لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
یکشنبه ۲ دی ۱۴۰۳ تهران ۲۲:۵۲

آیا لولا به دنبال «پیروزی بزرگ» در تهران است؟


سفر محمود احمدى نژاد به پايتخت برزيل در زمستان گذشته با اعتراض وسيع رسانه ها و انتقادهاى شديد گروه هاى مخالف دولت همراه بود.
سفر محمود احمدى نژاد به پايتخت برزيل در زمستان گذشته با اعتراض وسيع رسانه ها و انتقادهاى شديد گروه هاى مخالف دولت همراه بود.
لولا دا سيلوا، رييس جمهور برزيل، در آخرين روزهاى زمامدارى خود در جستجوى يك پيروزى بزرگ در عرصه سياست خارجى است. او قرار است در روزهاى آينده به تهران سفر كند. آيا اين تلاش ماجراجويانه ديپلماتيك به شكست خواهد انجاميد؟

پائلو سوترو، مدير انستيتو مطالعات برزيل، در مطلبى در مجله « فارين پاليسى» آمریکا به بررسى سياست دولت برزيل در قبال بحران هسته اى ايران پرداخته و در آغاز اين تحليل اشاره مى كند كه لوييس ايناسيو لولا دا سيلوا رييس جمهور اين كشور به اميد كسب يك پيروزى درخشان در سياست خارجى عازم تهران خواهد شد تا رهبران ايران را به بازگشت به مذاكرات هسته اى قانع كند.

هفته گذشته حكومت ايران «در اصول» با پيشنهاد تركيه و برزيل براى تسهيل مذاكرات مجدد در مورد طرح پيشنهادى آژانس بين المللى انرژى اتمى در اكتبر سال گذشته موافقت كرد. اگر اين اقدام ديپلماتيك به نتيجه برسد بدون شك به عنوان شاهكارى در دستاوردهاى رييس جمهور برزيل ثبت خواهد شد.

پائلو سوترو خاطر نشان مى كند كه لولا دا سيلوا رييس جمهور برزيل با حمايت از ايران و كشورهاى مشابه تا حدى از اعتبار و محبوبيت خود را در غرب از دست داده است.

دولت برزيل با هدف رفع ابهام از برنامه هاى هسته اى خود و موضع جانبدارانه در قبال ايران اين مذاكرات را در دستور كار خود قرار داده ولى با اين همه آمريكا و متحدان اروپايى آن هنوز از نيات برزيل اطمينان خاطر ندارند.

در داخل برزيل دخالت لولا دا سيلوا در بحران هسته اى ايران سئوالات زيادى را برانگيخته است و به اعتقاد بسيارى، نزديكى بيش از حد به حكومت ايران موجب تضعيف موقعيت رييس جمهور خواهد شد.

همزمان با به پايان رسيدن دوران زمامدارى وى اقدام لولا دا سيلوا ممكن است با هدف به جا گذاشتن ميراثى در عرصه معاملات بين المللى باشد. اما در اين حالت دخالت وى ممكن است به شكست انجاميده و به ضرر وى تمام شود.

هزینه های نزدیکی برزیل به ایران

نويسنده فارين پاليسى يادآورى مى كند كه با وجود ارتقاء نقش جهانى برزيل در سال هاى اخير نزديكى دولت آن كشور به ايران به ضرر دولت تمام شده است.

سفر محمود احمدى نژاد به پايتخت برزيل در زمستان گذشته با اعتراض وسيع رسانه ها و انتقادهاى شديد گروه هاى مخالف دولت همراه بود.

منتقدان لولا دا سيلوا در برزيل نيز مى گويند اين سفر ماجراجويى بى نتيجه است كه لطمه بزرگى به برزيل خواهد زد و بيش از همه باعث خواهد شد غرب به طبيعت برنامه هاى هسته اى خود اين كشور سوء ظن پيدا كند.
براى بسيارى از سياستمداران برزيل كه خود از نسل مخالفان و مبارزان ضد ديكتاتورى در دهه هاى گذشته هستند دوستى با حكومتى تماميت خواه و سركوبگر مثل ايران قابل قبول نيست.

سفر مقامات برزيلى در ماه گذشته به تهران نيز با واكنش هاى منفى در برزيل همراه بود. حتى بسيارى از متحدان رييس جمهور ديدار وزير بازرگانى آن كشور با احمدى نژاد و اهداء پيراهن زرد رنگ تيم ملى برزيل به رييس جمهور ايران را مورد انتقاد قرار دادند.

