اعلان آتش بس یکجانبه کابینه امنیتی اسرائیل در عملیات نظامی که به مدت ۲۲ روز بزرگترین بحران را برای فلسطینیهای غزه رقم زد، از گستره عملیات نظامی اسرائیل کاسته اما هنوز سوظن اسرائیلی ها و فلسطینی ها به یکدیگرادامه دارد و تا بازگشت مردم دو سوی مرز به فضای زندگی عادی، فاصله زیاد است.
از سوی دیگر این گفته نخست وزیر اسرائیل که عملیات در غزه «همه هدفها را تأمین کرده» از سوی مردم در جنوب اسرائیل و برخی از سیاستمداران مورد تردید واقع شده است.
در جنوب اسرائیل کسی جشن نگرفته و مدارس همچنان تعطیل است و تدابیر امنیتی ادامه دارد. ساکنان جنوب اسرائیل در رسانههای این کشور میگویند که به آتشبس ایمان ندارند.
اما میانهروها و چپهای اسرائیل خواهان تلاش واقعی اسرائیل برای تقویت محمود عباس و میانهروهای فلسطینی شدهاند تا چنین فجایعی تکرارنشود.
«هاآرتص» درسرمقاله یکشنبه خود نوشت: «آتش بس یکجانبه ضروری بود اما کافی نیست توافق درازمدت مورد نیازاست. باید نظر و رفتار نسبت به فلسطینیها را تغییرداد...اکنون که ضربات سهمگینی به آنها وارد شد، باید به مردم عادی فلسطینی هم درغزه وهم درکرانه باختری کمک کرد. باید به سوی توافق با حاکمیت میانهروی آنها گام برداشت.»
آخرین نظرسنجی نشان میدهد که ۷۸ درصد ازاسرائیلیها عملیات نظامی را «موفق» دانستند. اما موفق دانستن عملیات به مفهوم حمایت همین میزان ازادامه نظامیگری نبود.
از سوی دیگر، عدم تغییر در وضعیت گیلعاد شالیط سرباز اسرائیلی اسیر در دست حماس، موجب سرخوردگی در ستاد تلاش برای آزادی وی شده است. خانواده این سرباز در یک نشست خبری از دولت انتقاد کرد.
اعتراض چپهای اسرائیل
چپگرایان اسرائیل در طول نشست کابینه امنیتی اسرائیل نیز که درحال رایگیری درمورد آتش بس بود، دربرابر وزارت دفاع درتل آویو تظاهرات میکردند. آنها پایان محاصره غزه را یکی ازراههای قطع خشونت میدانند.
حزب «مرتس» ازکشته شدن شمارزیادی ازغیرنظامیان شدیداً انتقاد کرده است. خانم شولامیت آلونی شنبه به تلویزیون اسرائیل گفت که تحمیل رنجی عظیم به فلسطینیها برای او غیرقابل درک است.
آقای حییم دورون یک رهبردیگر «مرتس» گفت که ابعاد ویرانیهای گسترده درغزه را نمی توان توجیه کرد.
سازمان «یش گوول» (حد و مرزی هست) نیز با چاپ آگهی در روزنامههای اسرائیل از سربازان اسرائیلی خواست، اگر به دستور فرماندهان، بمب فسفری استفاده کردهاند، خود را معرفی کنند.
«یش گوول» اعلام کرد: «جنایت جنگی تنها توسط حماس انجام نشده و محاکمه در انتظارسربازان و افسرانی است که مرتکب اقدامات غیرقانونی شده اند.»
شماری از استادان چپ دانشگاههای اسرائیل نیز، در نامهای به سران جهان، آنها را متهم کردند که «تنها حرف میزنند و می پرسند: خب حالا چه کارکنیم؟» این نامه رهبران جهانی را به اقدام واقعی برای کمک به حل این بن بست غمانگیز فرا میخواند.
واکنش راستگرایان اسرائیل
در همین حال روزنامه راستگرای «جروزالم پست» درمقاله یکشنبه خود پرسید: «آیا توان بازدارندگی اسرائیل تقویت شد؟»
برخی از اعضای حزب راستگرای لیکود نسبت به آرامش درازمدت ابراز تردید کردهاند. لیکود اطمینان دارد که برنده اصلی انتخابات سه هفته دیگر است.
