ایران و خریداران اصلی نفت آن کشور یعنی چین و هند برای گریز از تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا، بر سر معامله نفت ایران با ارزهای محلی و معاوضه نفت با کالاهای ارزان‌قیمت و مصرفی توافق می‌کنند.
به گزارش خبرگزاری «بلومبرگ» هند که دومین خریدار نفت ایران است یک حساب ویژه با ارز این کشور یعنی روپیه برای پرداخت ۴۵ درصد از پول نفت ایران دایر کرده‌است. چین بزرگترین خریدار نفت ایران نیز بخشی از مبلغ مربوط به خرید نفت از ایران را از طریق معاملات پایاپای می‌پردازد. بر پایه گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌های روسیه و پاکستان نیز ایران درصدد آن است که در برابر فروش نفت خود به آن دو کشور گندم و غلات دریافت کند.
به گفته کارشناسان بین‌المللی و مقام‌های آمریکایی روند معاملات پایاپای در برابر فروش نفت ایران در حال گسترش است و تحت تاثیر این وضعیت جمهوری اسلامی از درآمد ارزی حاصل از فروش نفت برای تامین هزینه برنامه‌های موشکی و هسته‌ای خود و همچنین جلوگیری از سقوط ارزش ریال محروم می‌شود.
طبق گزارش کمیسیون تحقیقات کنگره آمریکا در ماه‌های اخیر ایران مجبور شده در برابر صدور نفت خام خود کالاهای بی‌ارزش وارد کند و بخش مهمی از درآمد خود در شکل دلار و یورو که ضامن تثبیت نرخ ارز در آن کشور هستند را از دست داده‌است. تحت تاثیر این عوامل اقتصاد ایران رو به زوال می‌رود.
ارزهای محلی و طلا
ایران ماه گذشته اعلام کرد که حاضر است مبالغ مربوط به فروش نفت خود را در شکل ارزهای محلی و یا طلا دریافت کند. کارشناسان تجارت بین‌المللی می‌گویند که گسترش دادوستدهای پایاپای توسط ایران یکی از پیامدهای ناخواسته تحریم‌های بین‌المللی است.
تحت تاثیر مسدود شدن راه‌های مرسوم در معاملات جهانی، ایران به سوی روش‌های غیرمتعارف روی آورده و این وضعیت زمینه را برای افزایش فساد مالی و اداری و انجام دادوستدهایی با هدف سودآوری‌های مقطعی فراهم می‌کند.
در شرایطی که اعمال تحریم‌ها ایران را از نظر دریافت ارزهای معتبر مثل دلار و یا یورو محروم می‌کند ولی در عین حال معاملات خارجی ایران را به سمت روش‌های پنهان و زیرزمینی سوق خواهد داد که در آن حالت کنترل این معاملات برای غرب دشوارتر خواهد شد.
دشواری‌های مربوط به نظارت و کنترل
خبرگزاری «بلومبرگ» می‌افزاید که ایران از سوی نظام و نهادهای مالی بین‌المللی، شرت‌های بیمه، شرکت‌های ترابری دریایی و شرکت‌های نفت و انرژی تحت فشار است. ماه گذشته «سوئیفت» که شبکه نقل و انتقال ارز در بانک‌های جهان را زیر نظر دارد ایران را از خدمات خود محروم ساخت. به این خاطر ایران به زحمت خواهد توانست مبالغ بزرگ را در شبکه‌های بین‌المللی بانکی منتقل کند.
ایران حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار بشکه از صادرات روزانه نفت خام خود را از دست خواهد داد و ناگزیر می‌شود نفت خود را به بهای ارزان‌تر و یا با شرایط دشوارتری صادر کند. برندگان اصلی در روند گسترش معاملات پایاپای چین و هند خواهند بود که می‌توانند نفت مورد نیاز خود را با ارزهای محلی از ایران خریداری کرده و یا بهای آن را به شکل روپیه و یوان بپردازند.
نفت در برابر کالاهای الکترونیک
به گفته کارشناسان بین‌المللی و برپایه گزارش‌هایی که ماه گذشته سخنان رئیس بانک مرکزی ایران را منتشر کردند، هم‌اکنون ایران از مبالغی که در برابر فروش نفت آن کشور به شکل یوان در بانک‌های چینی پرداخت می‌شود برای خرید وسایل خانگی الکترونیک مثل یخچال و ماشین ظرفشویی و یا کالاهای مصرفی مثل پوشاک و اسباب بازی‌های ساخت چین استفاده می‌کند.
