یهودیان در ایران، اسرائیل و نقاط دیگرجهان عید «پسح» خود را جشن گرفته‌اند. این عید هشت روز است. حلول عید «پسح» از شامگاه چهارشنبه به وقت محلی هر کشوری آغاز شده است.
«پسح» چون همواره در هفته‌های اول بهار واقع می‌شود، جشن «بهار» نیز نامیده می‌شود. در اسرائیل چون سرزمین پدری و جایگاه «بیت‌المقدس یهودی» محسوب می‌شود، آئین‌های اصلی عید «پسح» تنها در شب اول با ترتیبات بسیار طولانی و خاص خود برگزارمی‌شود اما درهمه سرزمین‌های خارج از اسرائیل، (سرزمین‌های پراکندگی) یهودیان باید مراسم آغازین عید «پسح» را دو شب برگزار کنند و پس از آن به مدت هفت روز ترتیبات دیگر عید را به جای آورند.
واژه «پسح» به مفهوم «گذر» یا «عبور»، یادآور خروج «بنی‌اسرائیل» از سرزمین مصر در زمان فراعنه است. چون یهودیان در سرزمین باستانی اسرائیل با خشکسالی شدید روبرو شدند و ادامه حیات خود را در خطر می‌دیدند، با مهاجرت به مصر که آوای «حاصلخیزی و نعمات» آن به اسرائیل رسیده بود، می‌خواستند از مرگ و میر بیشتر خود جلوگیری کنند. با رسیدن به مصر چون خارجی تلقی می‌شدند، به بردگی فرعون گرفته شدند.
در زمان «یوسف» که او نیز به مصر رسیده بود و توانست به صدارت عظمای امپراطوری مصر برسد، مدتی یهودیان وضع خوبی داشتند اما با ماندن یهودیان به مدت ۴۰۰ سال در مصر و روی کار آمدن فرعون‌های دیگر، وضع یهودیان ناگوار شد و در ردیف بردگان درآمدند. آنها سرانجام به عصیان آمده و با یاری موسی خیزش کرده و درصدد خروج از مصر برآمدند. اما ۴۰ سال در صحرای «سینای» زندگی می‌کردند چون با موانع متعددی برای بازگشت به سرزمین پدرانشان روبرو می‌شدند.
آنچه اکنون که در سفره‌های شب عید «پسح» هزاران سال است قرارمی‌گیرد، یادآور ده ضربتی است که برفرعون و سپاهیان او وارد شد.
در ایران عید «پسح» یهودیان «جشن فطیر» نیزنامیده می‌شود زیرا در هشت روز این عید باید نان فطیر بخورند که یادآور شتاب بنی‌اسرائیل برای خروج از مصر است و نانشان چون با شتاب قبل از حرکت فوری‌شان پخته شد، مایه نداشت و خوب سرشته نشد.
ترتیبات عید «پسح» کاملا شبیه عید نوروز است. نظافت خانه و هرجای دیگری که محل زندگی و کار است، هفته‌ها طول می‌کشد. بسیاری از اثاث خانه عوض می‌شود. هر ظرف دیگری باید کاملاً و با ترتیبات خاص شسته شود و در آب جوش قرار گیرد تا هر اثری از مواد ترشیده «حامتس» از آن پاک شود.
در سفره‌های شب عید، تخم مرغ رنگ کرده می‌گذارند. امری که به سفره هفت سین نوروز ایرانی شباهت دارد. بعید نیست که زندگی در هم آمیخته یهودیان و ایرانیان باستان این اشتراک را بوجود آورده باشد.
یهودیان در سفره خود خوراک ویژه «حروست» را می‌گذارند. یهودیان ایران به آن «حل‍‍ٍق» می گویند. این خوراک مخلوطی از گردو، بادام، شراب و انواع مغذی‌ها و ادویه‌های خوشبوست. این خوراک شباهتی کامل با «سمنو» درسفره هفت سین دارد هر چند که «حروست» نمادی است تا نشان دهد یهودیان در زمان فرعون بردگانی در کار گل بودند. از آن رخداد ناخوشایند با خوراک مغذی «حروست» یاد می شود که تنها ظاهرش شبیه «گل و لای» است.
