لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۶ دی ۱۴۰۳ تهران ۱۵:۳۳

کشف نحوه ساخت کندوی زنبور عسل پس از هزاران سال


به گزارش خبرگزاری فرانسه يک تيم سه نفره از دانشمندان بريتانيايی و چينی موفق شده اند با زير نظر گرفتن نحوه ساخت کندوی زنبور عسل چگونگی شکل گيری سلول های منظم اين سازه طبيعی را کشف کنند.

آنطور که يافته های پژوهشی جديد نشان می دهد، سلول های کندو در ابتدا به شکل دايره - و نه شش ضلعی - ساخته می شوند. سپس اين دايره ها به تدريج بر اثر نرم شدن و جريان يافتن آرام موم به شکل شش ضلعی در می آيند. در عمل، موم به کار رفته در ساختمان کندو در اثر گرمای ناشی از فعاليت نوعی زنبور کارگر به حالت نيمه ذوب در آمده و پس از آن شکل شش ضلعی به خود می گيرد.

هزاران سال است که انديشمندان مسحور مهندسی بی بديل کندوی زنبورعسل شده اند. هر کدام از سلول های مومی درون يک کندو به شکل يک شش ضلعی زيبا و بی نقص ساخته شده و ديواره های نازک آن آنقدر قدرت دارند که نه تنها ساختار کندو را حفظ می کنند بلکه هوشمندانه ترين روش برای نگهداری عسل را نيز ارائه می دهند.

زمانی پاپوس الکساندريا، هندسه دان يونانی قرن چهارم ميلادی درباره اين شگفتی طبيعت نوشت: «به کمک محاسبات هندسی خاص زنبورها می دانند که شش ضلعی شکلی مناسب تر از مربع و مثلث است و با صرف مصالحی کمتر مقدار بيشتری عسل را در خود جای می دهد،» چارلز داروين نيز از جمله تحسين کنندگان کندوی زنبور عسل بود و در مدح اين ساختار طبيعی نوشت: «بهترين روش برای صرفه جويی در موم و کار است.» اما زنبورها چگونه موفق به چنين کاری می شوند؟

تحقيق علمی ياد شده توسط گروه سه نفره ای از دانشمندان بريتانيايی ‪و‬ چينی به سرپرستی «بوشان کاريهالو» از دانشگاه کارديف انجام شد.

پژوهشگران برای يافتن پاسخ پرسش های خود درباره کندوی زنبور عسل، روند ساخت آن را از زمان انتقال موم از زنبورهای اکتشاف گر به زنبورهای متخصص ساخت کندو زير نظر گرفتند. زنبورها که به ظاهر با انرژی زيادی کار می کردند، دوشادوش همديگر به دور خود استوانه هايی مُدور می تنيدند و پس از آن با پوسته های مومی خميری يک به يک حفره های سه گوش ايجاد شده بين استوانه های کوچک شش ميلی متری را پر می کردند.

در مرحله بعد گرمای ۴۵ درجه ای ناشی از فعاليت زنبورها باعث به جريان افتادن موم به شکل مايعی کشسان و چسبناک شد. در قسمت اتصال استوانه ها، انبساط سطحی موجب کش آمدن موم به شکل خمير شده و آن را به قسمت بالا هدايت کرد و دست آخر، يکايک گوشه های شش ضلعی را تشکيل داد.

در جريان اين روند، ديواره های سلول به طور مداوم در حال کشيده شدن بوده و در نهايت با يکديگر ترکيب شده و به شکل خطوطی صاف در می آيند.

دانشمندان می گويند به رغم نقش آشکار قوانين فيزيک و رياضی در شکل گيری کندوی زنبور عسل در نهايت نمی توان نقش زنبورها را در ايجاد اين شاهکار طبيعی انکار کرد. تيم پژوهشی ياد شده در نهايت در گزارش خود اين تحقيق - که در نشريه «رويال سوسايتی اينترفيس» به چاپ رسيده، - می نويسند: «نمی توانيم از [نقش آنها] چشم پوشی کنيم، همچنان که نمی توانيم از ديدن چگونگی گرم کردن، ورز دادن و نازک کردن موم توسط زنبورها شگفت زده نشويم.»
XS
SM
MD
LG