مرکز اسناد حقوق بشر ایران با انتشار گزارشی مفصل٬ از «نقض حقوق دگرباشان در ایران» خبر داده و تاکید می‌کند که دگرباشان ایرانی «هم از سوی حکومت و هم جامعه مورد تبعیض قرار گرفته و از آنها سوءاستفاده می‌شود».
این گزارش که با نام «هویت انکار شده» منتشر شده٬ بر اساس گفت‌و‌گو با شماری از دگرباشان ایرانی‌ای که «آزار و اذیت شده‌اند» و همچنین تحلیل حقوق جزایی جمهوری اسلامی٬ به مواردی از «نقض حقوق دگرباشان و عدم پیروی ایران از قوانین بین‌المللی» اشاره کرده است.
در این گزارش آمده است: «جمهوری اسلامی از زمان روی کار آمدنش٬ در قانون و عمل٬ با همجنس‌گرایان تبعیض‌آمیز برخورد کرده است. در شرایطی که تراجنسیتی‌ها (ترَنس جِندِر) در ایران٬ در صورت تغییر جنسیت خود٬ مورد حمایت قانونی قرار می‌گیرند٬ این نگرانی شدید وجود دارد که همجنس‌گرایان نیز بدون هیچ لزومی٬ تشویق شوند که برای تغییر جنسیت٬ تحت عمل جراحی قرار بگیرند.»
بر اساس فتوای آیت‌الله خمینی٬ بنیان‌گذار جمهوری اسلامی٬ ترنس‌‌جندر‌ها در ایران می‌توانند تحت عمل جراحی قرار گرفته و جنسیت خود را تغییر دهند٬ اما همجنس‌گرایی٬ بر اساس باورهای جمهوری اسلامی یک نوع «انحراف جنسی» به شمار می‌رود و پذیرفته شده نیست.
مرکز سناد حقوق بشر ایران که مقرش در کانتیکت آمریکاست در گزارش خود که ۱۶ آبان‌ماه منتشر شده٬ آورده است که در عین حال دگرباشان ایران هدف طیف گسترده‌ای از سوءاستفاده‌ها و تبعیض‌ها از قبیل «دستگیری٬ تجاوز در حین بازداشت٬ اخراج از موسسه‌های آموزشی و محرومیت از فرصت‌های شغلی» قرار می‌گیرند و این در حالی است که این تبعیض‌ها و سوءاستفاده‌ها در سطح جامعه نیز علیه آنها اعمال می‌شود.
گیسو نیا٬ مدیر اجرایی مرکز اسناد حقوق بشر ایران، در خصوص این گزارش گفته است: «در حالی که روند جهانی رو به سوی قانونی کردن ازدواج همجنس‌گرایان و افزایش حمایت‌ها از حقوق دگرباشان دارد٬ قوانین ایران همچنان تنبیه بدنی و حتی اعدام همجنس‌گرایان را روا می‌داند.»
خانم نیا افزوده است: «تا زمانی که مقام‌های ایران نپذیرند که قانون اساسی جمهوری اسلامی نیازمند اصلاحی عمیق است تا از طریق آن بتوان از حقوق این گروه اقلیت حمایت کرد٬ شاهد خروج شمار زیادی از دگرباشان از ایران و پناهنده شدنشان در بیرون از مرزهای آن کشور خواهیم بود.»
سازمان‌های حقوق بشری و فعالان حقوق بشر بارها در مورد به وضعیت دگرباشان در ایران ابراز نگرانی کرده‌اند.
احمد شهید٬ گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران اسفندماه ۱۳۹۱ در گزارش خود اظهار کرد که دگرباشان در ایران مورد «آزار و اذیت٬ بازجویی و مجازات‌های ظالمانه قرار می‌گیرند و حقوق اساسیشان نادیده گرفته می‌شود».
