اواخر تیرماه، سازمان کشورهای صادر کننده نفت «اوپک» در بولتن سالانه خود (۲۰۱۰-۲۰۱۱) گزارش کرد که تولید نفت ایران در پنج سال اخیر از ۴ میلیون و ۷۰ هزار بشکه در روز به سه میلیون و ۵۴۴ هزار بشکه رسیده است، آماری که ابتدا به عنوان «سیاه نمایی» علیه ایران تکذیب شد، اما با انتقادات شدید برخی نمایندگان مجلس از افت ملموس تولید نفت در ایران، نهایتا هرمز قلاوند مدیر عامل شرکت مناطق نفت خیز جنوب روز دوشنبه، ۳۱ مرداد اذعان داشت که «متوسط تولید نفت ایران سالانه حدود ۳۰۰ تا ۳۳۰ هزار بشکه کاهش مییابد»، اما وی به حجم تولید کنونی نفت ایران اشارهای نکرد.
اکنون، شبکه اطلاع رسانی نفت و انرژی، وابسته به اداره کل روابط عمومی وزارت نفت روز یکشنبه گزارش کرده است که شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، بزرگترین شرکت تولیدی نفت و گاز کشور، با تولید روزانه حدود ۳ میلیون بشکه نفت، تامین حدود ۸۰ درصد نفت ایران است.
طبق گزارش، این شرکت با افزایش تولید نفت در ۶ ماه گذشته، طرفیت تولید نفت خود را به ۳ میلیون بشکه در روز رسانده است.
اگر آمار افزایش تولید نفت اعلام شده توسط این شرکت را واقعی فرض کنیم، در حقیقت کل تولید نفت ایران حداکثر روزانه چیزی حدود ۳ میلیون و ۷۵۰ هزار بشکه است. این در حالی است که طبق گزارش بانک مرکزی ایران، در سال اول ریاست جمهوری احمدینژاد، متوسط تولید نفت ایران روزانه بالغ بر ۴ میلیون و ۱۰۶هزار بشکه بوده است و بگفته غلامحسین نوذری وزیر نفت سابق آقای احمدینژاد این رقم به رکورد ۴ میلیون و ۲۳۰ هزار بشکه در روز هم رسیده بود.
بر اساس هدفگذاری برنامه چهارم توسعه که یک و نیم سالی از اتمام آن میگذرد، ایران بایستی تولید نفت خود را به پنج میلیون بشکه در روز میرساند. دولت احمدینژاد رسما از اعلام دقیق تولید نفت خودداری میکند و همواره خبر از پروژههای رو به رشد میدهد.
حدود یک ماه قبل شش شهریور، هرمز قلاوند مدیر شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب از تحقق ۹۹.۹ درصدی پروژههای نفتی برنامهریزی شده توسط شرکت تحت مدیریتش خبر داد.
اما آمارهای دولتی با انتقاد و سوء ظن کارشناسان و حتی نمایندگان مجلس همراه است.
تیرماه سال جاری، حمیدرضا کاتوزیان رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با اشاره به کاهش ۱۰۰ هزار بشکهای تولید نفت در گفتوگو با خبرگزاری مهر اذعان داشت که، احمد قلعهبانی مدیرعامل شرکت ملی نفت در نشست مشترک با حضور مسئولان شرکت ملی نفت، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، دیوان محاسبات، سازمان بازرسی و مرکز پژوهشهای مجلس کاهش ۷۰ هزار بشکهای تولید نفت ایران را تایید کرده بود، اما ایشان (قلعهبانی) در گفتوگو با رسانهها به جای ۷۰ هزار بشکه از کاهش روزانه ۲۰ هزار بشکهای خبر میدهد.
۸۰ درصد میادین نفتی ایران در نیمه دوم عمر خود قرار دارند و بازدهی این میادین مدام کاهش مییابد. برای افزایش تولید نفت، یا حداقل ثابت نگاه داشتن سطح تولید، اقداماتی صیانتی لازم است، برای نمونه چاههای نفتی «پیر» ایران نیاز به تزریق روزانه حداقل ۱۵۰ میلیون متر مکعب گاز دارند، این در حالی است که روزانه ۶۰ میلیون متر مکعب گاز به این چاهها تزریق میشود.
با توجه به افت فشار نفت در چاههای پیر، نیاز به پمپهای درون چاهی است، در حالی که این دستگاهها در زمره اقلام تحریم شده برای ایران است.
طبق گزارش اوپک ایران در سال ۲۰۱۰ جایگاه خود را بعنوان دومین صادر کننده نفت این سازمان به نیجریه داد. ایران در سال ۲۰۱۰ روزانه ۲ میلیون و ۲۴۶ هزار بشکه صادرات نفت داشته است.
