علی خامنهای، رهبرایران، روز دوشنبه به طور جداگانه با نارندرا دامورداس مودی، نخستوزیر هند،و محمد اشرف غنی،رئیسجمهور افغانستان دیدار و گفت وگو کرد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی علی خامنه ای، رهبر ایران در دیدار با رییس جمهوری افغانستان با تاکید برلزوم حل هر چه سریعتر موضوع آبِ رودخانههای مرزی دو کشور گفته است:« چنین مسایلی نباید موجب نقار و گلهمندی در روابط دو کشوری همچون ایران و افغانستان شود که مرز، فرهنگ و نیازهای مشترکی دارند.»
طبق این گزارش رییس جمهوری افغانستان نیز در این خصوص گفته است: «طی هفتههای آینده، نشست کارشناسی در خصوص مسایل مربوط به استفاده مشترک دو کشور از رودخانههای مرزی برگزار خواهد شد و امیدواریم این مسئله در چارچوب مناسبی حل شود.»
ایران و افغانستان بر سر نحوه تقسیم آب رودخانه هیرمند یا هلمند اختلاف نظر دارند. هیرمند رودی است که از استان هلمند افغانستان به دریاچه هامون در استان سیستان و بلوچستان در ایران میریزد.
ایران و افغانستان در سال ۱۳۵۱قراردادی را برای حل مساله آب هیرمند امضا کردند که براساس آن مقرر شد سالانه ۲۰ درصد از آب رودخانه هیرمند به ایران سرازیر شود.
گزارش ها حاکی است که پیش از آن، قراردادهای دیگری به صورتهای ۳۰ درصد و ۵۰ درصد منعقد شده بود، اما هر کدام از آنها، بعد از مدتی متوقف شد.
مطابق قرارداد ۱۳۵۱ حقابه ایران از رودخانه هیرمند در هلمند افغانستان حجم سالانه ۸۵۰ میلیون متر مکعب تعیین شد.
اما مسوولان ایرانی میگویند، از اواخر دهه ۱۳۷۰ و افزایش خشکسالی در سیستان و بلوچستان،میزان ورودی آب رودخانه هیرمند به دریاچه هامون کم شد.
پیشتر یک مقام ایران گفته بود،افغانستان ۱۶ سال است که سیلابهای غیرقابل کنترل خودش را به عنوان حقآبه ایران جا زده و سندسازی کرده است.
به رغم این اختلافات، سخنگوی وزارت انرژی و آب افغانستان ماه گذشته به ایرنا گفته بود که کابل مطابق با قرارداد سال ۱۳۵۱ خورشیدی که به امضای افغانستان و ایران رسیده است، سالانه ۸۵۰ میلیون متر مکعب آب رودخانه هلمند را اندازه گیری و آن را به رودخانه هیرمند و دریاچه هامون در ایران سرازیر می کند.
دیدار خامنهای و مودی
در همین حال، علی خامنهای و نارندرا دامورداس مودی نیز روز دوشنبه دیدار کردند.
به گزارش وب سایت رهبر ایران،علی خامنهای در این دیدار گفته است: جمهوری اسلامی ایران از گسترش روابط با هند که یکی از اقتصادهای نوظهور و رو به پیشرفت در دنیا است، استقبال میکند و در اجرای توافقهای دوجانبه کاملاً جدی است و تحت تأثیر هیچ سیاستی قرار نمیگیرد.
رهبر ایران در ادامه با اشاره به «آینده اقتصادیِ خوب هند و همچنین منابع نفت و گاز ایران که در مجموع غنیترین کشور دارندهی این منابع است»، تصریح کرده است: «علاوه بر نفت و گاز، همانگونه که جنابعالی اشاره کردید چابهار یکی از نقاط ارتباطی مهم بین شرق و غرب، و شمال و جنوب است که میتواند بستر همکاریهای عمیق، بلندمدت و مفید باشد.»
روز دوشنبه رییس جمهوری ایران، رئیس جمهوری افغانستان و نخست وزیر هند موافقتنامه اقتصادی سه جانبهای برای توسعه بندر چابهار در جنوب شرقی ایران را امضا کرده اند.
حسن روحانی رییس جمهوری ایران روز دوشنبه سوم خرداد در نشست خبری مشترک با نارندرا دامورداس مودی، گفت: چابهار به عنوان مبداء دالان ترانزیتی بین جنوب و شرق و جنوب و شمال خواهد بود و با اتمام راه آهن چابهار و زاهدان و سپس زاهدان و سرخس، این بندر میتواند به نقطه اتصالی بین کشورهای مختلف از جمله هندوستان با افغانستان، کشورهای آسیای میانه، قفقاز و شرق اروپا تبدیل شود.
نخستوزیر هند هم در این زمینه گفته است که کشورش ۵۰۰ میلیون دلار برای توسعه چابهار هزینه خواهد کرد و در آنجا بندر خواهد ساخت.