گزارش های رسیده از منامه حاکی است که «گفتوگوی توافق ملی» بحرین با حضور ۳۰۰ نماینده از احزاب، جریانها، گروهها و تشکلهای غیر دولتی با گرایشهای مختلف برگزار شد.
با این حال این نشست موجب آرام شدن جو بحرین نشد و ساعاتی پس از پایان جلسه، منامه شاهد درگیری میان پلیس و معترضان بود.
حمد بن عیسی آل خلیفه پادشاه بحرین، پس از ناآرامیهای اخیر این کشور، گروههای فعال سیاسی و اجتماعی را برای شرکت در سلسله جلسات «گفتوگوی ملی» دعوت کرد.
فوریه و مارس گذشته، بحرین شاهد اعتراضهای خیابانی معترضان بود. بیشتر تظاهر کنندگان را شیعیان تشکیل میدادند که خواستار برپایی نظام پادشاهی مشروطه بودند. سرانجام نیروهای امنیتی بحرینی به سوی معترضان که محل تجمع خود را «میدان مروارید منامه» قرار داده بودند، یورش برده و به حضور خیابانی آنها پایان دادند. نیروهای نظامی برخی از کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس موسم به «سپر جزیره» نیز برای کمک به نیروهای امنیتی بحرین وارد این کشور شده و در مرزها و همچنین اطراف مراکز حکومتی مستقر شدند.
جمعیت «وفاق» بزرگترین گروه شیعه معترض بحرینی، چند ساعت پیش از آغاز جلسه افتتاحیه «گفتوگوی توافق ملی» پذیرفتن دعوت پادشاه و حضور خود در جلسات گفتوگو را اعلام کرد.
به گزارش روزنامه بحرینی «اخبار الخلیج» خلیفه الظهرانی رئیس پارلمان بحرین در جلسه افتتاحیه «گفتوگوی توافق ملی» گفت: «مردم بحرین در آستامه فرصت بزرگی برای توافق ملی قرار گرفتهاند.» او تاکید کرد که جلسات گفتوگو بدون هیچ پیش شرطی صورت میگیرد و هیچ سقفی برای تعداد جلسات گفتوگو نیست.
قرار است هفتهای سه جلسه گفتوگو برگزار شود که مدت زمان هر کدام چهار ساعت خواهد بود. به گفته الظهرانی این سلسله جلسات برای رسیدن به نقطه اشتراکها برای پیشبرد اصلاحات در کشور است. او که ریاست گفتوگو را بر عهده خواهد داشت اظهار داشت دبیران جلسات نتایج را که شامل نکات مورد اتفاق و اختلاف است را به تسلیم رئیس این سلسله جلسات خواهند کرد و او نیز آنها را به پادشاه منعکس خواهد کرد. پادشاه نیز موارد توافق در جلسات گفتوگو را برای اجرا به نهادهای ذی صلاح ارجاع خواهد داد.
۱۸۰ موضوع مورد بحث برای جلسات گفتوگو مد نظر قرار داده شده که به چهار محور اصلی سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و حقوقی، تقسیم بندی میشوند.
اما اینکه این روند از گفتوگو، تجربهای موافقت آمیز خواهد بود یا نه و آیا به آرام کردن اوضاع در بحرین خواهد انجامید، شخصیتهای بحرینی نظرات متفاوتی دارند.
عبد اللطیف المحمود رئیس گروه «تجمع ملی» در این زمینه به روزنامه الشرق الاوسط گفته است که این سلسله جلسات گامی مهم در مسیر پیشرفت و اصلاحات است. او شرط موفقیت گفتوگو را جدی بودن و حسن نیت حاضران دانست.
ابراهیم کمال الدین عضو شورای مرکزی جمعیت سکولار معترض «وعد» نیز در مصاحبه با الشرق الاوسط آغاز جلسات گفتوگو را مثبت ارزیابی کرد اما در عین حال اظهار داشت که برخی نسبت به نتیجه این اقدام خوشبین و برخی دیگر بدبین هستند. او وجود زمینه مناسب برای گفتوگو را مهمترین پیش شرط برای موفقیت آن دانست و گفت که تشکیل کمیته حقیقت یاب در خصوص ناآرامیها و آزادی بازداشت شدگان گامی است مثبت در مسیر تهیه این زمینه.