چین و پروژهای نفتی ایران
طبق برآوردها دو سوم شرکتهای نفتی خارجی، پروژههای هیدروکربوری ایران را ترک کردهاند و باقی ماندهها نیز، از جمله شرکتهای چینی، به خاطر تحریمات و ملاحظات دیگر در توسعه پروژهها دچار تاخیر هستند.
چین بعنوان بزرگترین شریک تجاری ایران، بیشترین قراردادهای نفتی را نیز با ایران بسته است. سال گذشته میزان تجارت دوجانبه ایران و چین به ۳۰ میلیارد دلار رسید و طبق گفته مقامات ایران و چین، انتظار میرود که در سال جاری میلادی حجم تجارت دوجانبه با ۵۰ درصد شد به ۴۵ میلیارد دلار برسد.
افزایش میزان مبادلات مالی ایران و چین درحالی است که هفته گذشته خبرگزاری مهر از تاخیر دهها قرارداد به ارزش ۴۰ میلیارد دلار توسط شرکتهای چینی در ایران خبر داد.
به گزارش این خبرگزاری در سالهای اخیر شرکتهای مختلف چینی همچون ساینوپک، سینوک و CNPCI چین قراردادهایی را به ارزش بیش از ۴۰ میلیارد دلار برای توسعه میادین مشترک نفت با عراق و قطر همچون آزادگان شمالی، آزادگان جنوبی، یادآوران، فاز ۱۱ میدان پارس جنوبی، فاز دوم توسعه کارخانه ایران ال. ان. جی و طرح توسعه پارس شمالی امضا کردهاند. که همگی با تاخیر روبرو بوده است و از زمانبندی و برنامه عقب مانده است.
تاخیر چینیها در توسعه پروژههای بالادستی و پایین دستی نفت و گاز ایران به حدی رسیده است که روز یکشنبه، همزمان با بهرهبرداری از طرح توسعه میدان نفتی مسجدسلیمان توسط شرکت CNPCI چین، شرکت ملی نفت ایران با پیشنهاد واگذاری عملیات راهبری، نگهداری و تعمیرات بخش بالادستی این میدان نفتی به شرکت چینی مخالفت کرد.
براساس گزارش مهر، اسفندماه سال گذشته طرح توسعه میدان نفتی مسجد سلیمان توسط پیمانکار چینی به طور کامل به پایان رسیده است اما کارشناسان شرکت ملی نفت حدود ۲۰۰۰ مورد اشکال فنی از اجرای این پروژه شناسایی کردهاند.
از این رو در مدت شش ماه گذشته تاکنون نزدیک به ۹۰ درصد از این اشکالات فنی توسط شرکت CNPCI چین به طور کامل مرتفع شده است که در نهایت شرکت ملی نفت با تحویل و تحول این پروژه نفتی موافقت کرده است.
اکنون، شبکه اطلاع رسانی نفت و انرژی، وابسته به اداره کل روابط عمومی وزارت نفت روز یکشنبه گزارش کرده است که شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، بزرگترین شرکت تولیدی نفت و گاز کشور، با تولید روزانه حدود ۳ میلیون بشکه نفت، تامین حدود ۸۰ درصد نفت ایران است.
طبق گزارش، این شرکت با افزایش تولید نفت در ۶ ماه گذشته، طرفیت تولید نفت خود را به ۳ میلیون بشکه در روز رسانده است.
اگر آمار افزایش تولید نفت اعلام شده توسط این شرکت را واقعی فرض کنیم، در حقیقت کل تولید نفت ایران حداکثر روزانه چیزی حدود ۳ میلیون و ۷۵۰ هزار بشکه است. این در حالی است که طبق گزارش بانک مرکزی ایران، در سال اول ریاست جمهوری احمدینژاد، متوسط تولید نفت ایران روزانه بالغ بر ۴ میلیون و ۱۰۶هزار بشکه بوده است و بگفته غلامحسین نوذری وزیر نفت سابق آقای احمدینژاد این رقم به رکورد ۴ میلیون و ۲۳۰ هزار بشکه در روز هم رسیده بود.
بر اساس هدفگذاری برنامه چهارم توسعه که یک و نیم سالی از اتمام آن میگذرد، ایران بایستی تولید نفت خود را به پنج میلیون بشکه در روز میرساند. دولت احمدینژاد رسما از اعلام دقیق تولید نفت خودداری میکند و همواره خبر از پروژههای رو به رشد میدهد.
حدود یک ماه قبل شش شهریور، هرمز قلاوند مدیر شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب از تحقق ۹۹.۹ درصدی پروژههای نفتی برنامهریزی شده توسط شرکت تحت مدیریتش خبر داد.
