در پی کشته شدن يک مرزبان سعودی به وسيله شورشيان حوثی در ۱۳ آبان ماه، عربستان سعودی عمليات نظامی خود را عليه شورشيان گسترش داده و مواضع آنها را با آتش توپخانه و بمباران هوايی هدف قرار داده است.
خالدبن سلطان، معاون وزير دفاع عربستان سعودی، می گويد بمباران مواضع حوثی ها قطع نخواهد شد مگر اين که شورشيان دهها کيلومتر از خط مرزی يمن با عربستان عقبنشينی کنند. عربستان سعودی میگويد که شورشيان تماميت ارضی عربستان را ناديده گرفتهاند.
اما چرا عربستان سعودی به عمليات گستردهای دست زده و نگرانی اين کشور از شورشيان حوثی چيست؟
معد فياض، سردبير روزنامه الشرق الاوسط در لندن، دراين باره به راديو فردا می گويد: « حوثی ها جزيی از شاخه زیدهها هستند که خود یکی از شاخههای شیعه است.»
موضوعی که ایران آن را رد میکند. منوچر متکی، وزیر خارجه ایران، ۱۹ آبان ماه در جلسهای مطبوعاتی گفت سیاست خارجی ایران « کمک به بازگشت ثبات و آرامش در تک تک کشورهای منطقه است» و «کشوری با این نگاه به طور مطمئن در هیچ حوزهای از تشنجزایی مشارکت ندارد و این موضوع بر خلاف سیاستها و منافعی است که ایران تعریف میکند.»
اما این فقط سردبیر روزنامه الشرق الاوسط نیست که جمهوری اسلامیی ایران را متهم میکند. شيخ عبدالعزيز بن عبدالله الشيخ، مفتی اعظم عربستان سعودی نیز به تازگی ايران را به همکاری با حوثیها متهم کرد و گفت: « دولت اين کشور در گناه و تجاوز همگام با حوثیها است». او همچنين از ايرانیها خواست که از سنیهای ايران در مقابل بیعدالتی و تجاوز جمهوری اسلامی حمايت کنند.
در مقابل سرلشگر حسن فيروزآبادی، رئيس ستاد نيروهای مسلح، به عربستان سعودی هشدار داد که عمليات نظامی اين کشور عليه حوثی ها سرآغاز تروريسم دولتی است و اين اقدام را برای منطقه خطرناک دانست.
آيا عربستان سعودی و ايران يک جنگ نيابتی را در يمن آغاز کردهاند؟
معد فياض در پاسخ می گويد: « در ابتدا ايران از حوثی ها عليه دولت يمن استفاده کرد و اکنون هم از اين افراد عليه عربستان سعودی استفاده میکند. عربستان خواهان آرامش در منطقه است، ولی ايران میخواهد حوزه نفوذ خود را گسترش دهد. حتی انتظار میرود ايران مراسم حج را به همين دليل به هم بزند؛ کاری که در اسلام پذيرفتنی نيست و از نظر سياسی هم مقبول نيست. ايران در عراق نفوذ دارد، از حزب الله لبنان با پول و اسلحه حمايت میکند و اکنون حوثیها را زير بال و پر خود گرفته است. اين کار ايران فقط انگيزه دينی ندارد و بيشتر سياسی است».
اما احمد وحیدی وزیردفاع و منوچهر متکی وزیرخارجه ایران در نیمه اول آبان ماه گفتند برای میانجیگری در بحران یمن تکرار آمادهاند. منوچهر متکی اواخر ماه میلادی اکتبر گفت آماده است که خود به یمن برود اما علی عبدالله صالح، رئیس جمهوری یمن جواب داده است که در «جدول کاریاش فرصتی برای ملاقات ندارد».
خالد بن سلطان، معاون وزير دفاع عربستان سعودی، روز سه شنبه ۲۶ آبان با وزير دفاع آمريکا، رابرت گيتس، ديدار و گفتوگو کرد. بر اساس گزارشها دو طرف در اين ديدار مسايل امنيت ملی و ثبات منطقهای را بررسی کرده و بر اهميت نقش عربستان سعودی در ثبات و امنيت منطقه تأکيد کردند.
