مهدى كروبى، متولد سال ۱۳۱۶ خورشيدى در اليگودرز استان لرستان، از پدرى روحانى به نام شيخ احمد و مادرى خانهدار به نام خديجه است.
از ابتداى نوجوانى نزد پدرش دروس مقدماتى حوزوى را آموخت و در سال ۱۳۳۳ وقتى ۱۶ ساله بود براى تحصيل علوم دينى راهى قم شد.
او شاگرد روحانيانى چون آيتالله خمينى، آيتالله نجفى مرعشى، آيتالله سلطانى، آيتالله منتظرى، آيتالله مشكينى، آيتالله فاضل لنكرانى و آيتالله ميرزا باقر آشتيانى بوده و دروس حوزوى را تا كسب درجه اجتهاد از هشت روحانى بلندپايه از جمله آيتالله يوسف صانعى و آيتالله نورى همدانى آموخته است.
آقاى كروبى از سال ۱۳۴۷ در تهران زندگى مى كند و غير از تحصيلات حوزوى، فارغالتحصیل كارشناسى رشته فقه و حقوق اسلامى از دانشگاه الاهيات تهران در سال ۱۳۵۰ است.
در فاصله سال ۱۳۴۲ تا زمان پيروزى انقلاب در مجموع نه بار بازداشت شد كه طولانىترين مورد آن در سال ۱۳۵۳ به اتهام جمعآورى كمک مالى براى خانواده زندانيان سياسى بود كه تا اواخر سال ۱۳۵۶ ادامه داشت.
كروبى همچنين از نزديكان و مرتبطان با آيتالله خمينى در دوران تبعيد وى در عراق -يعنى سال هاى ۴۲ تا ۵۶ است- و خود نيز در سال ۱۳۴۵ به عراق گریخت اما پس از اقامتى يک ساله در شهر نجف بارديگر به ايران بازگشت.
او در دوران زندان با بسيارى از زندانيان سياسى از جمله برخى اعضاى گروههاى ملى و مذهبى و اعضاى مجاهدين خلق و همچنين شمارى از رهبران سازمانهاى ماركسيست چون حزب توده آشنا و همبند بود.
در سالهاى پس از انقلاب نيز مهدى كروبى از جمله نزديكان آيتالله خمينى و به واسطه دوستى با احمد خمينى از حلقه نزديكان به بيت رهبر پيشين جمهورى اسلامى و مورد اعتماد او بود.
نخستين سمت رسمى آقاى كروبى انتصاب وى به سرپرستى كميته امدام امام در بدون تاسيس از سوى آيتالله خمينى است. پس از آن در سال ۱۳۶۴ با حكم آیتالله خمينى به نمايندگى ولى فقيه و رياست بنياد شهيد منصوب شد كه تا سال ۱۳۷۱ اين سمت را بر عهده داشت.
آقاى خمينى همچنين در سال ۱۳۶۴ مهدى كروبى را به عنوان نماينده خود در حج و سرپرست حجاج ايرانى منصوب كرد.
او همچنين در سال ۱۳۶۷ از سوى آيتالله خمينى به همراه شمارى ديگر از مقامهای بلدنپايه جمهورى اسلامى ایران به عضويت شوراى بازنگرى قانون اساسى درآمد.
مهدى كروبى غير از سمتهاى انتصابى، پس از انقلاب به عنوان نماينده اليگودرز به مجلس اول راه يافت. در دوره دوم مجلس از حوزه تهران نامزد انتخابات شد و ضمن راهيابى به مجلس به عنوان نايب رئيس اين دوره از مجلس برگزيده شد. آقای كروبى در مجالس دورههاى سوم و ششم نيز رياست مجلس را بر عهده داشت.
مهدی كروبى در كنار محمد موسوى خوئینىها و محمد خاتمى يكى از روحانيان سرشناسى است كه به همراه جمعى ديگر در سال ۱۳۶۶ با موافقت آيتالله خمينى از جامعه روحانيت مبارز انشعاب كرده و «مجمع روحانيون مبارز» را تشكيل داد.
پس از درگذشت آيتالله خمينى، مهدى كروبى نتوانست به مجلس چهارم راه يابد و تا چند سال از فعاليت سياسى كناره گرفت.
درسال ۷۵ مهدى كروبى از جمله چهرههايى بود كه مذاكراتى را با ميرحسين موسوى و محمد خاتمى براى معرفى كانديداى جناح چپ در هفتمين دوره انتخابات رياست جمهورى انجام داد كه در نهايت به كانديداتورى خاتمى و رسيدن او به رياست جمهورى منجر شد.
