پنج عضو دائمی شورای امنيت ، آمريکا ، بريتانيا ، فرانسه ، چين ، روسيه و آلمان روز پنجشنبه پانزدهم آوريل مذاکرات خود در مورد طرح پيشنهادی آمريکا برای تحريم های جديد عليه دولت ايران را ادامه دادند. خبرگزاری «رویترز »در گزارشی به روند و اهداف این مذاکرات پرداخته است:
پس از هفته ها تاخير دولت چين با گفت وگو در مورد اين طرح پيشنهادی که با طرح اوليه دولتهای آمريکا و فرانسه تفاوت هايی دارد موافقت کرد. تغييرات اخير در طرح اوليه با هدف جلب حمايت دولتهای روسيه و چين انجام شده است. قبل از آينکه اين پيشنهاد جديد در اختيار روسيه و چين قرار بگيرد فرانسه ، آلمان و بريتانيا موافقت خود را با آن اعلام کرده بودند.
دولت ايران اتهامهای غرب در مورد توسعه پنهانی تکنولوژی هسته ای برای ساخت بمب اتم را تکذيب کرده و می گويد هدف برنامه های هسته ای آن کشور توليد برق و ساير فعاليت های صلح آميز است. ولی دولت ايران تاکنون از اجرای ۵ قطعنامه قبلی مصوب شورای امنيت سازمان ملل متحد در انتقاد از برنامه های هسته ای آن کشور و توقف غنی سازی اورانيوم سرپيچی کرده است.
نمايندگان کشورهای عضو گروه پنج بعلاوه يک روز چهارشنبه مذاکرات سازنده ای را در مورد پيش نويس قطعنامه جديد برای مجبور ساختن ايران به توقف برنامه های هسته ای انجام دادند اما ديپلماتها حدس می زنند که مذاکرات برای تنظيم متن دقيق قطعنامه که در شورای امنيت قابل تصويب باشد هفته ها ادامه خواهد يافت.
بازيگران اصلی چه کرده اند؟
دولتهای فرانسه ، بريتانيا ، آلمان و آمريکا هفته ها مشغول تبادل نظر برای تنظيم متن پيشنهادی جديدی بودند که بالاخره چند هفته پيش در اختيار چين و روسيه قرار گرفت.
دولتهای چين و روسيه مناسبات تجاری گسترده ای با ايران دارند و از نظر ديپلماتهای غربی همين مسئله باعث می شود که اين دو کشور در مورد اعمال مجازاتهای اقتصادی شديد عليه ايران اکراه داشته باشند. دولت آلمان عضو دائم شورای امنيت نيست ولی پنج قدرت بزرگ ديگر با تکيه به حق وتوی خود در شورای امنيت می توانند مانع تصويب هر گونه قطعنامه ای شوند.
ديپلماتهای غربی حاضر در اين مذاکرات می گويند که دولت روسيه شکيبايی خود در برخورد با عملکرد دولت ايران را از دست داده و به نظر می رسد که طرح پيشنهادی برای تحريم های جديد حمايت خواهد کرد. البته روسيه با اقدامات تنبيهی شديد بخصوص تحريم بخش انرژی ايران موافق نيست.
مقامات غربی می گويند مصمم هستند حمايت دولتهای چين و روسيه را از تحريم های جديد جلب کنند حتی اگر اين به آن معنا باشد که از شدت مجازاتهای در نظر گرفته شده بکاهند.
مذاکرات اکنون در چه مرحله ای است؟
گفت وگوهای مربوط به تحريم ايران ماهها در حالت بن بست قرار داشت ولی به نظر می رسد که اکنون وارد مرحله جديدی شده و محل گفتگوها از پايتخت کشورهای درگير به مقر سازمان ملل متحد در نيويورک انتقال يافته است. اکنون سفرای کشورهای پنج بعلاوه يک در سازمان ملل متحد اين مذاکرات را دنبال می کنند.
