همزمان با ادامه بررسی لایحه «هدفمند کردن یارانه» ها از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی، آشفتگی و ابهام بر سر مفاد این این لایحه و پیامد های احتمالی تبدیل آن به قانون چنان بالا گرفته که شماری از مهم ترین گرایش های هوادار دولت درخواست کرده اند در شرایط کنونی کشور اصلاح نظام یارانه ای، که محمود احمدی نژاد آن را «جراحی بزرگ اقتصادی» توصیف کرده، به تعویق انداخته شود.
فضای نامساعد
کلیات لایحه «هدفمند کردن یارانه ها» یکشنبه نوزدهم مهر ماه از تصویب دستگاه مقننه جمهوری اسلامی گذشت و بررسی جزییات آن این هفته، در پی تعطیلات چند روزه مجلس، از سر گرفته شد.
مفاد لایحه مورد نظر، یکی از مهم ترین متن های اقتصادی سه دهه گذشته، دولت را موظف می کند طی مدت پنج سال قیمت حامل های انرژی و کالاهای اساسی را به قیمت واقعی، که طبعا در سطحی بالاتر و گاه بسیار بالاتر از قیمت های کنونی است، نزدیک کند.
بخش بسیار بزرگی از محافل کارشناسی ایران این تحول را پرهیز ناپذیر می داند. اگر ایران از شرایط سیاسی درونی و بین المللی مساعد برخوردار بود، واقعی کردن قیمت ها می توانست به زیانی با ابعاد نجومی و در همان حال، به یکی از مهم ترین موانع بازسازی اقتصادی در این کشور پایان دهد. پیآمد های ناگوار اما گذرا و حتی تکان های دردناک اما موقتی این ابتکار نیز می توانست، با همکاری و اتحاد بخش بزرگی از نیرو های هوادار اصلاحات، برای عبور از یک گذرگاه سخت اما پرهیز ناپذیر و عافیت بخش، کاملا قابل تحمل شود. شمار زیادی از کشور ها در مناطق گوناگون جهان، از اروپای خاوری گرفته تا آمریکای لاتین، این شوک درمانی را پذیرفتند و ره به سلامت بردند.
مسئله در آنجا است که ایران در شرایط عادی نیست. اصلاحی چنین حیاتی به ابتکار دولتی انجام میگیرد که بخش بزرگی از توان آن متمرکز بر تنش های خارجی است. اقتصاد ایران، که به صورتی دردناک معتاد تزریق انبوه یارانه ها است، زمانی قرار است به «تیغ جراحی» سپرده شود که کشور با بزرگ ترین چالش دیپلماتیک در تاریخ نیم قرن اخیر خود روبه‌رو است.
در عرصه داخلی وضع بهتر نیست. خروج از گرداب نظام یارانه ای به یک فضای سیاسی مناسب نیاز دارد که بسیج بخش مهمی از نیرو ها سیاسی در پشتیبانی از این ابتکار یکی از مولفه های اصلی آن است.
جنگ روانی
در حال حاضر طیف های وابسته به جناح معروف به «اصلاح طلب» جمهوری اسلامی، که مبتکران اصلی طرح «هدفمند کردن یارانه» ها بودند، از گردونه سیاست به خارج رانده شده و عملا در اردوی غیر خودی ها جای گرفته اند. این بزرگ ترین چرخش در تاریخ سی ساله جمهوری اسلامی است و تنش های ناشی از آن تمامی ابعاد نظام سیاسی ایران را فرا گرفته است.
تکنوکراسی اقتصادی جمهوری اسلامی، که عمدتا در پیوند نزدیک با «اصلاح طلبان» شکل گرفته، در همکاری با دولت دهم ذوق و شوقی از خود نشان نمی دهد و حتی، در بسیاری موارد، بیشتر به روش «قهر و تماشا» تمایل دارد. تردید نمی توان داشت که طرحی با ابعاد «هدفمند کردن یارانه ها»، بدون مشارکت فعالانه بخش بزرگی از «بدنه کارشناسی» جمهوری اسلامی امکان پذیر نیست.
تازه حتی در جناح هوادار دولت دهم نیز، که عمدتا طیف های وابسته به جناح معروف به اصولگرای جمهوری اسلامی را در بر می گیرد، کشمکش بر سر لایحه «هدفمند کردن یارانه» و پیآمدهای غیر قابل پیش‌بینی آن بالا می گیرد.
