«انجمن ارتباطات میان‌بانکی جهانی» که به اختصار سوییفت خوانده می‌شود روز جمعه، ۲۸ بهمن‌ماه، در بیانیه‌ای اعلام کرد که آماده قطع ِ کلیه خدمات خود به آن دسته از نهادهای مالی ایرانی است که مشمول تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا هستند.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، سازمان سوییفت که مقر آن در بروکسل است در بیانیه خود اعلام آمادگی کرده است که «به محض روشن شدن قوانین و اقدامات تازه اتحادیه اروپا» در این زمینه از این قوانین اطاعت کند.
حسن منصور، اقتصاد‌دان مقیم بریتانیا، در گفت‌و‌گو با رادیوفردا از پیامدهای عملی شدن این تصمیم سوییفت می‌گوید:
حسن منصور: سوییفت به عنوان یک سازمان تعاونی غیربانکی که سازمان تجاری هم هست، نمی‌تواند از تصمیم‌هایی که آمریکا و اتحادیه اروپا اتخاذ کرده‌اند سرپیچی کند، ولو این که استقلال دارد، چون اگر چنین کاری کند به طور سنگین جریمه خواهد شد. به همین علت هیئتی را به کاخ سفید فرستاده‌اند برای مذاکره تا بتوانند ظرف دو هفته آینده در این باره تصمیم‌گیری کنند. اگر اتحادیه اروپا و آمریکا بر این مسئله پافشاری داشته باشند، سوییفت ناگزیر به اطاعت است.
سوییفت یکی از راه‌های مدرن معاملات است. سوییفت حدود ۱۰ هزار بانک را در سراسر دنیا به هم ارتباط می‌دهد، موسسات غیر بانکی و مراکز مالی جهان را به هم ارتباط می‌دهد، در مورد خریداران و فروشندگان و وضعیت مالی آنان اطلاعات ارائه می‌دهد و این اطلاعات را در اختیار اعضای سوییفت قرار می‌دهد.
بدون این اطلاعات ما باید کورمال کورمال حرکت کنیم و ریسک معاملات‌مان به شدت افزایش پیدا می‌کند و در این دنیای بسیار بغرنج، اگر چنین منبعی نداشته باشیم برای راهنمایی، تا بدانیم با کدام طرف معامله باید درگیر شویم، ریسک معامله برای ما بالا می‌رود. عضو سوییفت نبودن در دنیای امروز یعنی تنزل کردن به شرایط تجاری دوران قاجاریه.
تناقضی دراین قضیه وجود دارد، یعنی در تحریم‌هایی که از سوی شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران اعمال می‌شود این موارد استثنا در نظر گرفته شده، ولی تحریم‌هایی که روی نظام بانکی ایران اعمال شده مطلق است و هیچ کس جرأت نمی‌کند با نظام بانکی ایران ارتباط برقرار کند. چون بغرنجی‌های فراوان در آن وجود دارد و به اصطلاح مناطق خاکستری آن بسیار زیاد است، چون کالاهای دو منظوره و چند منظوره زیادی وجود دارد و به این ترتیب بانک‌ها و موسسات به جای این که خودشان را درگیر کنند که آیا این کالا مشمول تحریم بود یا نه، اصلا ترجیح می‌دهند وارد قضیه مشکوک نشوند.
بنابراین عملا تناقض وجود دارد و تحریم‌های بانکی و به‌ویژه تحریم سوییفت اگر قطعی شود، نظام بانکی ایران را عملا از دور نظام مالی جهان کنار می‌گذارد و حتی کالاهای تحریم نشده را هم دربرمی‌گیرد.
این‌ها دو موضع جداگانه است. ایران سال گذشته حدود دو میلیون فقره از طریق سوییفت مبادله انجام داده است، یعنی سوییفت امر مهمی است و نظام بانکی ایران به شدت به آن متکی است.
جایگزین کردن ارزهای دیگر به جای دلار جای سوییفت را نمی‌گیرد و ایران را محدود می‌کند به بازارهایی که در آن رمق بین‌المللی وجود ندارد. شما می‌توانید روبل یا یوآن یا روپیه بپذیرید، چون پرداخت‌ها در سیستم مالی بین‌المللی با موانع تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا روبه‌رو شده است، ولی چینی‌ها، هندی‌ها و روس‌ها از این تحریم‌ها پیروی نمی‌کنند. این کشور‌ها پیشنهاد کردند با پول خودشان در برابر نفت به ایران پول بدهند، به این معنا که ایران ارز خود را به این پول‌ها محدود کند در نتیجه از بازار بین‌المللی خارج شود.
این کشور‌ها از موقعیت استفاده کردند و گویا هند به توافقاتی هم دست پیدا کرده که حدود ۴۰ درصد از خریدهای خود را به روپیه بپردازد، یعنی ایران باید متقابلا از بازار هند خرید کند، به این ترتیب ایران مجبور می‌شود کالاهای خود را ارزان‌تر بفروشد و به شرایط این چند کشور تن دهد تا تحریم‌ها را دور بزند که هزینه بسیار گرانی است برای ایران.
محدود شدن به این کشور‌ها ایران را برای توسعه آتی به شدت محدود می‌کند، چون از نظر تکنولوژی هم به این کشور‌ها محدود می‌ماند. برای سوییفت به عنوان یک پدیده مدرن امروزی که تمام بازارهای مالی را به هم ارتباط می‌دهد قطعا جایگزینی وجود ندارد.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، سازمان سوییفت که مقر آن در بروکسل است در بیانیه خود اعلام آمادگی کرده است که «به محض روشن شدن قوانین و اقدامات تازه اتحادیه اروپا» در این زمینه از این قوانین اطاعت کند.
