گردهمايی «جنبش غير متعهد ها »( نم ) در شرم الشيخ-مصر، که علی اکبر صالحی وزير خارجه جمهوری اسلامی نيز يکی از ميهمانان اصلی آن بشمار ميرود، مصداق تناسب محتوا با ظرف، و نشانه از ميان رفتن تدريجی دلايل و جودی سازمان فربه ای است که پيشتر با انگيزه قرار دادن کشور های مستقل در ميان دو بلوک قدرتمند شرق ( پيمان ورشو) و غرب ( پيمان ناتو ) شکل گرفته بود.
رکود بازار شرم الشيخ – مرکز تفريحی نو ساز مصر در سواحل صحرای سينا، که تا دو سال پيش ميزبان ميليونها مسافر خارجی بود و بعد از بهار عربی اينک در مسير انهدام قرار گرفته، به گونه ای غم انگيز، متناسب با رکود بازار جنبش غير متعهد ها در دنيای تغيير يافته امروز، و در عمل، گرد هم آمدن سوت و کور سوته دلان است.
جنبش غير متعهد ها به دليل عدم انطباق با تغييرات سريع جهان امروز، فربه ماندن، تضاد در درون، از ميان رفتن انگيزه حضور در آن، نزد کشور های بزرگ عضو، تشکيل گروههای کوچکتر و هدف دار تر منجمله ( گروه ۸ –کشور بزرگ اقتصادی جهان، گروه ۲۰ ، کنفرانس شانگهای... )، عملا خاصيت و جودی خود را از دست داده و به يک باشگاه سياسی قديمی و از مد افتاده تبديل شده است.
امروز و ديروز
جنبش غير متعهد ها بروی کاغذ امروز دارای ۱۲۰ کشور عضو و ۱۷ عضو ناظر است. جنبش ياد شده در سال ۱۹۶۲ با ابتکار تيتو، رييس جمهور يوگوسلاوی سابق، در شهر بلگراد متولد شد.
بنيانگذاران اصلی جنبش، علاوه بر تيتو، جواهر لعل نهرو نخست وزير پيشين هند، جمال عبدالناصر، دومين رييس جمهور مصر، قوام نکرومه رييس جمهور پيشين غنا، سوکارنو، رييس جمهور چپگرای اندونزی بودند.
چهره های ياد شده «جهان در حال توسعه» را رهبری ميکردند- واژه ای که در سال ۱۹۵۳ ، کريشنامنون، رييس جمهور وقت هندوستان بمنظور تعريف کشو های غير صنعتی و توسعه نيافته ابداع کرده بود. اين گروه را جهان سوم نيز ميناميدند- واژه ای که مصداق عقب ماندگی و فقر بود. کشور هايی مانند آرژانتين، برزيل و حتی هند در حال رشد، خود را جهان سومی نمی دانند
با وجود نزديکی و بستگی تعدادی از اعضاء به يکی از دو بلوک شر ق و غرب، جنبش غير متعهد ها در طول دوران جنگ سرد يکپارچگی خود را حفظ کرد و باقی ماند.
بعد از پايان دوران جنگ سرد، عملا ضرورت وجود جنبش، اگر چه کاملا از ميان نرفت، اما تا حدود زيادی تحليل رفت. جنگ هند عليه پاکستان در دهه هفتاد، جنگ خونين و مخرب ايران و عراق در دهه هشتاد، اشغال افغانستان توسط اتحاد شوروی سابق از جمله عوامل بزرگ جدايی در صفوف جنبش بود.
ايران و مصر، اينک از مدعيان اصلی جنبش بشمار ميرود حال آنکه مناسبات سياسی فی مابين دو کشور، سالها است که قطع شده. جنبش غير متعهد ها ضرورت باقی ماندن را در نگاه بسياری از ناظران از دست داده است.
خواسته ها و تلاشها
شايد پر سرو صدا ترين مداخله جنبش طی سالهای اخير، قرار گرفتن در کنار برنامه های اتمی ايران و اعلام حمايت نه چندان گرم از جمهوری اسلامی در شورای حکام آژانس بين المللی انرژی اتمی و شورای امنيت سازمان ملل بوده.
در دستور کار اجلاس جاری وزيران در شرم الشيخ، ۶۰۰ قلم پيشنهاد قرار داده شده که تعدد آنها بنوبه خود نشانه نداشتن فرصت اجر و تحقق آنها است.
قرار است اين پيشنهادات در اجلاس دو روزه شرم الشيخ مورد تائيد قرار گرفته و بمنظور تصويب نهايی به اجلاس سران جنبش که تهران قرار است در سال جاری ميزبان آن باشد، ارائه شود.
عدم مداخله در امور داخلی کشور ها، تغيير ساختار سازمان ملل متحد، ممانعت از مبادرت به حملات نظامی پيشگيرانه، خلع سلاح اتمی، مقابل با تروريسم جهانی از جمله مواردی است که در صدر دستور کار اجلاس دو روزه سران قرار گرفته. جنبش غير متعهد ها قدرت ابتکار و تاثير گذاری خود را در جهان امروز از دست داده و به کلی گويی شعار گونه مبتلا شده.
