کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران روز سه‌شنبه در بیانیه‌ای از بازداشت چندین دانشجو در ایران توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی در تلاش برای ممانعت از اعتراضات بیشتر در روز ۱۶ آذرماه، روز دانشجو، خبر داد.
هادی قائمی، سخنگوی این سازمان مدافع حقوق بشر، گفت: «برای خاموش کردن جنبش دانشجویی به سرکوب تمام‌عیار دانشجویان ایران روی آورده‌اند که نه فقط زیر پا گذاشتن حقوق آنهاست، بلکه به روند تحصیل و زندگی خانواده‌های آنها هم لطمه می‌زند.»
با نزدیک شدن به سالروز ١۶ آذر، روز دانشجو، که یادبود آن هر ساله در دانشگاه‌های ایران با مراسم ویژه برگزار می‌شود، مقامات جمهوری اسلامی بارها مردم و دانشجویان را از اقدامات اعتراضی برحذر داشته‌اند.
به دنبال انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری و حوادث پس از آن، به دلیل آن که دولت اجازه برگزاری هیچ گونه تجمع اعتراضی را به مردم نمی‌دهد، معترضان و حامیان جنبش سبز عملاً مناسبت‌هایی چون روز قدس و روز دانش‌آموز را مصادره و به فرصتی برای خود تبدیل کرده‌اند تا اعتراض خود را به وضع موجود در ایران ابراز دارند.
در آخرین نمونه، ١۳ آبان سال جاری که سالروز تسخیر سفارت آمریکا در تهران و روز دانش آموز است، علی‌رغم تهدیدهای مقامات نظامی و امنیتی جمهوری اسلامی برای جلوگیری از تجمعات اعتراضی، معترضان حضور پررنگی در خیابان‌های تهران و دیگر شهرها داشتند.
در حالی که دستگیری فعالان دانشجویی در روزهای منتهی به ١۳ آبان آغاز شد، در هفته‌های اخیر و با نزدیک شدن به روز ١۶ آذر، برخوردها، احضارها و بازداشت فعالان دانشجویی به اوج خود رسیده است، به طوری که پایگاه اینترنتی «خبرنامه امیرکبیر» با انتشار گزارشی تعداد دانشجویان بازداشت شده در یک ماه اخیر را ۶٠ نفر اعلام کرده است.
این در حالی است که منابع مختلف هنوز از آمار دقیق و اسامی بسیاری از بازداشت‌شدگان بی‌خبر هستند.
از ابتدای مهرماه و آغاز سال تحصیلی مدارس و دانشگاه‌ها بسیاری از تحلیل‌گران پیش‌بینی می‌کردند که موج اعتراض‌ها که از فردای انتخابات به حضور خیابانی معترضان انجامید، به مراکز تحصیلی و آموزش عالی نیز گسترش بیابد.
دانشگاه‌ها از جمله مکان‌هایی است که از همان آغاز سال تحصیلی هر از چندی شاهد اعتراض‌های دانشجویی بود. این اعتراض‌ها در هفته‌های اخیر در واکنش به حضور برخی مقام‌های سیاسی، از جمله حسین صفار هرندی، در دانشگاه‌های شهرهای مختلف نیز روی داد.
اعتراض دانشجویان به حضور آقای صفار هرندی، وزیر فرهنگ و ارشاد سابق دولت محمود احمدی‌نژاد، و حمید رسایی، نماینده مجلس شورای اسلامی که از حامیان سرسخت دولت محسوب می‌شود، در دانشگاه‌های مختلف از جمله مواردی بود که بازتاب‌های فراوانی در پی داشت.
از دانشگاه خواجه نصیر، علی پرویز و سهیل محمدی یک روز قبل از ۱۳ آبان بازداشت شدند. این دو فعال دانشجویی پس از حضور صفار هرندی در دانشگاه و اعتراض دانشجویان دانشگاه خواجه نصیر به سخنان وی با حضور ماموران امنیتی در محل زندگی خود بازداشت شدند.