چنین پید است که شماری از مهم ترین رسانه ها و چهره های جناح معروف به «اصولگرا» از پیامد های تصویب نهایی این لایحه به شدت بیمناک‌اند، از جمله با طرح پرسش هایی درباره تاثیر آن بر تورم، و یا بر سرنوشت صنایع بر خوردار از یارانه و نیز چگونگی تقسیم یارانه نقدی و تعیین گروه های برخوردار از این تقسیم.
چهره های شاخص و بسیار با نفوذ اقتصادی این جناح، از جمله احمد توکلی رئیس مرکز پژوهش های مجلس و یاران او، به یک جنگ روانی آشکار علیه این لایحه روی آورده اند و اجرای مفاد آنرا موجب وارد آمدن ضربه سنگین بر تولید کنندگان و ایجاد تورم شصت تا هفتاد در صدی برای مصرف کنندگان ایرانی می دانند، آن هم در شرایطی که، بر پایه محاسبه منابع کارشناسی جمهوری اسلامی، یارانه نقدی برای افراد زیر پوشش لایحه در بهترین حالت از ٢٣ هزار تومان در ماه برای هر نفر، بیشتر نخواهد بود.
روزنامه با نفوذ کیهان چاپ تهران در یادداشت روز هفتم آبان ماه خود زیر عنوان «اتاق عمل آماده نیست» عملا به صف مخالفان لایحه «هدفمند کردن یارانه ها» در شرایط کنونی پیوسته و می نویسد: « هرچند در مواقعی برای علاج يك بيماری ناگزير گزينه ای چون جراحی كاربرد دارد، اما در اجرای يک عمل جراحی ملاحظات و شرايط خاص و ويژه ای بايد رعايت شود تا جراحی موفقيت آميز باشد وگرنه اگر اتاق عمل و محيط آن ميكروب زدايی نشده باشد، جراحی نه تنها كارگر نخواهد افتاد بلكه در مواقعی زمينه را برای گسترش و پيشروی آن عارضه مهلک و خطرناك آماده و فراهم می نمايد.»
سایت خبری «آینده» نیز می نویسد که بحث های جدی بر سر «هدفمند کردن یارانه ها» به محافل مهم حکومتی و نهاد های امنیتی کشیده شده و احتمال می رود اجرای این سیاست مدتی به تعویق افتد. «آینده» می افزاید که در جمع مخالفان این طرح، علاوه بر طیف وابسته به احمد توکلی، طیف دومی دیده می شود مرکب از اقتصاد دانانی که پیش از این در دولت نهم، صاحب نفوذ و قدرت بودند. رهبری این طیف، به نوشته همان منبع، با پرویز داوودی معاون اول سابق رئیس جمهوری اسلامی است.
فضای نامساعد
کلیات لایحه «هدفمند کردن یارانه ها» یکشنبه نوزدهم مهر ماه از تصویب دستگاه مقننه جمهوری اسلامی گذشت و بررسی جزییات آن این هفته، در پی تعطیلات چند روزه مجلس، از سر گرفته شد.
مفاد لایحه مورد نظر، یکی از مهم ترین متن های اقتصادی سه دهه گذشته، دولت را موظف می کند طی مدت پنج سال قیمت حامل های انرژی و کالاهای اساسی را به قیمت واقعی، که طبعا در سطحی بالاتر و گاه بسیار بالاتر از قیمت های کنونی است، نزدیک کند.
بخش بسیار بزرگی از محافل کارشناسی ایران این تحول را پرهیز ناپذیر می داند. اگر ایران از شرایط سیاسی درونی و بین المللی مساعد برخوردار بود، واقعی کردن قیمت ها می توانست به زیانی با ابعاد نجومی و در همان حال، به یکی از مهم ترین موانع بازسازی اقتصادی در این کشور پایان دهد. پیآمد های ناگوار اما گذرا و حتی تکان های دردناک اما موقتی این ابتکار نیز می توانست، با همکاری و اتحاد بخش بزرگی از نیرو های هوادار اصلاحات، برای عبور از یک گذرگاه سخت اما پرهیز ناپذیر و عافیت بخش، کاملا قابل تحمل شود. شمار زیادی از کشور ها در مناطق گوناگون جهان، از اروپای خاوری گرفته تا آمریکای لاتین، این شوک درمانی را پذیرفتند و ره به سلامت بردند.
مسئله در آنجا است که ایران در شرایط عادی نیست. اصلاحی چنین حیاتی به ابتکار دولتی انجام میگیرد که بخش بزرگی از توان آن متمرکز بر تنش های خارجی است. اقتصاد ایران، که به صورتی دردناک معتاد تزریق انبوه یارانه ها است، زمانی قرار است به «تیغ جراحی» سپرده شود که کشور با بزرگ ترین چالش دیپلماتیک در تاریخ نیم قرن اخیر خود روبه‌رو است.