در اجلاس شرم الشيخ که از روز چهارشنبه کار خود را آغاز کرده، دبير کل سازمان ملل و رييس مجمع عمومی سازمان نيز به عنوان ميهمان حضور خواهند داشت. اين باشگاه بزرگ سياسی در غياب چهره های خبر ساز و برجسته جهانی که در گذشته با خود داشت، به يک گرد همايی ملال آور و يکنواخت تبديل شده است.
رکود بازار شرم الشيخ – مرکز تفريحی نو ساز مصر در سواحل صحرای سينا، که تا دو سال پيش ميزبان ميليونها مسافر خارجی بود و بعد از بهار عربی اينک در مسير انهدام قرار گرفته، به گونه ای غم انگيز، متناسب با رکود بازار جنبش غير متعهد ها در دنيای تغيير يافته امروز، و در عمل، گرد هم آمدن سوت و کور سوته دلان است.
جنبش غير متعهد ها به دليل عدم انطباق با تغييرات سريع جهان امروز، فربه ماندن، تضاد در درون، از ميان رفتن انگيزه حضور در آن، نزد کشور های بزرگ عضو، تشکيل گروههای کوچکتر و هدف دار تر منجمله ( گروه ۸ –کشور بزرگ اقتصادی جهان، گروه ۲۰ ، کنفرانس شانگهای... )، عملا خاصيت و جودی خود را از دست داده و به يک باشگاه سياسی قديمی و از مد افتاده تبديل شده است.
امروز و ديروز
جنبش غير متعهد ها بروی کاغذ امروز دارای ۱۲۰ کشور عضو و ۱۷ عضو ناظر است. جنبش ياد شده در سال ۱۹۶۲ با ابتکار تيتو، رييس جمهور يوگوسلاوی سابق، در شهر بلگراد متولد شد.
بنيانگذاران اصلی جنبش، علاوه بر تيتو، جواهر لعل نهرو نخست وزير پيشين هند، جمال عبدالناصر، دومين رييس جمهور مصر، قوام نکرومه رييس جمهور پيشين غنا، سوکارنو، رييس جمهور چپگرای اندونزی بودند.
چهره های ياد شده «جهان در حال توسعه» را رهبری ميکردند- واژه ای که در سال ۱۹۵۳ ، کريشنامنون، رييس جمهور وقت هندوستان بمنظور تعريف کشو های غير صنعتی و توسعه نيافته ابداع کرده بود. اين گروه را جهان سوم نيز ميناميدند- واژه ای که مصداق عقب ماندگی و فقر بود. کشور هايی مانند آرژانتين، برزيل و حتی هند در حال رشد، خود را جهان سومی نمی دانند
با وجود نزديکی و بستگی تعدادی از اعضاء به يکی از دو بلوک شر ق و غرب، جنبش غير متعهد ها در طول دوران جنگ سرد يکپارچگی خود را حفظ کرد و باقی ماند.
بعد از پايان دوران جنگ سرد، عملا ضرورت وجود جنبش، اگر چه کاملا از ميان نرفت، اما تا حدود زيادی تحليل رفت. جنگ هند عليه پاکستان در دهه هفتاد، جنگ خونين و مخرب ايران و عراق در دهه هشتاد، اشغال افغانستان توسط اتحاد شوروی سابق از جمله عوامل بزرگ جدايی در صفوف جنبش بود.
ايران و مصر، اينک از مدعيان اصلی جنبش بشمار ميرود حال آنکه مناسبات سياسی فی مابين دو کشور، سالها است که قطع شده. جنبش غير متعهد ها ضرورت باقی ماندن را در نگاه بسياری از ناظران از دست داده است.
خواسته ها و تلاشها
شايد پر سرو صدا ترين مداخله جنبش طی سالهای اخير، قرار گرفتن در کنار برنامه های اتمی ايران و اعلام حمايت نه چندان گرم از جمهوری اسلامی در شورای حکام آژانس بين المللی انرژی اتمی و شورای امنيت سازمان ملل بوده.
در دستور کار اجلاس جاری وزيران در شرم الشيخ، ۶۰۰ قلم پيشنهاد قرار داده شده که تعدد آنها بنوبه خود نشانه نداشتن فرصت اجر و تحقق آنها است.
قرار است اين پيشنهادات در اجلاس دو روزه شرم الشيخ مورد تائيد قرار گرفته و بمنظور تصويب نهايی به اجلاس سران جنبش که تهران قرار است در سال جاری ميزبان آن باشد، ارائه شود.
عدم مداخله در امور داخلی کشور ها، تغيير ساختار سازمان ملل متحد، ممانعت از مبادرت به حملات نظامی پيشگيرانه، خلع سلاح اتمی، مقابل با تروريسم جهانی از جمله مواردی است که در صدر دستور کار اجلاس دو روزه سران قرار گرفته. جنبش غير متعهد ها قدرت ابتکار و تاثير گذاری خود را در جهان امروز از دست داده و به کلی گويی شعار گونه مبتلا شده.
در اجلاس شرم الشيخ که از روز چهارشنبه کار خود را آغاز کرده، دبير کل سازمان ملل و رييس مجمع عمومی سازمان نيز به عنوان ميهمان حضور خواهند داشت. اين باشگاه بزرگ سياسی در غياب چهره های خبر ساز و برجسته جهانی که در گذشته با خود داشت، به يک گرد همايی ملال آور و يکنواخت تبديل شده است.
