لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
یکشنبه ۲ دی ۱۴۰۳ تهران ۰۹:۴۱

نقاط اشتراک ايران و اسرائيل در مورد تحولات مصر


مئير جاودانفر، روزنامه نگار اسرائيلی و کارشناس ايران و خاورميانه در مطلبی در مجله « فارين پاليسی» موضع گيری حکومت ايران و اسرائيل در واکنش به حوادث اخير در مصر را بررسی کرده و معتقد است که جناح های تندرو در حاکميت ايران و اسرائيل، هر دو طرفدار تضعيف و برکناری حکومت حسنی مبارک هستند.

تحليلگر اسرائيلی ابتدا اشاره ای دارد به سابقه مناسبات ايران و اسرائيل و خاطر نشان می کند که با وجود قطع هرگونه مناسبات رسمی بين دو کشور از زمان روی کار آمدن رژيم اسلامی، ايران و اسرائيل در مقاطعی از سه دهه گذشته مواضع يکسانی داشته اند.

به نوشته آقای جاودانفر، پيشرفت برنامه های هسته ای ايران، تقويت جناح های تندرو فلسطينی که از سوی ايران حمايت می شوند و بالاخره روی کار آمدن دولت طرفدار گروه «حزب الله» در لبنان باعث شده که دشمنی ايران و اسرائيل در سال های اخير تشديد شود.

اما حوادث هفته های اخير در مصر يک بار ديگر نشان می دهد که اين دو رژيم (نظام جمهوری اسلامی و دولت اسرائيل) می توانند نقاط اشتراکی نيز داشته باشند. برای هر دو حکومت ايران و اسرائيل پيامدهای اعتراضات گسترده در مصر می تواند بسيار زيانبار باشد.

مئير جاودانفر با اشاره به نقطه آغاز ناآرامی های سياسی در مصر که مسئله اصلی آن فشار اقتصادی و مشکلات معيشتی مردم بود، خاطر نشان می کند که در ايران نيز تحت تاثير «طرح حذف يارانه ها» قيمت کالاهای اساسی و سوخت افزايش يافته و مشکلات معيشتی مردم تشديد خواهد شد. رهبران ايران با نگاهی به حوادث مصر نگران هستند که همين روند در ايران نيز تکرار شده و نارضايتی های اقتصادی به اعتراضات وسيع عليه حکومت منجر شود. بی دليل نيست که حکومت ايران همزمان با آغاز اجرای «طرح حذف يارانه ها» اقدامات امنيتی شديدی را به اجرا گذاشت.

رهبران مخالفان در ايران حوادث در مصر و ساير کشورهای عربی را الهام گرفته از اعتراضات مردمی سال ۲۰۰۹ در ايران می دانند. آنها تاکيد می کنند که مسئله اصلی در اين اعتراضات خواست مردم برای اصلاحات سياسی و حرکت به سوی دمکراسی است. ميرحسين موسوی در پيام خود هشدار داد:« فراعنه معمولا صدای ملت را وقتی می شنوند که ديگر بسيار دير شده است.»

اما حکومت ايران و دستگاه های تبليغاتی آن سعی دارند حوادث مصر را تکرار انقلاب اسلامی ايران جلوه دهند. دراين راستا رژيم مبارک را به خاطر عناصر سکولار حکومت و يا نزديکی با آمريکا با رژيم شاه مقايسه کرده و در پيش بينی های خود «اسلامی شدن» خاورميانه را وعده می دهند.

مئير جاودانفر کارشناس اسرائيلی امور ايران و خاورميانه در ادامه تحليل خود در مجله « فارين پاليسی» می نويسد که حکومت اسرائيل نيز مثل ايران اما به دلائل ديگری نگران پيامدهای حوادث سياسی اخير در مصر است.

گسترش ناآرامی و آشوب در مصر ممکن است باعث شود که کنترل حکومت بر نواحی مرزی و به ويژه صحرای سينا و مرز با مناطق فلسطينی کاهش يابد. در آن حالت گروه حماس ممکن است بتواند بر حجم نقل و انتقال تسليحات از اين گذرگاههای مرزی بيافزايد.

در همين حال تضعيف يا برکناری حسنی مبارک به اين معنا است که اسرائيل يک متحد نزديک خود را از دست خواهد داد. همکاری های امنيتی حکومت مصر با اسرائيل در مقابله با تندروی گروه های فلسطينی و حفظ صلح در منطقه برای تل آويو بسيار مهم است. اگر حکومت حسنی مبارک ساقط شود بعيد است که جايگزين آن تا اين حد با اسرائيل همکاری کند.

مئير جاودانفر سپس خاطر نشان می کند که در طولانی مدت برکناری حسنی مبارک ممکن است به نفع حکومت ايران باشد. محمد البرادعی که اکنون به عنوان چهره اصلی مخالفان رژيم مبارک شناخته می شود در صورت رسيدن به قدرت حتما مناسبات ديپلماتيک با ايران را احيا کرده و سياست او حفظ مناسبات دوستانه با غرب و در عين حال دوستی با ايران خواهد بود.

مصر ممکن است راهی مثل ترکيه را در پيش بگيرد که همزمان ضمن نزديکی با غرب مناسبات خوبی را نيز با جهان اسلام حفظ کند. ولی اگر اخوان المسلمين قدرت اصلی را در دست بگيرد در آن صورت مصر حداقل در سياست منطقه ای خود موضعی ضد اسرائيلی اتخاذ خواهد کرد که به نفع حکومت ايران و جرياناتی مثل حماس خواهد بود.

مئير جاودانفر در پايان تحليل خود در مجله « فارين پاليسی» می نويسد که هر چند سقوط مبارک برای کل حکومت اسرائيل يک رويداد منفی تلقی می شود ولی برخی از جريان های راست افراطی در اسرائيل مثل حکومت روحانيون ايران ولی به دلائل ديگری از برکناری حسنی مبارک خوشحال خواهند شد.

برای جريان های راست افراطی در اسرائيل که اساسا سياست آنها دشمنی با تمام جهان عرب و ناسيوناليسم افراطی و يهودی است روی کار آمدن يک حکومت ضد اسرائيلی در قاهره بهترين توجيه را فراهم خواهد کرد.

پيچيدگی های عالم سياست گاه دشمنان را در يک اردوی مشترک قرار می دهد.
XS
SM
MD
LG