کنفرانس بين المللی لندن که روز سه شنبه با حضور نمايندگان بيش از ۳۵ کشور جهان آغاز به کار کرده، فرصتی است برای مشروعيت دادن به دولت انتقالی ليبی بعد از حذف قذافی. پيشرفت سريعتر نيروهای مخالف قذافی بسوی طرابلس در گرو توافق هايی است که در حاشيه کنفرانس لندن با محمود جبرئيل رهبر جنبش آزادی بخش ليبی به عمل خواهد آمد.
طی چند روز منتهی به برگزاری کنفرانس لندن، پيشروی نيرو های مخالف قذافی که از پوشش هوايی نيرو های ناتو برخوردارند، سرعت يافت و در نتيجه شهر های اجدبيه، بريقه، عقيله، راس نالوف و بن جواد بدون مقاومت عمده ای بدست آنها افتاد. پيش از آغاز عمليات جاری نظامی نيرو های ائتلاف، نيرو های مخالف قذافی و شهر بنغازی در خطر سقوط قرار داشتند.
اينک در آستانه برگزاری کنفرانس لندن، نيروهای مخالف قذافی در نزديکی شهر سيرت، محل تولد قذافی تجمع کرده اند. سقوط شهر سيرت بدست مخالفان قذافی، دارای اهميت روانی فوق العاده بوده و بعد از آن، سقوط نهايی طرابلس تنها موکول به فراهم شدن شرايط لازم و زمان مناسب خواهد بود.
با توجه به کنترل پالايشگاه بزرگ نفت ليبی در شهر کوچک راس نالوف، توسط نيروهای مخالف قذافی، نقل انتقالات تدارکاتی آنها تسهيل و به نسبت ادامه عمليات نظامی توسط نيروهای طرفدار قذافی دشوار تر از پيش خواهد شد.
عمليات زمينی
اگرچه نيروهای ائتلاف همچنان از قبول برکناری قذافی به عنوان هدف اصلی عمليات هوايی ده روز گذشته در ليبی خودداری کرده و آنرا محدود به اجرای قطعنامه ۱۹۷۳ و طرح منطقه ممنوع پرواز و در جهت حمايت از غير نظاميان معرفی ميکنند، در عين حال تفويض اسمی مسئوليت اقدامات جنگی جاری از آمريکا، بريتانيا و فرانسه، به ناتو، به اين نيرو ها فرصت خواهد داد که در صورت ضرورت، در زمين نيز عمليات نظامی محدودی را در جهت سرعت بخشيدن به خاتمه جنگ به موقع اجرا بگذارند.
اگر چه تغيير رژيم در طرابلس هدف اعلام شده عمليات نظامی در ليبی نيست، با اين وجود کنار نهادن قذافی بی ترديد نتيجه ای است که نيروهای ائتلاف علاقه خود را از دست يافتن به آنرا کتمان نميکنند
حمايت آشکار اوباما از جنگ در ليبی و اظهارات رابرت گيتس وزير دفاع آمريکا در زمينه امکان در گيری نيروهای زمينی ناتو در جنگ ليبی، تا حدودی بالاتر از تهديد تو خالی است و ميتوان آنرا نشانه ايجاد آمادگی برای مبادرت به آن دانست.
بخش بزرگی از نيروهای مخالف قذافی فاقد کمترين تجربه های جنگی و انضباط نظامی و در عمل بی بهره از ظرفيت هجوم و اشغال طربلس، و در صورت سقوط شهر، حفظ امنيت آن هستند. اجرای عمليات نظامی تحت نام ناتو، بخصوص کمک به آنها در روی زمين، ميتواند تا حدود زيادی مقابله با اين کمبود ها را تسهيل سازد.
از لحاظ روانی نيز، انتظار ميرود که تهديد غير مستقيم به استفاده احتمالی از نيرو های زمينی ناتو، علاوه بر افزايش عمليات جاری هوايی و تداوم پرتاب موشکهای تاما هاگ توسط نيروی دريايی آمريکا، عليه تاسيسات و تجهيزات نظامی نيروهای طرفدار قذافی، به پراکنده کردن سريعتر و فرار اين نيروها ياری د هد.
از روز گذشته هواپيماهای نظامی آمريکا به پخش اعلاميه هايی بر فراز طرابلس مبادرت ورزيده و نيروهای طرفدار قذافی را به ترک جنگ فرا خوانده اند. چنين روشی قبل از هجوم گسترده روز ۱۹ مارس عليه صدام حسين در عراق تجربه شده بود.
مشروعيت عمليات
حضور نمايندگان اتحاديه آفريقا، جامعه عرب و شورای همکاری های خليج فارس در کنار نمايندگان ۲۸ کشور عضو ناتو در کنفرانس لندن، نشانه تلاشی است که در جهت مشروعيت بخشيدن به جنگ در ليبی و برکناری قذافی از قدرت صورت ميگيرد.