اما آيا عربستان سعودی برای مبارزه با حوثیها دست کمک به طرف آمريکا دراز کرده است؟
معد فياض در پاسخ می گويد: «من فکر نمی کنم اين طور باشد. روابط عربستان با آمريکا خوب است و اين گونه ديد و بازديد ها همواره انجام میگيرد. به نظر من مسئله حوثی ها موضوع اصلی گفتوگوی بين عربستان با آمريکا نبود، عربستان خودش میتواند مسئله حوثیها را حل کند و نيروهای سعودی مناطق تحت نفوذ حوثی ها در عربستان را تحت کنترل دارند».
به گفته مقامهای دولتی يمن حوثیها از سوی ايران حمايت میشوند و میخواهند رهبری مذهبی زيدی ها را که در سال ۱۹۶۲ در پی يک کودتا و استقرار جمهوری در يمن قطع شد، زنده کنند. حوثیها با رد اين ادعاها میگويند که عبدالله صالح، رئيس جمهوری يمن، يک ديکتاتور هوادار آمريکا است و به نارضايتی و شکايات آنها که سالهاست بیجواب مانده، توجهی ندارد.
حوثی ها اقدامات خود را در قالب مسائل دينی و مذهبی مطرح نمیکنند.
به رغم شدت گرفتن عمليات نظامی عربستان سعودی عليه حوثیها، به نظر نمیرسد شورش اين گروه در حال حاضر بتواند تعادل قوا را در منطقه به هم بزند، اما ادامه شورش ممکن است به دور تازهای از نا آرامیها و جنگ داخلی در يمن منجر شود.
خالدبن سلطان، معاون وزير دفاع عربستان سعودی، می گويد بمباران مواضع حوثی ها قطع نخواهد شد مگر اين که شورشيان دهها کيلومتر از خط مرزی يمن با عربستان عقبنشينی کنند. عربستان سعودی میگويد که شورشيان تماميت ارضی عربستان را ناديده گرفتهاند.
اما چرا عربستان سعودی به عمليات گستردهای دست زده و نگرانی اين کشور از شورشيان حوثی چيست؟
معد فياض، سردبير روزنامه الشرق الاوسط در لندن، دراين باره به راديو فردا می گويد: « حوثی ها جزيی از شاخه زیدهها هستند که خود یکی از شاخههای شیعه است.»
گارد ساحل یمن با متوقف کردن یک کشتی در دریای سرخ ایران را متهم به فرستادن اسلحه برای شورشیان کرد. ایران در واکنش گفت بار آن کشتی اسلحه نبوده است.
به عقیده سردبير روزنامه الشرق الاوسط «حوثیهای تحت حمايت ايران قرار دارند و اين کشور پول و اسلحه در اختيار آنان قرار میدهد. حوثیها برنامههای جمهوری اسلامی را دنبال میکنند و عربستان سعودی مخالف اين کار است و نمیخواهد حوثیها در حوالی مرزهايش فعاليت کنند. به همين جهت عربستان سعودی دست به عمليات نظامی زده و تا زمانی که حوثیها را از خط مرزی خود دور نکند عمليات نظامیاش را قطع نخواهد کرد».موضوعی که ایران آن را رد میکند. منوچر متکی، وزیر خارجه ایران، ۱۹ آبان ماه در جلسهای مطبوعاتی گفت سیاست خارجی ایران « کمک به بازگشت ثبات و آرامش در تک تک کشورهای منطقه است» و «کشوری با این نگاه به طور مطمئن در هیچ حوزهای از تشنجزایی مشارکت ندارد و این موضوع بر خلاف سیاستها و منافعی است که ایران تعریف میکند.»