اما آمارهای دولتی با انتقاد و سوء ظن کارشناسان و حتی نمایندگان مجلس همراه است.
تیرماه سال جاری، حمیدرضا کاتوزیان رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با اشاره به کاهش ۱۰۰ هزار بشکهای تولید نفت در گفتوگو با خبرگزاری مهر اذعان داشت که، احمد قلعهبانی مدیرعامل شرکت ملی نفت در نشست مشترک با حضور مسئولان شرکت ملی نفت، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، دیوان محاسبات، سازمان بازرسی و مرکز پژوهشهای مجلس کاهش ۷۰ هزار بشکهای تولید نفت ایران را تایید کرده بود، اما ایشان (قلعهبانی) در گفتوگو با رسانهها به جای ۷۰ هزار بشکه از کاهش روزانه ۲۰ هزار بشکهای خبر میدهد.
۸۰ درصد میادین نفتی ایران در نیمه دوم عمر خود قرار دارند و بازدهی این میادین مدام کاهش مییابد. برای افزایش تولید نفت، یا حداقل ثابت نگاه داشتن سطح تولید، اقداماتی صیانتی لازم است، برای نمونه چاههای نفتی «پیر» ایران نیاز به تزریق روزانه حداقل ۱۵۰ میلیون متر مکعب گاز دارند، این در حالی است که روزانه ۶۰ میلیون متر مکعب گاز به این چاهها تزریق میشود.
با توجه به افت فشار نفت در چاههای پیر، نیاز به پمپهای درون چاهی است، در حالی که این دستگاهها در زمره اقلام تحریم شده برای ایران است.
طبق گزارش اوپک ایران در سال ۲۰۱۰ جایگاه خود را بعنوان دومین صادر کننده نفت این سازمان به نیجریه داد. ایران در سال ۲۰۱۰ روزانه ۲ میلیون و ۲۴۶ هزار بشکه صادرات نفت داشته است.
چین و پروژهای نفتی ایران
طبق برآوردها دو سوم شرکتهای نفتی خارجی، پروژههای هیدروکربوری ایران را ترک کردهاند و باقی ماندهها نیز، از جمله شرکتهای چینی، به خاطر تحریمات و ملاحظات دیگر در توسعه پروژهها دچار تاخیر هستند.
چین بعنوان بزرگترین شریک تجاری ایران، بیشترین قراردادهای نفتی را نیز با ایران بسته است. سال گذشته میزان تجارت دوجانبه ایران و چین به ۳۰ میلیارد دلار رسید و طبق گفته مقامات ایران و چین، انتظار میرود که در سال جاری میلادی حجم تجارت دوجانبه با ۵۰ درصد شد به ۴۵ میلیارد دلار برسد.
افزایش میزان مبادلات مالی ایران و چین درحالی است که هفته گذشته خبرگزاری مهر از تاخیر دهها قرارداد به ارزش ۴۰ میلیارد دلار توسط شرکتهای چینی در ایران خبر داد.
به گزارش این خبرگزاری در سالهای اخیر شرکتهای مختلف چینی همچون ساینوپک، سینوک و CNPCI چین قراردادهایی را به ارزش بیش از ۴۰ میلیارد دلار برای توسعه میادین مشترک نفت با عراق و قطر همچون آزادگان شمالی، آزادگان جنوبی، یادآوران، فاز ۱۱ میدان پارس جنوبی، فاز دوم توسعه کارخانه ایران ال. ان. جی و طرح توسعه پارس شمالی امضا کردهاند. که همگی با تاخیر روبرو بوده است و از زمانبندی و برنامه عقب مانده است.
تاخیر چینیها در توسعه پروژههای بالادستی و پایین دستی نفت و گاز ایران به حدی رسیده است که روز یکشنبه، همزمان با بهرهبرداری از طرح توسعه میدان نفتی مسجدسلیمان توسط شرکت CNPCI چین، شرکت ملی نفت ایران با پیشنهاد واگذاری عملیات راهبری، نگهداری و تعمیرات بخش بالادستی این میدان نفتی به شرکت چینی مخالفت کرد.
براساس گزارش مهر، اسفندماه سال گذشته طرح توسعه میدان نفتی مسجد سلیمان توسط پیمانکار چینی به طور کامل به پایان رسیده است اما کارشناسان شرکت ملی نفت حدود ۲۰۰۰ مورد اشکال فنی از اجرای این پروژه شناسایی کردهاند.
از این رو در مدت شش ماه گذشته تاکنون نزدیک به ۹۰ درصد از این اشکالات فنی توسط شرکت CNPCI چین به طور کامل مرتفع شده است که در نهایت شرکت ملی نفت با تحویل و تحول این پروژه نفتی موافقت کرده است.