چهره هاى سرشناس سياست خارجى برزيل نيز سياست اين كشور در قبال ايران را تلاشى براى مطرح كردن اين كشور در مسائل خبر ساز توصيف مى كنند.

پائلو سوترو در تحليل خود در مجله «فارين پاليسى» مى افزايد كه لولا دا سيلوا تمام اين انتقادات را رد كرده و آن را ناشى از بى اطلاعى و بى توجهى منتقدان به تلاش هاى وى براى بدل ساختن برزيل به يك بازيگر مهم رد عرصه سياست جهانى توصيف مى كند.

اواخر ماه آوريل وزير امور خارجه برزيل براى تدارك سفر رييس جمهور آن كشور به تهران رفت و مخالفت اين كشور را كه از اعضاى دوره اى شوراى امنيت سازمان ملل است با اعمال تحريم هاى جديد عليه ايران اعلام كرد.

چلسو آموريم پس از ديدار با محمود احمدى نژاد در مصاحبه اى با خبرگزارى فرانسه گفت: «ممكن است ما را ساده لوح قلمداد كنند ولى به اعتقاد ما كسانى كه تمام حرف هاى سازمان هاى اطلاعاتى آمريكا را باور مى كنند ساده لوح تر هستند. نمونه سلاح هاى كشتار جمعى عراق را به ياد بياوريد.»

او از دولت ايران خواست تا با ارائه شواهد و مدارك لازم به جامعه جهانى ثابت كند كه برنامه هاى هسته اى آن كشور هدف نظامى نداشته و با تعهدات ايران در چهارچوب پيمان منع گسترش سلاحهاى هسته اى انطباق دارند.

پائلو سوترو سپس به موضع ايران در قبال پيشنهادهاى جديد برزيل و تركيه پرداخته مى نويسد بعيد است ايران پاسخ تازه اى داشته باشد كه غرب را قانع كند.

هيلارى كلينتون، وزير امور خارجه آمريكا، نيز تلاش هاى اخير برزيل و تركيه را رد كرده و مى گويد كه ايران از اين طريق مى كوشد اتلاف وقت كرده و از سئوال اساسى در مورد طبيعت برنامه هسته اى خود طفره برود.

با يك چنين زمينه اى سفر لولا دا سيلوا در روز پانزدهم ماه مه به ايران به يك اقدام پر ريسك بدل شده است.

اگر سفر به نتيجه برسد دستاورد آن عظيم خواهد بود و رهبران جهان مسلما از وى قدردانى خواهند كرد. به خصوص دولت آمريكا خواهد ديد كه از اواخر دهه ۱۹۸۰ كه دولت برزيل برنامه هاى هسته اى نظامى خود را متوقف كرد اكنون به يك بازيگر مهم در مبارزه با گسترش سلاح هاى هسته اى بدل شده است و مسلما احتمال اعطاى جايزه صلح نوبل به لولا دا سيلوا در نظر گرفته خواهد شد.

پائلو سوترو سپس مى افزايد اما حداقل به همان اندازه هم احتمال شكست اين اقدام وجود دارد. شايد اين سفر وراى چند اظهار نظر اميدوار كننده به نتيجه اى نرسد. در آن صورت لولا د سيلوا متهم خواهد شد به اعطاى اعتبار شخصى خود و نام نيكوى برزيل به حكومتى كه در آستانه انزواى بين المللى بيشتر است.

او به عنوان رييس جمهورى به خاطر سپرده خواهد شد كه حيثيت خود و كشورش را در يك قمار بى سرانجام به باد داد . او و برزيل تحت تاثير اين وضعيت ضربه سختى خواهند خورد.

مقامات آمريكايى و اروپايى از هم اكنون اعلام كرده اند كه شكست سفر لولا دا سيلوا به تهران به مناسبات آن كشور با متحدان سنتى اش لطمه شديدى خواهد زد.

منتقدان لولا دا سيلوا در برزيل نيز مى گويند اين سفر ماجراجويى بى نتيجه است كه لطمه بزرگى به برزيل خواهد زد و بيش از همه باعث خواهد شد غرب به طبيعت برنامه هاى هسته اى خود اين كشور سوء ظن پيدا كند.
XS
SM
MD
LG