گفت‌و‌گو با طبرزدی پیش از بازداشت: «عمرمان را گروگان گرفته‌اند»

حشمت‌الله طبرزدی، از منتقدان جمهوری اسلامی که کمتر از دو هفته پیش، از معرفی خود به زندان خودداری کرده بود، روز چهارشنبه، ۲۵ دی‌ماه، بازداشت شد.

فرزند آقای طبرزدی در گفت‌وگو با رادیوفردا تایید کرد مامورانی که برگه دادستانی را در دست داشتند اما تعدادی از آن‌ها خود را از زندان اوین معرفی کردند، پدر او را با خود به محل نامعلومی منتقل کرده‌اند.

علی طبرزدی گفت که پدرش از بیماری‌های قند و فشار خون رنج می‌برد و ابراز امیدواری کرد که امکان انتقال داروهای مورد نیاز به آقای طبرزدی در دوران زندان فراهم باشد.

حشمت‌الله طبرزدی به هشت سال زندان محکوم است. او چهار سال از این مدت را سپری کرده که یک سال آن در مرخصی خارج از زندان گذشته است.

این مخالف سیاسی حکومت ایران روز یک‌شنبه، ۱۵ دی، با انتشار متنی در فیس‌بوک، از احضار تلفنی خود به زندان رجایی‌شهر خبر داد.

آقای طبرزدی با اعلام این که فردای آن روز خود را به زندان معرفی خواهد کرد، مسئولیت هر «اتفاق خاصی» که برای او در زندان رخ دهد را متوجه «شخص خامنه‌ای» دانست.

او همچنین از وکلای خود درخواست کرد تا شکایتش از رهبر جمهوری اسلامی را که در سال ۱۳۹۰ و از درون زندان مطرح شده بود پیگیری کنند.

اما حشمت‌الله طبرزدی، یک روز بعد با انتشار متن دیگری در صفحه فیس‌بوک خود نوشت که به زندان بازنگشته و «احضار خارج از چارچوب قانونی» خود را «ظلم مضاعف و زورگویی» می‌داند و با «مقاومت مدنی» به مقابله با آن پرداخته است.

این مخالف سیاسی حکومت ایران، پیش از بازداشت مجدد، درباره تغییر نظرش برای بازگشت به زندان به رادیوفردا گفت: «احضار من به شکل تلفنی صورت گرفته بود و کسی هم که تماس گرفت گفت از طرف دادستانی است و باید ساعت ده صبح فردا (۱۶ دی) خودم را به اجرای احکام زندان رجایی‌شهر معرفی کنم. من ابتدا توجه نکردم که این احضار تلفنی است و چون در مرخصی به سر می‌برم، نمی‌خواستم وارد جدال با دادستانی شوم اما پس از آن در مشورت با خانواده و برخی دوستان و حقوقدانان به این نتیجه رسیدم که چون این گونه احضار‌ها غیرقانونی است، لزومی ندارد به آن عمل کنم.»

آقای طبرزدی افزود که منتظر است تا «متناسب با پیشامدهای آینده» عمل کند: «درست است که ما اصلا کارهای این‌ها را قانونی نمی‌دانیم اما حداقل روال و شکل قانونی کار باید طی شود. این برخورد‌ها بسیار تلخ و شکل آن به گونه‌ای است که گویا قصد آزار و اذیت خانواده من را دارند.»

راهکار: مقاومت مدنی

حشمت‌الله طبرزدی دبیرکل تشکلی به نام جبهه دموکراتیک ایران است. او بیشتر ۱۵ سال گذشته را در زندان سپری کرده است. آقای طبرزدی که در جریان تظاهرات اعتراضی پس از انتخابات ۸۸ حضور فعالی داشت، آخرین بار، یک روز پس از عاشورای خونین آن سال دستگیر و به هشت سال زندان محکوم شد.

او به رادیوفردا گفت که با بازداشت‌های پیاپی و صدور احکام حبس و زندان، «عمر ما را فله‌ای گروگان گرفته‌اند و ذره ذره با مرخصی پس می‌دهند».

با روی کار آمدن دولت حسن روحانی، بسیاری از ناظران و فعالان سیاسی، نسبت به بهبود شرایط امنیتی و سیاسی در ایران ابراز امیدواری کردند. به خصوص اینکه آقای روحانی با وعده تلاش برای آزادی زندانیان سیاسی، رفع حصر رهبران مخالفان و پایان دادن به فضای سختگیرانه امنیتی روی کار آمده بود.

