بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در گزارشی اعلام کرد که خط فقر نسبی برای هر خانوار مناطق شهری ایران در سال ۸۹ حدود ۵۹۰ هزار و ۲۵۰ تومان بود؛ این بانک اما آماری از خط فقر در سال ۹۰ ارائه نداده است.
این آمار بانک مرکزی در واکنش به اظهارات حسین راغفر، استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی، منتشر شده است و در شماره روز دوشنبه روزنامه اعتماد به چاپ رسیده‌است.
بر اساس گزارش اداره آمار اقتصادی بانک مرکزی ایران، «مجموع هزینه ناخالص خانوار در مناطق شهری با متوسط بعد ۳٫۷ نفر در سال ۱۳۸۹ به ماهانه ۱۱میلیون و ۸۰۵ هزار ریال رسید که با توجه به تعریف فوق، خط فقر نسبی در مناطق شهری ماهانه برای هر خانوار با بعد یادشده حدود ۵۹۰۲٫۵ هزار ریال [۵۹۰ هزار تومان] است.»
بانک مرکزی می‌افزاید که مجموع هزینه ناخالص خانوار در مناطق شهری با متوسط بعد ۳٫۷ نفر در سال ۱۳۸۹ نسبت به سال قبل از آن ۱۱٫۴ درصد افزایش داشته‌است.
روزنامه اعتماد روز شانزدهم اردیبهشت گفت‌وگویی با حسین راغفر، استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی، منتشر کرده و از قول اوی نوشته بود که «در تهران برای یک خانواده پنج نفره با سه جوان در سطوح مختلف تحصیلی، خط فقر مطلق حداقل یک‌ونیم میلیون تومان است».
اما بانک مرکزی ایران با انتشار آمارهای خود می‌گوید که خط فقر نسبی در مناطق شهری ایران تقریبا یک‌سوم خط فقر مطلق اعلام‌شده توسط آقای راغفر برای تهران است.
مهمترین نهاد بانکی ایران افزوده است: «رقم اعلام شده در مصاحبه مذکور با مفروضات شامل خانوار پنج‌نفره دارای سه محصل و ساکن در شهر تهران قابل تعمیم به کل کشور نبوده و لازم است در اعلام آن به فروض محاسباتی توجه شود.»
در حالی که آمار یادشده توسط حسین راغفر مربوط به حال حاضر و تنها مربوط به تهران است جوابیه‌ای که از سوی بانک مرکزی به او منتشر شده تنها به آمار سال ۸۹ اشاره می‌کند و تنها مناطق شهری ایران را مبنا قرار می‌دهد.
روز ۱۵ اسفند ۹۰ روزنامه‌های مردمسالاری و تهران امروز خبر دادند که «کمیته مزد استان تهران» خط فقر شدید در سال ۹۰ را «۵۷۵ هزار و ۴۰۰ تومان» اعلام کرده‌است.
روزنامه تهران امروز در آن تاریخ نوشت، «چند سالی است که اعلام آمارهای رسمی به دلایلی نامعلوم متوقف شده‌است» و از سال ۸۷ که عبدالرضا مصری «وزیر وقت رفاه و امور اجتماعی اعلام خط فقر را توهین به افراد جامعه دانست و مانع از محاسبه و انتشار یکی از شاخص‌های مهم اقتصاد کشور شد»، «نهادهای رسمی با توسل به استدلال‌های عجیب از انتشار شاخص خط فقر ممانعت می‌کنند.»
آمار اعلام‌شده توسط «کمیته مزد استان تهران» با آمارهای دیگر تفاوت دارد از جمله، جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، نیز گفته‌است که «خط فقر در سال ۹۰ خورشیدی، ۱۵ تا ۲۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرد و به ۹۶۰ هزار تومان رسید.»
پیش از او عباس وطن‌پرور، نماینده سابق کارفرمایان در سازمان بین‌المللی کار، اواسط سال ۹۰ به خبرگزاری ایلنا گفته بود: «نرخ خط فقر در شهرهای بزرگ ایران، یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان است.»