انتقال مسئوليت رهبری جنگ از نيروهای ائتلاف به ناتو در جهت تامين همين هدف صورت گرفته، هر چند که با وجود مشارکت واحد های نظامی کشورهايی مانند قطر در جنگ، نيرو های دريايی و هوايی آمريکا، و به نسبت کوچکتری، فرانسه و بريتانيا، همچنان عهده دار اجرای قطعنامه ۱۹۷۳ خواهند بود.
يکی از نکات قابل ملاحظه در برگزاری کنفرانس لندن، که بخش دوم کنفرانس روز ۱۵ ماه مارس پاريس و آغاز عمليات هوايی عليه قذافی بشمار ميرود ، عدم دعوت از روسيه برای حضور در آن است.
اگرچه روسيه در کنار ۴ کشور ديگر عضو شورای امنيت به قطعنامه ۱۹۷۳ رای ممتنع داد، با اين حال ولاديمير پوتين نخست وزير روسيه، از ابراز مخالفت بعدی با جنگ نيروهای ائتلاف در ليبی خودداری نکرد و آنرا به يک جنگ صليبی نسبت داد- اظهار نظری که واکنش متفاوت مدودف رييس جمهور و مسئول سياست خارجی روسيه را بر انگيخت و به شائبه وجود اختلاف مابين دو رهبر اصلی مسکو دامن زد.
با توجه به نحوه برخورد رهبران کرملين با جنگ در ليبی که تا حدودی متاثر از نگرش کهنه باقی مانده از دوران جهان دو قطبی و قرار گرفتن مسکو در کنار نظامهای طرفدار شرق در مقابل کشور های بلوک غرب است، نيرو های ائتلاف و ديويد کمرون ميزبان کنفرانس لندن، از دعوت مسکو به مشارکت در آن خودداری ورزيدند-اقدامی که بی ترديد مسکو را چندن راضی و خوشحال نخواهد ساخت.
نکته ديگر قابل ملاحظه در حاشيه کنفرانس لندن، محل برگزاری آن است. کنفرانس لندن در لانکستر هاوس برگزار ميشود. در اين محل در سال ۱۹۷۹ استقلال زيمباوه مورد توافق قرا گرفت و اين کشور آفريقايی به هويت تازه ای دست يافت. ليبی نيز پس از قريب به چهل و يک سال حکومت ديکتاتوری سرهنگ قذافی در شرف دست يافتن به هويت سياسی تازه ای است.
طی چند روز منتهی به برگزاری کنفرانس لندن، پيشروی نيرو های مخالف قذافی که از پوشش هوايی نيرو های ناتو برخوردارند، سرعت يافت و در نتيجه شهر های اجدبيه، بريقه، عقيله، راس نالوف و بن جواد بدون مقاومت عمده ای بدست آنها افتاد. پيش از آغاز عمليات جاری نظامی نيرو های ائتلاف، نيرو های مخالف قذافی و شهر بنغازی در خطر سقوط قرار داشتند.
اينک در آستانه برگزاری کنفرانس لندن، نيروهای مخالف قذافی در نزديکی شهر سيرت، محل تولد قذافی تجمع کرده اند. سقوط شهر سيرت بدست مخالفان قذافی، دارای اهميت روانی فوق العاده بوده و بعد از آن، سقوط نهايی طرابلس تنها موکول به فراهم شدن شرايط لازم و زمان مناسب خواهد بود.
با توجه به کنترل پالايشگاه بزرگ نفت ليبی در شهر کوچک راس نالوف، توسط نيروهای مخالف قذافی، نقل انتقالات تدارکاتی آنها تسهيل و به نسبت ادامه عمليات نظامی توسط نيروهای طرفدار قذافی دشوار تر از پيش خواهد شد.
عمليات زمينی
اگرچه نيروهای ائتلاف همچنان از قبول برکناری قذافی به عنوان هدف اصلی عمليات هوايی ده روز گذشته در ليبی خودداری کرده و آنرا محدود به اجرای قطعنامه ۱۹۷۳ و طرح منطقه ممنوع پرواز و در جهت حمايت از غير نظاميان معرفی ميکنند، در عين حال تفويض اسمی مسئوليت اقدامات جنگی جاری از آمريکا، بريتانيا و فرانسه، به ناتو، به اين نيرو ها فرصت خواهد داد که در صورت ضرورت، در زمين نيز عمليات نظامی محدودی را در جهت سرعت بخشيدن به خاتمه جنگ به موقع اجرا بگذارند.
