در واکنش به حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان سعودی در ایران، دبیر شورای عالی امنیت ملی این اتفاق را «مشکوک» خواند و وزیر دادگستری گفت که این اقدام «می‌تواند توسط عوامل نفوذی طراحی و پشتیبانی شده باشد».
آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی، از مراجع تقلید شیعه، نیز گفته است که حمله به سفارت و کنسولگری عربستان سعودی می‌تواند توسط «علاقه‌مندان به نظام» یا «افراد نفوذی» انجام شده باشد.
به گزارش خبرگزاری مهر، مصطفی پورمحمدی، وزیر دادگستری، روز دوشنبه ۱۴ دی، گفت که با حمله به سفارت عربستان سعودی «شهادت آیت‌الله نمر تحت‌الشعاع قرار گرفته است».
وزیر دادگستری تأکید کرد که «حرکت اخیر علیه سفارت کشور عربستان سعودی، می‌تواند توسط عوامل نفوذی طراحی و پشتیبانی شده باشد».
علاوه بر این علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، روز دوشنبه «تعرض» به اماکن دیپلماتیک عربستان سعودی را «مشکوک» خواند و «برعزم دستگاه‌های مسئول کشور در رسیدگی سریع قضایی به این موضوع و مجازات عاملان آن» تأکید کرد.
آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی، از مراجع تقلید شیعه، نیز گفت که حمله به سفارت عربستان می‌تواند از سوی دو گروه انجام شود؛ که یک گروه، «علاقه‌مندان به نظام هستند که از سیاست‌ها و اقدامات سعودی‌ها به خشم آمده‌اند»، و گروه دوم، «افراد نفوذی» که می‌خواهند «عداوت بین شیعه و سنی بیشتر شود».
به گزارش خبرگزاری ایرنا، او با تأکید بر اینکه این اقدامات برای «نظام و هم برای اسلام هزینه‌های سختی دارد»، توصیه کرده که «دوستان بر اعصاب خود مسلط باشند و بهانه به دست دشمن ندهند و جلوی نفوذی‌ها را به شدت بگیرند».
تنش میان عربستان و ایران که ماه‌هاست بر سر مسائل منطقه‌ای از جمله ماهیت نقش‌آفرینی در سوریه و یمن در جریان است، روز شنبه با اعدام شیخ نمر النمر، روحانی شیعه منتقد در عربستان تشدید شد و با حمله معترضان به اماکن دیپلماتیک عربستان در تهران و مشهد به اوج رسید.
این موضوع لبه تیز انتقادها را به سوی ایران برگرداند، و اتحادیه اروپا، آمریکا، و کشورهای دیگر، از جمهوری اسلامی خواستند که امنیت دیپلمات سعودی و اماکن دیپلماتیک این کشور در خاک ایران را حفظ کند.
این در حالی است روز شنبه، بیشتر کشورها و گروه‌های بین‌المللی عربستان را به دلیل اعدام دسته‌جمعی ۴۷ زندانی مخالف، از جمله شیخ نمر، نکوهش می‌کردند.
«تقصیر متوجه دولت است»
اما در سوی دیگر برخی چهره‌های اصولگرا «دیپلماسی انفعالی» دولت حسن روحانی را زمینه‌ساز حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان در ایران خوانده‌اند.
حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران، روز یکشنبه ضمن محکوم کردن اعدام شیخ نمر، حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان سعودی را «توهین به نظام» دانسته و به وزیر کشور دستور داد بوده تا با همکاری وزارت اطلاعات و قوه قضائیه عاملان این حملات را شناسایی و دستگیر کند.
با این حال در همان روز برخی از نمایندگان اصولگرای مجلس از جمله حسین نقوی حسینی و مهدی هاشمی، و تعدادی از رسانه‌های اصولگرا، ضمن اعتراض به بیانیه رئیس‌جمهور ایران مبنی بر محکومیت همزمانِ حمله به سفارت و کنسولگری عربستان و اعدام شیخ نمر، به گفته آنان «دیپلماسی ضعیف» دولت حسن روحانی در قبال عربستان سعودی را زمینه‌ساز حمله به سفارت این کشور دانسته بودند.
در همین حال حمید رسایی، نماینده تهران در مجلس و عضو جبهه پایداری، با انتشار مطلبی در وب‌سایت خود ضمن انتقاد از سیاست خارجی دولت حسن روحانی نوشت: «این مردم خشمگین نیستند که باید برای این رفتارهای غیردیپلماتیک و احساسی ملامت شوند، بل تقصیر متوجه دولتی است که اسیر رفتارهای دیپلماتیک غیرانقلابی شده و نمی‌داند در دنیای امروز، جایگاهش به عنوان دولت ام‌القرای کشورهای اسلامی کجاست».
اشاره‌ای به سخنان آیت‌الله خامنه‌ای که در بهمن‌ماه سال ۹۱ گفته بود، «من ديپلمات نيستم، انقلابی‌ام».
عبدالرضا داوری، از حامیان محمود احمدی نژاد، رئیس‌جمهور سابق ایران، نیز با اشاره به گفته او «انفعال» دولت حسن روحانی در برابر عربستان سعودی، حمله به سفارت این کشور را «اقدامی مشروع و انقلابی» خوانده است.
سخنگوی نیروی انتظامی: مردم را خیلی وقت‌ها نمی‌شود زد
اما روز دوشنبه، روزنامه دولتی ایران و برخی رسانه‌های دیگر از برخورد نکردن نیروی انتظامی با حمله‌کنندگان به سفارت و کنسولگری عربستان سعودی انتقاد کرده‌اند.
در همین روز حسینعلی امیری، سخنگوی وزارت کشور، نیز گفته است که این وزارتخانه به نیروی انتظامی دستورات لازم را برای جلوگیری از اتفاقات احتمالی داده بود.
در واکنش به این انتقادها بر اساس گزارش ایسنا، سعید منتظرالمهدی، سخنگوی نیروی انتظامی، گفت که «مردم را خیلی وقت‌ها نمی‌شود زد، آخرین درمان روش سلبی است».
واکنش مقامات ایران به قطع روابط با عربستان
روز دوشنبه تعدادی از مقامات جمهوری اسلامی از جمله اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور و حسین جابری انصاری، سخنگوی وزارت خارجه، اقدام عربستان سعودی در قطع روابط با ایران را «بهانه‌جویی» خوانده و اعلام کردند که «عربستان از این اقدام ضرر خواهد کرد».
علی لاریجانی، رئیس مجلس ایران، نیز اقدام دولت عربستان سعودی را «سیاستی اشتباه» خواند و گفت که حمله به سفارت این کشور «دلیل مناسبی برای قطع روابط نیست».
صادق آملی لاریجانی، رئیس قوه قضائیه ایران گفت: «ایران نیازی به سعودی‌ها و اربابانشان نداشته است، و قطع ارتباط به هیچ وجه برای ما مشکل‌آفرین نخواهد بود».
علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، این اقدام عربستان سعودی را «نابخردی» توضیف کرد و گفت که «حکومت عربستان باید هزینه این قطع ارتباط را پرداخت کند».
حمید بعیدی‌نژاد، مدیرکل سیاسی وزارت خارجه ایران، نیز در صفحه اینستاگرام خود قطع رابطه با ایران را «اشتباه دیگری در حلقه‌های غلط تصمیم‌گیری رهبران» عربستان سعودی خواند که «هیچ کمکی در این شرایط به این کشور برای جبران ضعف استراتژیک و راهبردی خود در منطقه نخواهد کرد».