كروبى در چند سال گذشته و در جريان بازداشت روزنامه نگاران، دانشجويان و فعالان سياسى منتقد براى آزادى برخى از آنها تلاش كرد.
او پس كانديداتورى در انتخابات رياست جمهورى سال ۸۴ در دور اول انتخابات با وجود كسب رتبه اول آراء در ۱۰ استان با كسب ۵۰۷۳۸۰۰ راى با اختلاف نزديك به ۷۰۰ هزار راى با محمود احمدى نژاد در رتبه سوم قرار گرفت و از راهيابى به دور دوم بازماند.
پس از اين بود كه مهدى كروبى طى نامهاى به رهبر جمهورى اسلامى، سپاه پاسداران و فرزند آيتالله خامنهاى را به دخالت در انتخابات متهم كرد و از كليه سمتهاى رسمى خود از جمله عضويت در مجمع تشخيص مصلحت نظام كناره گرفت.
او سپس با تاسيس حزب اعتماد ملى دور جديدى از فعاليتهاى سياسى خود را آغاز كرد و به دنبال مخالفت شوراى عالى امنيت ملى جمهورى اسلامى با تاسيس تلويزيون صبا كه وى قصد راهاندازى آن را داشت، روزنامه اعتمادملى را از سال ۸۴ تاكنون منتشر مىكند.
مهدى كروبى در سال ۱۳۴۱ با فاطمه كروبى ازدواج كرده و حاصل زندگى مشترک اين دو چهار فرزند پسر است.
از ابتداى نوجوانى نزد پدرش دروس مقدماتى حوزوى را آموخت و در سال ۱۳۳۳ وقتى ۱۶ ساله بود براى تحصيل علوم دينى راهى قم شد.
او شاگرد روحانيانى چون آيتالله خمينى، آيتالله نجفى مرعشى، آيتالله سلطانى، آيتالله منتظرى، آيتالله مشكينى، آيتالله فاضل لنكرانى و آيتالله ميرزا باقر آشتيانى بوده و دروس حوزوى را تا كسب درجه اجتهاد از هشت روحانى بلندپايه از جمله آيتالله يوسف صانعى و آيتالله نورى همدانى آموخته است.
آقاى كروبى از سال ۱۳۴۷ در تهران زندگى مى كند و غير از تحصيلات حوزوى، فارغالتحصیل كارشناسى رشته فقه و حقوق اسلامى از دانشگاه الاهيات تهران در سال ۱۳۵۰ است.
در فاصله سال ۱۳۴۲ تا زمان پيروزى انقلاب در مجموع نه بار بازداشت شد كه طولانىترين مورد آن در سال ۱۳۵۳ به اتهام جمعآورى كمک مالى براى خانواده زندانيان سياسى بود كه تا اواخر سال ۱۳۵۶ ادامه داشت.
كروبى همچنين از نزديكان و مرتبطان با آيتالله خمينى در دوران تبعيد وى در عراق -يعنى سال هاى ۴۲ تا ۵۶ است- و خود نيز در سال ۱۳۴۵ به عراق گریخت اما پس از اقامتى يک ساله در شهر نجف بارديگر به ايران بازگشت.
او در دوران زندان با بسيارى از زندانيان سياسى از جمله برخى اعضاى گروههاى ملى و مذهبى و اعضاى مجاهدين خلق و همچنين شمارى از رهبران سازمانهاى ماركسيست چون حزب توده آشنا و همبند بود.
در سالهاى پس از انقلاب نيز مهدى كروبى از جمله نزديكان آيتالله خمينى و به واسطه دوستى با احمد خمينى از حلقه نزديكان به بيت رهبر پيشين جمهورى اسلامى و مورد اعتماد او بود.
نخستين سمت رسمى آقاى كروبى انتصاب وى به سرپرستى كميته امدام امام در بدون تاسيس از سوى آيتالله خمينى است. پس از آن در سال ۱۳۶۴ با حكم آیتالله خمينى به نمايندگى ولى فقيه و رياست بنياد شهيد منصوب شد كه تا سال ۱۳۷۱ اين سمت را بر عهده داشت.
آقاى خمينى همچنين در سال ۱۳۶۴ مهدى كروبى را به عنوان نماينده خود در حج و سرپرست حجاج ايرانى منصوب كرد.