در عرصه داخلی وضع بهتر نیست. خروج از گرداب نظام یارانه ای به یک فضای سیاسی مناسب نیاز دارد که بسیج بخش مهمی از نیرو ها سیاسی در پشتیبانی از این ابتکار یکی از مولفه های اصلی آن است.
جنگ روانی
در حال حاضر طیف های وابسته به جناح معروف به «اصلاح طلب» جمهوری اسلامی، که مبتکران اصلی طرح «هدفمند کردن یارانه» ها بودند، از گردونه سیاست به خارج رانده شده و عملا در اردوی غیر خودی ها جای گرفته اند. این بزرگ ترین چرخش در تاریخ سی ساله جمهوری اسلامی است و تنش های ناشی از آن تمامی ابعاد نظام سیاسی ایران را فرا گرفته است.
تکنوکراسی اقتصادی جمهوری اسلامی، که عمدتا در پیوند نزدیک با «اصلاح طلبان» شکل گرفته، در همکاری با دولت دهم ذوق و شوقی از خود نشان نمی دهد و حتی، در بسیاری موارد، بیشتر به روش «قهر و تماشا» تمایل دارد. تردید نمی توان داشت که طرحی با ابعاد «هدفمند کردن یارانه ها»، بدون مشارکت فعالانه بخش بزرگی از «بدنه کارشناسی» جمهوری اسلامی امکان پذیر نیست.
تازه حتی در جناح هوادار دولت دهم نیز، که عمدتا طیف های وابسته به جناح معروف به اصولگرای جمهوری اسلامی را در بر می گیرد، کشمکش بر سر لایحه «هدفمند کردن یارانه» و پیآمدهای غیر قابل پیش‌بینی آن بالا می گیرد.
چنین پید است که شماری از مهم ترین رسانه ها و چهره های جناح معروف به «اصولگرا» از پیامد های تصویب نهایی این لایحه به شدت بیمناک‌اند، از جمله با طرح پرسش هایی درباره تاثیر آن بر تورم، و یا بر سرنوشت صنایع بر خوردار از یارانه و نیز چگونگی تقسیم یارانه نقدی و تعیین گروه های برخوردار از این تقسیم.
چهره های شاخص و بسیار با نفوذ اقتصادی این جناح، از جمله احمد توکلی رئیس مرکز پژوهش های مجلس و یاران او، به یک جنگ روانی آشکار علیه این لایحه روی آورده اند و اجرای مفاد آنرا موجب وارد آمدن ضربه سنگین بر تولید کنندگان و ایجاد تورم شصت تا هفتاد در صدی برای مصرف کنندگان ایرانی می دانند، آن هم در شرایطی که، بر پایه محاسبه منابع کارشناسی جمهوری اسلامی، یارانه نقدی برای افراد زیر پوشش لایحه در بهترین حالت از ٢٣ هزار تومان در ماه برای هر نفر، بیشتر نخواهد بود.
روزنامه با نفوذ کیهان چاپ تهران در یادداشت روز هفتم آبان ماه خود زیر عنوان «اتاق عمل آماده نیست» عملا به صف مخالفان لایحه «هدفمند کردن یارانه ها» در شرایط کنونی پیوسته و می نویسد: « هرچند در مواقعی برای علاج يك بيماری ناگزير گزينه ای چون جراحی كاربرد دارد، اما در اجرای يک عمل جراحی ملاحظات و شرايط خاص و ويژه ای بايد رعايت شود تا جراحی موفقيت آميز باشد وگرنه اگر اتاق عمل و محيط آن ميكروب زدايی نشده باشد، جراحی نه تنها كارگر نخواهد افتاد بلكه در مواقعی زمينه را برای گسترش و پيشروی آن عارضه مهلک و خطرناك آماده و فراهم می نمايد.»
سایت خبری «آینده» نیز می نویسد که بحث های جدی بر سر «هدفمند کردن یارانه ها» به محافل مهم حکومتی و نهاد های امنیتی کشیده شده و احتمال می رود اجرای این سیاست مدتی به تعویق افتد. «آینده» می افزاید که در جمع مخالفان این طرح، علاوه بر طیف وابسته به احمد توکلی، طیف دومی دیده می شود مرکب از اقتصاد دانانی که پیش از این در دولت نهم، صاحب نفوذ و قدرت بودند. رهبری این طیف، به نوشته همان منبع، با پرویز داوودی معاون اول سابق رئیس جمهوری اسلامی است.