مبالغی که هند به صورت روپیه به ایران پراخت خواهد کرد معادل ۴ میلیارد دلار در سال خواهد بود که قرار است در بانک دولتی یوسی‌اُ (UCO) هند واریز شود. این بانک هیچ ارتباطی با بازار مالی و اقتصادی آمریکا ندارد و بنابراین بعید است که شامل تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران شود.
دریافت مبالغ مربوط به فروش نفت در شکل روپیه و یا یوان مسلما به زیان ایران خواهد بود. این دادوستدها بی‌گمان به سود چین و هند خواهد بود ولی ایران را از امکان انتخاب شرکای تجاری و یا وارد کردن کالا از کشورهای دیگر محروم کرده و در عین حال پشتوانه پول این کشور را به شدت تضعیف خواهد کرد.
عدم نقض تحریم‌ها
خبرگزاری «بلومبرگ» از قول مقام‌های ارشد دولت آمریکا که حاضر نشدند نام آنها ذکر شود می‌نویسد که معاملات پایاپای مشمول تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا نخواهند شد؛ به شرط آنکه کشورهای واردکننده نفت ایران از میزان واردات خود بکاهند پرداخت این مبالغ از طریق معاملات پایاپای ممانعتی ندارد.
حتی یکی از مقام‌های آمریکایی گفت اگر قرار است هند و یا چین به خرید نفت از ایران ادامه دهند مسلما برای ما بهتر است که آنها به جای پرداخت دلار و یا یورو به ایران گندم و کالاهای مصرفی صادر کنند.
مسئله هسته‌ای
مقامات آمریکایی می‌گویند شواهدی در دست نیست که نشان دهد این کشورها در قالب معاملات پایاپای با ایران بر میزان خرید نفت از آن کشور افزوده باشند.
خبرگزاری «بلومبرگ» یادآوری می‌کند که براساس ارزیابی‌ها صندوق بین‌المللی پول ایران در سال ۲۰۱۱ از محل فروش نفت حدود صد میلیارد دلار درآمد داشته. هدف از تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا اعمال فشار و محدود ساختن منابع اقتصادی ایران برای تجدید نظر در برنامه‌های هسته‌ای آن کشور است.
با وجود افزایش تنش در ماه‌های اخیر و اجرای دور جدید و سختگیرانه‌تری از تحریم‌های غرب علیه ایران، کشورهای هند و چین به معاملات خود با ایران ادامه می‌دهند. دادوستدهای بازرگانی ایران با هند و چین پیشینه‌ای چند هزار ساله دارد و به دوران رونق راه ابرایشم بازمی‌گردد که از طریق آسیای میانه بازار این کشورها را به یکدیگر مرتبط می‌ساخت.
روحیه و منش کاسبکارانه
با وجودی‌که چین و ایران تاکنون هیچ اطلاعاتی در مورد معاملات پایاپای خود منتشر نکرده‌اند حجم صادرات چین به ایران در سال ۲۰۱۱ به رقمی نزدیک به پانزده میلیارد دلار افزایش یافته‌است. آمارهای گمرک چین نشان می‌دهد که در همین سال چین حدود بیست و دو میلیارد دلار نفت از ایران وارد کرده‌است.
برپایه آمارهای اداره بازرگانی دولت هند این کشور طی سال خورشیدی ۱۳۹۰ حدود دو میلیارد و هفتصد میلیون دلار کالا به ایران صادر کرده‌است. ارقام اصلی این صادرات عبارتند از آهن و فولاد، مواد شیمیایی و سنگ‌های قیمتی و بالاخره غلات. وزارت بازرگانی هند در هراس از قرار گرفتن نام شرکت‌های هندی در فهرست تحریم‌های دولت آمریکا نام و مشخصات شرکت‌های هندی فعال در ایران را منتشر نمی‌کند.
خبرگزاری «بلومبرگ» در پایان این گزارش از قول بیژن خواجه‌پور کارشناس تجارت بین‌المللی در شهر وین می‌نویسد: «معاملات پایاپای برای ایران چیز تازه‌ای نیست و روحیه کاسبکارانه تجار ایرانی به سرعت خود را با این روش وفق خواهد داد.»
