آيتالله حسينعلی منتظری، از مراجع تقليد شيعه در قم و از مهمترین روحانیون منتقد حکومت، شنبه شب، در سن ۸۷ سالگی، درگذشت.
دفتر آیتالله منتظری در بیانیهای اعلام کرده است که مراسم تشییع و خاکسپاری این مرجع شیعه، ساعت ۹ صبح روز دوشنبه از مقابل دفتر وی در قم، به سمت حرم فاطمه معصومه برگزار خواهد شد.
پارلمان نیور نیز به نقل از ناصر منتظری نوه آیتالله منتظری نوشته است که موافقت اولیه با خاکسپاری آیتالله منتظری در کنار مزار فرزندش محمد منتظری صورت گرفته است.
مزار محمد منتظری که از کشتهشدگان حادثه بمبگذاری دفتر حزب جمهوری اسلامی در سال ۱۳۶۰ بود، در حرم فاطمه معصومه در قم قرار دارد.
گزارشهای اولیه از قم حاکی از آن است که فضای این شهر مذهبی به شدت امنیتی است. سایت جرس نزدیک به اصلاحطلبان نیز گزارش کرده است که خیل علاقهمندان و مقلدان آیتالله منتظری به ویژه در شهرهای تهران، اصفهان و نجفآباد خود را برای حضور در مراسم به خاکسپاری آماده میکنند و به سمت قم در حال حرکت هستند.
ساعاتی پس از درگذشت آیتالله منتظری، یکی از مسئولان دفتر وی به رادیو فردا گفت که این مرجع شیعه پیشتر هم به عارضه قلبی مبتلا بود، حدود ساعت ۱:۳۰ بامداد روز یکشنبه و به دلیل ایست قلبی درگذشته است.
این مقام مسئول همچنین گفت که بسیاری از مراجع تقلید و علمای دینی صبح روز یکشنبه برای تسلیت درگذشت آیتالله منتظری در بیت وی حضور یافتند.
وی همچنین با تأیید زمان و مسیر مراسم تشییع و خاکسپاری آیتالله منتظری گفت که اطلاعات تکمیلی در مورد مراسم بزرگداشت آیتالله منتظری متعاقباً اعلام خواهد شد.
در همین حال دكتر غلامرضا باهر، پزشک معالج آیتالله منتظری، در مورد علت درگذشت وی به خبرگزاری رسا گفته است که «ایشان طی ۱۰ روز گذشته دچار ضعف مفرط و بیحالی بود و از قبل نیز دچار بیماری قلبی شده بود و سابقه بزرگی پرستات نیز داشت».
دكتر باهر همچنین افزوده است که «میتوان كهولت سن و بیماریهایی كه ایشان سابقاً داشتند را دلیل فوت ایشان دانست. چون ایشان سابقه تنگی عروق قلب داشتند، به اضافه بزرگی پروستات و حساسیت ریه و برخی حالتهای عصبی مانند پریدن پلك چشم كه در مجموع چهار پنج بیماری با هم داشتند».
گزارشها همچنین حاکی است که برخی از مراجع تقلید از جمله موسوی اردبیلی، شبیری زنجانی، یوسف صانعی، صافی گلپایگانی، بیات زنجانی، ابراهیم امینی و محمدعلی گرامی با حضور در بیت آیتالله منتظری نسبت به شخصیت وی ادای احترام کردهاند.
آيتالله منتظری که متولد سال ۱۳۰۱ شمسی در شهر نجفآباد اصفهان بود، از جمله روحانيون سرشناس سياسی بود که در دوران پيش از انقلاب به دليل مخالفت با رژيم شاه سالها در تبعيد و زندان به سر برد. وی از نخستین همراهان آیتالله خمینی در مبارزه علیه رژیم شاهنشاهی بود و نقش عمدهای در معرفی و شرح نظریه حکومتی آیتالله خمینی، ولایت فقیه داشت.
آقای منتظری که به ویژه پس از تبعید آیتالله خمینی به خارج از ایران، نقش برجستهای در رهبری مبارزات علیه رژیم شاهنشاهی داشت، پس از ۸ سال تبعید در مناطق مختلف در سال ۵۴ به زندان اوین منتقل شده بود، در آبان ماه سال ۵۷ از زندان آزاد شد و در همان زمان برای همفکری با آیتالله خمینی که در نوفل لوشاتو به سر میبرد به فرانسه رفت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ۵۷، آيتالله منتظری رياست مجلس خبرگان قانون اساسی را بر عهده گرفت و با درگذشت آیتالله طالقانی به عنوان امام جمعه تهران منصوب شد.