آویگدور لیبرمن رهبر حزب راست «اسرائیل خانه ماست» گفت که مردم هنوز برای ادامه عملیات ایستادگی نشان میدادند اما دولت کم طاقت بود و دست ارتش را بست.
قتل سه کودک پزشک فلسطینی و بار روانی بر مردم اسرائیل
قتل سه فرزند یک پزشک فلسطینی، که دوستان اسرائیلی بسیاری دارد، در حمله یک تانک اسرائیلی به خانه وی در غزه افکار عمومی اسرائیل را بیشتر متوجه رنج بزرگ مردم غزه کرد.
خانه این پزشک شامگاه جمعه هنگامی که قراربود او ازغزه برای تلویزیون اسرائیل گزارش روزانه غزه را بدهد، مورد حمله قرارگرفت.
ضجههای هولناک این پزشک در برنامه زنده و واکنش برخی اسرائیلیها موجب شد که نیروهای امدادی به غزه بروند تا برخی از زخمیهای این خانواده فلسطینی را به اسرائیل بیاورند.
روزنامه «هاآرتص» نوشت، تصاویر این پدر داغدار، دکترعزالدین ابوالغیش برای همیشه در اذهان عمومی یاد آورعملیات «سرب مذاب» خواهد بود.
حماس: نسل فاجعه دیده در تدارک آینده هولناک برای اسرائیل
در میان سوگ گسترده ناشی از کشته شدن بیش از۱۲۰۰ نفر، مردم غزه ۲۲ روز پس از بمبارانهای گسترده، تازه با خروج ازخانه متوجه ابعاد عظیم ویرانی میشوند. برآورد میشود ویرانیها ۴۵ هزار فلسطینی را بیخانمان کرده باشد.
مردم نقاطی که از بیم بمبارانها خانه خود را ترک کرده بودند، یکشنبه به سوی محل زندگی خود میشتافتند تا ببینند آیا خانهای برجای مانده است؟
بسیاری ازفلسطینیها نخستین روز آتشبس را با رفتن به خانههای عزاداران آغازکردند. آنها با دیدن ابعاد هولناک ویرانیها مبهوت ماندهاند.
خیابانهای ویران همچنین شاهد رفت و آمد کسانی است که به سوی تهیه مایحتاج اساسی و ایستادن درصفهای نان و گرفتن آرد و آذوقه از دفاتر سازمانهای کمکرسانی میروند.
جستجو برای یافتن اجساد احتمالی دیگر از زیر ویرانیها تازه آغاز شده است. در دوازده ساعت اول پس از آتش بس، ۹۵ جسد دیگر یافت شد.
اسامه ابوحمدان نماینده حماس در لبنان گفت، اگر ارتش اسرائیل درغزه باقی بماند «مقاومت در ابعاد گسترده ادامه خواهد یافت».
حمدان گفت، اسرائیل باید ازخود بپرسد نسل فلسطینی که در فضای ناشی از این فاجعه پرورش مییابد، چه آینده هولناکی برای اسرائیل تدارک میبیند.
حمدان گفت که اولمرت به نتایج عملیات ارتش این کشوراعتماد ندارد و حتی نمیداند که آیا گیلعاد شالیط سربازاسرائیلی اسیرزنده است یا در یکی ازحملات اسرائیل کشته شده است.
رمضان عبدالله شلح دبیرکل جهاد اسلامی فلسطین درسوریه نیز گفت، ایستادگی مقاومت موجب اعلان آتش بس یکجانبه شد. شلح گفت، دولت حماس همچنان درغزه «همچنان مشروعیت دارد».
از سوی دیگر محمود عباس رهبر تشکیلات خودگردان فلسطینی با استقبال از آتش بس، آن را کافی ندانست و خواهان خروج نیروهای اسرائیل ازغزه شد.
آقای عباس یکشنبه در دیدار دیگری با حسنی مبارک رییسجمهوری مصر گفت اکنون بازسازی غزه ویران شده در صدر اولویتهاست.
مصرکه یکشنبه میزبان نشست شماری از سران منطقهای و جهانی در«شرم الشیخ» در حمایت از آتش بس است، یکشنبه اعلام کرد که آتش بس، مرحله نخست ازاجرای طرح مصراست.