علی دهقان کیا، عضو هیئت مدیره کانون شوراهای اسلامی کار استان تهران، نیز روز چهاردهم فروردین سال جاری به خبرگزاری ایلنا گفت: «۷۰ درصد از کارگران زیر خط فقر زندگی می‌کنند.»
نرخ تورم، ۵۰ درصد یا ۲۱ درصد؟
بانک مرکزی و برخی کارشناسان از جمله حسین راغفر در مورد میزان نرخ تورم در ایران نیز اختلاف نظر دارند و در حالی که آقای راغفر در مصاحبه خود با «اعتماد» گفته بود که نرخ تورم بیش از ۵۰ درصد است، بانک مرکزی ایران نرخ تورم سال ۱۳۹۰ را معادل ۲۱٫۸ درصد اعلام کرده‌است.
بانک مرکزی در جوابیه خود آورده‌است که «این شاخص [نرخ تورم] متوسط تغییرات شاخص بهای سبدی متشکل از ۳۵۹ قلم کالا و خدمت سطح کشور است و با تغییرات قیمت تعدادی از اقلام یک شهر خاص تفاوت بسیار دارد. هر یک از این اقلام به تناسب سهم آنها در سبد مصرفی خانوار متوسط شهری با ضرایب اهمیت متفاوت در محاسبه شاخص لحاظ می‌شوند. این بدین معناست که میزان تاثیر افزایش قیمت یک قلم کالا یا خدمت به تناسب ضریب اهمیت آن کالا یا خدمت، در نرخ تورم تاثیرگذار است.»
حسین راغفر، استاد دانشگاه در مصاحبه خود به روزنامه اعتماد گفته‌بود که «من از آمارهای رسمی درباره نرخ تورم به‌شدت ناامید هستم و این آمارها قابل قبول نیست. به نظر من در سال ۹۰ تورم بالای ۵۵ درصد بوده و تجربه سال گذشته با تورم نزدیک به ۵۰ درصدی سال ۷۴ قابل مقایسه نیست» و «این آماری که دولت و بانک مرکزی اعلام می‌کنند، به بی‌اعتبار شدن نهادهای رسمی کشور می‌انجامد».
این آمار بانک مرکزی در واکنش به اظهارات حسین راغفر، استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی، منتشر شده است و در شماره روز دوشنبه روزنامه اعتماد به چاپ رسیده‌است.
بر اساس گزارش اداره آمار اقتصادی بانک مرکزی ایران، «مجموع هزینه ناخالص خانوار در مناطق شهری با متوسط بعد ۳٫۷ نفر در سال ۱۳۸۹ به ماهانه ۱۱میلیون و ۸۰۵ هزار ریال رسید که با توجه به تعریف فوق، خط فقر نسبی در مناطق شهری ماهانه برای هر خانوار با بعد یادشده حدود ۵۹۰۲٫۵ هزار ریال [۵۹۰ هزار تومان] است.»
بانک مرکزی می‌افزاید که مجموع هزینه ناخالص خانوار در مناطق شهری با متوسط بعد ۳٫۷ نفر در سال ۱۳۸۹ نسبت به سال قبل از آن ۱۱٫۴ درصد افزایش داشته‌است.
روزنامه اعتماد روز شانزدهم اردیبهشت گفت‌وگویی با حسین راغفر، استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی، منتشر کرده و از قول اوی نوشته بود که «در تهران برای یک خانواده پنج نفره با سه جوان در سطوح مختلف تحصیلی، خط فقر مطلق حداقل یک‌ونیم میلیون تومان است».
اما بانک مرکزی ایران با انتشار آمارهای خود می‌گوید که خط فقر نسبی در مناطق شهری ایران تقریبا یک‌سوم خط فقر مطلق اعلام‌شده توسط آقای راغفر برای تهران است.
مهمترین نهاد بانکی ایران افزوده است: «رقم اعلام شده در مصاحبه مذکور با مفروضات شامل خانوار پنج‌نفره دارای سه محصل و ساکن در شهر تهران قابل تعمیم به کل کشور نبوده و لازم است در اعلام آن به فروض محاسباتی توجه شود.»
