سوکراتس ستاره سابق فوتبال برزیل که به خاطر عود کردن بیماری روده به بیمارستان منتقل شده بود، روز یکشنبه در سن ۵۷ سالگی چشم از جهان فروبست.
مرگ او اما چندان هم ناگهانی و غیر منتظره نبود. زیرا طی سه ماه گذشته، یک بار به مدت ۹ روز و بار دوم هفده روز در بیمارستان بستری شده بود.
مرد سال فوتبال آمریکای جنوبی در سال ۱۹۸۳، دکتری بود که به حرفه روزنامه‌نگاری هم اشتغال داشت. غیر از مقاله‌های ورزشی، از سیاست و اقتصاد می‌نوشت. نوازنده بود و اهل تئا‌تر، آخرین پروژه‌اش هم نگارش مجموعه داستانی درباره جام جهانی ۲۰۱۴ به میزبانی برزیل بود.
ایده اصلی‌اش که آن را در گفتگو با خبرنگار گاردین در میان گذاشت، این بود که «اگر گذارتان به برزیل بیافتد، در دام عشق کسی گرفتار خواهید شد.»
سوکراتس که در رده ۶۱ بر‌ترین بازیکنان قرن از نگاه مجله معتبر ورلد ساکر World Soccer قرار دارد، شب آخر زندگی‌اش را با دستگاه دیالیز و تنفس مصنوعی گذراند. خطر مرگ موقتاً رفع شد و حتی بیمارستان آلبرت اینشتین سائو پائولو در این باره بیانیه‌ای منتشر کرد.
کاپیتان محبوب سلسائو در دهه ۸۰ اما یارای استقامت مقابل آخرین شوک را نداشت. تلاش‌های پزشکان برای خروج سوکراتس از وضعیت بحرانی بی‌فایده بود. او در نخستین ساعات صبح جان خود را از دست داد.
افراط در نوشیدن مشروبات الکلی، طی سالیان متمادی آسیب فراوانی به سیستم گوارشی‌اش وارد کرده بود. سایمون کوپر از مشهور‌ترین مولفین فوتبال جهان درباره او می‌گوید؛ یکی از باشگاه‌های بزرگ ایتالیایی برای جذب سوکراتس، بندی را در متن قرارداد گنجانده بود که طبق آن، او حق ارتباط جنسی در شب‌های پیش از مسابقات را نداشت. اما سوکراتس نپذیرفت و به برزیل بازگشت.
تی شرت دموکراسی
نام سوکراتس مانند پله، رونالدو، زیکو، روماریو، رونالدینیو و چند بازیکن دیگر، از جمله نمادهای تاریخ پر افتخار فوتبال برزیل است.
با قامت ۱۹۳ سانتیمتری‌اش، کلیشه ضعف تکنیک بازیکنان بلند قامت را درهم شکست. در بازی گرفتن از هر دو پا از نوادر دهه هشتاد میلادی بود و توانایی‌اش در بازی خوانی نیز زبانزد مدرسان برجسته فوتبال دنیاست.
فیدل کاسترو، چه گوارا و جان لنون را می‌ستود. اما به رغم گرایش به سیاست‌پیشگان نه چندان دموکراتیک آمریکای جنوبی، تی شرت مشهوری به تن می‌کرد که عبارت دموکراسی روی آن نقش بسته بود.
او که شش فرزند به جا گذاشته است، با نام کامل بسیار طولانی «سوکراتس برازیلیرو سامپایو د سوزا ویرا د اولیویرا» در بیست سالگی برای بوتافوگو به میدان رفت و بعد از گرفتن مدرک پزشکی، در سال ۱۹۷۷ به عنوان یک بازیکن حرفه‌ای به کورینتیانس پیوست.
او برادر بزرگ‌تر «رای»، از ستارگان نامدار تاریخ فوتبال برزیل است. مردی که جام جهانی ۱۹۹۴ را فتح کرد و سال‌ها در پاری سن ژرمن خوش درخشید. اما حتی قهرمانی در جام جهانی نیز باعث نشد از زیر سایه برادرش خارج شود. رسانه‌ها نیز برای معرفی بهتر، او را «رای سوکراتس» می‌نامیدند!
دکتر سوکراتس در سال ۱۹۸۲ با زدن یک گل زیبا به شوروی، برزیل را به مرحله یک چهارم نهایی جام جهانی برد. اما تیمش به ایتالیا قهرمان بازی‌ها باخت.
برزیل در جام جهانی ۱۹۸۶ به مرحله نیمه نهایی رسید اما در ضربات پنالتی به فرانسه باخت. در آن بازی که به فوتبال قرن مشهور شده، سوکراتس ضربه اول پنالتی را از دست داد.