چهار کشور غربی اميدوارند که توافق در مورد پيش نويس قطعنامه جديد هر چه زودتر به پايان رسيده و اين پيشنويس را در آينده نزديک به شورای امنيت سازمان ملل متحد تقديم کنند. آنها اميدوارند که قطعنامه تا پايان ماه آوريل به تصويب برسد ولی برخی از ديپلماتهای معتقدند که مذاکرات حداقل تا ماه ژوئن ادامه خواهد يافت.
انتظار می رود که به خاطر تلاش روسيه و چين برای کاهش شدت مجازاتها اين مذاکرات مدت زمان بيشتری طول بکشد. در مورد سه قطعنامه تنبيهی ديگر که در سالهای ۲۰۰۶ ، ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ به تصويب رسيد روش دولتهای روسيه و چين به همين منوال بود هر چند که در نهايت آن دو کشور نيز از قطعنامه های مزبور حمايت کردند.
تحريم های پيشنهادی جديد چه هستند؟
تازه ترين پيشنويسی که در حال حاضر موضوع مذاکرات است اقدامات تنبيهی زير را در پنج عرصه انرژی ، مالی ، کشتيرانی ، تسليحات و سپاه پاسداران ايران پيشنهاد می کند.
-ممنوعيت کامل تاسيس و فعايت بانکهای جديد ايرانی در خارج و جلوگيری از راه اندازی فعاليت های مالی جديد توسط بانک های خارجی در داخل ايران.
-جلب هوشياری و نظارت دقيق تر بر فعاليت های مالی مرتبط با بانک مرکزی ايران بدون آنکه آنطور که قبلا دولتهای غربی تمايل داشتند اين بانک در فهرست سياه قرار بگيرد. ممنوع کردن معامله با بانک مرکزی ايران هر گونه سرمايه گذاری خارجی در ايران را تقريبا غيرممکن می ساخت.
-گسترش دامنه تحريم های تسليحاتی موجود عليه ايران به سطح تحريم کامل و همه جانبه بعلاوه برقراری يک نظام کنترل و بازرسی شبيه به روشی که در مورد کره شمالی اجرا می شود.
-محدود کردن خدمات بيمه در مورد محموله های حمل و نقل دريايی از ايران و به مقصد ايران.
-گسترش تعداد شرکت ها و افراد ايرانی که شامل مجازات ممنوعيت مسافرت و ضبط دارايی و اموال خواهند شد که تمرکز اصلی آن روی اعضا و شرکت های وابسته به سپاه پاسداران ايران خواهد بود.
-تصويب حق بازرسی و ضبط محموله های مشکوکی که توسط خطوط کشتيرانی دولتی و خصوصی ايران حمل و نقل می شوند.
-ممنوعيت سرمايه گذاريهای جديد در صنعت انرژی ايران
طرح پيشنهادی دولت آمريکا برای قطعنامه جديد عليه ايران حاوی هيچ گونه مجازاتی نيست که معامله در عرصه نفت و گاز با ايران را محدود کند.
واکنش روسيه و چين چگونه بوده است؟
به گفته ديپلماتهای غربی واکنش های اوليه دولت روسيه به اين طرح منفی بود. يکی از موارد مورد اعتراض روسيه تحريم تسليحاتی کامل ايران بوده است هر چند مقامات روسيه اعلام کرده اند که ممکن است با اعمال «هوشياری » در عرصه معاملات تسليحاتی با ايران موافقت کنند.
ديپلماتيهای غربی می گويند دولت روسيه با بخش ديگری از مجازاتهای پيشنهادی مخالفت است چون از نظر آن کشور اين اقدامات ارتباط مستقيمی با برنامه هسته ای ايران ندارد. دولت روسيه تمايل دارد که مجازاتهای جديد درست مثل سه قطعنامه قبلی شورای امنيت فقط روی برنامه های هسته ای وصنايع موشکی ايران تمرکز يابد.