حسام ذکی سخنگوی وزارت خارجه مصر درعین حال گفت: «بیرون بردن نیروهای اسرائیلی ازغزه زمان میخواهد».
در همین حال تونی بلر نماینده ویژه کمیسیون چهارجانبه صلح خاورمیانه یکشنبه در دیدار با پادشاه عربستان در ریاض، از نبود طرح صلحی که موجب امیدواری شود، سخن گفت.
کمک به اجرای آتش بس
آمریکا، بریتانیا، فرانسه، آلمان و ایتالیا با حمایت ازآتش بس اعلام کردند که در اجرای آتش بس سهمی برای خود قائل هستند.
اسرائیل و آمریکا جمعه یادداشت تفاهمی برای جلوگیری از«رسیدن جنگ افزاربه غزه» امضا کردند.
یادداشت تفاهم را هر چند خانم رایس امضا کرد اما باراک اوباما، هیلاری کلینتون و جیمزجونز مشاورجدید امنیت ملی درجریان قرارداشتند و از آن حمایت کردند.
آلمان، بریتانیا و فرانسه اعلام کردند که با تجهیزات فنی و اعزام تیمهای مجرب به دالان فیلادلفی (نواره صلاح الدین) در مرز غزه و مصر با تونلهای زیرزمینی که از آن جنگ افزار به دست حماس برسد، مقابله عملی خواهند کرد.
نخست وزیر ترکیه یکشنبه دربروکسل گفت، ادامه حضور نیروهای اسرائیلی در غزه مایه نگرانی است.
در این میان، علی بابا جان وزیرخارجه، ترکیه گفت: مناسبات آن کشوربا اسرائیل حفظ خواهد شد و ترکیه در اندیشه قطع مناسبات نیست. علی باباجان نبود مناسبات با اسرائیل با «زیان بار» نامید.
وزیرخارجه اسرائیل ابراز نظر کرده کشورهایی که مناسبات با این کشور را به حالت تعلیق درآوردند یا تدابیر دیگری برداشتند، دوباره به سوی عادی کردن روابط گام برخواهند داشت.
وزیر خارجه اسرائیل مشخصاً به امیرنشین قطر اشاره کرد. قطر در آخرین روزهای بحران غزه از هیئت اسرائیلی خواسته بود دوحه را ترک کند.
ونزوئلا و بولیوی نیز رسماً سفیران اسرائیل را اخراج کرده بودند اما هرگز از قطع همیشگی روابط با اسرائیل خبر ندادند.
از سوی دیگر این گفته نخست وزیر اسرائیل که عملیات در غزه «همه هدفها را تأمین کرده» از سوی مردم در جنوب اسرائیل و برخی از سیاستمداران مورد تردید واقع شده است.
بیشتر بخوانید:
اما میانهروها و چپهای اسرائیل خواهان تلاش واقعی اسرائیل برای تقویت محمود عباس و میانهروهای فلسطینی شدهاند تا چنین فجایعی تکرارنشود.
«هاآرتص» درسرمقاله یکشنبه خود نوشت: «آتش بس یکجانبه ضروری بود اما کافی نیست توافق درازمدت مورد نیازاست. باید نظر و رفتار نسبت به فلسطینیها را تغییرداد...اکنون که ضربات سهمگینی به آنها وارد شد، باید به مردم عادی فلسطینی هم درغزه وهم درکرانه باختری کمک کرد. باید به سوی توافق با حاکمیت میانهروی آنها گام برداشت.»
آخرین نظرسنجی نشان میدهد که ۷۸ درصد ازاسرائیلیها عملیات نظامی را «موفق» دانستند. اما موفق دانستن عملیات به مفهوم حمایت همین میزان ازادامه نظامیگری نبود.
از سوی دیگر، عدم تغییر در وضعیت گیلعاد شالیط سرباز اسرائیلی اسیر در دست حماس، موجب سرخوردگی در ستاد تلاش برای آزادی وی شده است. خانواده این سرباز در یک نشست خبری از دولت انتقاد کرد.
اعتراض چپهای اسرائیل
چپگرایان اسرائیل در طول نشست کابینه امنیتی اسرائیل نیز که درحال رایگیری درمورد آتش بس بود، دربرابر وزارت دفاع درتل آویو تظاهرات میکردند. آنها پایان محاصره غزه را یکی ازراههای قطع خشونت میدانند.
