در آستانه ۱۶ آذر، روز دانشجو در ایران، کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران ضمن انتقاد از «نقض آزادی‌های علمی در دانشگاه»، فهرست ۲۰۱ دانشجوی بازداشت شده طی یک سال و نیم گذشته را منتشر کرده است.
در گزارش کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران همچنین اعلام شده است که طی همین مدت، دست‌کم ۱۶۱ دانشجو احکام محرومیت از تحصیل دریافت کرده‌اند.
اين کمپین با اشاره به لغو مراسم فعالان دانشجویی برای بزرگداشت روز دانشجو، از مقامات جمهوری اسلامی خواسته است تا بگذارند «دانشجویان مراسم بزرگداشت ۱۶ آذر را در کمال آرامش برگزار کنند.»
به نوشته وب‌سایت این کمپین، هادی قائمی، سخنگوی کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران، در این زمینه گفت: «دغدغه دانشجویان همیشه این است که چگونه در کمال آرامش مراسم خود را برگزار کنند و حرف‌های خود را بزنند. اما متاسفانه اکثر تجمع‌های آنها به خشونت کشیده می‌شود.»
در گزارش کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران همچنین تاکید شده است که دانشجویان در سال ۱۳۸۶ برای بزرگداشت روز دانشجو آسیب‌های زیادی دیدند و قبل از برگزاری مراسم در تهران، بابلسر، مشهد و چند شهر دیگر، به خانه‌های آنها حمله شد و حتی دانشجویانی در کلاس‌های درس بازداشت شدند.
شمار دانشجویان بازداشت شده در جریان روز دانشجوی سال گذشته نیز به ۶۵ نفر رسید و دانشجویان بازداشتی، بنابر این گزارش، برای مدت‌های طولانی در زندان تحت شکنجه و بدرفتاری بودند.
به رغم آزادی اکثر دانشجویان بازداشتی سال گذشته با وثیقه‌های سنگین، این گزارش از قول دانشجویان بازداشت شده اعلام کرده است که « تهدید بازجویان، محرومیت از ادامه تحصیل، احکام سنگین قضایی و ادامه محاکمه» در مورد این دانشجویان همچنان ادامه دارد.
در گزارش کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران همچنین با اشاره به صدور حکم ۱۵ سال زندان برای یاسر گلی، و صدور حکم اعدام برای حبیب‌الله لطیفی، یک دانشجوی دیگر، تاکید شده است که ابراهیم لطف‌اللهی، دانشجوی حقوق دانشگاه پیام نور سنندج که در تاریخ ۱۶ دی ماه ۱۳۸۶ بازداشت شده بود، ۹ روز پس از بازداشت «به طرز مشکوکی در زندان جان سپرده است.»
کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران در گزارش مفصل خود همچنین بازداشت ۱۵ ماهه مجید توکلی، احسان منصوری و احمد قصابان را «یک تهاجم سازماندهی شده در حذف نشریات دانشجویی» توصیف کرده، و با استناد به گزارش‌های انتشار یافته از سوی این سه دانشجو و خانواده‌هایشان اعلام کرده است که در جریان بازداشت این دانشجویان «۳۸ مورد شکنجه جسمی و ۱۵ مورد شکنجه روحی» در مورد آنها اعمال شده است.
خشونت نظام‌مند علیه استقلال دانشگاه
بنابر اعلام کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران، «از سال ۱۳۸۵ تاکنون، با فعال شدن کمیته‌های انضباطی، دانشجویان منتقد به طور مرتب به کمیته‌های انضباطی فراخوانده می‌شوند و برای آنها احکام محرومیت از تحصیل صادر می‌شود.»
بجز ۱۶۰ دانشجوی محروم از تحصیل، و اخراج دست‌کم ۱۲۸ دانشجوی مذهبی به دلیل «بهایی بودن»، کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران از مهدیه گلرو، صادق شجاعی، سعید فیض‌الله‌زاده، مجید دری و رشید اسماعیلی (از دانشگاه علامه طباطبایی تهران)، اسماعیل سلمان‌پور، عباس حکیم‌زاده، بابک رحمتی، هادی حمیدی شفیق، سهیل آصفی و صالح ایومن در کنار احمد قصابان، مجيد توکلي و احسان منصوری به عنوان دانشجویانی نامبرده است که بازداشت شده و به اشکال مختلف از دانشگاه اخراج یا از تحصیل محروم شده‌اند.
گزارش کمپين بين‌المللی حقوق بشر در ایران از حسن نمکدوست تهرانی، محسن کدیور، هاشم آقاجری، مسعودغفاری، حاتم قادری، حسین بشیریه، هادی سمتی، بهروز شاهنده، نورالدین زرین‌کلک، دکتر حسنی‌نیا، جمشید قشنگ و اسفندیار ذوالقدر به عنوان استادانی نام برده است که پس از سخنان محمود احمدی‌نژاد، رییس جمهوری اسلامی مبنی بر «خالی کردن دانشگاه‌ها از اساتید لیبرال و سکولار»، و در جریان آن‌چه مقام‌های دولتی ایران «اسلامی کردن دانشگاه» می‌خوانند، به بهانه‌های مختلف از دانشگاه اخراج شده‌اند.
اسامی ۲۳ استاد دانشگاه نیز در این گزارش ذکر شده است که بازنشستگی اجباری در مورد آنها اعمال شده است.
همچنین در این گزارش، «ستاره‌دار کردن قبول شدگان آزمون کارشناسی ارشد»، «طرح سهمیه‌بندی جنسیتی»، «طرح بومی‌گزینی جنسیتی» و «بازنشستگی اجباری و اخراج اساتید» از دانشگاه‌های مختلف، به عنوان مواردی از «تبعیض بر اساس مذهب و عقیده، جنس و محل تولد»، «نقض آزادی‌های علمی»، و تهدید «امنیت شغلی دانشگاهیان» از سوی دولت ایران معرفی شده است.
وزارت آموزش عالی، وزارت اطلاعات، قوه قضاییه و شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز در این گزارش به عنوان نهادهای حکومتی معرفی شده‌اند که با «خشونت‌های نظام‌مند و مستمر» خود برای عاری شدن دانشگاه‌ها از فضای آزادی علمی و همچنین از بین بردن استقلال دانشگاه‌ها فعالیت کرده‌اند.