در روز ۱۳ آبان نیز چندین فعال دانشجویی از جمله محمد هاشمی، عضو دفتر تحکیم وحدت، بازداشت و پس از ساعاتی آزاد شدند. پیش از آن حسن اسدی زیدآبادی و محمد صادقی، دو تن از اعضای سازمان دانش‌آموختگان، بازداشت شدند.
بنابر گزارش‌های منتشر شده، محمد صادقی و حسن اسدی، دو عضو شورای مرکزی سازمان دانش‌آموختگان ایران، چند هفته بعد و در روز شنبه ۳٠ آبان جهت تفهیم اتهام به دادگاه انقلاب منتقل شدند.
پایگاه اینترنتی ادوارنیوز به نقل از وکیل محمد صادقی خبر داد که دادگاه به موکل وی اتهامات «اجتماع و تبانی علیه نظام» و «تبلیغ علیه نظام از طریق مصاحبه با رسانه‌ها» را تفهیم کرده است.
بنابر بیانیه‌های این سازمان دانشجویی، تاکنون ٩ عضو سازمان ادوار تحکیم در بازداشت نیروهای امنیتی به سر می‌برند و هفته گذشته، عبدالله مومنی، سخنگوی این سازمان، نیز از سوی دادگاه به تحمل ۸ سال حبس تعزیری محکوم شد. احمد زیدآبادی که دبیرکل این تشکل محسوب می‌شود نیز با حکم شش سال زندان و پنج سال تبعید و محرومیت دائمی از حقوق اجتماعی مواجه شده است.
سلمان سیما، عضو کمیته سیاسی سازمان دانش‌آموختگان ایران (ادوار تحکیم وحدت)، از روز ۲۳ آبان در بازداشت به سر می‌برد.
پویا شریفی، دانشجوی کارشناسی ارشد پلی‌تکنیک و دانشجوی کارشناسی دانشگاه علم و صنعت، نیز صبح ۱۳ آبان در منزلش بازداشت شد. وی چهارشنبه شب ۲۷ آبان‌ماه از زندان آزاد شد.
فرزاد اسلامی، از دانشجویان دانشگاه آزاد، نیز بازداشت شد و چندی بعد با صدور وثیقه آزاد شد.
پنج‌شنبه ۲۸ آبان‌ماه نیز عباس حکیم‌زاده، دبیر سیاسی دفتر تحکیم، در منزل خود بازداشت شد. آقای حکیم‌زاده در حالی که ۱۳۴ روز از آخرین آزادی‌اش با وثیقه می‌گذشت برای سومین بار بازداشت شده است.
عصر همان روز نیز حمید قهوه‌چیان، احمد میرطاهری، علیرضا زرگر، امیر کاظم‌پور و یاسر معصومی، دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی، بازداشت شدند.
در این بین تعدادی از اعضای تشکل دانشجویان و دانش آموختگان لیبرال دانشگاه‌های ایران نیز از سوی مقامات امنیتی بازداشت شدند. مهرداد بزرگ، سورنا هاشمی، علیرضا موسوی، فرزان رئوفی، احسان دولتشاه، سینا شکوهی و البرز زاهدی دانشجویانی بودند که در یک «کافی‌شاپ» و در آستانه آذرماه بازداشت شدند.
با گذشت چند روز از بازداشت هفت عضو این تشکل دانشجویی هیچ اطلاعی از وضعیت و محل نگهداری این دانشجویان از سوی مقامات رسمی داده نشده است.
در تاریخ سه‌شنبه، ۳ آذر، محمد نیکخواه، دانشجوی رشته فلسفه دانشگاه علامه، که به تازگی به یک ترم محرومیت از تحصیل محکوم شده بود بازداشت شد.
برخورد با فعالان دانشجویی در شهرستان‌ها
اما برخوردهای امنیتی با فعالان دانشجویی تنها منحصر به تهران نبود. در آستانه شانزده آذر و در هفته‌های اخیر احضار و بازداشت‌ها در شهرستان های دیگر نیز به اوج خود رسیده است.