حزب «مرتس» ازکشته شدن شمارزیادی ازغیرنظامیان شدیداً انتقاد کرده است. خانم شولامیت آلونی شنبه به تلویزیون اسرائیل گفت که تحمیل رنجی عظیم به فلسطینیها برای او غیرقابل درک است.
آقای حییم دورون یک رهبردیگر «مرتس» گفت که ابعاد ویرانیهای گسترده درغزه را نمی توان توجیه کرد.
سازمان «یش گوول» با چاپ آگهی در روزنامههای اسرائیل از سربازان اسرائیلی خواست، اگر به دستور فرماندهان، بمب فسفری استفاده کردهاند، خود را معرفی کنند
«یش گوول» اعلام کرد: «جنایت جنگی تنها توسط حماس انجام نشده و محاکمه در انتظارسربازان و افسرانی است که مرتکب اقدامات غیرقانونی شده اند.»
شماری از استادان چپ دانشگاههای اسرائیل نیز، در نامهای به سران جهان، آنها را متهم کردند که «تنها حرف میزنند و می پرسند: خب حالا چه کارکنیم؟» این نامه رهبران جهانی را به اقدام واقعی برای کمک به حل این بن بست غمانگیز فرا میخواند.
واکنش راستگرایان اسرائیل
در همین حال روزنامه راستگرای «جروزالم پست» درمقاله یکشنبه خود پرسید: «آیا توان بازدارندگی اسرائیل تقویت شد؟»
برخی از اعضای حزب راستگرای لیکود نسبت به آرامش درازمدت ابراز تردید کردهاند. لیکود اطمینان دارد که برنده اصلی انتخابات سه هفته دیگر است.
آویگدور لیبرمن رهبر حزب راست «اسرائیل خانه ماست» گفت که مردم هنوز برای ادامه عملیات ایستادگی نشان میدادند اما دولت کم طاقت بود و دست ارتش را بست.
قتل سه کودک پزشک فلسطینی و بار روانی بر مردم اسرائیل
قتل سه فرزند یک پزشک فلسطینی، که دوستان اسرائیلی بسیاری دارد، در حمله یک تانک اسرائیلی به خانه وی در غزه افکار عمومی اسرائیل را بیشتر متوجه رنج بزرگ مردم غزه کرد.
خانه این پزشک شامگاه جمعه هنگامی که قراربود او ازغزه برای تلویزیون اسرائیل گزارش روزانه غزه را بدهد، مورد حمله قرارگرفت.
ضجههای هولناک این پزشک در برنامه زنده و واکنش برخی اسرائیلیها موجب شد که نیروهای امدادی به غزه بروند تا برخی از زخمیهای این خانواده فلسطینی را به اسرائیل بیاورند.
روزنامه «هاآرتص» نوشت، تصاویر این پدر داغدار، دکترعزالدین ابوالغیش برای همیشه در اذهان عمومی یاد آورعملیات «سرب مذاب» خواهد بود.
حماس: نسل فاجعه دیده در تدارک آینده هولناک برای اسرائیل
در میان سوگ گسترده ناشی از کشته شدن بیش از۱۲۰۰ نفر، مردم غزه ۲۲ روز پس از بمبارانهای گسترده، تازه با خروج ازخانه متوجه ابعاد عظیم ویرانی میشوند. برآورد میشود ویرانیها ۴۵ هزار فلسطینی را بیخانمان کرده باشد.
مردم نقاطی که از بیم بمبارانها خانه خود را ترک کرده بودند، یکشنبه به سوی محل زندگی خود میشتافتند تا ببینند آیا خانهای برجای مانده است؟
بسیاری ازفلسطینیها نخستین روز آتشبس را با رفتن به خانههای عزاداران آغازکردند. آنها با دیدن ابعاد هولناک ویرانیها مبهوت ماندهاند.
خیابانهای ویران همچنین شاهد رفت و آمد کسانی است که به سوی تهیه مایحتاج اساسی و ایستادن درصفهای نان و گرفتن آرد و آذوقه از دفاتر سازمانهای کمکرسانی میروند.
