سازمانهای عفو بینالملل و دیدبان حقوق بشر، نهم اردیبهشت ماه، در مورد گزارشها از بازداشت دهها نفر از فعالان سیاسی عرب در استان خوزستان به وسیله نیروهای اطلاعاتی و امنیتی ایران، ابراز نگرانی کردهاند.
بنا بر این گزارشها در میان بازداشتشدگان کودکان نیز حضور دارند.
به گفته این دو سازمان و با استناد به گفتههای فعالان سیاسی، مدافعان حقوق بشر و خانوادههای بازداشتشدگان، بسیاری از دستگیریهای اخیر در آستانه دهمین سال اعتراضات فروردین ماه در آن استان صورت گرفته است.
اشاره، به اعتراضات و ناآرامیهای خوزستان در پی انتشار نامه منسوب به محمدعلی ابطحی، مشاور محمد خاتمی، در دوره ریاستجمهوری او است.
از متن نامه منسوب به آقای ابطحی چنین بر میآمد، که او از رئیس وقت سازمان برنامه و بودجه خواسته بود، اقداماتی برای تغییر ساختار جمعیتی خوزستان به زیان عربهای ساکن آن انجام دهد.
محمدعلی ابطحی، خود، و دیگر مقامهای دولتی نوشته شدن چنین نامهای را تکذیب کردند.
اما ناآرامیهای ناشی از آن ادامه پیدا کرد و به کشته شدن چندین نفر انجامید.
به گفته شاهدان و فعالان سیاسی، بازداشتهای تازه بدون حکم و توسط افرادی مسلح که از سوی نیروهای امنیتی و اطلاعاتی آمده بودند، در ساعتهای عصر و بامداد صورت گرفته است.
سازمانهای مدافع حقوق بشر ابراز نگرانی کردهاند که بازداشتها در ارتباط با خواستهای مسالمتآمیز افراد برای بیان دیدگاههای سیاسی خود یا ابراز عمومی فرهنگ و هویت عربی باشد.
سازمان عفو بینالملل «گستردگی بازداشتها طی هفتههای گذشته که در گزارشها آمده» را «عمیقا نگرانکننده» عنوان کرده است.
این دو سازمان در ارتباط با زمان و نحوه بازداشتها به نامهای حاتم عبیات (ساکن حمیدیه) و مصطفی حیدری (۱۷ ساله، ساکن کوی علوی اهواز) در تاریخهای ششم و هفتم آوریل (۱۷ و ۱۸ فروردین) اشاره کردهاند.
مقامهای ایرانی هنوز به این گزارشها واکنشی نشان ندادهاند.
مدافعان حقوق بشر از مقامهای ایرانی خواستهاند تا اطلاعات در مورد دلیل و محل بازداشت افراد را در اختیار اعضای خانواده آنها بگذارند.
شمار بازداشتشدگانی که فعالان سیاسی و مدافعان حقوق بشر در اختیار دیدبان حقوق بشر و عفو بینالملل قرار دادهاند، «دستکم ۷۸ نفر و احتمالا بیش از ۱۰۰ نفر» است.
طی هفتههای گذشته استان خوزستان صحنه درگیریها و اعتراضاتی بوده است که در پی مرگ یونس عساگره، دستفروش خرمشهری، بالا گرفت.
آقای عساگره که در اعتراض به جمع شدن بساط ميوه فروشیاش توسط ماموران سد معبر شهرداری، ۲۳ اسفند ماه خودسوزی کرده بود، صبح روز يکشنبه، دوم فروردین، به دليل شدت جراحات ناشی از سوختگی در بيمارستان مطهری تهران درگذشت. [جزئیات را بخوانید]
در ۲۶ اسفند ماه یک مقام پلیس ایران از بازداشت افرادی در پی انتشار اخبار مربوط به ناآرامی پس از بازی تیم فولاد اهواز و الهلال عربستان خبر داده بود. [جزئیات را بخوانید]
اعتراضات مربوط به بازی فوتبال و نیز مرگ آقای عساگره نیز در گزارشهای سازمانهای مدافع حقوق بشر بازتاب پیدا کرده است.