اگر چه تغيير رژيم در طرابلس هدف اعلام شده عمليات نظامی در ليبی نيست، با اين وجود کنار نهادن قذافی بی ترديد نتيجه ای است که نيروهای ائتلاف علاقه خود را از دست يافتن به آنرا کتمان نميکنند
حمايت آشکار اوباما از جنگ در ليبی و اظهارات رابرت گيتس وزير دفاع آمريکا در زمينه امکان در گيری نيروهای زمينی ناتو در جنگ ليبی، تا حدودی بالاتر از تهديد تو خالی است و ميتوان آنرا نشانه ايجاد آمادگی برای مبادرت به آن دانست.
بخش بزرگی از نيروهای مخالف قذافی فاقد کمترين تجربه های جنگی و انضباط نظامی و در عمل بی بهره از ظرفيت هجوم و اشغال طربلس، و در صورت سقوط شهر، حفظ امنيت آن هستند. اجرای عمليات نظامی تحت نام ناتو، بخصوص کمک به آنها در روی زمين، ميتواند تا حدود زيادی مقابله با اين کمبود ها را تسهيل سازد.
از لحاظ روانی نيز، انتظار ميرود که تهديد غير مستقيم به استفاده احتمالی از نيرو های زمينی ناتو، علاوه بر افزايش عمليات جاری هوايی و تداوم پرتاب موشکهای تاما هاگ توسط نيروی دريايی آمريکا، عليه تاسيسات و تجهيزات نظامی نيروهای طرفدار قذافی، به پراکنده کردن سريعتر و فرار اين نيروها ياری د هد.
از روز گذشته هواپيماهای نظامی آمريکا به پخش اعلاميه هايی بر فراز طرابلس مبادرت ورزيده و نيروهای طرفدار قذافی را به ترک جنگ فرا خوانده اند. چنين روشی قبل از هجوم گسترده روز ۱۹ مارس عليه صدام حسين در عراق تجربه شده بود.
مشروعيت عمليات
حضور نمايندگان اتحاديه آفريقا، جامعه عرب و شورای همکاری های خليج فارس در کنار نمايندگان ۲۸ کشور عضو ناتو در کنفرانس لندن، نشانه تلاشی است که در جهت مشروعيت بخشيدن به جنگ در ليبی و برکناری قذافی از قدرت صورت ميگيرد.
انتقال مسئوليت رهبری جنگ از نيروهای ائتلاف به ناتو در جهت تامين همين هدف صورت گرفته، هر چند که با وجود مشارکت واحد های نظامی کشورهايی مانند قطر در جنگ، نيرو های دريايی و هوايی آمريکا، و به نسبت کوچکتری، فرانسه و بريتانيا، همچنان عهده دار اجرای قطعنامه ۱۹۷۳ خواهند بود.
يکی از نکات قابل ملاحظه در برگزاری کنفرانس لندن، که بخش دوم کنفرانس روز ۱۵ ماه مارس پاريس و آغاز عمليات هوايی عليه قذافی بشمار ميرود ، عدم دعوت از روسيه برای حضور در آن است.
اگرچه روسيه در کنار ۴ کشور ديگر عضو شورای امنيت به قطعنامه ۱۹۷۳ رای ممتنع داد، با اين حال ولاديمير پوتين نخست وزير روسيه، از ابراز مخالفت بعدی با جنگ نيروهای ائتلاف در ليبی خودداری نکرد و آنرا به يک جنگ صليبی نسبت داد- اظهار نظری که واکنش متفاوت مدودف رييس جمهور و مسئول سياست خارجی روسيه را بر انگيخت و به شائبه وجود اختلاف مابين دو رهبر اصلی مسکو دامن زد.
با توجه به نحوه برخورد رهبران کرملين با جنگ در ليبی که تا حدودی متاثر از نگرش کهنه باقی مانده از دوران جهان دو قطبی و قرار گرفتن مسکو در کنار نظامهای طرفدار شرق در مقابل کشور های بلوک غرب است، نيرو های ائتلاف و ديويد کمرون ميزبان کنفرانس لندن، از دعوت مسکو به مشارکت در آن خودداری ورزيدند-اقدامی که بی ترديد مسکو را چندن راضی و خوشحال نخواهد ساخت.
نکته ديگر قابل ملاحظه در حاشيه کنفرانس لندن، محل برگزاری آن است. کنفرانس لندن در لانکستر هاوس برگزار ميشود. در اين محل در سال ۱۹۷۹ استقلال زيمباوه مورد توافق قرا گرفت و اين کشور آفريقايی به هويت تازه ای دست يافت. ليبی نيز پس از قريب به چهل و يک سال حکومت ديکتاتوری سرهنگ قذافی در شرف دست يافتن به هويت سياسی تازه ای است.