اما نهادن کاهو و سبزیجات نیز که یک ا‌لزام درسفره «پسح» است شباهت بسیاری به سبزه ایرانی دارد. کاهو و تره نماد تیر ضربتی است که بر سپاهیان فراعنه زده شد.
یهودیان درشب «پسح» موظف هستند که حتما چهار جام شراب بنوشند تا بسیار سرخوش گردند و کودکان آب انگورمی‌‌نوشند.
در طول عید «پسح» یهودیان رسم دارند که حتما به دید و بازدید بروند که در میان یهودیان ایرانی پراکنده در جهان مانند گذشته رعایت می‌شود. این رسم نیز همان دید و بازدید نوروزی است. یهودیان ایرانی ۲۷۰۰ سال در ایران قدمت دارند و بسیاری از رسوم آنها از سوی دیگر مردمان سرزمین ایران مورد استقبال قرارگرفته است. یهودیان نیز آئین‌هایی از اقوام دیگر در ایران کسب کرده‌اند.
در پایان هشت روز «پسح»، یهودیان شرقی‌تبار بویژه ایرانی‌ها روز«باغ» را برگزار می‌کنند که دقیقاً سیزده بدر ایرانی است. برای روز «باغ»، خانم‌های یهودی ایرانی خوراک‌هایی مانند کوکوسبزی، آش رشته، کوفته نخودی یهودی، که مانند کوفته تبریزی و کوفته برنجی است، می‌پزند. انواع پلوها و مخلفات آن و کباب‌ها برای روز «باغ» همان ترتیبات سیزده بدری ایرانی است.
رفتن به دامان صحرا و طبیعت در روز «باغ» و آماده کردن خود برای بازگشت به یک سال کار پرتلاش نیز با مراسم نوروزی شباهت دارد.
«نیایش آفتاب» یهودیان با باورهای ایرانیان زرتشتی و گرامی داشتن آفتاب و آتش بی‌شباهت نیست. طبق باور یهودیان، امسال که سال ۵۷۶۹ عبری است، در بامداد پیش از حلول عید «پسح» نیایش ویژه خورشید با ترتیبات خاصی که تنها هر ۲۸ سال یکبار چنین ترتیبات ویژه‌ای را می‌طلبد، برگزار شد.
«پسح» چون همواره در هفته‌های اول بهار واقع می‌شود، جشن «بهار» نیز نامیده می‌شود. در اسرائیل چون سرزمین پدری و جایگاه «بیت‌المقدس یهودی» محسوب می‌شود، آئین‌های اصلی عید «پسح» تنها در شب اول با ترتیبات بسیار طولانی و خاص خود برگزارمی‌شود اما درهمه سرزمین‌های خارج از اسرائیل، (سرزمین‌های پراکندگی) یهودیان باید مراسم آغازین عید «پسح» را دو شب برگزار کنند و پس از آن به مدت هفت روز ترتیبات دیگر عید را به جای آورند.
واژه «پسح» به مفهوم «گذر» یا «عبور»، یادآور خروج «بنی‌اسرائیل» از سرزمین مصر در زمان فراعنه است. چون یهودیان در سرزمین باستانی اسرائیل با خشکسالی شدید روبرو شدند و ادامه حیات خود را در خطر می‌دیدند، با مهاجرت به مصر که آوای «حاصلخیزی و نعمات» آن به اسرائیل رسیده بود، می‌خواستند از مرگ و میر بیشتر خود جلوگیری کنند. با رسیدن به مصر چون خارجی تلقی می‌شدند، به بردگی فرعون گرفته شدند.
در زمان «یوسف» که او نیز به مصر رسیده بود و توانست به صدارت عظمای امپراطوری مصر برسد، مدتی یهودیان وضع خوبی داشتند اما با ماندن یهودیان به مدت ۴۰۰ سال در مصر و روی کار آمدن فرعون‌های دیگر، وضع یهودیان ناگوار شد و در ردیف بردگان درآمدند. آنها سرانجام به عصیان آمده و با یاری موسی خیزش کرده و درصدد خروج از مصر برآمدند. اما ۴۰ سال در صحرای «سینای» زندگی می‌کردند چون با موانع متعددی برای بازگشت به سرزمین پدرانشان روبرو می‌شدند.