با این حال با اتمام کار مجلس خبرگان قانون اساسی، وی به قم بازگشت و امامت جمعه تهران را به علی خامنهای رهبر کنونی جمهوری اسلامی واگذاشت.
با تشکیل اولین دوره مجلس خبرگان رهبری، آیتالله منتظری در سال ۶۴ به عنوان مصداق شرایط ولایت فقیه معرفی و به عنوان قائم مقام آیتالله خمینی انتخاب شد.
با این حال از اواسط دهه ۶۰ این مرجع تقلید شیعه اختلاف نظرهایی با آیتالله خمینی پیدا کرد و به دليل سوءرفتار، شکنجه و اعدام مخالفان سياسی به منتقد جدی و سرسخت هیئت حاکمه جمهوری اسلامی مبدل شد و به همين دليل در روزهای آغازین سال ۶۸ چند ماه پیش از درگذشت آیتالله خمینی از تمام فعاليتهای حکومتی کنار گذاشته شد.
آيتالله منتظری همچنین در سال ۷۶ به دليل مخالفت با اعلام مرجعيت آيتالله خامنهای به مدت پنج سال در حبس و حصر خانگی به سر برد، ولی با اين همه تا پايان عمر خود، پيوسته و در همه حال حامی اصلاحطلبی، حقوق بشر و آزادیهای سياسی و اجتماعی و منتقد سياستهای استبدادی و سرکوبگرانه باقی ماند.
آیتالله منتظری همچنین در آذرماه ۸۸ به عنوان برنده جایزه حقوق بشری کانون مدافعان حقوق بشر شناخته شد و اعضای این کانون با حضور در بیت وی تندیس حقوق بشر خود را به وی اهدا کردند.
این مرجع تقلید حامی اصلاحطلبان در واکنش حوادث پس از دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران نیز بارها از مسئولان خواست نسبت به «اشتباهات انجام شده در رویدادهای اخیر»، از مردم عذرخواهی کنند و تأکید کرد: «با حمایت قاطع خود از حرکتهای غیر خشونت بار ملت مسلمان برای دفاع از حقوق حقه خود در چارچوب قانون متقن اساسی جمهوری اسلامی که جمهوریت را رکن اصلی نظام میداند، هرگونه اقدامی که منجر به ضرر غیر قابل جبران به جمهوریت نظام گردد را جایز نمیدانم».
وی همچنین گفته بود که «بر این اساس، هرگونه مقاومت در این راستا، به خصوص ضرب و شتم و .... ملت را مصداق بارز مخالفت با اصول اساسی اسلام مبنی بر حاکمیت ملت بر سرنوشت خود دانسته و حرام شرعی اعلام میکنم.»
بیشتر بخوانید:
پارلمان نیور نیز به نقل از ناصر منتظری نوه آیتالله منتظری نوشته است که موافقت اولیه با خاکسپاری آیتالله منتظری در کنار مزار فرزندش محمد منتظری صورت گرفته است.
مزار محمد منتظری که از کشتهشدگان حادثه بمبگذاری دفتر حزب جمهوری اسلامی در سال ۱۳۶۰ بود، در حرم فاطمه معصومه در قم قرار دارد.
گزارشهای اولیه از قم حاکی از آن است که فضای این شهر مذهبی به شدت امنیتی است. سایت جرس نزدیک به اصلاحطلبان نیز گزارش کرده است که خیل علاقهمندان و مقلدان آیتالله منتظری به ویژه در شهرهای تهران، اصفهان و نجفآباد خود را برای حضور در مراسم به خاکسپاری آماده میکنند و به سمت قم در حال حرکت هستند.
ساعاتی پس از درگذشت آیتالله منتظری، یکی از مسئولان دفتر وی به رادیو فردا گفت که این مرجع شیعه پیشتر هم به عارضه قلبی مبتلا بود، حدود ساعت ۱:۳۰ بامداد روز یکشنبه و به دلیل ایست قلبی درگذشته است.
این مقام مسئول همچنین گفت که بسیاری از مراجع تقلید و علمای دینی صبح روز یکشنبه برای تسلیت درگذشت آیتالله منتظری در بیت وی حضور یافتند.
وی همچنین با تأیید زمان و مسیر مراسم تشییع و خاکسپاری آیتالله منتظری گفت که اطلاعات تکمیلی در مورد مراسم بزرگداشت آیتالله منتظری متعاقباً اعلام خواهد شد.
در همین حال دكتر غلامرضا باهر، پزشک معالج آیتالله منتظری، در مورد علت درگذشت وی به خبرگزاری رسا گفته است که «ایشان طی ۱۰ روز گذشته دچار ضعف مفرط و بیحالی بود و از قبل نیز دچار بیماری قلبی شده بود و سابقه بزرگی پرستات نیز داشت».
