سوزان رایس، سفیر آمریکا در سازمان ملل، روز سه‌شنبه گذشته، ۶ اردیبهشت‌ماه، گفت که مدارکی از دخالت فعالانه ایران در سرکوب معترضان در سوریه وجود دارد.
آمریکا پیشتر نیز ایران را به کمک به دولت بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، برای سرکوب اعتراض‌ها در این کشور متهم کرده بود.
در همین زمینه رادیوفردا با اِیال زیسر، استاد دانشگاه تل‌آویو در اسرائیل و نویسنده چندین کتاب معتبر درباره سوریه و حاکمان این کشور، گفت‌و‌گویی انجام داده و نخست نظر او را درباره احتمال دخالت ایران در سرکوب اعتراض‌ها در سوریه پرسیده است.
اِیال زیسر: من فکر می‌کنم آمریکایی‌ها می‌دانند که چه می‌گویند. تصور نمی‌کنم که ایران به طور مستقیم در سوریه حضور داشته باشد. یعنی در واقع حکومت سوریه به نیروهای ایرانی نیازی ندارد. برای وجهه حکومت هم خوب نیست که نیروهای ایرانی در خاک سوریه حضور داشته باشند.
من بر این باورم که منظور آمریکایی‌ها این نیست که ایران در سوریه حضور دارد، بلکه می‌گویند که ایران از نظر فنی و حرفه‌ای به سوریه مشورت می‌دهد، چرا که حکومت ایران توانسته است دو سال پیش اعتراضاتی را که پس از انتخابات ریاست جمهوری در ایران درگرفت سرکوب کند، از این روست که می‌تواند به دولت سوریه مشورت دهد.
اما منظور این نیست که ایران به طور مستقیم در سرکوب اعتراض‌ها در سوریه دخالت دارد.
منظور استفاده از قدرت نظامی و همچنین تیراندازی به سوی معترضان است. دولت سوریه به معترضان اجازه برگزاری تظاهرات نمی‌دهد. و وقتی هم تظاهراتی برگزار می‌شود به سوی معترضان تیراندازی می‌کند. یعنی اجازه نمی‌دهد که اعتراضی شکل بگیرد و گسترش پیدا کند. از این نظر است که دولت سوریه شبیه به دولت ایران رفتار می‌کند.
کاملا با این تحلیل موافقم. به نظر من سرنگونی رژیم سوریه ضربه‌ای به محور سه‌گانه ایران، سوریه و حزب‌الله خواهد بود. چون سوریه جزیی جدانشدنی در این محور محسوب می‌شود. و سرنگونی رژیم سوریه طبیعتا ضربه‌ای به این اتحاد وارد می‌کند. برای همین است که دولت ایران از بروز بحران در سوریه نگران است.
بله، تردیدی در این نیست که دولت ایران می‌ترسد که این اعتراض‌ها به ایران هم سرایت کند.
این پرسشی است که پس از استفاده دولت سوریه از قدرت نظامی برای سرکوب معترضان مطرح شده است. باید تا جمعه آینده صبر کنیم و ببینم که اوضاع به کجا می‌رسد.
نه، نه. من فکر نمی‌کنم چنین اتفاقی رخ دهد.
چون سوریه مهم نیست. از یک طرف این نگرانی وجود دارد که اگر رژیم سقوط کند، چه اتفاقی در منطقه رخ خواهد داد. از سوی دیگر معترضان سوری زیاد قوی نیستند. اگر آن‌ها می‌توانستند حکومت را سرنگون کنند، طبعا جامعه جهانی از آن‌ها حمایت می‌کرد. ولی وقتی نمی‌توانند این کار را انجام دهند، حمایت از معترضان به معنای دخالت در امور داخلی یک کشور دیگر تلقی می‌شود. بیشتر کشورهای جهان هم ترجیح می‌دهند که این کار را انجام ندهند.
آمریکا پیشتر نیز ایران را به کمک به دولت بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، برای سرکوب اعتراض‌ها در این کشور متهم کرده بود.
در همین زمینه رادیوفردا با اِیال زیسر، استاد دانشگاه تل‌آویو در اسرائیل و نویسنده چندین کتاب معتبر درباره سوریه و حاکمان این کشور، گفت‌و‌گویی انجام داده و نخست نظر او را درباره احتمال دخالت ایران در سرکوب اعتراض‌ها در سوریه پرسیده است.