آنچه اکنون که در سفره‌های شب عید «پسح» هزاران سال است قرارمی‌گیرد، یادآور ده ضربتی است که برفرعون و سپاهیان او وارد شد.
در ایران عید «پسح» یهودیان «جشن فطیر» نیزنامیده می‌شود زیرا در هشت روز این عید باید نان فطیر بخورند که یادآور شتاب بنی‌اسرائیل برای خروج از مصر است و نانشان چون با شتاب قبل از حرکت فوری‌شان پخته شد، مایه نداشت و خوب سرشته نشد.
ترتیبات عید «پسح» کاملا شبیه عید نوروز است. نظافت خانه و هرجای دیگری که محل زندگی و کار است، هفته‌ها طول می‌کشد. بسیاری از اثاث خانه عوض می‌شود. هر ظرف دیگری باید کاملاً و با ترتیبات خاص شسته شود و در آب جوش قرار گیرد تا هر اثری از مواد ترشیده «حامتس» از آن پاک شود.
در سفره‌های شب عید، تخم مرغ رنگ کرده می‌گذارند. امری که به سفره هفت سین نوروز ایرانی شباهت دارد. بعید نیست که زندگی در هم آمیخته یهودیان و ایرانیان باستان این اشتراک را بوجود آورده باشد.
یهودیان در سفره خود خوراک ویژه «حروست» را می‌گذارند. یهودیان ایران به آن «حل‍‍ٍق» می گویند. این خوراک مخلوطی از گردو، بادام، شراب و انواع مغذی‌ها و ادویه‌های خوشبوست. این خوراک شباهتی کامل با «سمنو» درسفره هفت سین دارد هر چند که «حروست» نمادی است تا نشان دهد یهودیان در زمان فرعون بردگانی در کار گل بودند. از آن رخداد ناخوشایند با خوراک مغذی «حروست» یاد می شود که تنها ظاهرش شبیه «گل و لای» است.
اما نهادن کاهو و سبزیجات نیز که یک ا‌لزام درسفره «پسح» است شباهت بسیاری به سبزه ایرانی دارد. کاهو و تره نماد تیر ضربتی است که بر سپاهیان فراعنه زده شد.
یهودیان درشب «پسح» موظف هستند که حتما چهار جام شراب بنوشند تا بسیار سرخوش گردند و کودکان آب انگورمی‌‌نوشند.
در طول عید «پسح» یهودیان رسم دارند که حتما به دید و بازدید بروند که در میان یهودیان ایرانی پراکنده در جهان مانند گذشته رعایت می‌شود. این رسم نیز همان دید و بازدید نوروزی است. یهودیان ایرانی ۲۷۰۰ سال در ایران قدمت دارند و بسیاری از رسوم آنها از سوی دیگر مردمان سرزمین ایران مورد استقبال قرارگرفته است. یهودیان نیز آئین‌هایی از اقوام دیگر در ایران کسب کرده‌اند.
در پایان هشت روز «پسح»، یهودیان شرقی‌تبار بویژه ایرانی‌ها روز«باغ» را برگزار می‌کنند که دقیقاً سیزده بدر ایرانی است. برای روز «باغ»، خانم‌های یهودی ایرانی خوراک‌هایی مانند کوکوسبزی، آش رشته، کوفته نخودی یهودی، که مانند کوفته تبریزی و کوفته برنجی است، می‌پزند. انواع پلوها و مخلفات آن و کباب‌ها برای روز «باغ» همان ترتیبات سیزده بدری ایرانی است.
رفتن به دامان صحرا و طبیعت در روز «باغ» و آماده کردن خود برای بازگشت به یک سال کار پرتلاش نیز با مراسم نوروزی شباهت دارد.
«نیایش آفتاب» یهودیان با باورهای ایرانیان زرتشتی و گرامی داشتن آفتاب و آتش بی‌شباهت نیست. طبق باور یهودیان، امسال که سال ۵۷۶۹ عبری است، در بامداد پیش از حلول عید «پسح» نیایش ویژه خورشید با ترتیبات خاصی که تنها هر ۲۸ سال یکبار چنین ترتیبات ویژه‌ای را می‌طلبد، برگزار شد.