به گزارش پایگاه‌های اطلاع‌رسانی دانشجویی از جمله «ادوارنیوز» و «خبرنامه امیرکبیر»، در دانشگاه مازندران ۵ دانشجو با شکل‌گیری تجمع ۱۲ آبان در دانشگاه بازداشت شدند. اشکان ذهابیان ۱۰ آبان‌ماه و سیاوش رضاییان ۱۱ آبان بازداشت شدند. رضاییان یک روز بعد آزاد و برای بار دوم در ۱۵ آبان بازداشت شد. بهنام فرازمند، زاوش گرایلی و مهدی داودیان نیز بعد از تجمع در این دانشگاه بازداشت شدند.
در اصفهان، علی مشمولی در جریان اعتراضات ۱۳ آبان با حضور نیروهای امنیتی در منزلش بازداشت شد. علی مشمولی چند هفته بعد آزاد شد. امین وطانی، دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف، نیز دوشنبه شب ۱۱ آبان از سوی نیروهای امنیتی بازداشت شد و چندی بعد آزاد شد.
یاشار دارالشفا، دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران و دبیر سابق تشکل اصلاح‌طلب دانشگاه قزوین، نیز در آبان‌ماه بازداشت و آزاد شد.
هفت دانشجوی پلی‌تکنیک واحد تفرش که فراخوان تجمعی در روز ۱۳ آبان را داده بودند در روز ۱۱ آبان بازداشت شدند. به گزارش خبرنامه امیرکبیر، حمید عظیمی، محمد اسعدی، سعید قاسمی، امین عربی، علی مطلبی، کورش یکان و محسن ادبی‌پور و چند روز بعد نیز محسن پریزاد، ایزد جابری و مسعود مرادی از همین دانشگاه از سوی مقامات امنیتی بازداشت شدند.
در کاشان ۳ دانشجوی این شهر به نام‌های امیرحسین چیت‌ساززاده، امین حیدری و مجید شهرابی پس از سه روز بازداشت در زندان کاشان به زندان مرکزی اصفهان منتقل شدند. این سه دانشجو در تاریخ نهم آبان‌ماه در بیرون از دانشگاه توسط مامورین وزارت اطلاعات بازداشت شدند.
خبرنامه امیرکبیر تعداد بازداشت‌شدگان دانشگاه شیراز را بیش از ۲۰ دانشجو اعلام کرده است.
بنابر همین گزارش بنایی، جلالی، سعید رضایی، زاهدی، ظهوریان، عارف، پورفتحی، طاهری، صفرپور و پورسلطان از جمله دانشجویانی هستند که در زندان عادل‌آباد شیراز همچنان در بازداشت هستند.
علی صالح‌پور، کاظم رضایی، یحیی طاووسی، ندا اسکندری، خدیجه قهرمانی، نظری، شیروانی و باقری از دیگر دانشجویان دانشگاه شیراز نیز در «زندان اطلاعات شیراز (پلاک ۱۰۰)» در بازداشت به سر می‌برند.
بعدازظهر روز سه‌شنبه ۲۶ آبان‌ماه ندا اسکندری و خدیجه قهرمانی، دو دانشجوی دختر دانشگاه شیراز، بازداشت شدند.
پنج‌شنبه شب هفته گذشته نیز دو تن از فعالان دانشجویی دانشگاه آزاد تبریز به نام‌های رسول عالی‌نژاد و بهروز فریدی توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند.
در روزهای ابتدایی ماه آذر، آرش خاندل و مراد باصره از فعالان دانشجویی دانشگاه ایلام به همراه تعدادی از اعضای انجمن اسلامی این دانشگاه و همچنین پیام حیدر قزوینی، فرهاد فتحی و سعید سکاکیان، دانشجویان دانشگاه قزوین، بازداشت شدند.
عطا علیزاده و بهنام نیک‌زاد از دانشگاه آزاد تبریز نیز روز ۱۳ آبان بازداشت و در روز ۲۴ آبان با قرار وثیقه آزاد شدند.
در این بین موسی ساکت، دبیر شعبه آذربایجان شرقی سازمان دانش‌آموختگان ایران اسلامی، روز ۲ آذر پس از ۲٠ روز بازداشت در اداره اطلاعات نیروی انتظامی تبریز با سپردن وثیقه آزاد شد.
