط بسیار نزدیکی دارد.

به گفته سیاستمداران و مقامات ارشد در دولت افغانستان کابینه حامد کرزی در عمل بین دو گروه تقسیم شده است. گروه طرفداران ایران به رهبری کریم خلیلی و گروه طرفدار آمريکا به رهبری عمر زاخیلوال، وزیر مالیه. با این همه به نظر می‌رسد که جناح طرفدار ایران دست بالا را دارد.