در کورینتیانس، آمار اعجاب انگیز ۱۷۲ گل زده را طی هفت سال به جا گذاشت. در سال ۱۹۸۴ تنها برای یک فصل به فورنتینا رفت. آمار بیست و پنج بازی و ۶ گل را به جا گذاشت و به کشورش برگشت. سوکراتس با ۶۰ بازی ملی، فوتبال خود را در باشگاه سانتوز به پایان رساند.
در ۵۰ سالگی اما مانند کاره کا ۴۴ ساله به فوتبال برگشت و با عقد قراردادی یک ماهه، یک بازی رسمی برای تیم محلی گارفورس تاون در انگلستان انجام داد.
یک نفر از منتقدان منزس کم شد
سوکراتس از سرسخت‌ترین منتقدان مانو منزس سرمربی فعلی تیم ملی برزیل بود. محبوبیت سوکراتس نیز باعث می‌شد انتقادات او، بازتاب گسترده‌ای پیدا کند و عرصه را به شدت بر سرمربی نا‌موفق سلسائو تنگ کرده بود.
سوکراتس دو ماه قبل از مردن، آرزو کرده بود که گواردیولا سرمربی تیم ملی فوتبال برزیل شود. او با انتقاد شدید از منزس گفته بود: تیم ما با هدایت مانو منزس به جایی نمی‌‌رسد.
روش‌های او با طبیعت فوتبال برزیل همخوانی ندارد. تیم منزس بسیار بوروکراتیک و دفاعی بازی میکند اما فوتبال برزیل فوتبالی هجومی است. ما همچون بارسلونا باید سراپا حمله باشیم. شخصاً امیدوارم که گواردیولا هدایت برزیل را بر عهده بگیرد. چرا که شجاعت زیادی در سوق دادن تیم به بازی هجومی دارد.
او یک ماه قبل از مرگ هم گفت: «فوتبال برزیل در خواب زمستانی فرو رفته؛ کسانی که مسئولان فوتبال ما هستند، مسیری متفاوت با فرهنگ ورزشیمان را برگزیده‌اند. این غیرممکن است که بتوانی یک بازی تیم ملی برزیل را تماشا کنی؛ فوتبال ما فاجعه بار شده است. تیم ملی ما با الگوبرداری اشتباه، کاملاً محافظه‌کارانه بازی میکند. بازی را تماشا می‌کنی و حتی یک بازیکن هم در طول ۹۰ دقیقه دریبل نمی‌زند. این فوتبال اروپایی است که به اسم فوتبال برزیل ارائه می‌شود.»
مرگ او اما چندان هم ناگهانی و غیر منتظره نبود. زیرا طی سه ماه گذشته، یک بار به مدت ۹ روز و بار دوم هفده روز در بیمارستان بستری شده بود.
مرد سال فوتبال آمریکای جنوبی در سال ۱۹۸۳، دکتری بود که به حرفه روزنامه‌نگاری هم اشتغال داشت. غیر از مقاله‌های ورزشی، از سیاست و اقتصاد می‌نوشت. نوازنده بود و اهل تئا‌تر، آخرین پروژه‌اش هم نگارش مجموعه داستانی درباره جام جهانی ۲۰۱۴ به میزبانی برزیل بود.
ایده اصلی‌اش که آن را در گفتگو با خبرنگار گاردین در میان گذاشت، این بود که «اگر گذارتان به برزیل بیافتد، در دام عشق کسی گرفتار خواهید شد.»
سوکراتس که در رده ۶۱ بر‌ترین بازیکنان قرن از نگاه مجله معتبر ورلد ساکر World Soccer قرار دارد، شب آخر زندگی‌اش را با دستگاه دیالیز و تنفس مصنوعی گذراند. خطر مرگ موقتاً رفع شد و حتی بیمارستان آلبرت اینشتین سائو پائولو در این باره بیانیه‌ای منتشر کرد.
کاپیتان محبوب سلسائو در دهه ۸۰ اما یارای استقامت مقابل آخرین شوک را نداشت. تلاش‌های پزشکان برای خروج سوکراتس از وضعیت بحرانی بی‌فایده بود. او در نخستین ساعات صبح جان خود را از دست داد.
افراط در نوشیدن مشروبات الکلی، طی سالیان متمادی آسیب فراوانی به سیستم گوارشی‌اش وارد کرده بود. سایمون کوپر از مشهور‌ترین مولفین فوتبال جهان درباره او می‌گوید؛ یکی از باشگاه‌های بزرگ ایتالیایی برای جذب سوکراتس، بندی را در متن قرارداد گنجانده بود که طبق آن، او حق ارتباط جنسی در شب‌های پیش از مسابقات را نداشت. اما سوکراتس نپذیرفت و به برزیل بازگشت.