روز سه‌شنبه خبر محکومیت میلاد عمرانی، از دانشجویان طیف چپ، به دو سال حبس تعلیقی نیز منتشر شد.
بنابر گزارش‌ها، وی به اتهام اقدام علیه امنیت ملی از سوی قاضی مقیسه‌ای، رئیس شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران، به دو سال حبس تعلیقی محکوم شده است.
هادی قائمی، سخنگوی این سازمان مدافع حقوق بشر، گفت: «برای خاموش کردن جنبش دانشجویی به سرکوب تمام‌عیار دانشجویان ایران روی آورده‌اند که نه فقط زیر پا گذاشتن حقوق آنهاست، بلکه به روند تحصیل و زندگی خانواده‌های آنها هم لطمه می‌زند.»
با نزدیک شدن به سالروز ١۶ آذر، روز دانشجو، که یادبود آن هر ساله در دانشگاه‌های ایران با مراسم ویژه برگزار می‌شود، مقامات جمهوری اسلامی بارها مردم و دانشجویان را از اقدامات اعتراضی برحذر داشته‌اند.
به دنبال انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری و حوادث پس از آن، به دلیل آن که دولت اجازه برگزاری هیچ گونه تجمع اعتراضی را به مردم نمی‌دهد، معترضان و حامیان جنبش سبز عملاً مناسبت‌هایی چون روز قدس و روز دانش‌آموز را مصادره و به فرصتی برای خود تبدیل کرده‌اند تا اعتراض خود را به وضع موجود در ایران ابراز دارند.
در آخرین نمونه، ١۳ آبان سال جاری که سالروز تسخیر سفارت آمریکا در تهران و روز دانش آموز است، علی‌رغم تهدیدهای مقامات نظامی و امنیتی جمهوری اسلامی برای جلوگیری از تجمعات اعتراضی، معترضان حضور پررنگی در خیابان‌های تهران و دیگر شهرها داشتند.
بیشتر بخوانید:
این در حالی است که منابع مختلف هنوز از آمار دقیق و اسامی بسیاری از بازداشت‌شدگان بی‌خبر هستند.
از ابتدای مهرماه و آغاز سال تحصیلی مدارس و دانشگاه‌ها بسیاری از تحلیل‌گران پیش‌بینی می‌کردند که موج اعتراض‌ها که از فردای انتخابات به حضور خیابانی معترضان انجامید، به مراکز تحصیلی و آموزش عالی نیز گسترش بیابد.
دانشگاه‌ها از جمله مکان‌هایی است که از همان آغاز سال تحصیلی هر از چندی شاهد اعتراض‌های دانشجویی بود. این اعتراض‌ها در هفته‌های اخیر در واکنش به حضور برخی مقام‌های سیاسی، از جمله حسین صفار هرندی، در دانشگاه‌های شهرهای مختلف نیز روی داد.
اعتراض دانشجویان به حضور آقای صفار هرندی، وزیر فرهنگ و ارشاد سابق دولت محمود احمدی‌نژاد، و حمید رسایی، نماینده مجلس شورای اسلامی که از حامیان سرسخت دولت محسوب می‌شود، در دانشگاه‌های مختلف از جمله مواردی بود که بازتاب‌های فراوانی در پی داشت.
از دانشگاه خواجه نصیر، علی پرویز و سهیل محمدی یک روز قبل از ۱۳ آبان بازداشت شدند. این دو فعال دانشجویی پس از حضور صفار هرندی در دانشگاه و اعتراض دانشجویان دانشگاه خواجه نصیر به سخنان وی با حضور ماموران امنیتی در محل زندگی خود بازداشت شدند.
در روز ۱۳ آبان نیز چندین فعال دانشجویی از جمله محمد هاشمی، عضو دفتر تحکیم وحدت، بازداشت و پس از ساعاتی آزاد شدند. پیش از آن حسن اسدی زیدآبادی و محمد صادقی، دو تن از اعضای سازمان دانش‌آموختگان، بازداشت شدند.