حشمت‌الله طبرزدی اگرچه می‌گوید «خوش‌بین» و معتقد است که دولت حسن روحانی برای بهبود وضعیت «تلاش» می‌کند، اما «ملاک داوری» را «واقعیت‌ها» می‌داند، نه «صرفا اظهارنظر‌ها».

«در این چند ماه می‌شود داوری کرد وضعیت حقوق بشر چه تغییری کرده. من به آقای روحانی رای ندادم و آن را قبول هم ندارم اما به محض اینکه دولت اعلام کرد که می‌خواهد شرایط را بهبود ببخشد، نیروی مقابل یا‌‌ همان الیگارشی قدرت به میدان آمد و گفت نخیر وضع تغییر نکرده. در این مدت تعداد اعدام‌ها بیشتر شد، بعضی روزنامه‌ها منتشر نشده توقیف شدند و برخی هم پس از انتشار، به منزل نسرین ستوده حمله کردند، علیه نماینده مجلس پرونده قضایی تشکیل دادند، زندانیان سیاسی که در مرخصی بودند را به زندان احضار کردند و افراد دیگری هم بازداشت شدند.»

پس دلیل این مخالف سیاسی حکومت ایران برای خوش‌بینی به آینده چیست؟

«وقتی جمهوری اسلامی مجبور می‌شود به توافق ژنو تن بدهد و از توسعه برنامه هسته‌ایش عقب نشینی کند، رعایت حقوق بشر یا عدم نقض سیستماتیک آن در درازمدت نیز جزوی از این قرارداد خواهد بود. این‌ها [جمهوری اسلامی] چون شرایط خاصی دارند و برای بهبود وضعیت اقتصادی تحت فشارند، به این مسئله هم تن می‌دهند اما در کوتاه‌مدت در برابر آن مقاوت می‌کنند.»

آقای طبرزدی «مقاومت مدنی» را راه حل مقابله با وضعیت به گفته او «استبدادی موجود» دانست و در تعریف آن گفت: «مخالفان و مجموعه نیروهای دموکراسی خواه نباید در برابر زورگویی‌ها و اعمال خلاف حقوق بشر عقب نشینی کنند.»

او بازنگشتن خود به زندان علیرغم احضار تلفنی را از مصادیق این «مقاومت مدنی» بیان کرد.

«تغییر»

حشمت الله طبرزدی که هم اکنون از مخالفان صریح اللهجه علی خامنه‌ای و به اتهام «توهین» به رهبر جمهوری اسلامی زندانی است، نخستین کسی بود که پس از درگذشت روح الله خمینی، رهبر جدید ایران را «امام» خطاب کرد.

او البته اتهام های دیگری مانند اقدام علیه امنیت ملی نیز دارد.

این مخالف سیاسی حکومت ایران، این لقب را در واکنش به آن دسته از نیروهای مشهور به «چپ خط امام» به کار برد و رواج داد که معتقد بودند با مرگ روح الله خمینی «انقلاب اسلامی» به پایان رسیده است.

آقای طبرزدی در تمام سالهای پس از روی کار آمدن جمهوری اسلامی تا دهه ۶۰ و سپس نیمه دهه ۷۰ از اصلیترین حامیان دو رهبر ایران در نهادهای دانشجویی نزدیک به حکومت بود.

اما افشاگری‌های نشریات او درباره فساد مالی و سیاسی چهره‌های بانفوذ جمهوری اسلامی از ابتدای دهه ۷۰ در ‌‌نهایت به توقیف نشریه تحت مدیریت او (پیام دانشجو) و زندانی شدن خودش منجر شد.

با روی کار آمدن دولت محمد خاتمی در سال ۱۳۷۶، حشمت الله طبرزدی رفته رفته به یکی از مخالفان جمهوری اسلامی بدل شد و از آن هنگام تاکنون بار‌ها دستگیر و زندانی شده است.

او درباره این «تغییر» به رادیوفردا گفت: «هر انسانی می‌تواند تغییر کند اما تفاوت طبرزدی با دیگر افرادی که در جمهوری اسلامی پس از مدتی تغییر کردند این است که من گذشته خودم را شجاعانه نقد می‌کنم و اعتراف می‌کنم که اشتباه کردم اما بخشی از آنهایی که هم اکنون تغییر کرده‌اند، نه تنها گذشته خود را نقد نمی‌کنند بلکه به سابقه امنیتی و سیاسی خود افتخار هم می‌کنند.»

حشمت الله طبرزدی معتقد است «نقد گذشته، معیار صداقت امروز» است.