اعتراض کارگران به حادثه مرگبار در کارخانه ایران خودرو

گزارش های رسیده از تهران حاکی است که بر اثر انحراف یک کامیون حامل بار خودرو در محوطه کارخانه ايران خودرو در جاده تهران – کرج حداقل چهار نفر کشته شده اند.

بر اساس اين گزارش ها، حادثه یاد شده ساعت ۱۱ و ۳۰دقيقه سه شنبه شب رخ داد و در جریان آن، ۱۳ نفر نيز زخمی شده اند.

خبرگزاری های ایران در مورد دليل انحراف اين کاميون، توضيح بيشتری نداده اند، اما جمعی از کارگران ايران خودرو در بيانيه ای که به اين مناسبت انتشار داده اند، گفته اند که ترمز کاميون کمپرسی بنز دچار نقص فنی شده بود و در حال ورود از درب شماره ۹ ايران خودرو بود که بر اثر بريدن ترمز، با تعدادی از کارگران برخورد کرد.

اين بيانيه نيز شمار کشته شدگان را چهار نفر ذکر کرده است.

در اين ميان، وبسايت گروه صنعتی ايران خودرو، در خبر کوتاهی در مورد اين حادثه، بی احتياطی راننده را دليل بروز اين اتفاق دانسته است.

در همين حال، برخی از رسانه های رسمی در ايران، از اعتراض کارگران کارخانه ايران خودرو خبر داده اند.

واحد مرکزی خبر و خبرگزاری ايلنا نوشتند: بعد از اين حادثه، شماری از کارگران کارخانه به شرايط سخت کاری اعتراض کردند و تاسيس يک تشکل کارگری را برای حمايت از حقوق شان در کارخانه ايران خودرو خواستار شدند.

بر اساس اين گزارش، برخی از کارگران در مصاحبه با خبرنگاران به کار اجباری در ايام تعطيل، مانند روز اربعين، اعتراض داشتند.

اين رسانه ها اشاره ای به چگونگی اين اعتراض نکردند، اما کميته هماهنگی برای ايجاد تشکل های کارگری در بيانيه ای، از متشنج شدن اوضاع در کارخانه ايران خودرو پس از اين حادثه خبر داده و گفته است که کارگران عليه جواد نجم الدين، مدير عامل کارخانه، شعار داده اند.

بر اساس اين گزارش که تاکنون از سوی منبع ديگری تاييد نشده، ميان کارگران و نيروهای حراست کارخانه ايران خودرو درگيری روی داده است.

کميته هماهنگی برای ايجاد تشکل های کارگری همچنی گفته است که نيروهای ضد شورش به محل کارخانه اعزام شدند و تظاهرات کارگران را سرکوب کرده اند.

در اين حال، جمعی از کارگران ايران خودرو با انتشار بيانيه ای، روز چهارشنبه را روز عزا و تعطيل اعلام کردند و از هزاران کارگر اين کارخانه خواستند تا در اين روز، دست از کار بکشند.

تاکنون خبر تاييد شده ای در مورد دست از کار کشيدن کارگران اين کارخانه منتشر نشده است.

البته وبسايت «جهان نيوز»، از سايت های اصولگرای منتقد دولت، روز چهارشنبه از تجمع کارگران ايران خودرو در مقابل دفتر مديرعامل اين کارخانه شرکت خبر داد و نوشت: مديران ايران خودرو برای منتشر نشدن اخبار داخل اين کارخانه، روز چهارشنبه را برای تمام کارگران ستادی ايران خودرو و شرکت های تابعه تعطيل اعلام کردند.

کارخانه ايران خودرو، بيش از ۱۰ هزار کارگر دارد که در سه شيفت مشغول کار هستند.

در اين ميان، جواد نجم الدين، مديرعامل گروه صنعتی ايران خودرو، با گفتن تسليت به خاطر کشته شدن چهار کارگر اين کارخانه، دستور داده است تا تيم ويژه ای برای پيگيری اين حادثه تشکيل شود.

به گفته برخی از کارشناسان، آمار حوادث ضمن کار در ايران بالا است، اما گزارش های مربوط به همه اين حوادث منتشر و اعلام نمی شوند.

محمد صفوی، کارشناس حوادث ضمن کار در کانادا و فعال سابق سنديکايی در ايران، در گفت و گو با راديو فردا، این موضوع را تایید می کند و در پاسخ به این پرسش که در قوانين ايران، تا چه اندازه درباره ايمنی کارگران توجه شده است، پاسخ می دهد: «در قانون کار ايران، به مسائل بهداشت و ايمنی کارگران اشاره شده است. همچنين نهادهای خصوصی وجود دارند که در اين زمينه کار می کنند و موارد غير ايمن و غير بهداشتی کار را متذکر می شوند. ولی مسئله اصلی در صنعت و نهاد، اولاً با يک نهاد کار بسيار استبدادی روبرو هستيم. فضای کار ما يک فضای دموکراتيک نيست، يعنی کارگران تشکل ها و سنديکاهای مستقل خود را ندارند.»

وی می افزايد: تجربه جهانی می گويد هر جا تشکل و سنديکا وجود داشته، توانسته اند با نظارت کامل بر اجرای دقيق قوانين بهداشت و ايمنی محيط کاری، صدمات و خسارات ناشی از حوادث کار را پايين بياورند. ولی از آنجا که ما يک سيستم نظارتی مؤثر در محيط های کاری نداريم، در نتيجه، قوانين موجود هم بسيار بی اثرند و کارفرمايان معمولاً به اجرای آن تن نمی دهند.

اين کارشناس حوادث ضمن کار اشاره می کند: حتی بر اساس آمارهای دولتی می بينيم که مسئول ۸۰ تا ۹۰ درصد از حوادث کار، کارفرمايان و عدم نظارت دولتی هستند. بازرسان بايد کارخانه ها و معادن را کنترل کنند، اما اين محيط ها معمولاً مورد بازرسی قرار نمی گيرند.

وی تاسيس تشکل های کارگری را عامل مهمی در وادار کردن کارفرمايان به رعايت ايمنی محيط های کار می داند.

در همين ارتباط، به گزارش خبرگزاری ايلنا، حسن صادقی، معاون دبير کل خانه کارگر تهران، گفت: مطابق قانون، کارفرما نمی‌تواند بدون پيمان دسته جمعی معتبر، برای کارگران بيش از دو ساعت اضافه کاری تعيين کند.

وی با اشاره به اينکه در شرکت ايران خودرو هيچ تشکل صنفی کارگری فعاليت ندارد، گفت: روز اربعين، ‌روز تعطيل رسمی است که مطابق قانون کار، کارفرما نمی تواند بدون توافق با کارگر و تشکل صنفی کارگری در اين روز، کارگاه يا کارخانه را داير کند.

اين مسئول خانه کارگر همچنين گفت که در سال‌های گذشته، مسئولان ايران خودرو از طريق اضافه کاری‌های طاقت فرسا، بر کارگران فشار آورده‌اند.