محمدجواد لاریجانی٬ دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضائیه ایران در واکنش به گزارش احمد شهید٬ همجنس‌گرایی تاکید کرده است که در نظام جمهوری اسلامی همجنس‌گرایی «یک مرض و بیماری» است و تبلیغ برای آن «خلاف قانون» است.
این گزارش که با نام «هویت انکار شده» منتشر شده٬ بر اساس گفت‌و‌گو با شماری از دگرباشان ایرانی‌ای که «آزار و اذیت شده‌اند» و همچنین تحلیل حقوق جزایی جمهوری اسلامی٬ به مواردی از «نقض حقوق دگرباشان و عدم پیروی ایران از قوانین بین‌المللی» اشاره کرده است.
در این گزارش آمده است: «جمهوری اسلامی از زمان روی کار آمدنش٬ در قانون و عمل٬ با همجنس‌گرایان تبعیض‌آمیز برخورد کرده است. در شرایطی که تراجنسیتی‌ها (ترَنس جِندِر) در ایران٬ در صورت تغییر جنسیت خود٬ مورد حمایت قانونی قرار می‌گیرند٬ این نگرانی شدید وجود دارد که همجنس‌گرایان نیز بدون هیچ لزومی٬ تشویق شوند که برای تغییر جنسیت٬ تحت عمل جراحی قرار بگیرند.»
بر اساس فتوای آیت‌الله خمینی٬ بنیان‌گذار جمهوری اسلامی٬ ترنس‌‌جندر‌ها در ایران می‌توانند تحت عمل جراحی قرار گرفته و جنسیت خود را تغییر دهند٬ اما همجنس‌گرایی٬ بر اساس باورهای جمهوری اسلامی یک نوع «انحراف جنسی» به شمار می‌رود و پذیرفته شده نیست.
مرکز سناد حقوق بشر ایران که مقرش در کانتیکت آمریکاست در گزارش خود که ۱۶ آبان‌ماه منتشر شده٬ آورده است که در عین حال دگرباشان ایران هدف طیف گسترده‌ای از سوءاستفاده‌ها و تبعیض‌ها از قبیل «دستگیری٬ تجاوز در حین بازداشت٬ اخراج از موسسه‌های آموزشی و محرومیت از فرصت‌های شغلی» قرار می‌گیرند و این در حالی است که این تبعیض‌ها و سوءاستفاده‌ها در سطح جامعه نیز علیه آنها اعمال می‌شود.
گیسو نیا٬ مدیر اجرایی مرکز اسناد حقوق بشر ایران، در خصوص این گزارش گفته است: «در حالی که روند جهانی رو به سوی قانونی کردن ازدواج همجنس‌گرایان و افزایش حمایت‌ها از حقوق دگرباشان دارد٬ قوانین ایران همچنان تنبیه بدنی و حتی اعدام همجنس‌گرایان را روا می‌داند.»
خانم نیا افزوده است: «تا زمانی که مقام‌های ایران نپذیرند که قانون اساسی جمهوری اسلامی نیازمند اصلاحی عمیق است تا از طریق آن بتوان از حقوق این گروه اقلیت حمایت کرد٬ شاهد خروج شمار زیادی از دگرباشان از ایران و پناهنده شدنشان در بیرون از مرزهای آن کشور خواهیم بود.»
سازمان‌های حقوق بشری و فعالان حقوق بشر بارها در مورد به وضعیت دگرباشان در ایران ابراز نگرانی کرده‌اند.
احمد شهید٬ گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران اسفندماه ۱۳۹۱ در گزارش خود اظهار کرد که دگرباشان در ایران مورد «آزار و اذیت٬ بازجویی و مجازات‌های ظالمانه قرار می‌گیرند و حقوق اساسیشان نادیده گرفته می‌شود».
محمدجواد لاریجانی٬ دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضائیه ایران در واکنش به گزارش احمد شهید٬ همجنس‌گرایی تاکید کرده است که در نظام جمهوری اسلامی همجنس‌گرایی «یک مرض و بیماری» است و تبلیغ برای آن «خلاف قانون» است.
