فیلم «ناهید» به عنوان تنها فیلم بلند ایرانی حاضر در جشنواره کن از روز شنبه نمایشهایش را در این جشنواره معتبر سینمایی آغاز کرد. نوبتهای نمایش این فیلم که در بخش نوعی نگاه پذیرفته شده است، تاکنون با استقبال تماشاگران روبرو شده و از جمله اولین نمایش آن برای نمایندگان رسانههای گروهی کشورهای مختلف با ابراز احساسات فراوان حاضران همراه بود.
ناهید اولین فیلم بلند سازندهاش، آیدا پناهنده، محسوب میشود. او با ۳۶ سال سن از جمله فیلمسازان نسل جدید سینمای ایران محسوب میشود که پس از تجربهاندوزی فراوان در زمینه ساخت فیلمهای کوتاه و بلند ویدیویی با برنامهریزی و نگاهی دقیق و هوشمند پا به دنیای فیلمهای بلند میگذراند.
فیلمهای پیشین خانم پناهنده «روشناییهای شهر» و «قصه داود و قمری» از جمله شناختهشدهترینها در زمینه فیلمهای کوتاه و بلند ویدیویی سالهای اخیر هستند که در جشنوارههای مختلف هم به نمایش درآمدند.
«ناهید» پیشتر در دوره سی و سوم جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمده بود که با وجود برخی واکنشهای مثبت منتقدان به آن، در مجموع فیلم خبرسازی در جشنواره نبود و چندان مورد توجه قرار نگرفت. نکتهای که پس از نمایش فیلم در جشنواره کن یکی از موضوعات اصلی صحبت منتقدان و خبرنگاران ایرانی حاضر در جشنواره با عوامل این فیلم هم مطرح شد.
ناهید داستان تلاش زنی مطلقه در ایران امروز است برای زندگی مستقل، برای حفظ حضانت پسرجوان سرکشش و برای دوام آوردن از انبوه فشارهای جامعه مردسالار.
هوشمندی فیلمساز در روایت این داستان به ظاهر تکراری، بردن داستان فیلم به شهر شمالی انزلی و استفاده از ساختار یک شهر کوچک در فضاسازی فشارهای اجتماعی است. در این راه کارگردان با تسلطی آشکار بر روایت و دغدغههای ساکنان این شهر کوچک و با انتخاب و هدایت بازیگرانی مناسب، توانسته تماشاگرش را از ابتدا همراه فیلم کند.
ناهید با وجود پرداخت قابل قبول و حرفهای اما از برخی ضعفهای فیلمنامهای بهویژه در نیمه دوم رنج میبرد. جایی که فیلمساز در پایان داستانش دچار تردید است و چندین بار داستانش را به پایان برده و دوباره روایت میکند. در این زمینه البته به نظر میرسد نوعی تلاش برای دوری از تلخیهای معمول فیلمهای این سالهای سینمای ایران در ذهن سازندگان فیلم بوده تا این ساختهشان با صفتهای «مایوسکننده» و «سیاهنما» روبرو نشود.
ناهید باتوجه به نمایش در ایران و پرداخت دور از حاشیهاش احتمالا از انتقادهای معمول برخی رسانهها و چهرههای داخل ایران درباره حضورهای جشنوارهای فیلمهای ایران دور خواهد بود. با این همه آشکار است که کنجکاویهای جشنوارههای خارجی در تماشای دغدغهها و مسائل طبقه متوسط امروز جامعه ایران در انتخاب فیلم تاثیرگذار بوده است.
با پرداخت هوشمندانه کارگردان در روایت داستانش و عملکرد قابل قبول تمام عوامل احتمالا ناهید دستخالی کن را ترک نخواهد کرد. بهویژه آنکه این فیلم برای دریافت جایزه دوربین طلایی مخصوص فیلمسازان اول هم شانس دارد. این جایزه از سوی یک هیئت داوری جداگانه به بهترین فیلمی اهدا میشود که اولین ساخته سازندگانش محسوب میشود.
پناهنده در این راه البته رقیب قدرتمندی مثل لازلو نمس دارد که با فیلم اولش «پسر شائول» تمام نگاهها را در کن معطوف خود کرده است.