در حالی که آمار یادشده توسط حسین راغفر مربوط به حال حاضر و تنها مربوط به تهران است جوابیه‌ای که از سوی بانک مرکزی به او منتشر شده تنها به آمار سال ۸۹ اشاره می‌کند و تنها مناطق شهری ایران را مبنا قرار می‌دهد.
روز ۱۵ اسفند ۹۰ روزنامه‌های مردمسالاری و تهران امروز خبر دادند که «کمیته مزد استان تهران» خط فقر شدید در سال ۹۰ را «۵۷۵ هزار و ۴۰۰ تومان» اعلام کرده‌است.
روزنامه تهران امروز در آن تاریخ نوشت، «چند سالی است که اعلام آمارهای رسمی به دلایلی نامعلوم متوقف شده‌است» و از سال ۸۷ که عبدالرضا مصری «وزیر وقت رفاه و امور اجتماعی اعلام خط فقر را توهین به افراد جامعه دانست و مانع از محاسبه و انتشار یکی از شاخص‌های مهم اقتصاد کشور شد»، «نهادهای رسمی با توسل به استدلال‌های عجیب از انتشار شاخص خط فقر ممانعت می‌کنند.»
آمار اعلام‌شده توسط «کمیته مزد استان تهران» با آمارهای دیگر تفاوت دارد از جمله، جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، نیز گفته‌است که «خط فقر در سال ۹۰ خورشیدی، ۱۵ تا ۲۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرد و به ۹۶۰ هزار تومان رسید.»
پیش از او عباس وطن‌پرور، نماینده سابق کارفرمایان در سازمان بین‌المللی کار، اواسط سال ۹۰ به خبرگزاری ایلنا گفته بود: «نرخ خط فقر در شهرهای بزرگ ایران، یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان است.»
علی دهقان کیا، عضو هیئت مدیره کانون شوراهای اسلامی کار استان تهران، نیز روز چهاردهم فروردین سال جاری به خبرگزاری ایلنا گفت: «۷۰ درصد از کارگران زیر خط فقر زندگی می‌کنند.»
نرخ تورم، ۵۰ درصد یا ۲۱ درصد؟
بانک مرکزی و برخی کارشناسان از جمله حسین راغفر در مورد میزان نرخ تورم در ایران نیز اختلاف نظر دارند و در حالی که آقای راغفر در مصاحبه خود با «اعتماد» گفته بود که نرخ تورم بیش از ۵۰ درصد است، بانک مرکزی ایران نرخ تورم سال ۱۳۹۰ را معادل ۲۱٫۸ درصد اعلام کرده‌است.
بانک مرکزی در جوابیه خود آورده‌است که «این شاخص [نرخ تورم] متوسط تغییرات شاخص بهای سبدی متشکل از ۳۵۹ قلم کالا و خدمت سطح کشور است و با تغییرات قیمت تعدادی از اقلام یک شهر خاص تفاوت بسیار دارد. هر یک از این اقلام به تناسب سهم آنها در سبد مصرفی خانوار متوسط شهری با ضرایب اهمیت متفاوت در محاسبه شاخص لحاظ می‌شوند. این بدین معناست که میزان تاثیر افزایش قیمت یک قلم کالا یا خدمت به تناسب ضریب اهمیت آن کالا یا خدمت، در نرخ تورم تاثیرگذار است.»
حسین راغفر، استاد دانشگاه در مصاحبه خود به روزنامه اعتماد گفته‌بود که «من از آمارهای رسمی درباره نرخ تورم به‌شدت ناامید هستم و این آمارها قابل قبول نیست. به نظر من در سال ۹۰ تورم بالای ۵۵ درصد بوده و تجربه سال گذشته با تورم نزدیک به ۵۰ درصدی سال ۷۴ قابل مقایسه نیست» و «این آماری که دولت و بانک مرکزی اعلام می‌کنند، به بی‌اعتبار شدن نهادهای رسمی کشور می‌انجامد».
