جنگل‌های زیبای گلستان در شمال ایران چندین روز است که در آتش می‌سوزند. این آتش‌سوزی در پنج منطقه از جنگل‌های گلستان در مناطق کوهستانی و جنگلی جنوب پارک ملی گلستان اتفاق افتاده و وسعت آن تاکنون ۲۰۰ تا ۳۰۰ هکتار اعلام شده است.
رسول حسام، مدیرکل مدیریت بحران استان گلستان، در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفت که با وجود تلاش هلیکوپترها و نیروهای امدادی، به علت سخت‌گذر بودن منطقه و خشکی هوا آتش‌سوزی هنوز در برخی از مناطق مهار نشده است.
حمید عرب‌زاده، پژوهشگر و کارشناس محیط زیست در کالیفرنیای آمریکا در گفت‌وگویی به پرسش‌های رادیو فردا در این مورد پاسخ داده است.
تا آنجایی که من اطلاع دارم علت اساسی آتش‌سوزی بیشتر جنگل‌های ایران که می‌دانیم متأسفانه در چند ماه اخیر در جنگل‌های غرب کشور اتفاق افتاد، برمی‌گردد به موضوع مهم جنگلبانی. جنگلبانی یک رشته علمی است برای حفاظت جنگل‌ها و منابع طبیعی که در دانشگاه‌های مختلف تدریس می‌شود.
مهم‌ترین شیوه مدرن مهار آتش، پیشگیری از آن است. ولی زمانی که این واقعه تأسف‌بار به وقوع بپیوندد باید ستادهای مبارزه با آتش که مخصوص آتش‌سوزی‌های جنگلی است و همچنین هلیکوپترها و هواپیماهایی که تانکر آب و مواد شیمیایی ضد آتش دارند و می‌توانند آن را روی آتش بریزند وجود داشته باشد، اما امکانات در این زمینه بسیار اندک است.
دیگر اینکه در کنار مبارزه از هوا، تکنیک‌هایی وجود دارد برای مبارزه با آتش‌های جنگلی که در آن باید تعداد زیادی آتش نشان آشنا به مسئله مبارزه با آتش‌سوزی‌های جنگل حضور داشته باشند.
متأسفانه ما با کمبود این امکانات روبه‌رو هستیم و کمبود مدیریت دراین موارد و کم توجهی به این موضوع. به عنوان مثال می‌دانیم در غرب ایران یک چاه نفتی آتش گرفته بود ولی مهار آن زمان زیادی به طول انجامید در حالی که آتش‌سوزی وسیعی نبود ولی با کمبود امکانات مواجه بودیم. حتی در تصاویر ساده این واقعه که خبرگزاری‌های ایران هم مخابره کرده بودند این محدودیت را می‌دیدیم.
مسئله فقط کمبود امکانات نیست بلکه موضوع عدم برنامه‌ریزی و مدیریت دراین زمینه است که دست به دست هم می‌دهد و باعث می‌شود منابع طبیعی چندهزار ساله بسیار ارزشمند ایران از بین برود.
جنگل‌های شمال ایران مهم‌ترین جنگل‌های نه تنها ایران بلکه منطقه است که شامل تمام دگرگونگی‌های زیست محیطی و حیات وحش است که آتش‌سوزی تأثیرات وحشتناکی بر آنها دارد. همین طور اثر سویی خواهد داشت بر مردمی که در آن نزدیکی زندگی می‌کنند. متأسفانه این واقعه فقط یک فاجعه نیست، بلکه تبعات بسیار بیشتری در امتداد خود دارد.
رسول حسام، مدیرکل مدیریت بحران استان گلستان، در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفت که با وجود تلاش هلیکوپترها و نیروهای امدادی، به علت سخت‌گذر بودن منطقه و خشکی هوا آتش‌سوزی هنوز در برخی از مناطق مهار نشده است.
حمید عرب‌زاده، پژوهشگر و کارشناس محیط زیست در کالیفرنیای آمریکا در گفت‌وگویی به پرسش‌های رادیو فردا در این مورد پاسخ داده است.
- آقای عرب‌زاده شما دلیل چنین رخدادی را در چه می‌بینید؟
تا آنجایی که من اطلاع دارم علت اساسی آتش‌سوزی بیشتر جنگل‌های ایران که می‌دانیم متأسفانه در چند ماه اخیر در جنگل‌های غرب کشور اتفاق افتاد، برمی‌گردد به موضوع مهم جنگلبانی. جنگلبانی یک رشته علمی است برای حفاظت جنگل‌ها و منابع طبیعی که در دانشگاه‌های مختلف تدریس می‌شود.
- گزارش‌ها حاکی از این است که نبودن هلیکوپتر و تکمیل نشدن پایگاه امداد هوایی دلایلی است که تلاش نیروهای امداد برای مقابله با آتش‌سوزی با شکست مواجه شده است. ارزیابی شما در این مورد چیست؟
مهم‌ترین شیوه مدرن مهار آتش، پیشگیری از آن است. ولی زمانی که این واقعه تأسف‌بار به وقوع بپیوندد باید ستادهای مبارزه با آتش که مخصوص آتش‌سوزی‌های جنگلی است و همچنین هلیکوپترها و هواپیماهایی که تانکر آب و مواد شیمیایی ضد آتش دارند و می‌توانند آن را روی آتش بریزند وجود داشته باشد، اما امکانات در این زمینه بسیار اندک است.
دیگر اینکه در کنار مبارزه از هوا، تکنیک‌هایی وجود دارد برای مبارزه با آتش‌های جنگلی که در آن باید تعداد زیادی آتش نشان آشنا به مسئله مبارزه با آتش‌سوزی‌های جنگل حضور داشته باشند.
- این امکانات در ایران وجود دارد که بتوانند آتش‌سوزی‌های جنگل را مهار کنند؟
متأسفانه ما با کمبود این امکانات روبه‌رو هستیم و کمبود مدیریت دراین موارد و کم توجهی به این موضوع. به عنوان مثال می‌دانیم در غرب ایران یک چاه نفتی آتش گرفته بود ولی مهار آن زمان زیادی به طول انجامید در حالی که آتش‌سوزی وسیعی نبود ولی با کمبود امکانات مواجه بودیم. حتی در تصاویر ساده این واقعه که خبرگزاری‌های ایران هم مخابره کرده بودند این محدودیت را می‌دیدیم.
مسئله فقط کمبود امکانات نیست بلکه موضوع عدم برنامه‌ریزی و مدیریت دراین زمینه است که دست به دست هم می‌دهد و باعث می‌شود منابع طبیعی چندهزار ساله بسیار ارزشمند ایران از بین برود.
- آیا اطلاع دارید چه خسارتی به حیات وحش و محیط زیست منطقه جنگل‌های گلستان وارد شده است؟
جنگل‌های شمال ایران مهم‌ترین جنگل‌های نه تنها ایران بلکه منطقه است که شامل تمام دگرگونگی‌های زیست محیطی و حیات وحش است که آتش‌سوزی تأثیرات وحشتناکی بر آنها دارد. همین طور اثر سویی خواهد داشت بر مردمی که در آن نزدیکی زندگی می‌کنند. متأسفانه این واقعه فقط یک فاجعه نیست، بلکه تبعات بسیار بیشتری در امتداد خود دارد.
