پس از گذشت یک ماه از انتشار اولین خبر درباره اسیدپاشی‌های زنجیره‌ای در اصفهان هنوز عامل یا عوامل این اقدام دستگیر نشده‌اند، این در حالی است که در یک ماه گذشته حداقل چهار نفر به دلیل انتشار خبر و عکس درباره این حادثه و اعتراض به آن بازداشت شده‌اند.
همچنین به گفته اسماعیل احمدی مقدم، فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران از ابتدای امسال تاکنون «۳۱۸ مورد اسیدپاشی» صورت گرفته است که اغلب عاملان آن دستگیر شده‌اند.
خبرگزاری ایسنا ۲۴ مهر خبر داد که روز ۲۳ مهر، در خیابان مهرداد اصفهان به یک زن جوان اسیدپاشی شده است.
این خبرگزاری اشاره‌ای به نام این زن نکرد اما بعد‌ها پدر سهیلا جورکش، از قربانیان اسیدپاشی اصفهان گفت که روز چهارشنبه بر روی دخترش اسید پاشیده شده است.
از ابتدا آمار متفاوتی درباره تعداد اسیدپاشی‌های زنجیره‌ای مطرح شد اما در نهایت مقامات رسمی چهار مورد اسیدپاشی را تایید کردند.
حسین حسین‌زاده، جانشین فرماندهی انتظامی استان اصفهان، در همان روز انتشار این خبر گفت که پلیس اصفهان در حال برنامه‌ریزی برای شناسایی متهمان است. دو روز بعد مقامات قضایی و نمایندگان مجلس نیز وعده پیگیری این حوادث و دستگیری سریع متهمان را دادند.
چهار روز بعد از انتشار اولین خبر، مرتضی میرباقری، قائم مقام وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی گفت که تاکنون «سه تا چهار نفر» به عنوان متهم این حوادث دستگیر شده‌اند.
ساعاتی بعد غلامحسین محسنی اژه‌ای، سخنگوی قوه قضائیه، بازداشت فرد یا افرادی مرتبط با ماجرای اسیدپاشی در اصفهان را تکذیب کرد.
با وجود این تکذیب، سخنان متناقض مسئولین جمهوری اسلامی درباره بازداشت عوامل اسیدپاشی و کشف سرنخ‌هایی در این رابطه ادامه پیدا کرد و احمد سالک نماینده اصفهان گفت «برخی افراد مظنون» در حادثه جنایت اسیدپاشی در اصفهان دستگیر شده‌اند.
اسماعیل احمدی مقدم، فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، نیز روز اول آبان گفت که سرنخ‌هایی از عامل اسیدپاشی در اصفهان به دست آمده و به نظر می‌رسد این اقدام توسط «یک نفر» انجام شده است.
رسول زرگرپور استاندار اصفهان نیز پنجم آبان از «شناسایی ده فرد مظنون» در رابطه با اسیدپاشی‌ها در این «استان» خبر داد و گفت که پلیس در حال بازجویی از این افراد است.
در همین حال عوض حیدرپور، عضو هیات اعزامی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران به اصفهان، روز ۱۴ آبان گفت که عامل اسیدپاشی‌ها در اصفهان «تنها یک نفر» بوده و وی «در یک قدمی دستگیری است» و «به زودی و راحت» دستگیر می‌شود.
اما تنها دو روز پس از این سخنان آقای حیدرپور، غلامحسین محسنی اژه‌ای اعلام کرد که برای روشن شدن ابعاد این پرونده باید منتظر ماند و هنوز با قطعیت نمی‌توان درباره اینکه اسیدپاشی‌ها کار یک نفر بوده سخن گفت.
شهیندخت مولاوردی، معاون حسن روحانی در امور زنان و خانواده، روز ۲۰ آبان اما در اظهار نظری متفاوت از همه اظهارنظرهای پیشین مقامات جمهوری اسلامی گفت که درباره اسیدپاشی‌های اصفهان «سرنخی کشف نشده و پیگیریها به نتیجه نرسیده است».
خانم مولاروی سخنان خود را با استناد به گزارش وزیران اطلاعات، دادگستری و کشور مطرح کرد که به گفته وی در دو جلسه قبلی هیات دولت ایران ارائه شده بود.
در نهایت اسماعیل احمدی مقدم، فرمانده نیروی انتظامی، روز ۲۱ آبان در اظهاراتی متفاوت با سخنان قبلی خود گفت که تاکنون «هیچ فردی» در ارتباط با اسیدپاشی‌های اصفهان دستگیر نشده است.
وی در عین حال یادآور شد که از ابتدای امسال تاکنون «۳۱۸ مورد اسیدپاشی» صورت گرفته است که اغلب عاملان آن دستگیر شده‌اند.
رد فرضیه سازماندهی بودن اسیدپاشی‌ها
با وجود عدم بازداشت عامل یا عوامل اسیدپاشی‌های اصفهان، مقامات جمهوری اسلامی با قاطعیت فرضیه سازماندهی شده بودن این اقدامات در اصفهان را رد و تاکید کرده‌اند که این اقدامات توسط «یک نفر» انجام شده است.
این در حالی است که برخی از نمایندگان مجلس در اظهارات اولیه خود حوادث اسیدپاشی را «سازمان یافته» خوانده بودند.
از جمله محمد علی اسفنانی از نمایندگان استان اصفهان و عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس ۲۷ مهر گفت اینکه «در برخی موارد مجرمان اقدام به انجام جرایم سریالی در مدت زمان اندکی میکنند ریشه در باند‌ها و شبکه‌های سازمان دهی شده دارد».