جستجو برای یافتن اجساد احتمالی دیگر از زیر ویرانیها تازه آغاز شده است. در دوازده ساعت اول پس از آتش بس، ۹۵ جسد دیگر یافت شد.
اسامه ابوحمدان نماینده حماس در لبنان گفت، اگر ارتش اسرائیل درغزه باقی بماند «مقاومت در ابعاد گسترده ادامه خواهد یافت».
حمدان گفت، اسرائیل باید ازخود بپرسد نسل فلسطینی که در فضای ناشی از این فاجعه پرورش مییابد، چه آینده هولناکی برای اسرائیل تدارک میبیند.
حمدان گفت که اولمرت به نتایج عملیات ارتش این کشوراعتماد ندارد و حتی نمیداند که آیا گیلعاد شالیط سربازاسرائیلی اسیرزنده است یا در یکی ازحملات اسرائیل کشته شده است.
رمضان عبدالله شلح دبیرکل جهاد اسلامی فلسطین درسوریه نیز گفت، ایستادگی مقاومت موجب اعلان آتش بس یکجانبه شد. شلح گفت، دولت حماس همچنان درغزه «همچنان مشروعیت دارد».
از سوی دیگر محمود عباس رهبر تشکیلات خودگردان فلسطینی با استقبال از آتش بس، آن را کافی ندانست و خواهان خروج نیروهای اسرائیل ازغزه شد.
آقای عباس یکشنبه در دیدار دیگری با حسنی مبارک رییسجمهوری مصر گفت اکنون بازسازی غزه ویران شده در صدر اولویتهاست.
مصرکه یکشنبه میزبان نشست شماری از سران منطقهای و جهانی در«شرم الشیخ» در حمایت از آتش بس است، یکشنبه اعلام کرد که آتش بس، مرحله نخست ازاجرای طرح مصراست.
حسام ذکی سخنگوی وزارت خارجه مصر درعین حال گفت: «بیرون بردن نیروهای اسرائیلی ازغزه زمان میخواهد».
در همین حال تونی بلر نماینده ویژه کمیسیون چهارجانبه صلح خاورمیانه یکشنبه در دیدار با پادشاه عربستان در ریاض، از نبود طرح صلحی که موجب امیدواری شود، سخن گفت.
کمک به اجرای آتش بس
آمریکا، بریتانیا، فرانسه، آلمان و ایتالیا با حمایت ازآتش بس اعلام کردند که در اجرای آتش بس سهمی برای خود قائل هستند.
اسرائیل و آمریکا جمعه یادداشت تفاهمی برای جلوگیری از«رسیدن جنگ افزاربه غزه» امضا کردند.
یادداشت تفاهم را هر چند خانم رایس امضا کرد اما باراک اوباما، هیلاری کلینتون و جیمزجونز مشاورجدید امنیت ملی درجریان قرارداشتند و از آن حمایت کردند.
آلمان، بریتانیا و فرانسه اعلام کردند که با تجهیزات فنی و اعزام تیمهای مجرب به دالان فیلادلفی (نواره صلاح الدین) در مرز غزه و مصر با تونلهای زیرزمینی که از آن جنگ افزار به دست حماس برسد، مقابله عملی خواهند کرد.
نخست وزیر ترکیه یکشنبه دربروکسل گفت، ادامه حضور نیروهای اسرائیلی در غزه مایه نگرانی است.
در این میان، علی بابا جان وزیرخارجه، ترکیه گفت: مناسبات آن کشوربا اسرائیل حفظ خواهد شد و ترکیه در اندیشه قطع مناسبات نیست. علی باباجان نبود مناسبات با اسرائیل با «زیان بار» نامید.
وزیرخارجه اسرائیل ابراز نظر کرده کشورهایی که مناسبات با این کشور را به حالت تعلیق درآوردند یا تدابیر دیگری برداشتند، دوباره به سوی عادی کردن روابط گام برخواهند داشت.
وزیر خارجه اسرائیل مشخصاً به امیرنشین قطر اشاره کرد. قطر در آخرین روزهای بحران غزه از هیئت اسرائیلی خواسته بود دوحه را ترک کند.
ونزوئلا و بولیوی نیز رسماً سفیران اسرائیل را اخراج کرده بودند اما هرگز از قطع همیشگی روابط با اسرائیل خبر ندادند.