ریچارد رورتی، فیلسوف آمریکایی، چند روزی قبل از چشم بستن از جهان در اوایل ماه ژوئن، در یکی از آخرین گفت و گوهایش که روز دوشنبه در روزنامه کوریره دلاسرای ایتالیا انتشار یافت، ملی گرایی را تنها پاد زهر در مقابل اسلام گرایی در ایران دانسته و معتقد است اشراق گرایی اسلامی به زودی در ایران پا خواهد گرفت.
به گفته این فیلسوف فقید آمریکایی، «نیروهای سکولار ایران چاره ای به جز جستجوی مخرج مشترک های دیگری بر پایه ملی گرایی ندارند.»
ریچارد رورتی به آخرین دیدارش از ایران اشاره می کند و می گوید «فکر می کنم که نظرات من از این جهت برای برخی از روشنفکران ایرانی جالب توجه است که با عقاید یورگن هابرماس همخوانی دارند و بدنبال تایید طرح وی مبنی بر دموکراسی میهن پرستانه هستند.»
ریچارد رورتی
ریچارد رورتی در ادامه می افزاید:«برخی جنبه های میهن پرستی چون همبستگی و آمال مشترک برای سلامتی سیاست لازم هستند.»
وی توضیح می دهد: در کشورهایی چون جمهوری اسلامی ایران که حکومت در اختیار مذهبی ها قرار دارد، نیروهای سکولار برای مقابله با کسانی که سعی دارند مذهب را به وجه مشترک جامعه تبدیل کنند، چاره ای به جز جستجوی مخرج مشترک های دیگری بر پایه ملی گرایی ندارند، زیرا نسبت گرایی و گذشت از ریشه های ملی هرگز نخواهند توانست در مقابل مذهب گرایی قد علم کنند.
ریچارد رورتی که کتابی در رابطه با چگونگی «شروع دموکراسی در ایران» نوشته است، در ادامه گفت و گویی که در «کوریره دلاسرا» انتشار یافته است می گوید: «بزرگ ترین دستاورد غرب در دو قرن اخیر پایه ریزی اخلاقی سکولار مبتنی بر حمایت آزادانه مردم در جامعه ای دموکراتیک در مقابله با اخلاقی مبنی بر خواست های الهی بوده است.»
آقای رورتی در ادامه می افزاید: «در پیامد دیدارهایی که در تهران با دانشجویان داشتم این نظر در من تقویت شد که این کشور نیز قادر خواهد شد اشراق گرایی اسلامی را در آینده ای نه چندان دور در دستور کار خود قرار دهد و اولین گام ها را در جهت دموکراسی بردارد.»
در این گفت و گو فیلسوف آمریکایی به خطرات رشد اسلام گرایی افراطی و تروریسم اسلامی به عنوان چالشی برا ی دموکراسی اشاره می کند.
ریچارد رورتی می گوید: اگر قبل از ۱۱ سپتامبر معتقد بودم که ساختار دموکراسی حاکم بر غرب محتاج بازنگری و تغییراتی بود، پس از ۱۱ سپتامبر فکر می کنم مشکل اساسی ما فقط همین دموکراسی است زیرا مطمئن نیستم که در مقابل عملیاتی گسترده تر از حمله به برج های مرکز تجارت جهانی، عملیاتی که دیر یا زود انجام خواهد گرفت، دموکراسی ما قدرت مقاومت داشته باشد.