بنابر گزارش‌های منتشر شده، محمد صادقی و حسن اسدی، دو عضو شورای مرکزی سازمان دانش‌آموختگان ایران، چند هفته بعد و در روز شنبه ۳٠ آبان جهت تفهیم اتهام به دادگاه انقلاب منتقل شدند.
پایگاه اینترنتی ادوارنیوز به نقل از وکیل محمد صادقی خبر داد که دادگاه به موکل وی اتهامات «اجتماع و تبانی علیه نظام» و «تبلیغ علیه نظام از طریق مصاحبه با رسانه‌ها» را تفهیم کرده است.
بنابر بیانیه‌های این سازمان دانشجویی، تاکنون ٩ عضو سازمان ادوار تحکیم در بازداشت نیروهای امنیتی به سر می‌برند و هفته گذشته، عبدالله مومنی، سخنگوی این سازمان، نیز از سوی دادگاه به تحمل ۸ سال حبس تعزیری محکوم شد. احمد زیدآبادی که دبیرکل این تشکل محسوب می‌شود نیز با حکم شش سال زندان و پنج سال تبعید و محرومیت دائمی از حقوق اجتماعی مواجه شده است.
سلمان سیما، عضو کمیته سیاسی سازمان دانش‌آموختگان ایران (ادوار تحکیم وحدت)، از روز ۲۳ آبان در بازداشت به سر می‌برد.
پویا شریفی، دانشجوی کارشناسی ارشد پلی‌تکنیک و دانشجوی کارشناسی دانشگاه علم و صنعت، نیز صبح ۱۳ آبان در منزلش بازداشت شد. وی چهارشنبه شب ۲۷ آبان‌ماه از زندان آزاد شد.
فرزاد اسلامی، از دانشجویان دانشگاه آزاد، نیز بازداشت شد و چندی بعد با صدور وثیقه آزاد شد.
پنج‌شنبه ۲۸ آبان‌ماه نیز عباس حکیم‌زاده، دبیر سیاسی دفتر تحکیم، در منزل خود بازداشت شد. آقای حکیم‌زاده در حالی که ۱۳۴ روز از آخرین آزادی‌اش با وثیقه می‌گذشت برای سومین بار بازداشت شده است.
عصر همان روز نیز حمید قهوه‌چیان، احمد میرطاهری، علیرضا زرگر، امیر کاظم‌پور و یاسر معصومی، دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی، بازداشت شدند.
در این بین تعدادی از اعضای تشکل دانشجویان و دانش آموختگان لیبرال دانشگاه‌های ایران نیز از سوی مقامات امنیتی بازداشت شدند. مهرداد بزرگ، سورنا هاشمی، علیرضا موسوی، فرزان رئوفی، احسان دولتشاه، سینا شکوهی و البرز زاهدی دانشجویانی بودند که در یک «کافی‌شاپ» و در آستانه آذرماه بازداشت شدند.
با گذشت چند روز از بازداشت هفت عضو این تشکل دانشجویی هیچ اطلاعی از وضعیت و محل نگهداری این دانشجویان از سوی مقامات رسمی داده نشده است.
در تاریخ سه‌شنبه، ۳ آذر، محمد نیکخواه، دانشجوی رشته فلسفه دانشگاه علامه، که به تازگی به یک ترم محرومیت از تحصیل محکوم شده بود بازداشت شد.
برخورد با فعالان دانشجویی در شهرستان‌ها
اما برخوردهای امنیتی با فعالان دانشجویی تنها منحصر به تهران نبود. در آستانه شانزده آذر و در هفته‌های اخیر احضار و بازداشت‌ها در شهرستان های دیگر نیز به اوج خود رسیده است.
به گزارش پایگاه‌های اطلاع‌رسانی دانشجویی از جمله «ادوارنیوز» و «خبرنامه امیرکبیر»، در دانشگاه مازندران ۵ دانشجو با شکل‌گیری تجمع ۱۲ آبان در دانشگاه بازداشت شدند. اشکان ذهابیان ۱۰ آبان‌ماه و سیاوش رضاییان ۱۱ آبان بازداشت شدند. رضاییان یک روز بعد آزاد و برای بار دوم در ۱۵ آبان بازداشت شد. بهنام فرازمند، زاوش گرایلی و مهدی داودیان نیز بعد از تجمع در این دانشگاه بازداشت شدند.