به گزارش خبرگزاری «بلومبرگ» هند که دومین خریدار نفت ایران است یک حساب ویژه با ارز این کشور یعنی روپیه برای پرداخت ۴۵ درصد از پول نفت ایران دایر کرده‌است. چین بزرگترین خریدار نفت ایران نیز بخشی از مبلغ مربوط به خرید نفت از ایران را از طریق معاملات پایاپای می‌پردازد. بر پایه گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌های روسیه و پاکستان نیز ایران درصدد آن است که در برابر فروش نفت خود به آن دو کشور گندم و غلات دریافت کند.
به گفته کارشناسان بین‌المللی و مقام‌های آمریکایی روند معاملات پایاپای در برابر فروش نفت ایران در حال گسترش است و تحت تاثیر این وضعیت جمهوری اسلامی از درآمد ارزی حاصل از فروش نفت برای تامین هزینه برنامه‌های موشکی و هسته‌ای خود و همچنین جلوگیری از سقوط ارزش ریال محروم می‌شود.
طبق گزارش کمیسیون تحقیقات کنگره آمریکا در ماه‌های اخیر ایران مجبور شده در برابر صدور نفت خام خود کالاهای بی‌ارزش وارد کند و بخش مهمی از درآمد خود در شکل دلار و یورو که ضامن تثبیت نرخ ارز در آن کشور هستند را از دست داده‌است. تحت تاثیر این عوامل اقتصاد ایران رو به زوال می‌رود.
ارزهای محلی و طلا
ایران ماه گذشته اعلام کرد که حاضر است مبالغ مربوط به فروش نفت خود را در شکل ارزهای محلی و یا طلا دریافت کند. کارشناسان تجارت بین‌المللی می‌گویند که گسترش دادوستدهای پایاپای توسط ایران یکی از پیامدهای ناخواسته تحریم‌های بین‌المللی است.
تحت تاثیر مسدود شدن راه‌های مرسوم در معاملات جهانی، ایران به سوی روش‌های غیرمتعارف روی آورده و این وضعیت زمینه را برای افزایش فساد مالی و اداری و انجام دادوستدهایی با هدف سودآوری‌های مقطعی فراهم می‌کند.
در شرایطی که اعمال تحریم‌ها ایران را از نظر دریافت ارزهای معتبر مثل دلار و یا یورو محروم می‌کند ولی در عین حال معاملات خارجی ایران را به سمت روش‌های پنهان و زیرزمینی سوق خواهد داد که در آن حالت کنترل این معاملات برای غرب دشوارتر خواهد شد.
دشواری‌های مربوط به نظارت و کنترل
خبرگزاری «بلومبرگ» می‌افزاید که ایران از سوی نظام و نهادهای مالی بین‌المللی، شرت‌های بیمه، شرکت‌های ترابری دریایی و شرکت‌های نفت و انرژی تحت فشار است. ماه گذشته «سوئیفت» که شبکه نقل و انتقال ارز در بانک‌های جهان را زیر نظر دارد ایران را از خدمات خود محروم ساخت. به این خاطر ایران به زحمت خواهد توانست مبالغ بزرگ را در شبکه‌های بین‌المللی بانکی منتقل کند.
ایران حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار بشکه از صادرات روزانه نفت خام خود را از دست خواهد داد و ناگزیر می‌شود نفت خود را به بهای ارزان‌تر و یا با شرایط دشوارتری صادر کند. برندگان اصلی در روند گسترش معاملات پایاپای چین و هند خواهند بود که می‌توانند نفت مورد نیاز خود را با ارزهای محلی از ایران خریداری کرده و یا بهای آن را به شکل روپیه و یوان بپردازند.
نفت در برابر کالاهای الکترونیک
به گفته کارشناسان بین‌المللی و برپایه گزارش‌هایی که ماه گذشته سخنان رئیس بانک مرکزی ایران را منتشر کردند، هم‌اکنون ایران از مبالغی که در برابر فروش نفت آن کشور به شکل یوان در بانک‌های چینی پرداخت می‌شود برای خرید وسایل خانگی الکترونیک مثل یخچال و ماشین ظرفشویی و یا کالاهای مصرفی مثل پوشاک و اسباب بازی‌های ساخت چین استفاده می‌کند.