دكتر باهر همچنین افزوده است که «میتوان كهولت سن و بیماریهایی كه ایشان سابقاً داشتند را دلیل فوت ایشان دانست. چون ایشان سابقه تنگی عروق قلب داشتند، به اضافه بزرگی پروستات و حساسیت ریه و برخی حالتهای عصبی مانند پریدن پلك چشم كه در مجموع چهار پنج بیماری با هم داشتند».
گزارشها همچنین حاکی است که برخی از مراجع تقلید از جمله موسوی اردبیلی، شبیری زنجانی، یوسف صانعی، صافی گلپایگانی، بیات زنجانی، ابراهیم امینی و محمدعلی گرامی با حضور در بیت آیتالله منتظری نسبت به شخصیت وی ادای احترام کردهاند.
آيتالله منتظری که متولد سال ۱۳۰۱ شمسی در شهر نجفآباد اصفهان بود، از جمله روحانيون سرشناس سياسی بود که در دوران پيش از انقلاب به دليل مخالفت با رژيم شاه سالها در تبعيد و زندان به سر برد. وی از نخستین همراهان آیتالله خمینی در مبارزه علیه رژیم شاهنشاهی بود و نقش عمدهای در معرفی و شرح نظریه حکومتی آیتالله خمینی، ولایت فقیه داشت.
آقای منتظری که به ویژه پس از تبعید آیتالله خمینی به خارج از ایران، نقش برجستهای در رهبری مبارزات علیه رژیم شاهنشاهی داشت، پس از ۸ سال تبعید در مناطق مختلف در سال ۵۴ به زندان اوین منتقل شده بود، در آبان ماه سال ۵۷ از زندان آزاد شد و در همان زمان برای همفکری با آیتالله خمینی که در نوفل لوشاتو به سر میبرد به فرانسه رفت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ۵۷، آيتالله منتظری رياست مجلس خبرگان قانون اساسی را بر عهده گرفت و با درگذشت آیتالله طالقانی به عنوان امام جمعه تهران منصوب شد.
با این حال با اتمام کار مجلس خبرگان قانون اساسی، وی به قم بازگشت و امامت جمعه تهران را به علی خامنهای رهبر کنونی جمهوری اسلامی واگذاشت.
با تشکیل اولین دوره مجلس خبرگان رهبری، آیتالله منتظری در سال ۶۴ به عنوان مصداق شرایط ولایت فقیه معرفی و به عنوان قائم مقام آیتالله خمینی انتخاب شد.
با این حال از اواسط دهه ۶۰ این مرجع تقلید شیعه اختلاف نظرهایی با آیتالله خمینی پیدا کرد و به دليل سوءرفتار، شکنجه و اعدام مخالفان سياسی به منتقد جدی و سرسخت هیئت حاکمه جمهوری اسلامی مبدل شد و به همين دليل در روزهای آغازین سال ۶۸ چند ماه پیش از درگذشت آیتالله خمینی از تمام فعاليتهای حکومتی کنار گذاشته شد.
آيتالله منتظری همچنین در سال ۷۶ به دليل مخالفت با اعلام مرجعيت آيتالله خامنهای به مدت پنج سال در حبس و حصر خانگی به سر برد، ولی با اين همه تا پايان عمر خود، پيوسته و در همه حال حامی اصلاحطلبی، حقوق بشر و آزادیهای سياسی و اجتماعی و منتقد سياستهای استبدادی و سرکوبگرانه باقی ماند.
آیتالله منتظری همچنین در آذرماه ۸۸ به عنوان برنده جایزه حقوق بشری کانون مدافعان حقوق بشر شناخته شد و اعضای این کانون با حضور در بیت وی تندیس حقوق بشر خود را به وی اهدا کردند.
این مرجع تقلید حامی اصلاحطلبان در واکنش حوادث پس از دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران نیز بارها از مسئولان خواست نسبت به «اشتباهات انجام شده در رویدادهای اخیر»، از مردم عذرخواهی کنند و تأکید کرد: «با حمایت قاطع خود از حرکتهای غیر خشونت بار ملت مسلمان برای دفاع از حقوق حقه خود در چارچوب قانون متقن اساسی جمهوری اسلامی که جمهوریت را رکن اصلی نظام میداند، هرگونه اقدامی که منجر به ضرر غیر قابل جبران به جمهوریت نظام گردد را جایز نمیدانم».
وی همچنین گفته بود که «بر این اساس، هرگونه مقاومت در این راستا، به خصوص ضرب و شتم و .... ملت را مصداق بارز مخالفت با اصول اساسی اسلام مبنی بر حاکمیت ملت بر سرنوشت خود دانسته و حرام شرعی اعلام میکنم.»