حسن منصور، اقتصاد‌دان مقیم بریتانیا، در گفت‌و‌گو با رادیوفردا از پیامدهای عملی شدن این تصمیم سوییفت می‌گوید:
حسن منصور: سوییفت به عنوان یک سازمان تعاونی غیربانکی که سازمان تجاری هم هست، نمی‌تواند از تصمیم‌هایی که آمریکا و اتحادیه اروپا اتخاذ کرده‌اند سرپیچی کند، ولو این که استقلال دارد، چون اگر چنین کاری کند به طور سنگین جریمه خواهد شد. به همین علت هیئتی را به کاخ سفید فرستاده‌اند برای مذاکره تا بتوانند ظرف دو هفته آینده در این باره تصمیم‌گیری کنند. اگر اتحادیه اروپا و آمریکا بر این مسئله پافشاری داشته باشند، سوییفت ناگزیر به اطاعت است.
- آقای منصور! این امر برای ایران به چه معنا خواهد بود؟
سوییفت یکی از راه‌های مدرن معاملات است. سوییفت حدود ۱۰ هزار بانک را در سراسر دنیا به هم ارتباط می‌دهد، موسسات غیر بانکی و مراکز مالی جهان را به هم ارتباط می‌دهد، در مورد خریداران و فروشندگان و وضعیت مالی آنان اطلاعات ارائه می‌دهد و این اطلاعات را در اختیار اعضای سوییفت قرار می‌دهد.
بدون این اطلاعات ما باید کورمال کورمال حرکت کنیم و ریسک معاملات‌مان به شدت افزایش پیدا می‌کند و در این دنیای بسیار بغرنج، اگر چنین منبعی نداشته باشیم برای راهنمایی، تا بدانیم با کدام طرف معامله باید درگیر شویم، ریسک معامله برای ما بالا می‌رود. عضو سوییفت نبودن در دنیای امروز یعنی تنزل کردن به شرایط تجاری دوران قاجاریه.
- آقای منصور! عده‌ای از منتقدان می‌گویند اگر این محدودیت‌ها برای افزایش فشار بر سپاه پاسداران و نهادهای دیگر جمهوری اسلامی است باید به ایران اجازه داده شود برای خرید مواد غذایی، دارو و تجهیزات پزشکی از سوییفت استفاده کند. آیا چنین خواهد شد؟
تناقضی دراین قضیه وجود دارد، یعنی در تحریم‌هایی که از سوی شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران اعمال می‌شود این موارد استثنا در نظر گرفته شده، ولی تحریم‌هایی که روی نظام بانکی ایران اعمال شده مطلق است و هیچ کس جرأت نمی‌کند با نظام بانکی ایران ارتباط برقرار کند. چون بغرنجی‌های فراوان در آن وجود دارد و به اصطلاح مناطق خاکستری آن بسیار زیاد است، چون کالاهای دو منظوره و چند منظوره زیادی وجود دارد و به این ترتیب بانک‌ها و موسسات به جای این که خودشان را درگیر کنند که آیا این کالا مشمول تحریم بود یا نه، اصلا ترجیح می‌دهند وارد قضیه مشکوک نشوند.
بنابراین عملا تناقض وجود دارد و تحریم‌های بانکی و به‌ویژه تحریم سوییفت اگر قطعی شود، نظام بانکی ایران را عملا از دور نظام مالی جهان کنار می‌گذارد و حتی کالاهای تحریم نشده را هم دربرمی‌گیرد.
- در خبر‌ها آمده است که برخی تجار درصدد آن هستند که از روبل در مبادلات تجاری استفاده کنند. آیا ایران می‌تواند جایگزینی برای سوییفت پیدا کند؟
این‌ها دو موضع جداگانه است. ایران سال گذشته حدود دو میلیون فقره از طریق سوییفت مبادله انجام داده است، یعنی سوییفت امر مهمی است و نظام بانکی ایران به شدت به آن متکی است.
جایگزین کردن ارزهای دیگر به جای دلار جای سوییفت را نمی‌گیرد و ایران را محدود می‌کند به بازارهایی که در آن رمق بین‌المللی وجود ندارد. شما می‌توانید روبل یا یوآن یا روپیه بپذیرید، چون پرداخت‌ها در سیستم مالی بین‌المللی با موانع تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا روبه‌رو شده است، ولی چینی‌ها، هندی‌ها و روس‌ها از این تحریم‌ها پیروی نمی‌کنند. این کشور‌ها پیشنهاد کردند با پول خودشان در برابر نفت به ایران پول بدهند، به این معنا که ایران ارز خود را به این پول‌ها محدود کند در نتیجه از بازار بین‌المللی خارج شود.
این کشور‌ها از موقعیت استفاده کردند و گویا هند به توافقاتی هم دست پیدا کرده که حدود ۴۰ درصد از خریدهای خود را به روپیه بپردازد، یعنی ایران باید متقابلا از بازار هند خرید کند، به این ترتیب ایران مجبور می‌شود کالاهای خود را ارزان‌تر بفروشد و به شرایط این چند کشور تن دهد تا تحریم‌ها را دور بزند که هزینه بسیار گرانی است برای ایران.
محدود شدن به این کشور‌ها ایران را برای توسعه آتی به شدت محدود می‌کند، چون از نظر تکنولوژی هم به این کشور‌ها محدود می‌ماند. برای سوییفت به عنوان یک پدیده مدرن امروزی که تمام بازارهای مالی را به هم ارتباط می‌دهد قطعا جایگزینی وجود ندارد.
