لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۱۵ آبان ۱۴۰۳ تهران ۰۹:۱۷

پیشنهاد پنهان: شهروند فرانسوی به جای قاتل بختیار؟


کلوتید رایس
کلوتید رایس
محمود احمدی‌نژاد به خبرگزاری فرانسه گفته است که با آزادی «کلوتید رایس»، شهروند فرانسوی که در بازداشت جمهوری اسلامی ایران است، موافق است، اما در صورتی که رهبران فرانسه «کمی در رفتارشان با جمهوری اسلامی تجدید نظر کنند».

رئیس دولت دهم می‌گوید: «رهبران فرانسه به خوبی می‌دانند که باید چکار کنند تا این مشکل حل گردد».

یکی از اولین احتمال‌های مطرح شده در پی گفته‌های محمود احمدی نژاد، مبادله شهروند فرانسوی با علی وکیلی راد است.

علی وکیلی راد یکی از قاتلان شاپور بختیار- آخرین نخست وزیر پیش از انقلاب اسلامی- است که با رأی دادگاه جنایی پاریس در سال ۱۹۹۴ به جرم قتل محکوم به حبس ابد گردیده و دست کم باید ۱۸ سال در زندان بماند.

جمهوری اسلامی ایران هرگونه ارتباط با علی وکیلی راد یا قاتلان دیگر شاپور بختیار را رد کرده بود.

به هر حال اندکی پس از گفته های محمود احمدی نژاد، برنار کوشنر، وزیر خارجه فرانسه چنین احتمالی را از میان سخنان رئیس دولت ایران مطرح کرد. اما در ادمه گفت چنین مسئله ای غیر ممکن است؛ «حتی اگر بخواهیم، نمی توانیم.»

در مورد این احتمال با دکتر عبدالکریم لاهیجی، حقوقدان در فرانسه گفت و گو کرده ایم.

عبدالکریم لاهیجی: من خیلی بعید می‌دانم. به لحاظ اینکه «وکیلی راد» به اتهام دو قتل که روی خاک فرانسه اتفاق افتاده، فارغ از اینکه یکی از این قتل‌ها، کشتن نخست وزیر سابق ایران بوده، به حبس ابد محکوم شده است.

با توجه به اینکه از تاریخ دستگیری او تا الان بیشتر از ۱۸ سال نگذشته است، من بعید می‌دانم دادگستری فرانسه با آزادی اوموافقت کند. به خاطر اینکه در مورد این قبیل جنایت‌ها، حداقل مدت زمانی که مجرم باید در زندان باشد، چیزی معادل ۲۲ یا ۲۳ سال زندان است.

در این قاعده‌ای که شما می‌گویید آیا در سابق استثنائاتی هم وجود داشته است؟

مگر اینکه اتفاق خارق العاده‌ای افتاده باشد. مسائل مربوط به سلامتی شخص مطرح شود یا اینکه جانش در خطر باشد. در غیر این صورت من خیلی بعید می‌دانم که وکیلی راد را فقط صرف فشارهای سیاسی جمهوری اسلامی ایران آزاد کنند و به واقع در قبال آزادی کلوتیلد رایس او را به ایران بازگردانند.

قبلا انیس نقاش که اقدام به سوءقصد به شاپور بختیار کرده بود، سال‌ها پیش از این سوءقصدی که به مرگش انجامید، در زندان بود و بعد آزاد شد، آیا شرایط او با شرایط علی وکیلی راد فرق دارد؟

فرق زیادی ندارد. با این تفاوت که در مورد انیس نقاش که به خاطر شرکت در توطئه‌ای برای کشتن بختیار، منجر به کشته شدن یک پلیس فرانسوی شده بود او محکوم شد و دو سوم زندان خود را هم گذرانده بود.

در چهارچوب قانون فرانسه، رئیس جمهور می‌تواند اگر کسی طی گذراندن دوران زندان خود مرتکب اعمال خلاف جدیدی نشده باشد و پرونده جدیدی به عنوان یک فرد شرور درست نکرده باشد، او را عفو کند. فرانسوا میتران هم او راعفو کرد و البته پشت آن عفو هم معادلات سیاسی و شاید هم معادلات سیاسی و اقتصادی وجود داشت.

اما در همان زمان هم در فرانسه سرو صدای بسیار ایجاد کرد. ولی در مورد حکم محکومیت وکیلی راد، دادگاه جنایی پاریس – من در زمان صدور رای در جریان محاکمه حضور داشتم- یک حداقل مدتی برای طی دوران زندان او گذاشته شد.

وقتی می‌گویند حبس ابد، در واقع به معنای این است که زندانی تا پایان عمر خود در زندان بماند. ولی در مواردی مثل مورد انیس نقاش، در صورت خوش رفتاری زندانی او می‌تواند از شرایط عفو برخوردار باشد. بنابر این دادگاه یک حداقل را تعیین می‌کند که کمتر از آن زندانی نمی‌تواند در زندان بماند، مگر در شرایط استثنایی.

در شرایط کنونی وکیلی راد فقط مدت ۱۸ سال در زندان بوده است و من خیلی بعید می‌دانم که دادگستری فرانسه بتواند در مورد حکم او تجدید نظر کند و اجازه بدهد که او حتی با دخالت قوه مجریه و رئیس جمهور هم بتواند قبل از گذراندن حداقل ۲۲ سال زندان، از تخفیف مجازات برخوردار باشد و بتواند از فرانسه به ایران بازگردد. یعنی به جمهوری اسلامی ایران مسترد شود.
XS
SM
MD
LG