جنگل زیبا و خوش‌آب و هوای ابر در حدود ۵۰ کیلومتری شهر شاهرود در استان سمنان با ساختن جاده‌ای در آن در خطر نابودی است. این را برخی کار‌شناسان و حامیان حفظ محیط زیست می‌گویند، در حالی که سازمان محیط زیست ایران می‌گوید اخیرا گزارشی از ساخت غیرقانونی جاده در این جنگل دریافت نکرده است و وزارت راه تنها مجوز ساخت یک جاده روستایی را دارد.
رادیوفردا نظر اسماعیل کهرم، کارشناس محیط زیست و استاد دانشگاه در تهران، را در این باره پرسیده است. آقای کهرم ابتدا درباره نام این جنگل توضیح می‌دهد.
اسماعیل کهرم: این جنگل‌های ابر در یک استان بسیار بسیار کویری و خشک و بیابانی درست شده‌اند و نمونه‌ای از جنگل‌های سرسبز مازندران هستند.
چرا به آن جنگل ابر می‌گویند؟ به خاطر این که از یک راه باریک دره‌مانند وقتی که در شرایط خاص آب و هوایی، ابر‌ها از جنگل مازندران جدا می‌شود و می‌آید، روی این جنگل را دریا یا حتی اقیانوسی از ابر می‌پوشاند. هفته‌ای دو سه بار این پدیده به وجود می‌آید و از این نظر به آن جنگل ابر می‌گویند.
ساختار پوشش گیاهی این جنگل، همان پوشش گیاهی است که در جنگل‌های مازندران وجود دارد. از تنوع بسیار بسیار زیادی برخوردار است و مهم‌ترین گیاه این جنگل سرخدار است که سرخدار برای درمان بیماری نوعی سرطان، مصرف دارد.
از سوی دیگر حدود نیمی از درخت‌های سرخدار جهان در همین جنگل ابر دیده می‌شود. انواع گردوهای وحشی، راش و گیاهانی مانند نارون که بسیار قطور و بلندبالا هستند در این جنگل به چشم می‌خورد و از نظر پوشش جانوری نیز، گوزن‌ها، شوکا، خوک‌ها و گراز‌ها، گرگ و شغال و انواع و اقسام دوزیستان و نیز وفور بسیار بسیار زیادی از خزندگان را در این جنگل می‌بینیم.
استان سمنان ده جاده به سمت شمال دارد. از شهر شاهرود چهار جاده می‌گذرد و به سمت شمال کشیده می‌شود. یکی از کسانی که می‌خواست نماینده مجلس بشود در دفاعیات قبل از انتخاب شدنش به مردم ده ابر که درست در کنار این جنگل ابر واقع شده است، قول احداث یک جاده را داد تا این‌ها بتوانند محصولات لبنی خودشان را به علی‌آباد کتول در مازندران برسانند.
تصور بفرمایید که با وجود ده جاده در استان سمنان به سمت شمال و چهار جاده که از شاهرود می‌گذرد، آیا اساسا نیازی برای ساختن یک جاده درجه یک وجود دارد؟ آن هم جاده درجه یک روستایی؟
تفاوتی بین جاده‌های روستایی و اتوبان از نظر علم محیط زیست وجود ندارد. جاده‌ها این طرف جنگل را از آن سمتش جدا می‌کنند که گیاهان و جانوارن از این خط عبور نمی‌کنند و به حیات‌شان ادامه نمی‌دهند. یعنی ما با احداث جاده در هر مقام و رتبه و شکل و درجه‌ای که باشد، عملا زیستگاه را طبقه‌بندی کرده، شکسته و از هم جدا می‌کنیم.
نماینده شاهرود، آقای کاظم جلالی، از ساخت چنین جاده‌ای دفاع می‌کنند و می‌گویند که هیئت دولت در جریان سفرهای استانی‌اش، ساخت چنین جاده‌ای را به مردم اهالی آن منطقه قول داده است. طبیعتا وظیفه یک نماینده هم دفاع از خواسته‌های مردم حوزه انتخاباتی و نیز توسعه آن مناطق روستایی است.
اگر آقای جلالی به راستی خیر و صلاح مردم منطقه را می‌خواهند که باید همین طور هم باشد به عنوان نماینده مردم آن منطقه، این‌ها باید بدانند که از نظر درآمدزایی و حفظ قطب توریستی جنگل ابر، بهتر است که این جاده‌ها را از کنار جنگل ابر عبور دهند و دست به این ترکیب نزنند.
دلیلش این است که اگر چنان چه جاده از دل این جنگل بگذرد، آن وقت رد پای سازندگان و بساز و بفروش‌ها و شهرک‌ها و ویلا‌ها وارد جنگل خواهد شد.
این در حالی است که کسانی که به فکر محیط زیست هستند، میل دارند که جنگل ابر حفظ شود. دلار‌ها و تومان‌های توریستی که از قبل جنگل ابر در آینده کسب خواهد شد، مستقیما به جیب همان مردم اطراف ریخته خواهد شد. این امر به مراتب برای مردم منطقه سودآور‌تر خواهد بود.
رادیوفردا نظر اسماعیل کهرم، کارشناس محیط زیست و استاد دانشگاه در تهران، را در این باره پرسیده است. آقای کهرم ابتدا درباره نام این جنگل توضیح می‌دهد.
