آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گزارش دیگری از برنامه اتمی ایران منتشر کرد که در آن بار دیگر از احتمال وجود ابعاد نظامی در این برنامه ابراز نگرانی شده است.
با این حال در این گزارش که در اختیار ۳۵ عضو شورای حکام آژانس و برخی خبرگزاری‌ها قرار گرفته، برای نخستین بار از «افزایش» نگرانی‌های آژانس درباره ابعادِ احتمالیِ نظامیِ برنامه هسته‌ای ایران سخن به میان آمده است.
در این گزارش تصریح شده، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، «درباره احتمال وجود فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در گذشته یا حال، که نهادهای نظامی در آن دخیل هستند، به طور فزاینده‌ای نگران» شده است.
آنگونه که در این گزارش آمده، آژانس به ویژه در مورد «فعالیت‌های مرتبط به ساخت یک خرج هسته‌ای موشک» دارای نگرانی است.
آژانس در گزارش خود تصریح کرده است که ارزیابی این نهاد ناظر بین‌المللی برپایه شواهد و اطلاعاتی است که «بسیاری از اعضای» آژانس در اختیارش قرار داده‌اند.
آژانس تاکید کرده که اطلاعتش، معتبر، «مفصل و جامع» است.
در این گزارش همچنین یادآوری شده که همانطور که تهران اعلام کرده بود، ایران اقدام به نصب تجهیزات غنی‌سازی اورانیوم در تاسیسات زیرزمینی فردو کرده است.
در این گزارش قید شده است که ایران، به صورت آزمایشی در حال غنی‌سازی اورانیوم با سانتریفیوژهای پیشرفته‌تری است.
در مرداد ماه امسال، هرمن ناکارتس معاون پادمان آژانس به همراه معاونانش از تاسیسات هسته‌ای ایران به مدت ۵ روز بازدید کردند.
این هیات، از نیروگاه اتمی بوشهر، تاسیسات غنی‌سازی نطنز و فردو، تاسیسات هسته‌ای اصفهان، رآکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک و کارخانه تولید آب سنگین اراک بازدید کرد.
این هیات همچنین از «سایت تحقیق و توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته» ایران نیز دیدن کرد.
گرچه بازرسان و مقام‌های آژانس به تاسیسات اعلام شده هسته‌ای ایران رفت و آمد دارند، اما اختلاف ایران با آژانس از جمله به پروتکل‌های الحاقیِ پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای برمی‌گردد.
شورای امنیت و آژانس بین‌المللی بارها از ایران خواسته‌اند برای شفاف سازی و اعتمادسازی پروتکل‌های الحاقی را به اجرا درآورد.
با این حال ایران که عضوی از ان پی تی است، می‌گوید اجرای این پروتکل‌ها جنبه داوطلبانه دارد.
اگر عضوی از ان پی تی، این پروتکل‌ها را بپذیرد، بازرسان آژانس به صورت سرزده می‌توانند از سایت‌های هسته‌ای و غیرهسته‌ای بازدید و نمونه‌برداری کنند و با دانشمندان و دست‌اندرکاران برنامه هسته‌ای مصاحبه داشته باشند.
این درحالی است که اختیارات بازرسان بدون اجرای پروتکل‌های الحاقی بسیار محدودتر است.
ایران همواره اتهام فعالیت‌های نظامی در برنامه هسته‌ای‌اش را رد کرده، اما با این حال آژانس در گزارش‌های متعدد خود به موارد مشکوکی اشاره کرده و از ایران خواسته درباره آنها توضیح دهد که به گفته مقام‌های آژانس تهران شفافیت و همکاری لازم را نداشته و بسیاری از پرسش‌ها بدون پاسخ مانده است.
واکنش ایران به گزارش آژانس
در واکنش به انتشار محدود گزارش آژانس، علی‌اکبر سلطانیه، نماینده ایران در این نهاد بین‌المللی گفت: «این گزارش حاوی نکات مثبتی است که در گزارشات قبل منعکس نشده بود لذا گامی رو به جلو است.»
سلطانیه همچنین اظهار داشت که در این گزارش به دیدار فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی و یوکیا آمانو مدیر کل آژانس، و همچین بازدید معاون آمانو از ایران اشاره شده است.
وی همچنین تصریح کرد: «این گزارش نشان می‌دهد در صورتی که آژانس به وظیفه حرفه‌ای خود بدون فشار سیاسی و در فضای توأم با همکاری و اعتماد عمل نماید کشور ما نیز متقابلاً با نهایت همکاری به رفع ابهامات و سئوالات ادامه داده و در یک تعامل سازنده همچون گذشته به جامعه بین‌المللی ثابت خواهیم کرد که ادعاهای مربوط به فعالیت‌های غیرصلح‌آمیز کاملاً بی‌اساس و با اهداف سیاسی است.»
با این حال در حالی که تهران اصرار دارد، برنامه هسته‌ای‌اش صلح‌آمیز است، آمریکا و کشورهای غربی در این امر صراحت دارند که ایران به دنبال ساخت هسته‌ای است.
روز چهارشنبه نیکولا سرکوزی، رئیس جمهوری فرانسه، هشدار داد، در حالیکه ایران به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای است، ممکن است به این کشور حمله پیشگیرانه صورت بگیرد که به گفته او پیامدهای وخیمی درپی خواهد داشت.
آمریکا و اسرائیل به دفعات گفته‌اند در برابر ایران همه گزینه‌ها را مد نظر دارند و وزیر خارجه سابق سرکوزی، برنار کوشنر نیز درباره حمله اسرائیل به ایران هشدار داده بود.
