با آغاز شمارش معکوس برای انتخابات مجلس دهم و پنجمین دوره مجلس خبرگان، شیب انتخاباتى شدن فضاى سیاسى کشور تندتر مى‌شود.
نیمه اول هفته گذشته، با اخبارى از تلاش‌هاى اصولگران و اصلاح‌طلبان براى اتحاد و ائتلاف، تشکیل حزب رهروان ولایت و ارائه لیست‌هاى احتمالى کاندیداهاى گروه‌هاى مختلف سیاسى همراه بود، اما سخنرانى روز چهارشنبه گذشته آیت‌الله على خامنه‌اى، در جمع فرماندهان بسیج، راجع به «پروژه نفوذ»، فضاى سیاسى-انتخاباتى ایران را تحت تأثیر خود قرار داد.
آیت‌الله خامنه‌اى، رهبر جمهوری اسلامی، در آن سخنرانى تأکید کرده بود که «نباید با استناد به سوءاستفاده احتمالی و جناحی... اصل قضیه نفوذ و اهمیّت این مسئله را کمرنگ جلوه داد».
او همچنین گفته بود: «می‌گویند از نفوذ استفاده جناحی کردند، خب! نکنند؛ اسم را بدون محتوای لازم مطرح نکنند و جناح‌ها همدیگر را متهم نکنند، اما اینکه بگویند افرادی می‌خواهند از نفوذ استفاده جناحی بکنند، از اهمیت بحث نفوذ دشمن کم نمی‌کند».
بلافاصله بعد از این سخنان، «پروژه نفوذ» به کدی برای نهادهاى قدرت و تشکل‌هاى سیاسى تبدیل شد.
این موضوع به ویژه از آن جهت اهمیت بیشترى یافت که تنها چند روز قبل‌تر، حسن روحانى رئیس‌جمهور و على شمخانى، دبیر شورای عالى امنیت ملى، نسبت به «استفاده جناحی» از موضوع «نفوذ» هشدار داده بودند.
با این حال تحلیل اصلاح‌طلبان و جناح مقابل از موضع‌گیری آیت‌الله خامنه‌ای یکى نبوده است. از یک سو اصلاح‌طلبان و اصولگرایان معتدل، سخنان رهبر جمهورى اسلامى را موضوعى حاکمیتى قلمداد مى‌کنند و تأکید دارند که نباید به روابط انتخاباتى تسرى پیدا کند، در مقابل نهادهاى قدرت، ائمه جمعه و فرماندهان بسیج فهرستى از برنامه‌هاى نفوذى غرب را ارائه کرده‌اند که «به دست گرفتن مجلس دهم» و «ارکان نظام» در صدر این فهرست قرار دارد.
در چند روز اخیر نمایندگان آیت‌الله خامنه‌ای و ائمه جمعه به این موضوع پرداخته‌اند.
آیت‌الله مجتهد شبسترى، خطیب جمعه تبریز، هشدار داد که «دشمن در صدد ورود به مجلس است و مى‌خواهد مجلس از ولایت فقیه و آرمان‌هاى انقلاب فاصله بگیرد».
آیت‌الله اسدالله ایمانی، نماینده آیت‌الله خامنه‌ای در فارس، نیز گفت که «توطئه دشمن، احیای مجدد مجلس ششم و روانه کردن عناصر شکست‌خورده به بهارستان است».
چنین موضع‌گیرى‌هایى منجر شده است که گروهی از فعالان سیاسی هشدار دهند که امکان سوءاستفاده از پروژه نفوذ براى سرکوب گروه‌هاى اصلاح‌طلب و حامیان دولت در آستانه انتخابات وجود دارد. از جمله علی شکوری‌راد، دبیرکل حزب اتحاد ملت در همین رابطه به ایلنا گفته که عده‌ای از لفظ نفوذ به عنوان یک انگ برای از میدان به در کردن رقیب استفاده می‌کنند.
از همین روست که حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، در گفت‌و‌گو با ایسنا تبدیل مسئله نفوذ را به «اختلاف انتخاباتى» بد‌ترین اتفاق و بسیار خطرناک براى فضاى سیاسى-انتخاباتى کشور ارزیابى می‌کند.
جدایی «اعتدال و توسعه»
در بحبوحه بحث و تحلیل‌ها درباره پروژه نفوذ، جریان‌های سیاسی اصلاح‌طلب و اصولگرا کماکان جلسه‌ها و برنامه‌ریزی برای رسیدن به ائتلاف را ادامه می‌دهند.
در اردوگاه اصلاح‌طلبان، شورای سیاستگذاری اصلاح‌طلبان متشکل از ۲۲ حزب و ۴۳ نفر از اعضای حقیقی احزاب، به جلسه‌های خود ادامه می‌دهند و با تعیین کارگروه‌هایی در سراسر کشور، مشغول رایزنی برای ارائه لیستی مشترک هستند.
در روزهای گذشته، اختلاف عمده این جناح، درخواست گروهی چون حزب اعتدال و توسعه برای اتحاد با اصولگرایان معتدل همانند علی لاریجانی و یارانش و مخالفت سایرین با این پیشنهاد بوده است.
وقتی عبدالواحد موسوی لاری، نایب رئیس شورای عالی سیاستگذاری، آب پاکی را به روی دست آنان ریخت و تأکید کرد با افرادی مانند ناطق نوری و لاریجانی «رقابت» می‌کنیم و نه «شراکت»، غلامعلی دهقان، سخنگوی حزب اعتدال و توسعه در مصاحبه با روزنامه اعتماد خبر داد در آخرین جلسه شورای مرکزی خود مصوبه‌ای مبنی بر خروج از شورایعالی سیاستگذاری داشته‌اند.