مبالغی که هند به صورت روپیه به ایران پراخت خواهد کرد معادل ۴ میلیارد دلار در سال خواهد بود که قرار است در بانک دولتی یوسی‌اُ (UCO) هند واریز شود. این بانک هیچ ارتباطی با بازار مالی و اقتصادی آمریکا ندارد و بنابراین بعید است که شامل تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران شود.
دریافت مبالغ مربوط به فروش نفت در شکل روپیه و یا یوان مسلما به زیان ایران خواهد بود. این دادوستدها بی‌گمان به سود چین و هند خواهد بود ولی ایران را از امکان انتخاب شرکای تجاری و یا وارد کردن کالا از کشورهای دیگر محروم کرده و در عین حال پشتوانه پول این کشور را به شدت تضعیف خواهد کرد.
عدم نقض تحریم‌ها
خبرگزاری «بلومبرگ» از قول مقام‌های ارشد دولت آمریکا که حاضر نشدند نام آنها ذکر شود می‌نویسد که معاملات پایاپای مشمول تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا نخواهند شد؛ به شرط آنکه کشورهای واردکننده نفت ایران از میزان واردات خود بکاهند پرداخت این مبالغ از طریق معاملات پایاپای ممانعتی ندارد.
حتی یکی از مقام‌های آمریکایی گفت اگر قرار است هند و یا چین به خرید نفت از ایران ادامه دهند مسلما برای ما بهتر است که آنها به جای پرداخت دلار و یا یورو به ایران گندم و کالاهای مصرفی صادر کنند.
مسئله هسته‌ای
مقامات آمریکایی می‌گویند شواهدی در دست نیست که نشان دهد این کشورها در قالب معاملات پایاپای با ایران بر میزان خرید نفت از آن کشور افزوده باشند.
خبرگزاری «بلومبرگ» یادآوری می‌کند که براساس ارزیابی‌ها صندوق بین‌المللی پول ایران در سال ۲۰۱۱ از محل فروش نفت حدود صد میلیارد دلار درآمد داشته. هدف از تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا اعمال فشار و محدود ساختن منابع اقتصادی ایران برای تجدید نظر در برنامه‌های هسته‌ای آن کشور است.
با وجود افزایش تنش در ماه‌های اخیر و اجرای دور جدید و سختگیرانه‌تری از تحریم‌های غرب علیه ایران، کشورهای هند و چین به معاملات خود با ایران ادامه می‌دهند. دادوستدهای بازرگانی ایران با هند و چین پیشینه‌ای چند هزار ساله دارد و به دوران رونق راه ابرایشم بازمی‌گردد که از طریق آسیای میانه بازار این کشورها را به یکدیگر مرتبط می‌ساخت.
روحیه و منش کاسبکارانه
با وجودی‌که چین و ایران تاکنون هیچ اطلاعاتی در مورد معاملات پایاپای خود منتشر نکرده‌اند حجم صادرات چین به ایران در سال ۲۰۱۱ به رقمی نزدیک به پانزده میلیارد دلار افزایش یافته‌است. آمارهای گمرک چین نشان می‌دهد که در همین سال چین حدود بیست و دو میلیارد دلار نفت از ایران وارد کرده‌است.
برپایه آمارهای اداره بازرگانی دولت هند این کشور طی سال خورشیدی ۱۳۹۰ حدود دو میلیارد و هفتصد میلیون دلار کالا به ایران صادر کرده‌است. ارقام اصلی این صادرات عبارتند از آهن و فولاد، مواد شیمیایی و سنگ‌های قیمتی و بالاخره غلات. وزارت بازرگانی هند در هراس از قرار گرفتن نام شرکت‌های هندی در فهرست تحریم‌های دولت آمریکا نام و مشخصات شرکت‌های هندی فعال در ایران را منتشر نمی‌کند.
خبرگزاری «بلومبرگ» در پایان این گزارش از قول بیژن خواجه‌پور کارشناس تجارت بین‌المللی در شهر وین می‌نویسد: «معاملات پایاپای برای ایران چیز تازه‌ای نیست و روحیه کاسبکارانه تجار ایرانی به سرعت خود را با این روش وفق خواهد داد.»
