نشریه آمریکایی ساینس در گزارشی مینویسد اجرایی شدن توافق هستهای موجب شکوفایی دوره علمی جدیدی در ایران خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، مجله «ساینس»نوشته است که تحریمها با هدف جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای وضع شدند، اما با اجرایی شدن آنها دانشمندان ایرانی نیز از وارد کردن فسیل، دانلود نرم افزار، اشتراک نشریات علمی بینالمللی و خریداری تجهیزات مورد نیاز خود از کشورهای خارجی محروم شدند.
آلن گودمن، رئیس موسسه تحصیل بینالمللی، اما معتقد است که علیرغم تحریمها علم در ایران پیشرفت کرده است.
وی در همین خصوص اظهار کرد که «ما پیام روشنی دریافت کردیم که علم و دانششان زنده و در سطح مطلوبی است».
گودمن اوایل سال جاری میلادی به همراه گروهی از اساتید دانشگاههای آمریکا برای بررسی راههای افزایش همکاری با دانشمندان ایرانی به تهران سفر کرد.
علیاکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران میگوید که ترور پنج دانشمند هستهای ایران در یک دهه گذشته ایران را از دنبال کردن برنامه هستهای صلح آمیز دور نکرده است.
وی در همین باره گفت که «این ترورها به واقع مانعی بر سرراه فعالیتهای هستهای ما ایجاد نکرد.»
وی اضافه کرد که «در واقع این ترورها به نوعی باعث سرعت گرفتن این روند نیز شد چراکه پس از آن اتفاقات تعداد زیادی از دانشجویانی که در رشتههای دیگر درس میخواندند نیز رشتهشان رابه هستهای تغییر دادند.»
در ادامه گزارش آمده است که در زمینههای دیگر نیز به همین صورت بوده است. برای مثال هنگامی که ایران نتوانست حسگرهای تشخیص زمینلرزه وارد کند، دانشمندان ایرانی نمونه مشابه داخلی آن را طراحی کردند.
محمد فرهادی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری ایران، در مقالهای آورده است که تحریمها «دانش، صنعت، و بخشهای خدماتی ایران را به سمتی سوق داد تا به روشهای جدید و موثرتری با هم در ارتباط باشند و دانمشندان را مجبور کرد که خلاقانهتر کار کنند و برای اولین بار در تاریخ ایران اقتصادی دانش-محور را پایهگذاری کنند.»
به گفته وی ایران اکنون مشتاق است تا مشارکتینالمللی بیشتری داشته باشد: «ما تمام دانشمندان سراسر دنیا را دعوت می کنیم تا همکاری با دانشمندان ما را آغاز کنند. ایران آماده است.»
انتظار میرود که تحریمهای اقتصادی ایران تا پایان سال جاری میلادی پایان یابند.
طرح ساخت یک رصدخانه تراز اول بینالمللی در ایران به تصویب رسیده است. ساخت این پروژه ۳۰ میلیون دلاری سال آینده آغاز خواهد شد.
این تلسکوپ اپتیکال۳.۴ متری توانایی بررسی اشعههای گاما و سیارات فراخورشیدی، جستجو برای یافتن ماده تاریک، و بررسی آرایش کهکشانها را دارد.
پیرو سالیناری، از رصدخانه اخترفیزیکی فلورانس، معتقد است که این پروژه پس از تکمیل در چهار یا پنج سال آینده یکی از بهترین تلسکوپهای منطقه خواهد بود.
پروژه بزرگ دیگری که ساخت آن در سال ۲۰۱۸ آغاز میشود، اولین سنکروترون (شتابدهنده ذرات) ایران است.
این پروژه ۳۰۰ میلیون دلاری بزرگترین پروژه علمی تاریخ ایران به شمار میرود.
دیوید اتوود، فیریکدان کاربردی دانشگاه کالیفرنیا، میگوید که ساخت این سنکروترون این پتانسیل را در اختیار ایران میگذارد که در سطح جهانی تحقیقات علمی انجام دهد.
ایران همچنین تحقیقات در زمینه سلول های بنیادی را پیش میبرد. بر اساس فتوای آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، تحقیقات در این زمینه مجاز است اما همتاسازی انسان همچنان جزو خطوط قرمز است.
به عنوان بخشی از توافق هستهای قرار است که مرکز غنیسازی اورانیوم فردو با تغییر کاربری به یک مرکز تحقیقات بینالمللی در زمینههای اخترشناسی، پزشکی هستهای، و همجوشی هستهای بدل شود.
مطابق بودجه، سه درصد از تولید ناخالص ملی ایران باید ضرف تحقیقات علمی شود، اما وحید احمدی، معاون وزیر علوم ایران، میگوید که «این رقم در واقعیت بیشتر نزدیک به نیم درصد است که در سال ۲۰۱۴ معادل ۱.۷۵ میلیارد دلار بود». این در حالی است که بودجه علمی آمریکا سالانه ۳۰ میلیارد دلار است.