پس از گذشت بیش از هفت سال از امضای توافق‌نامه اولیه، خط آهن بین‌المللی شرق دریای خزر به طول ۹۲۶ کیلومتر که سه کشور قزاقستان، ترکمنستان و ایران را به هم وصل می‌کند و ۸۰ کیلومتر از آن در خاک ایران است، روز چهارشنبه، ۱۲ آذر، با حضور رؤسای جمهور سه کشور به بهره‌برداری رسید.
بر اساس گزارش‌ها، این خطآهن کشورهای آسیای میانه و قفقاز را به آب‌های آزاد متصل خواهد کرد.
به گفته وزیر راه و شهرسازی ایران، طول راه آهن بین‌المللی ایران - ترکمنستان – قزاقستان ۹۲۶ کیلومتر است که ۸۰ کیلومتر آن در خاک ایران، ۷۰۰ کیلومتر در ترکمنستان و ۱۴۶ کیلومتر در قزاقستان است.
به گزارش شبکه خبر وابسته به صداوسیمای جمهوری اسلامی، عباس آخوندی، وزیر راه ایران، گفت: «با افتتاح این خط آهن بین‌المللی کشورهای چین، روسیه و آسیای میانه از طریق ایران به خلیج فارس و آب‌های آزاد جهان متصل می‌شوند.»
وی اضافه کرد: «مسافت سه هزار کیلومتری قزاقستان تا خلیج فارس که به صورت پیمودن زمینی بیش از یک هفته طول می‌‌کشد از طریق این خط آهن به ۲۰ ساعت کاهش می‌یابد.»
به گفته آقای آخوندی، این خط آهن در مرحله نخست بهره‌برداری ۱.۵ میلیون تن و در مراحل تکمیلی ده میلیون تن کالا را جابه‌جا خواهد کرد.
وی گفت که این خط آهن در خاک ایران ظرف ۱۷ ماه و با هزینه ۱۳۰ میلیارد تومان توسط قرارگاه خاتم‌الانبیاء وابسته به سپاه پاسداران ساخته شده است.
توافق‌نامه احداث خط آهن سه‌جانبه ایران، ترکمنستان و قزاقستان در سال ۱۳۸۶ میان روسای جمهوری سه کشور به امضا رسید، اما عملیات اجرایی این پروژه در ایران پس از پنج سال از امضای این توافق‌نامه و تنها در سال ۹۱ آغاز شد.
حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، در مراسم بهره‌برداری از این پروژه در ایستگاه آک یایلا در خاک ترکمنستان گفت: «توسعه، ثبات و امنیت هر کدام از کشورهای همسایه، امنیت و توسعه یکدیگر است.»
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، وی اضافه کرد: «از طریق این راه آهن امروز نه تنها سه کشور به هم متصل شده‌اند، بلکه این راه آهن وسیله‌ای خواهد بود که راحت‌تر به خلیج فارس و دریای عمان و کشورهای شرق منطقه چین، روسیه، ترکیه، اروپا و مدیترانه نزدیک و نزدیک‌تر شوند.»
نورسلطان نظربایف، رئیس جمهور قزاقستان، با تاکید بر این که قزاقستان و ترکمستان این پروژه را سال گذشته افتتاح کرده بودند، افزود: «قزاقستان راهآهن جدیدی نیز احداث کرده که چین را به قزاقستان متصل می‌کند و امکان اتصال به سایر کشورها را مهیا کرده است.»
بردیمحمداف، رئیس جمهور ترکمنستان، نیز راهآهن شرق دریای خزر را شاهراهی بین‌المللی نامید و گفت: «دورنمای بسیار خوبی برای این راهآهن متصور است.»
نخستین خط آهن ریلی در مسیر «سرخس- تجن- مشهد» در سال ۷۵ ساخته شده بود که ایران را از طریق کشورهای آسیای میانه به روسیه نیز مرتبط می‌کرد، اما بر اساس گزارش‌ها با احداث خط آهن جدید ۶۰۰ کیلومتر از مسیر قبلی کاسته خواهد شد.
