يک هيات از پارلمان اروپايی، روزهای شنبه و يکشنبه در سفری به ايران با مقام های بلندپايه ديدار کرد. ديدارهايی که در پی دستيابی ايران و گروه پنج به علاوه يک، به توافقی اوليه در سال ۹۲ افزايش پيدا کرده است، اما همچنان خبرساز و در مواقعی پر حاشيه هستند.
روز يکشنبه با حضور نيروهای امنيتی در مکان برگزاری نشست خبری، و ممانعت از ورود خبرنگاران رسانه های خارجی به اين نشست، رسم معمول پايان يک سفر هيات خارجی با نشست خبری، انجام نشد. ديگر موضوع جنجالی اين سفر نحوه پوشش ماریچه اسخاکه يکی از اعضای اين هيات بود که عکس هايی از آن منتشر شده و به تيتر اول برخی روزنامه های تهران منجر شد.
در همين باره راديوفردا، با ماریچه اسخاکه، نماينده هلند در پارلمان اروپايی که از سال ۲۰۰۹ ميلادی به عضويت اين پارلمان در آمده ، گفتگويی کرده است.
خانم اسخاکه ارزيابی شما از اين سفر دو روزه به ايران چه بود؟ آيا از سفرتان راضی بوديد؟
هدف از سفر اين هيات عالی‌رتبه پارلمان اروپايی به تهران اين بود که به نمايندگان مجلس شورای اسلامی ، مقام های دولت ايران و همچنين مردم ايران گفته شود که در صورت دستيابی به يک توافق هسته ای، ما بر تعهد خود پايبنديم. ما بسيار اميدواريم که اين توافق به دست آيد چرا که اميدواريم به رفع تحريم ها و اتصال دوباره ايران به ساير کشورهای دنيا منجر شود.
اين ابراز اميدواری پيشتر هم از سوی نمايندگان پارلمان اروپايی مطرح شده بود. دقيقا انتظارات شما از به دست آمدن چنين موقعيتی چيست؟
برای من رفاه مردم ايران مهمترين موضوع است. معتقدم اين توافق به نفع مردم ايران خواهد بود اما بستگی به اين دارد که اين توافق چگونه اجرا شود ، البته ما فقط می توانيم مسئوليت کشورهای اروپايی در اين زمينه را بر عهده بگيريم. اين موضوع می تواند به گفتگوهای ساختاری در زمينه وضعيت حقوق بشر منجر شود و به صورت نظام يافته تری به اين موضوع بپردازيم. همچنين تنش های مهم در خاورميانه، مبارزه با تروريسم و جهادگرايی افراطی از جمله نقاطيست که می توان درباره آنها با ايران همکاری کرد. ما درباره قاچاق مواد مخدر و همچنين آمار بالای معتادان به مواد مخدر در ايران گفتگو کرده ايم.
راههای زيادی برای نشان دادن احترام وجود دارد. تصور کنيد چگونه بود اگر من تصور می کردم مردهای ايرانی از روی بی احترامی با من دست نمی دهند. کاش ما آزادی های بيشتری داشتيم که در هر جای دنيا بنا بر سنت های خود رفتار می کرديم.ماریچه اسخاکه
من هلندی هستم و در کشورم، تجربيات بسيار خوبی در اين زمينه هست که مطمئننا در صورت دستيابی به توافق هسته ای ،راه برای اينگونه همکاری ها گشوده می شود. تا زمانی که توافق و مبنای اعتماد کافی وجود نداشته باشد، همکاری ها با مشکل مواجهند. و در نهايت اينکه اگر تحريمها برداشته شود، ما اميدواريم که بتوانيم روابط اقتصادی را از سر گيريم. ما به عنوان سياستمدار در کار تجارت دخيل نيستيم اما می توانيم به اين بپردازيم که اينگونه روابط اقتصادی و رفع تحريم ها چگونه به نفع بخش بزرگتری ازمردم ايران ( و نه تعداد محدودی از آنها ) خواهد بود.
شما در زمينه حقوق بشر بسيار فعال هستيد. آيا در سفر اخيرتان، نشانه ای مبنی بر آمادگی مقام های ايرانی در اين زمينه در صورت دستيابی به توافق هسته ای مشاهده کرديد؟
بله. ما پیشتر هم در زمینه گفتگو در زمینه حقوق بشر در ایران، صحبت‌هایی را با مقام‌های ایرانی داشتیم و اینبار هم گفتگو کردیم. هم اکنون پروژه‌های اولیه‌ای بین ایران و ایتالیا در زمینه سیستم‌های قضایی و حقوق بشر و نقطه نظر قانونی و آکادمیک در جریان است. ما همچنین دیداری با «شورای حقوق بشر» در قوه قضاییه ایران داشتیم. برای ما جالب بود که در خود ایران صحبت از این می‌شود که آیا برای جرایم مرتبط با مواد مخدر، حکم اعدام باید اجرا بشود یا خیر. اگر آنطور که ما امیدواریم، چنین موضوعی تغییر کند، بسیار کمک خواهد کرد.