ناصر جورکش، پدر سهیلا جورکش، از «قربانیان» اسیدپاشی‌های اصفهان، نیز در گفت‌و‌گو با هفته‌نامه «تماشاگران» که سوم آبان منتشر شد، با اشاره به دو حادثه اسیدپاشی گفته بود که اسیدپاشان دو موتورسوار بوده‌اند و یک پیکان سفیدرنگ نیز «به نوعی حالت مراقبت» از آنان را بر عهده داشته است.
بازداشت معترضان و خبرنگاران
با وجود بازداشت نشدن عامل یا عوامل اسیدپاشی‌های زنجیره در اصفهان، تعدادی از خبرنگاران و همچنین معترضان به این حوادث دستگیر شده‌اند.
بر اساس گزارش‌ها، در تجمع‌هایی که ۳۰ مهر و سوم آبان در اعتراض به «کم‌توجهی» مجلس به مسئله اسیدپاشی در تهران و اصفهان شکل گرفت تعدادی از افراد دستگیر شدند.
همچنین مهدیه گلرو از اعضای کانون شهروندی زنان که تصویرش در تجمع اعتراض به اسیدپاشی‌ها در مقابل مجلس شورای اسلامی در رسانه‌ها منعکس شده بود، صبح روز چهارم آبان در خانه‌اش بازداشت شد و همچنان در بازداشت به سر می‌برد.
زهرا محمدی، سردبیر ایسنای اصفهان و صنم فارسی، دبیر اجتماعی ایسنا نیز روز پنجم آبان بازداشت و روز هفتم آبان آزاد شدند.
آریا جعفری، عکاس و مسئول عکس خبرگزاری ایسنا در اصفهان نیز دوم آبان پس از انتشار عکس‌های تجمع اعتراضی به اسیدپاشی در این شهر، بازداشت و پس از یک هفته آزاد شد.
دستگیری شایعه سازان
در یک ماه گذشته همچنین تعدادی از افراد به دلیل «شایعه‌سازی» درباره اسیدپاشی و تهدید افراد به اسیدپاشی دستگیر شده‌اند، از جمله علی مظفری، رییس کل دادگستری استان خراسان رضوی، روز ۱۶ آبان گفت که تعدادی از «شایعه‌سازان اسیدپاشی» در مشهد دستگیر شده‌اند.
حسین ساجدی نیا، رییس پلیس تهران، نیز چهارم آبان از دستگیری فردی خبر داد که به گفته او، از طریق باجه‌های تلفن‌های عمومی به چند آموزشگاه در غرب تهران تلفن زده و تهدید به اسیدپاشی کرده است.
ارتباط اسیدپاشی با امر به معروف و نهی از منکر
از همان روزهای اول انتشار خبر اسیدپاشی‌های اصفهان، ارتباط این حوادث با حجاب و «امر به معروف و نهی از منکر و حجاب» مطرح شد.
خبرگزاری ایسنا در اولین گزارش خود در روز ۲۴ مهر نوشت: این حادثه زمانی اتفاق افتاده که چندی پیش در شبکه‌های اجتماعی مطالبی با «محتوای اسیدپاشی به زنان بی‌حجاب در اصفهان» منتشر شده بود.
یک منبع مطلع در اصفهان همان روز به رادیو فردا گفت که جوان، کم‌حجاب و زیبا بودن، مشخصه مشترک زنانی است که اخیرا در این شهر با اسید هدف حمله قرار گرفته‌اند.
برخی از شهروندان اصفهان نیز از دریافت پیام‌های هشدارآمیز درباره اسیدپاشی در صورت رعایت نکردن حجاب خبر داده بودند.
«هانیه» یکی از دختران اصفهانی در گزارشی که خبرگزاری ایسنا روز ۲۷ مهر منتشر کرد گفت که از یک شماره نا‌شناس هشداری را دریافت کرده که اگر حجابش را رعایت نکند به او اسیدپاشی می‌شود.
در همان روز محمدرضا خباز که به عنوان نماینده دولت در مخالفت با «طرح حمایت از آمران به معروف» سخن می‌گفت، ارتباط اسیدپاشی‌های اصفهان با «امر به معروف و نهی از منکر» را تایید کرد.
وی با بیان اینکه اخیرا در یکی از شهر‌ها اسیدپاشی روی خانم‌ها اتفاق افتاده است، افزود: «ما بدحجابی را تایید نمی‌کنیم اما این طور رفتار بازدارنده هم باعث می‌شود که فرد از حیض انتفاع ساقط شود».
عباسعلی منصوری آرانی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس روز ۲۷ مهر در این باره گفته بود: «این دقیقاً شبیه اقداماتی است که داعش در عراق و سوریه به دنبال اجرای آن است و با انجام کارهای خلاف شرع در بروز چهره خشن از اسلام تلاش می‌کند».
محمد تقی رهبر امام جمعه موقت اصفهان نیز همان روز سخنان منتشر شده به نقل از خود مبنی بر اینکه «امر به معروف و نهی منکر باید از تذکر لسانی فرا‌تر برود» را تکذیب کرد و گفت که «من نگفتم که تذکر فرا‌تر از لسانی باشد».
پس از گذشت چند روز اما مقامات جمهوری اسلامی تاکید کردند که این اسیدپاشی‌ها ارتباطی به حجاب و «امر به معروف و نهی از منکر و حجاب» نداشته است.
برخی از مسئولین هم از رسانه‌هایی که این دو موضوع را مرتبط دانسته بودند به شدت انتقاد کردند.