او همچنين در سال ۱۳۶۷ از سوى آيتالله خمينى به همراه شمارى ديگر از مقامهای بلدنپايه جمهورى اسلامى ایران به عضويت شوراى بازنگرى قانون اساسى درآمد.
مهدى كروبى غير از سمتهاى انتصابى، پس از انقلاب به عنوان نماينده اليگودرز به مجلس اول راه يافت. در دوره دوم مجلس از حوزه تهران نامزد انتخابات شد و ضمن راهيابى به مجلس به عنوان نايب رئيس اين دوره از مجلس برگزيده شد. آقای كروبى در مجالس دورههاى سوم و ششم نيز رياست مجلس را بر عهده داشت.
مهدی كروبى در كنار محمد موسوى خوئینىها و محمد خاتمى يكى از روحانيان سرشناسى است كه به همراه جمعى ديگر در سال ۱۳۶۶ با موافقت آيتالله خمينى از جامعه روحانيت مبارز انشعاب كرده و «مجمع روحانيون مبارز» را تشكيل داد.
پس از درگذشت آيتالله خمينى، مهدى كروبى نتوانست به مجلس چهارم راه يابد و تا چند سال از فعاليت سياسى كناره گرفت.
درسال ۷۵ مهدى كروبى از جمله چهرههايى بود كه مذاكراتى را با ميرحسين موسوى و محمد خاتمى براى معرفى كانديداى جناح چپ در هفتمين دوره انتخابات رياست جمهورى انجام داد كه در نهايت به كانديداتورى خاتمى و رسيدن او به رياست جمهورى منجر شد.
كروبى در چند سال گذشته و در جريان بازداشت روزنامه نگاران، دانشجويان و فعالان سياسى منتقد براى آزادى برخى از آنها تلاش كرد.
او پس كانديداتورى در انتخابات رياست جمهورى سال ۸۴ در دور اول انتخابات با وجود كسب رتبه اول آراء در ۱۰ استان با كسب ۵۰۷۳۸۰۰ راى با اختلاف نزديك به ۷۰۰ هزار راى با محمود احمدى نژاد در رتبه سوم قرار گرفت و از راهيابى به دور دوم بازماند.
پس از اين بود كه مهدى كروبى طى نامهاى به رهبر جمهورى اسلامى، سپاه پاسداران و فرزند آيتالله خامنهاى را به دخالت در انتخابات متهم كرد و از كليه سمتهاى رسمى خود از جمله عضويت در مجمع تشخيص مصلحت نظام كناره گرفت.
او سپس با تاسيس حزب اعتماد ملى دور جديدى از فعاليتهاى سياسى خود را آغاز كرد و به دنبال مخالفت شوراى عالى امنيت ملى جمهورى اسلامى با تاسيس تلويزيون صبا كه وى قصد راهاندازى آن را داشت، روزنامه اعتمادملى را از سال ۸۴ تاكنون منتشر مىكند.
مهدى كروبى در سال ۱۳۴۱ با فاطمه كروبى ازدواج كرده و حاصل زندگى مشترک اين دو چهار فرزند پسر است.
مقامها و فعاليتهاى مهدی کروبی پس از انقلاب
- سرپرست كميته امداد امام با حكم آيتالله خمينى در سال ۱۳۵۸
- نماينده آيتالله خمينى در استان لرستان سال ۱۳۵۸
- رييس بنياد شهيد با حكم آيتالله خمينى از سال ۱۳۵۸ تا سال ۱۳۷۱
- نماينده ولى فقيه در حج و سرپرست حجاج ايرانى از سال ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۹ با حكم آيتالله خمينى
- نماينده اليگودرز در مجلس اول پس از انقلاب از ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۳
- نماينده دوم تهران در انتخابات مجلس دوم و نايب رئيس مجلس دوم از سال ۱۳۶۳ تا ۱۳۶۷
- انشعاب از جامعه روحانيت و تشكيل مجمع روحانيون و دبيركلى آن از سال ۱۳۶۷ تا ۱۳۸۴
- رئيس دور سوم مجلس شوراى اسلامى ازسال ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۱
- عضو شوراى بازنگرى قانون اساسى در سال ۱۳۶۸ با حكم آيتالله خمينى
- رييس دوره ششم مجلس شوراى اسلامى از سال ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۳
- عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام با حكم آيتالله على خامنهاى در سال ۸۳ و استعفا از اين سمت در سال ۸۴
- موسس و دبير كل حزب اعتماد ملى از سال ۸۴ تاكنون
- صاحب امتياز و موسس روزنامه اعتماد ملى از سال ۸۴