اِیال زیسر: من فکر می‌کنم آمریکایی‌ها می‌دانند که چه می‌گویند. تصور نمی‌کنم که ایران به طور مستقیم در سوریه حضور داشته باشد. یعنی در واقع حکومت سوریه به نیروهای ایرانی نیازی ندارد. برای وجهه حکومت هم خوب نیست که نیروهای ایرانی در خاک سوریه حضور داشته باشند.
من بر این باورم که منظور آمریکایی‌ها این نیست که ایران در سوریه حضور دارد، بلکه می‌گویند که ایران از نظر فنی و حرفه‌ای به سوریه مشورت می‌دهد، چرا که حکومت ایران توانسته است دو سال پیش اعتراضاتی را که پس از انتخابات ریاست جمهوری در ایران درگرفت سرکوب کند، از این روست که می‌تواند به دولت سوریه مشورت دهد.
اما منظور این نیست که ایران به طور مستقیم در سرکوب اعتراض‌ها در سوریه دخالت دارد.
- سوزان رایس، سفیر آمریکا در سازمان ملل، گفته است که دولت سوریه در سرکوب مردم معترض از همان تاکتیک‌هایی استفاده می‌کند که دولت ایران برای سرکوب اعتراض‌های مردم خود استفاده می‌کرده است. آیا شما هم بین تاکتیک دولت‌های سوریه و ایران در سرکوب مردم معترض شباهت‌هایی می‌بینید؟
منظور استفاده از قدرت نظامی و همچنین تیراندازی به سوی معترضان است. دولت سوریه به معترضان اجازه برگزاری تظاهرات نمی‌دهد. و وقتی هم تظاهراتی برگزار می‌شود به سوی معترضان تیراندازی می‌کند. یعنی اجازه نمی‌دهد که اعتراضی شکل بگیرد و گسترش پیدا کند. از این نظر است که دولت سوریه شبیه به دولت ایران رفتار می‌کند.
- برخی کار‌شناسان بر این باورند که ایران از این می‌ترسد که حکومت سوریه سرنگون شود و جمهوری اسلامی دیگر نتواند به حمایتش از حماس و حزب‌الله ادامه دهد. نظر شما در این باره چیست؟
کاملا با این تحلیل موافقم. به نظر من سرنگونی رژیم سوریه ضربه‌ای به محور سه‌گانه ایران، سوریه و حزب‌الله خواهد بود. چون سوریه جزیی جدانشدنی در این محور محسوب می‌شود. و سرنگونی رژیم سوریه طبیعتا ضربه‌ای به این اتحاد وارد می‌کند. برای همین است که دولت ایران از بروز بحران در سوریه نگران است.
- آیا فکر می‌کنید که دولت ایران از تاثیر اعتراضات سوریه بر وضعیت داخلی ایران هم نگران است؟
بله، تردیدی در این نیست که دولت ایران می‌ترسد که این اعتراض‌ها به ایران هم سرایت کند.
- به نظر شما معترضان در سوریه کماکان به اعتراضات خودشان ادامه می‌دهند تا حکومت سقوط کند؟
این پرسشی است که پس از استفاده دولت سوریه از قدرت نظامی برای سرکوب معترضان مطرح شده است. باید تا جمعه آینده صبر کنیم و ببینم که اوضاع به کجا می‌رسد.
- آیا فکر می‌کنید جامعه جهانی در اوضاع و احوال سوریه مداخله خواهد کرد؟
نه، نه. من فکر نمی‌کنم چنین اتفاقی رخ دهد.
- چرا؟
چون سوریه مهم نیست. از یک طرف این نگرانی وجود دارد که اگر رژیم سقوط کند، چه اتفاقی در منطقه رخ خواهد داد. از سوی دیگر معترضان سوری زیاد قوی نیستند. اگر آن‌ها می‌توانستند حکومت را سرنگون کنند، طبعا جامعه جهانی از آن‌ها حمایت می‌کرد. ولی وقتی نمی‌توانند این کار را انجام دهند، حمایت از معترضان به معنای دخالت در امور داخلی یک کشور دیگر تلقی می‌شود. بیشتر کشورهای جهان هم ترجیح می‌دهند که این کار را انجام ندهند.
