- زمستان ۱۳۵۸ تا ۳۱ شهریور ۱۳۵۹: دوره پیش از جنگ (درگیری‌های مرزی)
جنگ ایران و عراق رسما از ۳۱ شهریور آغاز شد، اما درگیری‌های مرزی دو کشور از زمستان سال ۱۳۵۸ و با بمباران منطقه سومار در استان کرمانشاه شروع شده بود. این درگیری‌ها در بهار و تابستان سال ۱۳۵۹ به اوج خود رسید. عمده درگیری‌ها در مناطق مرزی استان‌های کرمانشاه و ایلام متمرکز بود.
۳۱ شهریور ۱۳۵۹: آغاز حمله گسترده ارتش عراق به ایران
۳۱ شهریور ۵۹: حمله هوایی عراق به فرودگاه‌های اصلی ایران همزمان با شروع پیشروی زمینی ۱۲ لشکر عراق به سوی شهرهای جنوبی و غربی ایران انجام شد.
مهر ۱۳۵۹: اشغال خرمشهر، یکی از بنادر اصلی ایران در شمال خلیج فارس، و اروندرود توسط ارتش عراق و محاصره آبادان، دیگر بندر مهم ایران در دهانه اروندرود
مهر ۱۳۶۰: توقف پیشروی عراق
مهر ۱۳۶۰ تا فروردین ۱۳۶۱: توقف پیشروی عراق و آماده شدن نیروهای ایران برای شروع حملات زنجیره‌ای در بهار ۱۳۶۱
بهار ۱۳۶۱: آغاز حملات سه‌گانه ایران برای بازپس‌گیری خرمشهر
بهار ۱۳۶۱: شروع سه حمله بزرگ از سوی ایران برای بازپس‌گیری خرمشهر بر اساس طرح‌ریزی نیروی زمینی ارتش و به‌کارگیری حجم گسترده نیروهای مردمی و سپاه:
الف- عملیات فتح‌المبین: آزادسازی اراضی اطراف رود کرخه و منطقه عمومی اندیمشک (حدود ۲۰۰ کیلومتری شمال خرمشهر)
ب- عملیات طریق‌القدس: آزادی بستان (حرکت تدریجی به سوی جنوب و خرمشهر)
ج- عملیات بیت‌المقدس: حمله به استحکامات ارتش عراق در جبهه خرمشهر از طریق دور زدن ارتش عراق و بازپس‌گیری خرمشهر
- تابستان ۱۳۶۱ تا زمستان ۱۳۶۴: سه حمله ناموفق ایران برای رسیدن به جاده بصره – بغداد:
الف- عملیات رمضان: مرداد ۱۳۶۱ در شرق بصره (اولین عملیات بعد از آزادی خرمشهر و تلاش ناموفق برای ورود به خاک عراق)
ب- عملیات خیبر: اسفند ۱۳۶۲، باهدف عبور از دجله و رسیدن به جاده بصره – بغداد - ناموفق و با حداقل پیشروی و تلفات زیاد از نیروهای ایرانی
ج- عملیات بدر: اسفند ۱۳۶۳، حمله لشکرهای اصفهان و خوزستان سپاه برای تصرف جزایر مجنون، حمله‌ای ناموفق با پیشروی محدود و تلفات بالا
- ۱۳۶۲-۱۳۶۳: آغاز شکاف در فرماندهی جنگ:
الف- اوج‌گیری اختلافات سپاه و ارتش (درگیری‌های محسن رضایی، فرمانده سپاه، و صیاد شیرازی، فرمانده نیروی زمینی ارتش، در مورد تاکتیک‌های جنگی)
ب- شروع انتقادات درونی فرماندهان سپاه از نحوه فرماندهی محسن رضایی
- سال ۱۳۶۳: تغییر استراتژی جنگی ایران
شروع دوره فرماندهی متمرکز اکبر هاشمی رفسنجانی از آغاز سال ۱۳۶۳ و انصراف از استراتژی حرکت برای تصرف بغداد و تغییر استراتژی جنگی به سوی تصرف یک نقطه کلیدی از عراق و پایان دادن به جنگ از موضع برتر
زمستان ۱۳۶۴: پیروزی بزرگ ایران در عبور از اروندرود و تصرف فاو
تصرف فاو تغییری مهم در اوضاع جنگ به ضرر عراق بود. مسئولان جمهوری اسلامی معتقدند بعد از تصرف فاو متحدین جهانی و منطقه‌ای صدام حسین، رئیس جمهور عراق، به این نتیجه رسیدند که باید مانع پیروزی ایران در جنگ شد.
- زمستان ۱۳۶۵: تلاش ایران برای پیشروی بیشتر در خاک عراق و رسیدن به بصره
ایران در این مقطع تلاش‌های نظامی خود را بر رسیدن به بصره متمرکز کرد:
۱- عملیات ناموفق کربلای چهار در منطقه شلمچه با هزاران کشته
۲- عملیات کربلای پنج با موفقیت نسبی در شلمچه
۳- عدم پیشروی کافی نیروهای ایرانی برای رسیدن به جاده بصره – بغداد و نیز عدم موفقیت ایران در ورود به بصره و اشغال مهم‌ترین شهر جنوبی عراق
- زمستان ۱۳۶۴ تا زمستان ۱۳۶۶: دوره رکود در جنگ
ناتوانی عراق در انجام عملیات بزرگ علیه ایران و ناتوانی ایران در پیشروی بیشتر در درون خاک عراق، به‌ویژه در پیشروی به سوی بصره
- زمستان ۱۳۶۶ تا تیر ۱۳۶۷: آغاز حملات و پیشروی‌های مجدد ارتش عراق
شروع پاتک‌ها و ضدحمله‌های سنگین عراق با استفاده از:
۱- به‌کارگیری ۵۶ لشکر و بیش از یک میلیون نیرو از جمله لشکرهای گارد ریاست جمهوری به استعداد صد هزار نیروی ویژه برای بازپس‌گیری فاو و سایر مناطق اشغال شده از سوی ایران
۲- حجم سنگین پشتیبانی هوایی در نبرد زمینی
۳- حضور مستقیم فرماندهان ارشد عراق در صحنه عملیات، صدام و علی حسن‌المجید
۴- استفاده گسترده از سلاح شیمیایی
چنین حملاتی از سوی عراق منجر شد به:
۱- بازپس‌گیری فاو از نیروهای ایرانی در اواخر زمستان ۱۳۶۶ و نوروز ۱۳۶۷
۲- بازپس‌گیری جزایر مجنون از ایران
۳- پذیرش قطعنامه ۵۹۸ از سوی ایران
گسترده‌ترین پیشروی ارتش عراق در تاریخ هشت‌ساله جنگ پس از پذیرش قطعنامه از سوی ایران شروع شد و ارتش عراق به جاده اهواز - خرمشهر رسید و شهر اهواز در خطر محاصره قرار گرفت.
با وجود این، ضدحمله‌های مجدد نیروهای ایران برای عقب راندن نیروهای عراق به مرزهای بین‌المللی آغاز شد و سرانجام در مرداد ۱۳۶۷ ترک مخاصمه شد و آتش‌بس بین طرفین برقرار شد.