تی شرت دموکراسی
نام سوکراتس مانند پله، رونالدو، زیکو، روماریو، رونالدینیو و چند بازیکن دیگر، از جمله نمادهای تاریخ پر افتخار فوتبال برزیل است.
با قامت ۱۹۳ سانتیمتری‌اش، کلیشه ضعف تکنیک بازیکنان بلند قامت را درهم شکست. در بازی گرفتن از هر دو پا از نوادر دهه هشتاد میلادی بود و توانایی‌اش در بازی خوانی نیز زبانزد مدرسان برجسته فوتبال دنیاست.
فیدل کاسترو، چه گوارا و جان لنون را می‌ستود. اما به رغم گرایش به سیاست‌پیشگان نه چندان دموکراتیک آمریکای جنوبی، تی شرت مشهوری به تن می‌کرد که عبارت دموکراسی روی آن نقش بسته بود.
او که شش فرزند به جا گذاشته است، با نام کامل بسیار طولانی «سوکراتس برازیلیرو سامپایو د سوزا ویرا د اولیویرا» در بیست سالگی برای بوتافوگو به میدان رفت و بعد از گرفتن مدرک پزشکی، در سال ۱۹۷۷ به عنوان یک بازیکن حرفه‌ای به کورینتیانس پیوست.
او برادر بزرگ‌تر «رای»، از ستارگان نامدار تاریخ فوتبال برزیل است. مردی که جام جهانی ۱۹۹۴ را فتح کرد و سال‌ها در پاری سن ژرمن خوش درخشید. اما حتی قهرمانی در جام جهانی نیز باعث نشد از زیر سایه برادرش خارج شود. رسانه‌ها نیز برای معرفی بهتر، او را «رای سوکراتس» می‌نامیدند!
دکتر سوکراتس در سال ۱۹۸۲ با زدن یک گل زیبا به شوروی، برزیل را به مرحله یک چهارم نهایی جام جهانی برد. اما تیمش به ایتالیا قهرمان بازی‌ها باخت.
برزیل در جام جهانی ۱۹۸۶ به مرحله نیمه نهایی رسید اما در ضربات پنالتی به فرانسه باخت. در آن بازی که به فوتبال قرن مشهور شده، سوکراتس ضربه اول پنالتی را از دست داد.
در کورینتیانس، آمار اعجاب انگیز ۱۷۲ گل زده را طی هفت سال به جا گذاشت. در سال ۱۹۸۴ تنها برای یک فصل به فورنتینا رفت. آمار بیست و پنج بازی و ۶ گل را به جا گذاشت و به کشورش برگشت. سوکراتس با ۶۰ بازی ملی، فوتبال خود را در باشگاه سانتوز به پایان رساند.
در ۵۰ سالگی اما مانند کاره کا ۴۴ ساله به فوتبال برگشت و با عقد قراردادی یک ماهه، یک بازی رسمی برای تیم محلی گارفورس تاون در انگلستان انجام داد.
یک نفر از منتقدان منزس کم شد
سوکراتس از سرسخت‌ترین منتقدان مانو منزس سرمربی فعلی تیم ملی برزیل بود. محبوبیت سوکراتس نیز باعث می‌شد انتقادات او، بازتاب گسترده‌ای پیدا کند و عرصه را به شدت بر سرمربی نا‌موفق سلسائو تنگ کرده بود.
سوکراتس دو ماه قبل از مردن، آرزو کرده بود که گواردیولا سرمربی تیم ملی فوتبال برزیل شود. او با انتقاد شدید از منزس گفته بود: تیم ما با هدایت مانو منزس به جایی نمی‌‌رسد.
روش‌های او با طبیعت فوتبال برزیل همخوانی ندارد. تیم منزس بسیار بوروکراتیک و دفاعی بازی میکند اما فوتبال برزیل فوتبالی هجومی است. ما همچون بارسلونا باید سراپا حمله باشیم. شخصاً امیدوارم که گواردیولا هدایت برزیل را بر عهده بگیرد. چرا که شجاعت زیادی در سوق دادن تیم به بازی هجومی دارد.
او یک ماه قبل از مرگ هم گفت: «فوتبال برزیل در خواب زمستانی فرو رفته؛ کسانی که مسئولان فوتبال ما هستند، مسیری متفاوت با فرهنگ ورزشیمان را برگزیده‌اند. این غیرممکن است که بتوانی یک بازی تیم ملی برزیل را تماشا کنی؛ فوتبال ما فاجعه بار شده است. تیم ملی ما با الگوبرداری اشتباه، کاملاً محافظه‌کارانه بازی میکند. بازی را تماشا می‌کنی و حتی یک بازیکن هم در طول ۹۰ دقیقه دریبل نمی‌زند. این فوتبال اروپایی است که به اسم فوتبال برزیل ارائه می‌شود.»