اسماعیل کهرم: این جنگل‌های ابر در یک استان بسیار بسیار کویری و خشک و بیابانی درست شده‌اند و نمونه‌ای از جنگل‌های سرسبز مازندران هستند.
چرا به آن جنگل ابر می‌گویند؟ به خاطر این که از یک راه باریک دره‌مانند وقتی که در شرایط خاص آب و هوایی، ابر‌ها از جنگل مازندران جدا می‌شود و می‌آید، روی این جنگل را دریا یا حتی اقیانوسی از ابر می‌پوشاند. هفته‌ای دو سه بار این پدیده به وجود می‌آید و از این نظر به آن جنگل ابر می‌گویند.
- در مورد پوشش گیاهی و جانوری این جنگل، اگر امکان دارد توضیح دهید؟
ساختار پوشش گیاهی این جنگل، همان پوشش گیاهی است که در جنگل‌های مازندران وجود دارد. از تنوع بسیار بسیار زیادی برخوردار است و مهم‌ترین گیاه این جنگل سرخدار است که سرخدار برای درمان بیماری نوعی سرطان، مصرف دارد.
از سوی دیگر حدود نیمی از درخت‌های سرخدار جهان در همین جنگل ابر دیده می‌شود. انواع گردوهای وحشی، راش و گیاهانی مانند نارون که بسیار قطور و بلندبالا هستند در این جنگل به چشم می‌خورد و از نظر پوشش جانوری نیز، گوزن‌ها، شوکا، خوک‌ها و گراز‌ها، گرگ و شغال و انواع و اقسام دوزیستان و نیز وفور بسیار بسیار زیادی از خزندگان را در این جنگل می‌بینیم.
- سازمان محیط زیست از این صحبت می‌کند که تنها مجوز ساخت یک جاده درجه یک روستایی در این منطقه صادر شده است. تفاوت جاده درجه یک روستایی با سایر جاده‌ها چیست و چرا به ساخت چنین جاده روستایی اعتراض شده است؟
استان سمنان ده جاده به سمت شمال دارد. از شهر شاهرود چهار جاده می‌گذرد و به سمت شمال کشیده می‌شود. یکی از کسانی که می‌خواست نماینده مجلس بشود در دفاعیات قبل از انتخاب شدنش به مردم ده ابر که درست در کنار این جنگل ابر واقع شده است، قول احداث یک جاده را داد تا این‌ها بتوانند محصولات لبنی خودشان را به علی‌آباد کتول در مازندران برسانند.
تصور بفرمایید که با وجود ده جاده در استان سمنان به سمت شمال و چهار جاده که از شاهرود می‌گذرد، آیا اساسا نیازی برای ساختن یک جاده درجه یک وجود دارد؟ آن هم جاده درجه یک روستایی؟
تفاوتی بین جاده‌های روستایی و اتوبان از نظر علم محیط زیست وجود ندارد. جاده‌ها این طرف جنگل را از آن سمتش جدا می‌کنند که گیاهان و جانوارن از این خط عبور نمی‌کنند و به حیات‌شان ادامه نمی‌دهند. یعنی ما با احداث جاده در هر مقام و رتبه و شکل و درجه‌ای که باشد، عملا زیستگاه را طبقه‌بندی کرده، شکسته و از هم جدا می‌کنیم.
نماینده شاهرود، آقای کاظم جلالی، از ساخت چنین جاده‌ای دفاع می‌کنند و می‌گویند که هیئت دولت در جریان سفرهای استانی‌اش، ساخت چنین جاده‌ای را به مردم اهالی آن منطقه قول داده است. طبیعتا وظیفه یک نماینده هم دفاع از خواسته‌های مردم حوزه انتخاباتی و نیز توسعه آن مناطق روستایی است.
- چه پیشنهادی وجود دارد که بشود با عملی کردن آن منافع مردم منطقه و محیط زیست را با هم سازگار کرد؟
اگر آقای جلالی به راستی خیر و صلاح مردم منطقه را می‌خواهند که باید همین طور هم باشد به عنوان نماینده مردم آن منطقه، این‌ها باید بدانند که از نظر درآمدزایی و حفظ قطب توریستی جنگل ابر، بهتر است که این جاده‌ها را از کنار جنگل ابر عبور دهند و دست به این ترکیب نزنند.
- چرا با ساخت جاده از کنار این جنگل مخالفت شده است؟ آیا مطالعاتی هم در این مورد انجام شده است که فلسفه راه‌اندازی جاده از کنار جنگل را رد کرده‌اند و به این نتیجه رسیده‌اند که بایستی جاده از دل جنگل بگذرد؟
دلیلش این است که اگر چنان چه جاده از دل این جنگل بگذرد، آن وقت رد پای سازندگان و بساز و بفروش‌ها و شهرک‌ها و ویلا‌ها وارد جنگل خواهد شد.
این در حالی است که کسانی که به فکر محیط زیست هستند، میل دارند که جنگل ابر حفظ شود. دلار‌ها و تومان‌های توریستی که از قبل جنگل ابر در آینده کسب خواهد شد، مستقیما به جیب همان مردم اطراف ریخته خواهد شد. این امر به مراتب برای مردم منطقه سودآور‌تر خواهد بود.