او البته تأکید کرد که حزب اعتدال و توسعه، تعاملش با اصلاح‌طلبان را قطع نخواهد کرد، اما این مانع از آن نشد تا محمدرضا عارف رئیس شورای سیاستگذاری انتخاباتی اصلاح‌طلبان به آن‌ها توصیه نکند که راه خود را از اصلاح‌طلبان جدا نکنند تا در انتخابات اسفند ماه مشکلی ایجاد نشود.
مرزبندی معتدل‌ها با تندروها و سنتی‌ها
در اردوگاه اصولگرایان شرایط پیچیده‌تر است. از یک سو مرتضی آقاتهرانی، دبیرکل جبهه پایداری، خبر داد که از پنجشنبه گذشته غلامعلی حدادعادل، رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس و محمد رضا باهنر، دبیرکل جبهه پیروان خط امام و رهبری، به ترکیب جلسات وحدت اصولگرایان اضافه شده‌اند.
او به خبرگزاری مهر گفته تا پیش از اضافه شدن این دو چهره، «جلسات وحدت اصولگرایان» با حضور نمایندگان جبهه پایداری، حزب مؤتلفه اسلامی و جمعیت ایثاگران برگزار برگزار می‌شد.
در مقابل این گروه، نشریه صدا نیز گزارش کرده است که علی‌اکبر ناطق نوری به همراه علی‌اکبر ولایتی، علی لاریجانی و مرتضی مقتدایی نشست‌های منظمی را برای تدوین لیستی از اصولگرایان معتدل آغاز کرده‌اند.
در هفته گذشته نیز اخباری از تبدیل فراکسیون رهروان ولایت -نزدیک به علی لاریجانی- منتشر شده بود که از سوی برخی از اعضای همین فراکسیون تکذیب شد.
تشکیل این شورا‌ها، نشست‌ها و احزاب در شرایطی است که شورای فقاهتی اصولگرایان متشکل از محمد یزدی، رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، محمدعلی موحدی کرمانی دبیرکل جامعه روحانیت مبارز، و محمد تقی مصباح یزدی همچنان فعال است.
هنوز از تحرکات انتخاباتی اعضای جبهه یکتا، یاران و همفکران محمود احمدی‌نژاد خبری منتشر نشده است. با این حال رئیس دولت‌های نهم و دهم، طی هفت روز گذشته، در سه مراسم مختلف حاضر شد. او در جمع اعضای شورای تبیین آرمان‌های انقلاب سخنرانی کرد، در مراسم تشییع رکن‌آبادی به سؤال‌های خبرنگاران پاسخ داد و به همراه دامادش به نماز جمعه تهران رفت.
امتحان کتبی از۱۸۰ داوطلب انتخابات خبرگان
مهم‌ترین خبر انتخابات دوره پنجم خبرگان رهبری اعلام کاندیداتوی رسمی اکبر هاشمی رفسنجانی بود.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در دیدار جمعی از دانشجویان گفت: «یکی از سرنوشت‌ساز‌ترین انتخابات در تاریخ انقلاب اسلامی است و من هم انشاءالله می‌آیم».
بر خلاف هاشمی رفسنجانی؛ حسن خمینی هنوز تکلیفش را برای داوطلبی انتخابات خبرگان رهبری روشن نکرده است، هر چند که دوشنبه شب به دیدار آیت‌الله جوادی آملی در شهر قم رفت و برخی خبرگزاری‌ها محور این دیدار را انتخاباتی توصیف کردند.
از آن سو، حجت‌الاسلام محسن غرویان هم از قصدش برای نامزدی از حوزه انتخابیه تهران به خبرگزاری ایلنا خبر داده، و بلافاصله اضافه کرده است: «البته هنوز مسائلی وجود دارد و برای تصمیم قطعی باید شرایط انتخابات را رصد کنم».
در کنار گمانه‌زنی‌ها برای احتمال کاندیداتوری برخی چهره‌های حوزوی، هفته گذشته نجات‌الله ابراهیمیان٬ سخنگوی شورای نگهبان اعلام کرد از ۱۸۰ نامزدی که برای تصدی کرسی‌های مجلس خبرگان رهبری ثبت‌نام کرده‌اند٬ تنها ۳۰ تا ۴۰ آن‌ها در امتحان کتبی قبول شده‌اند.
به گفته ابراهیمیان نامزدهای پذیرفته شده باید در امتحان شفاهی نیز شرکت کنند تا «شرط علمی» آن‌ها روشن شود.
کمتر از ۲۰ روز تا شروع ثبت نام نامزدهای نمایندگی مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری باقی است و در این مدت لیست‌های احتمالی، و حدس و گمان‌های رسانه‌ای به تدریج شکل واقعی تری به خود می‌گیرند.
در هفته‌های پیش رو باید در انتظار مطرح شدن نام‌های بیشتر برای کاندیداتوری و مشخص‌تر شدن جبهه‌بندی‌های سیاسی بود. هر چه شماره روزهای باقی تا هفتم اسفند روز برگزاری انتخابات کم می‌شود، به همان نسبت شیب انتخاباتی فضای سیاست ایران تندتر می‌شود.
