اگر راه رفتن مارمولک‌ها را روی سقف یا دیوار دیده باشید، حتما متوجه شده‌اید که آنها قابلیت ویژه‌ای در جولان دادن بر روی این سطوح صاف دارند. قابلیتی که حتی در دنیای حیوانات هم تحسین‌برانگیز است. اما آنها چطور به این سطوح صاف می‌چسبند و روی آنها راه می‌روند؟ دانشمندان می‌گویند این قابلیتی است که در ژن‌های مارمولک‌ها وجود دارد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، دانشمندان با چیدن نقشه ژنوم یک گونه مارمولک خاص به نام شلگ، راز ضدگرانش بودن پاهای مارمولک‌ها را دریافتند.
در بین انگشتان دست و پای مارمولک‌ها، تشکچه‌های بسیار ظریفی به نام «ستای» یا تارچه وجود دارد که مانند یک زیربنای محکم برای دست و پاهای مارمولک عمل می‌کند و آن را به دیوار یا سقف می‌چسباند. «ستای» از بافت‌های مو مانندی تشکیل شده است و ترکیب اصلی آن بتا-کراتین است که نوعی پروتئین است. بتا-کراتین در خزندگان و در بدن انسان در ناخن‌های انگشتان و موها یافت می‌شود.
دانشمندان متوجه نوعی گسترش در ژن‌های مارمولک شده‌اند که به بتا-کراتین مربوط است و آن را به قابلیت ساخت «ستای» در بین انگشتان پاهای این موجود نسبت می‌دهند. این نوع بسط ژنی در بدن خزندگان دیگر که قابلیت راه رفتن روی سطوح صاف دیوار و سقف را ندارند، وجود ندارد. ۳۵ ژن بسط یافته در بدن این نوع مارمولک شناخته شده است.
ژیاسانگ جو، دانشمند عصب‌شناس و متخصص داروهای ژنتیکی در دانشگاهی در چین می‌گوید که این یافته‌های تازه نشان از پایه ژنتیکی قوی‌ای برای شکل‌گیری تارچه‌ها دارد. مارمولک‌ها قابلیت راه رفتن و بالا رفتن از هر گونه سطحی را اعم از نرم، سفت یا شل را دارند. دکتر جو عقیده دارد که یافته‌های این تحقیق تازه ممکن است به ساخت تکنولوژی‌های تازه با الهام‌گیری از مهندسی زیست‌شناسی موجود در تارچه‌های مارمولک‌ها شود.
مارمولک‌ها عمری به اندازه دایناسورها دارند و در سال ۲۰۰۸ دانشمندان یک فسیل صد میلیون ساله بقابای مارمولک را کشف کردند. اما ربط ساخت و تحول این تشکچه به ژن خاص موجود در بدن مارمولک یافته تازه‌ای است. این تحقیق در نشریه «ارتباطات طبیعت» منتشر شده است.
