مایک نیکولز کارگردان برجسته آمریکایی، برنده ۹ جایزه «تونی» در رشته تئا‌تر و یک جایزه اسکار برای کارگردانی فیلم «چه کسی ازویرجینا وولف می‌ترسد» چهارشنبه شب، ۲۸ آبان، در سن ۸۳ سالگی درگذشت.
خبرگزاری رویترز می‌نویسد هیچ کارگردانی نتوانسته است مانند مایک نیکولز به آسانی بین تئا‌تر و سینمای هالیوود حرکت کند. او یکی از معدود هنرمندانی بود که توانست تمام جایزه‌های صنعت سرگرمی مانند تونی، اسکار، امی و گرمی را ببرد.
درخشش هنری مایک نیکولز در اواخر دهه پنجاه میلادی با یک برنامه کمدی مشترک با الین می شروع شد. نیکولز همسر دایان ساوور، مجری پیشین برنامه «اخبار امشب جهان» شبکه ای‌بی‌سی، بود.
جیمز گلدستون مدیر بخش خبری شبکه ای‌بی‌سی خبر مرگ او را با ارسال یادداشتی برای کارمندان بخش خبر اعلام کرد.
او در این یادداشت گفت: «مایک در طول شش دهه فعالیت هنری موفقیت آمیز، توانست بسیاری از آثار به یاد ماندنی و تاریخی را در صنعت فیلم، تلویزیون و تئا‌تر بیافریند. او یک خیال‌پرداز واقعی بود».
خبرگزاری رویترز در ادامه می‌نویسد مایک نیکولز با اسم واقعی مایکل ایگور پشکوفسکی در سال ۱۹۳۱ در برلین به دنیا آمد. والدین او پس از فرار از روسیه، در برلین ساکن شدند. آنها در سال ۱۹۳۹ و حکومت آلمان نازی، وقتی که مایکل هفت ساله بود به آمریکا مهاجرت کردند. مایکل در نیویورک بزرگ شد.
ندانستن زبان انگلیسی و ظاهر غریب او باعث شد همیشه خود را بیگانه حس کند. حساسیت او به داروی سیاه سرفه باعث شده بود که طاس شود.
دوران دانشجویی او در دانشگاه شیکاگو با افسردگی همراه بود اما در همین دوران بود که با همفکرانی مانند الین‌می آشنا شد.
مایک نیکولز و الین‌می اواخر دهه ۵۰ یک تیم کمدی (استندآپ) تشکیل دادند. آنها از پیشروان یک جنبش کمدی شامل لنی بروس، جاناتان وینترز و وودی آلن محسوب می‌شدند که زندگی معاصر آمریکایی را به هجو می‌گرفت.
این زوج در سال ۱۹۶۱ جایزه گرمی برای بهترین آلبوم کمدی را برد. کمی پس از آن بود که اختلاف نظر در شیوه اجرای کمدی به جدایی آنها منجر شد. الین می شیوه بداهه گویی را می‌پسندید در حالی که مایک نیکولز شیوه اجرای ثابت را ترجیح می‌داد.
در اواسط دهه ۶۰ میلادی مایک نیکولز به موتور محرکه نمایش‌های برادوی نیویورک تبدیل شده بود. در این دوران، نمایش «پا برهنه در پارک» اثر نیل سایمون شروع یک دوره همکاری موفقیت آمیز بین این دو شد.
نیل سایمون به مجله نیویورکر گفت: «من هرگز در زندگی‌ام با کسی به خوبی مایک کار نکرده‌ام».
او برای چهارمین کار مشترک با نیل سایمون، همچنین نمایشنامه‌های «لاو» در سال ۱۹۶۵، «یک چیز واقعی» در سال ۱۹۸۴، «اسپاملوت» در سال ۲۰۰۵ و اجرای تازه‌ای از نمایش «مرگ دستفروش» اثر آرتور میلر در سال ۲۰۱۲ و نمایش موزیکال «آنی» در سال ۱۹۷۷ برنده جایزه تونی شد.
روی آوردن به هالیوود
زمانی که مایک نیکولز آماده تجربه فیلمسازی بود، با ساختن سه فیلم تاثیرگذار در یک دوره پنج ساله صنعت سینمای آمریکا را تحت تاثیر قرار داد.
اولین فیلم او «چه کسی از ویرجینا وولف می‌ترسد» یک اقتباس سینمایی از نمایشنامه‌ای به قلم ادوارد آلبی و با شرکت الیزابت تیلور و ریچارد برتون بود.
این فیلم نامزد دریافت ۱۳ جایزه اسکار و برنده پنج اسکار شد اگر چه مایک نیکولز جایزه بهترین کارگردانی را نبرد.
سال بعد فیلم «فارغ التحصیل» با شرکت داستین هافمن که در آن زمان بازیگر شناخته شده‌ای نبود، نه تنها برنده جایزه اسکار شد بلکه با موسیقی متن به یادماندنی و چندین جمله معروف از دیالوگ آن، به یکی از محک‌های فرهنگی و شاخص دهه ۶۰ تبدیل شد.
مایک نیکولز در سال ۱۹۷۱ با ساختن فیلم «معرفت جسمانی» به دلیل جنبه‌های جنسی آن جنجال به پا کرد. مدیر یک سینما در ویرجینیا برای نمایش فیلم دستگیر و مجبور شد برای فرجام خواهی به دیوان عالی آمریکا شکایت کند.
کارگردانی فیلم «زیرکی» در سال ۲۰۰۱ و یک مجموعه تلویزیونی درباره شیوع بیماری ایدز به نام «فرشتگان در آمریکا» دو جایزه امی دیگر را نصیب او کرد.
در میانه دهه ۸۰ مایک نیکولز دچار بحران روحی شدیدی شد. به گفته خودش استفاده از داروی‌های مسکن قوی منجر به توهمش شد و تصور می‌کرده که حافظه‌اش را به کلی از دست داده است.
معروف بود که مایک نیکولز موقع کارگردانی بسیار داد و فریاد می‌کند. مریل استریپ به مجله هالیوود ریپور‌تر گفت: «او همیشه باهوش‌ترین و استثنایی‌ترین فرد بود و گاهی می‌توانست بد‌ترین هم باشد».
مایک نیکولز از ازدواج‌های قبلی سه فرزند داشت.