با این حال در این گزارش که در اختیار ۳۵ عضو شورای حکام آژانس و برخی خبرگزاری‌ها قرار گرفته، برای نخستین بار از «افزایش» نگرانی‌های آژانس درباره ابعادِ احتمالیِ نظامیِ برنامه هسته‌ای ایران سخن به میان آمده است.
در این گزارش تصریح شده، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، «درباره احتمال وجود فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در گذشته یا حال، که نهادهای نظامی در آن دخیل هستند، به طور فزاینده‌ای نگران» شده است.
آنگونه که در این گزارش آمده، آژانس به ویژه در مورد «فعالیت‌های مرتبط به ساخت یک خرج هسته‌ای موشک» دارای نگرانی است.
آژانس در گزارش خود تصریح کرده است که ارزیابی این نهاد ناظر بین‌المللی برپایه شواهد و اطلاعاتی است که «بسیاری از اعضای» آژانس در اختیارش قرار داده‌اند.
آژانس تاکید کرده که اطلاعتش، معتبر، «مفصل و جامع» است.
در این گزارش همچنین یادآوری شده که همانطور که تهران اعلام کرده بود، ایران اقدام به نصب تجهیزات غنی‌سازی اورانیوم در تاسیسات زیرزمینی فردو کرده است.
در این گزارش قید شده است که ایران، به صورت آزمایشی در حال غنی‌سازی اورانیوم با سانتریفیوژهای پیشرفته‌تری است.
در مرداد ماه امسال، هرمن ناکارتس معاون پادمان آژانس به همراه معاونانش از تاسیسات هسته‌ای ایران به مدت ۵ روز بازدید کردند.
این هیات، از نیروگاه اتمی بوشهر، تاسیسات غنی‌سازی نطنز و فردو، تاسیسات هسته‌ای اصفهان، رآکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک و کارخانه تولید آب سنگین اراک بازدید کرد.
این هیات همچنین از «سایت تحقیق و توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته» ایران نیز دیدن کرد.
گرچه بازرسان و مقام‌های آژانس به تاسیسات اعلام شده هسته‌ای ایران رفت و آمد دارند، اما اختلاف ایران با آژانس از جمله به پروتکل‌های الحاقیِ پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای برمی‌گردد.
شورای امنیت و آژانس بین‌المللی بارها از ایران خواسته‌اند برای شفاف سازی و اعتمادسازی پروتکل‌های الحاقی را به اجرا درآورد.
با این حال ایران که عضوی از ان پی تی است، می‌گوید اجرای این پروتکل‌ها جنبه داوطلبانه دارد.
اگر عضوی از ان پی تی، این پروتکل‌ها را بپذیرد، بازرسان آژانس به صورت سرزده می‌توانند از سایت‌های هسته‌ای و غیرهسته‌ای بازدید و نمونه‌برداری کنند و با دانشمندان و دست‌اندرکاران برنامه هسته‌ای مصاحبه داشته باشند.
این درحالی است که اختیارات بازرسان بدون اجرای پروتکل‌های الحاقی بسیار محدودتر است.
ایران همواره اتهام فعالیت‌های نظامی در برنامه هسته‌ای‌اش را رد کرده، اما با این حال آژانس در گزارش‌های متعدد خود به موارد مشکوکی اشاره کرده و از ایران خواسته درباره آنها توضیح دهد که به گفته مقام‌های آژانس تهران شفافیت و همکاری لازم را نداشته و بسیاری از پرسش‌ها بدون پاسخ مانده است.
واکنش ایران به گزارش آژانس
در واکنش به انتشار محدود گزارش آژانس، علی‌اکبر سلطانیه، نماینده ایران در این نهاد بین‌المللی گفت: «این گزارش حاوی نکات مثبتی است که در گزارشات قبل منعکس نشده بود لذا گامی رو به جلو است.»
سلطانیه همچنین اظهار داشت که در این گزارش به دیدار فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی و یوکیا آمانو مدیر کل آژانس، و همچین بازدید معاون آمانو از ایران اشاره شده است.
وی همچنین تصریح کرد: «این گزارش نشان می‌دهد در صورتی که آژانس به وظیفه حرفه‌ای خود بدون فشار سیاسی و در فضای توأم با همکاری و اعتماد عمل نماید کشور ما نیز متقابلاً با نهایت همکاری به رفع ابهامات و سئوالات ادامه داده و در یک تعامل سازنده همچون گذشته به جامعه بین‌المللی ثابت خواهیم کرد که ادعاهای مربوط به فعالیت‌های غیرصلح‌آمیز کاملاً بی‌اساس و با اهداف سیاسی است.»
با این حال در حالی که تهران اصرار دارد، برنامه هسته‌ای‌اش صلح‌آمیز است، آمریکا و کشورهای غربی در این امر صراحت دارند که ایران به دنبال ساخت هسته‌ای است.
روز چهارشنبه نیکولا سرکوزی، رئیس جمهوری فرانسه، هشدار داد، در حالیکه ایران به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای است، ممکن است به این کشور حمله پیشگیرانه صورت بگیرد که به گفته او پیامدهای وخیمی درپی خواهد داشت.
آمریکا و اسرائیل به دفعات گفته‌اند در برابر ایران همه گزینه‌ها را مد نظر دارند و وزیر خارجه سابق سرکوزی، برنار کوشنر نیز درباره حمله اسرائیل به ایران هشدار داده بود.