و در مورد موضع دولت چين نيز سفير اين کشور در سازمان ملل متحد هفته پيش با صراحت اعلام کرد که اين کشور با پيشنهاد مربوط به ممنوعيت سرمايه گذاری جديد در عرصه انرژی ايران مخالف است.
پس از هفته ها تاخير دولت چين با گفت وگو در مورد اين طرح پيشنهادی که با طرح اوليه دولتهای آمريکا و فرانسه تفاوت هايی دارد موافقت کرد. تغييرات اخير در طرح اوليه با هدف جلب حمايت دولتهای روسيه و چين انجام شده است. قبل از آينکه اين پيشنهاد جديد در اختيار روسيه و چين قرار بگيرد فرانسه ، آلمان و بريتانيا موافقت خود را با آن اعلام کرده بودند.
بیشتر بخوانید:
دولت ايران اتهامهای غرب در مورد توسعه پنهانی تکنولوژی هسته ای برای ساخت بمب اتم را تکذيب کرده و می گويد هدف برنامه های هسته ای آن کشور توليد برق و ساير فعاليت های صلح آميز است. ولی دولت ايران تاکنون از اجرای ۵ قطعنامه قبلی مصوب شورای امنيت سازمان ملل متحد در انتقاد از برنامه های هسته ای آن کشور و توقف غنی سازی اورانيوم سرپيچی کرده است.
نمايندگان کشورهای عضو گروه پنج بعلاوه يک روز چهارشنبه مذاکرات سازنده ای را در مورد پيش نويس قطعنامه جديد برای مجبور ساختن ايران به توقف برنامه های هسته ای انجام دادند اما ديپلماتها حدس می زنند که مذاکرات برای تنظيم متن دقيق قطعنامه که در شورای امنيت قابل تصويب باشد هفته ها ادامه خواهد يافت.
بازيگران اصلی چه کرده اند؟
دولتهای فرانسه ، بريتانيا ، آلمان و آمريکا هفته ها مشغول تبادل نظر برای تنظيم متن پيشنهادی جديدی بودند که بالاخره چند هفته پيش در اختيار چين و روسيه قرار گرفت.
دولتهای چين و روسيه مناسبات تجاری گسترده ای با ايران دارند و از نظر ديپلماتهای غربی همين مسئله باعث می شود که اين دو کشور در مورد اعمال مجازاتهای اقتصادی شديد عليه ايران اکراه داشته باشند. دولت آلمان عضو دائم شورای امنيت نيست ولی پنج قدرت بزرگ ديگر با تکيه به حق وتوی خود در شورای امنيت می توانند مانع تصويب هر گونه قطعنامه ای شوند.
ديپلماتهای غربی حاضر در اين مذاکرات می گويند که دولت روسيه شکيبايی خود در برخورد با عملکرد دولت ايران را از دست داده و به نظر می رسد که طرح پيشنهادی برای تحريم های جديد حمايت خواهد کرد. البته روسيه با اقدامات تنبيهی شديد بخصوص تحريم بخش انرژی ايران موافق نيست.
مقامات غربی می گويند مصمم هستند حمايت دولتهای چين و روسيه را از تحريم های جديد جلب کنند حتی اگر اين به آن معنا باشد که از شدت مجازاتهای در نظر گرفته شده بکاهند.
مذاکرات اکنون در چه مرحله ای است؟
گفت وگوهای مربوط به تحريم ايران ماهها در حالت بن بست قرار داشت ولی به نظر می رسد که اکنون وارد مرحله جديدی شده و محل گفتگوها از پايتخت کشورهای درگير به مقر سازمان ملل متحد در نيويورک انتقال يافته است. اکنون سفرای کشورهای پنج بعلاوه يک در سازمان ملل متحد اين مذاکرات را دنبال می کنند.
چهار کشور غربی اميدوارند که توافق در مورد پيش نويس قطعنامه جديد هر چه زودتر به پايان رسيده و اين پيشنويس را در آينده نزديک به شورای امنيت سازمان ملل متحد تقديم کنند. آنها اميدوارند که قطعنامه تا پايان ماه آوريل به تصويب برسد ولی برخی از ديپلماتهای معتقدند که مذاکرات حداقل تا ماه ژوئن ادامه خواهد يافت.