چرا که آمار اعدام در ایران متأسفانه بسیار بالاست، که بیشتر در زمینه جرایم مرتبط با مواد مخدر است. لغو چنین حکمی راه را برای همکاری اروپایی‌ها با ایران در زمینه قاچاق مواد مخدر باز خواهد کرد. چرا که ما نمی‌توانیم به یافتن مجرمانی کنیم که بعداً در دادگاه با حکم اعدام روبرو می‌شوند. درخواست برای لغو حکم اعدام رویکردی از سوی اتحادیه اروپاست که در قبال همه کشورها پابرجاست.
خانم اسخاکه اين سفر شما حاشيه هايی هم داشت. موضوع خبرساز اين سفر در روز يکشنبه، ممانعت افراد امنيتی از برگزاری يک نشست خبری با رسانه های غيرايرانی بود. چه اتفاقی افتاد که از اين نشست جلوگيری شد؟
من دقيقا نمی دانم چه اتفاقی افتاد. اينطور که متوجه شدم، خبرنگارانی که از رسانه های اروپايی و بين المللی به نشست خبری دعوت شده بودند، با ممانعت ماموران امنيتی در هتل روبرو شدند و در نتيجه نتوانستند به داخل کنفرانس خبری بيايند. رييس اين هيات که می توانيد برای جزييات بيشتر اين داستان از او سوال کنيد، تنها توانست کوتاه با خبرگزاری فرانسه صحبت کند و توضيح دهد. برای ما مطمئننا خوب بود که اين کنفرانس خبری با حضور رسانه های متعدد برگزار می شد. اما اين مسير نشد.
سوال ديگرم درباره اين سفر ، به پوشش شما بازمی گردد. برداشت شما از حجاب در اين سفرتان به تهران، مورد انتقاد برخی قرار گرفته است. آيا شما تصميم گرفته بوديد که با اين گونه پوشش که مثلا گردنتان پيدا بود به ايران برويد يا آنطور که يک مقام ايرانی گفته، در اين پوشش شما، عمدی در کار نبود؟
کاش کسانی که با پوشش من مشکل داشتند، در ديدارهايی که با من داشتند، به صورت شخصی به خود من دراينباره می گفتند. مطمئنن هدف من بی احترامی به کسی نبوده است. هدف سفر ما اين بوده که گفتگويی سازنده داشته باشيم و بيانيه ای که پس از اين سفر تهيه کرديم هم در همين راستا بوده و اين سازنده بوده گفتگو چيزی نيست که فقط من به عنوان يک ليبرال بگويم بلکه گروههای متعددی در اروپا بر همين باورند. اينکه من بايد در ايران پوشش داشته باشم، چيزی است که مطمئنن من به آن فکر می کنم و برای آن تصميم می گيرم چرا که برای من که هر روز حجاب ندارم، موضوعی بسيار غيرطبيعی است.
کاش کسانی که با پوشش من مشکل داشتند، در ديدارهايی که با من داشتند، به صورت شخصی به خود من دراينباره می گفتند.ماریچه اسخاکه
و من نمی دانستم نشان دادن گردن آنچنان مهم است. و من در ايران، زنان را با حجاب های بسيار متنوعی می بينم. برخی چادر دارند و برخی ديگر روسری های نازکی دارند که بعضا از سرشان هم ميفتد. در نتيجه من فکر نمی کردم مدل من ، برای پوشش موهايم، که مجبور بودم انجام بدهم، به چنين بحثی تبديل بشود.
شما پيشتر هم به ايران سفر کرده بوديد. برای اين سفرها، از سوی مقام ها در زمينه پوشش دستورالعملی دريافت می کنيد؟
در نوشته هايی که دريافت کرده بوديم، من می دانستم که بايد مانتويی تا روی زانو يا بلندتر به تن داشته باشم و مويم را بپوشانم. و الان فهميدم که برخی پوشيده بودن گردن را هم بيشتر می پسندند. اما موضوع اينجاست که زنان سياستمداری که از کشورهای مختلف به ايران می روند همواره با چالشهايی در زمينه حجاب مواجه می شوند؛ چه در کشور خودشان و چه در ايران.
راههای زيادی برای نشان دادن احترام وجود دارد. تصور کنيد چگونه بود اگر من تصور می کردم مردهای ايرانی از روی بی احترامی با من دست نمی دهند. کاش ما آزادی های بيشتری داشتيم که در هر جای دنيا بنا بر سنت های خود رفتار می کرديم. اما خب من در اين دو روز حمايت های زيادی از زنان و مردان ايرانی دريافت کردم که می گويند منتقدان به من افراد تندرويی هستند که احتمالا خوشحال نيستند که من به ايران سفر کردم. به نظرم در نهايت اين مباحثه مهميست که حال در پی پوشش من شدت گرفته است.