در اصفهان، علی مشمولی در جریان اعتراضات ۱۳ آبان با حضور نیروهای امنیتی در منزلش بازداشت شد. علی مشمولی چند هفته بعد آزاد شد. امین وطانی، دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف، نیز دوشنبه شب ۱۱ آبان از سوی نیروهای امنیتی بازداشت شد و چندی بعد آزاد شد.
یاشار دارالشفا، دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران و دبیر سابق تشکل اصلاح‌طلب دانشگاه قزوین، نیز در آبان‌ماه بازداشت و آزاد شد.
هفت دانشجوی پلی‌تکنیک واحد تفرش که فراخوان تجمعی در روز ۱۳ آبان را داده بودند در روز ۱۱ آبان بازداشت شدند. به گزارش خبرنامه امیرکبیر، حمید عظیمی، محمد اسعدی، سعید قاسمی، امین عربی، علی مطلبی، کورش یکان و محسن ادبی‌پور و چند روز بعد نیز محسن پریزاد، ایزد جابری و مسعود مرادی از همین دانشگاه از سوی مقامات امنیتی بازداشت شدند.
در کاشان ۳ دانشجوی این شهر به نام‌های امیرحسین چیت‌ساززاده، امین حیدری و مجید شهرابی پس از سه روز بازداشت در زندان کاشان به زندان مرکزی اصفهان منتقل شدند. این سه دانشجو در تاریخ نهم آبان‌ماه در بیرون از دانشگاه توسط مامورین وزارت اطلاعات بازداشت شدند.
خبرنامه امیرکبیر تعداد بازداشت‌شدگان دانشگاه شیراز را بیش از ۲۰ دانشجو اعلام کرده است.
بنابر همین گزارش بنایی، جلالی، سعید رضایی، زاهدی، ظهوریان، عارف، پورفتحی، طاهری، صفرپور و پورسلطان از جمله دانشجویانی هستند که در زندان عادل‌آباد شیراز همچنان در بازداشت هستند.
علی صالح‌پور، کاظم رضایی، یحیی طاووسی، ندا اسکندری، خدیجه قهرمانی، نظری، شیروانی و باقری از دیگر دانشجویان دانشگاه شیراز نیز در «زندان اطلاعات شیراز (پلاک ۱۰۰)» در بازداشت به سر می‌برند.
بعدازظهر روز سه‌شنبه ۲۶ آبان‌ماه ندا اسکندری و خدیجه قهرمانی، دو دانشجوی دختر دانشگاه شیراز، بازداشت شدند.
پنج‌شنبه شب هفته گذشته نیز دو تن از فعالان دانشجویی دانشگاه آزاد تبریز به نام‌های رسول عالی‌نژاد و بهروز فریدی توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند.
در روزهای ابتدایی ماه آذر، آرش خاندل و مراد باصره از فعالان دانشجویی دانشگاه ایلام به همراه تعدادی از اعضای انجمن اسلامی این دانشگاه و همچنین پیام حیدر قزوینی، فرهاد فتحی و سعید سکاکیان، دانشجویان دانشگاه قزوین، بازداشت شدند.
عطا علیزاده و بهنام نیک‌زاد از دانشگاه آزاد تبریز نیز روز ۱۳ آبان بازداشت و در روز ۲۴ آبان با قرار وثیقه آزاد شدند.
در این بین موسی ساکت، دبیر شعبه آذربایجان شرقی سازمان دانش‌آموختگان ایران اسلامی، روز ۲ آذر پس از ۲٠ روز بازداشت در اداره اطلاعات نیروی انتظامی تبریز با سپردن وثیقه آزاد شد.
روز سه‌شنبه خبر محکومیت میلاد عمرانی، از دانشجویان طیف چپ، به دو سال حبس تعلیقی نیز منتشر شد.
بنابر گزارش‌ها، وی به اتهام اقدام علیه امنیت ملی از سوی قاضی مقیسه‌ای، رئیس شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران، به دو سال حبس تعلیقی محکوم شده است.