اما این فقط سردبیر روزنامه الشرق الاوسط نیست که جمهوری اسلامیی ایران را متهم میکند. شيخ عبدالعزيز بن عبدالله الشيخ، مفتی اعظم عربستان سعودی نیز به تازگی ايران را به همکاری با حوثیها متهم کرد و گفت: « دولت اين کشور در گناه و تجاوز همگام با حوثیها است». او همچنين از ايرانیها خواست که از سنیهای ايران در مقابل بیعدالتی و تجاوز جمهوری اسلامی حمايت کنند.
در مقابل سرلشگر حسن فيروزآبادی، رئيس ستاد نيروهای مسلح، به عربستان سعودی هشدار داد که عمليات نظامی اين کشور عليه حوثی ها سرآغاز تروريسم دولتی است و اين اقدام را برای منطقه خطرناک دانست.
آيا عربستان سعودی و ايران يک جنگ نيابتی را در يمن آغاز کردهاند؟
معد فياض در پاسخ می گويد: « در ابتدا ايران از حوثی ها عليه دولت يمن استفاده کرد و اکنون هم از اين افراد عليه عربستان سعودی استفاده میکند. عربستان خواهان آرامش در منطقه است، ولی ايران میخواهد حوزه نفوذ خود را گسترش دهد. حتی انتظار میرود ايران مراسم حج را به همين دليل به هم بزند؛ کاری که در اسلام پذيرفتنی نيست و از نظر سياسی هم مقبول نيست. ايران در عراق نفوذ دارد، از حزب الله لبنان با پول و اسلحه حمايت میکند و اکنون حوثیها را زير بال و پر خود گرفته است. اين کار ايران فقط انگيزه دينی ندارد و بيشتر سياسی است».
اما احمد وحیدی وزیردفاع و منوچهر متکی وزیرخارجه ایران در نیمه اول آبان ماه گفتند برای میانجیگری در بحران یمن تکرار آمادهاند. منوچهر متکی اواخر ماه میلادی اکتبر گفت آماده است که خود به یمن برود اما علی عبدالله صالح، رئیس جمهوری یمن جواب داده است که در «جدول کاریاش فرصتی برای ملاقات ندارد».
خالد بن سلطان، معاون وزير دفاع عربستان سعودی، روز سه شنبه ۲۶ آبان با وزير دفاع آمريکا، رابرت گيتس، ديدار و گفتوگو کرد. بر اساس گزارشها دو طرف در اين ديدار مسايل امنيت ملی و ثبات منطقهای را بررسی کرده و بر اهميت نقش عربستان سعودی در ثبات و امنيت منطقه تأکيد کردند.
اما آيا عربستان سعودی برای مبارزه با حوثیها دست کمک به طرف آمريکا دراز کرده است؟
معد فياض در پاسخ می گويد: «من فکر نمی کنم اين طور باشد. روابط عربستان با آمريکا خوب است و اين گونه ديد و بازديد ها همواره انجام میگيرد. به نظر من مسئله حوثی ها موضوع اصلی گفتوگوی بين عربستان با آمريکا نبود، عربستان خودش میتواند مسئله حوثیها را حل کند و نيروهای سعودی مناطق تحت نفوذ حوثی ها در عربستان را تحت کنترل دارند».
به گفته مقامهای دولتی يمن حوثیها از سوی ايران حمايت میشوند و میخواهند رهبری مذهبی زيدی ها را که در سال ۱۹۶۲ در پی يک کودتا و استقرار جمهوری در يمن قطع شد، زنده کنند. حوثیها با رد اين ادعاها میگويند که عبدالله صالح، رئيس جمهوری يمن، يک ديکتاتور هوادار آمريکا است و به نارضايتی و شکايات آنها که سالهاست بیجواب مانده، توجهی ندارد.
حوثی ها اقدامات خود را در قالب مسائل دينی و مذهبی مطرح نمیکنند.
به رغم شدت گرفتن عمليات نظامی عربستان سعودی عليه حوثیها، به نظر نمیرسد شورش اين گروه در حال حاضر بتواند تعادل قوا را در منطقه به هم بزند، اما ادامه شورش ممکن است به دور تازهای از نا آرامیها و جنگ داخلی در يمن منجر شود.