انتظار می رود که به خاطر تلاش روسيه و چين برای کاهش شدت مجازاتها اين مذاکرات مدت زمان بيشتری طول بکشد. در مورد سه قطعنامه تنبيهی ديگر که در سالهای ۲۰۰۶ ، ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ به تصويب رسيد روش دولتهای روسيه و چين به همين منوال بود هر چند که در نهايت آن دو کشور نيز از قطعنامه های مزبور حمايت کردند.
تحريم های پيشنهادی جديد چه هستند؟
تازه ترين پيشنويسی که در حال حاضر موضوع مذاکرات است اقدامات تنبيهی زير را در پنج عرصه انرژی ، مالی ، کشتيرانی ، تسليحات و سپاه پاسداران ايران پيشنهاد می کند.
-ممنوعيت کامل تاسيس و فعايت بانکهای جديد ايرانی در خارج و جلوگيری از راه اندازی فعاليت های مالی جديد توسط بانک های خارجی در داخل ايران.
-جلب هوشياری و نظارت دقيق تر بر فعاليت های مالی مرتبط با بانک مرکزی ايران بدون آنکه آنطور که قبلا دولتهای غربی تمايل داشتند اين بانک در فهرست سياه قرار بگيرد. ممنوع کردن معامله با بانک مرکزی ايران هر گونه سرمايه گذاری خارجی در ايران را تقريبا غيرممکن می ساخت.
-گسترش دامنه تحريم های تسليحاتی موجود عليه ايران به سطح تحريم کامل و همه جانبه بعلاوه برقراری يک نظام کنترل و بازرسی شبيه به روشی که در مورد کره شمالی اجرا می شود.
-محدود کردن خدمات بيمه در مورد محموله های حمل و نقل دريايی از ايران و به مقصد ايران.
-گسترش تعداد شرکت ها و افراد ايرانی که شامل مجازات ممنوعيت مسافرت و ضبط دارايی و اموال خواهند شد که تمرکز اصلی آن روی اعضا و شرکت های وابسته به سپاه پاسداران ايران خواهد بود.
-تصويب حق بازرسی و ضبط محموله های مشکوکی که توسط خطوط کشتيرانی دولتی و خصوصی ايران حمل و نقل می شوند.
-ممنوعيت سرمايه گذاريهای جديد در صنعت انرژی ايران
طرح پيشنهادی دولت آمريکا برای قطعنامه جديد عليه ايران حاوی هيچ گونه مجازاتی نيست که معامله در عرصه نفت و گاز با ايران را محدود کند.
واکنش روسيه و چين چگونه بوده است؟
به گفته ديپلماتهای غربی واکنش های اوليه دولت روسيه به اين طرح منفی بود. يکی از موارد مورد اعتراض روسيه تحريم تسليحاتی کامل ايران بوده است هر چند مقامات روسيه اعلام کرده اند که ممکن است با اعمال «هوشياری » در عرصه معاملات تسليحاتی با ايران موافقت کنند.
ديپلماتيهای غربی می گويند دولت روسيه با بخش ديگری از مجازاتهای پيشنهادی مخالفت است چون از نظر آن کشور اين اقدامات ارتباط مستقيمی با برنامه هسته ای ايران ندارد. دولت روسيه تمايل دارد که مجازاتهای جديد درست مثل سه قطعنامه قبلی شورای امنيت فقط روی برنامه های هسته ای وصنايع موشکی ايران تمرکز يابد.
و در مورد موضع دولت چين نيز سفير اين کشور در سازمان ملل متحد هفته پيش با صراحت اعلام کرد که اين کشور با پيشنهاد مربوط به ممنوعيت سرمايه گذاری جديد در عرصه انرژی ايران مخالف است.