آغاز گفتوگو طرفهای بحرینی، همزمان شد با با رسیدن کمیته حقیقت یاب مستقل بین المللی ناآرامیهای اخیر این کشور به منامه. این کمیته به دستور پادشاه بحرین تشکیل شد. در جریان ناآرامیها ۲۸ نفر کشته شدند که شماری از آنها پلیس بودند. دو طرف یکدیگر را متهم به آغاز خشونت میکنند. همچنین یک روز پیش از جلسه افتتاحیه ۸۰ تن از معترضان که در بازداشت به سر میبردند، آزاد شدند. به گفته منابع معترضان ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ نفر در جریان ناآرامیهای اخیر بحرین به وسیله نیروهای امنیتی بازداشت شدند. گفته میشود شماری دیگر از بازداشت شدگان در روزهای اندک آینده آزاد خواهند شد.
گفتنی است که ابراهیم شریف رئیس جمعیت سکولار «وعد» به اتهامهای امنیتی در بازداشت به سر میبرد. اعضای این گروه در حالی که عکسهای شریف را بر لباس خود آویخته بودند، در جلسه افتتاحیه روز شنبه شرکت کردند.
از سویی گروههای معترض حاضر در گفتوگو، ملاحظاتی نیز بر روند آن دارند. منیره فخرو، دیگر عضو جمعیت سکولار معترض «وعد» در جمع خبرنگاران در این باره گفت: «آن گونه که به ما گفته شده بود، تصویب هر طرح یا پیشنهادی با توافق همه صورت میگیرد. اما در آیین نامه نوشته شده است که مصوبهها با رای اکثریت صورت میگیرد. ما به عنوان اپوزیسیون تنها ۱۰ در صد از ۳۰۰ نفر حاضر در گفتوگو را تشکیل میدهیم. بدین ترتیب در موضوعات سیاسی و اجتماعی نمیتوانیم خواستههای خود را پیش ببریم. به ویژه در مسائلی که پیشتر تعیین کردیم از جمله اصلاح قانون اساسی. ما این بیم را داریم اما فعلا به حسن نیت حاضران در گفتوگو اعتماد میکنیم.»
نکته قابل توجه در این سلسله جلسات این است که حاضران به توافق رسیدند هیچ کدام خود را نماینده و سخنگوی مردم بحرین نداند. به نوشته روزنامه الحیات عیسی عبد الرحمن سخنگوی رسمی جلسات گفتوگوی توافق ملی بحرین در این باره به خبرنگاران گفت: «در بحرین یک میلیون و دویست هزار نفر شهروند یا مقیم حضور دارند. هیچ کس نمیتواند بگوید من یک گروه سیاسی جامع هستم که همه افراد کشور را نمایندگی میکنم. در انتخابات پارلمانی گذشته بحرین ۶۷ در صد واجدان شرایط شرکت کردند. نسبتی بزرگ است که روند اصلاحات را تایید کرد. اما ۳۳ در صد وجود دارند که نمیدانیم گرایش آنها چیست.»
آغاز گفتوگوها با استقبال باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا روبرو شد. کاخ سفید با صدور بیانیهای حمد بن عیسی آل خلیفه پادشاه بحرین را به خاطر رهبری گفتوگو ستود و از تصمیم گروه معترض وفاق به دلیل پذیرش دعوت پادشاه استقبال کرد.
این بیانیه از دولت و گروههای سیاسی بحرین خواست فرصت پیش آمده را غنیمت شمرده و زمینه را برای یک گفتوگوی موفق به منظور ساختن آیندهای بهتر برای این کشور را فراهم کنند.
درگیری در منامه
آغاز جلسات گفتوگو باعث نشد که فضای ملتهب در بحرین آرام گیرد. ساعاتی پس از جلسه گفتوگوی توافق ملی بحرین، منامه شاهد درگیری میان معترضان و نیروهای پلیس بود.
بنا برگزارش خبرگزاری رویترز درگیری پس از آن آغاز شد که پلیس برای متفرق کردن صدها تظاهر کننده شیعه به سمت آنها گاز اشک آور شلیک کرد. تظاهرات پس از تشییع جنازه یکی از کشته شدگان ناآرامی مارس آغاز شد.
تظاهرکنندگان همچنین تلاش کردند در میدان مروارید منامه تجمع کنند اما نیروهای امنیتی مانع آنها شدند. معترضان شعارهایی علیه نظام حاکم و جلسات گفتوگو سر دادند. این درگیریها تا ساعات پایانی شامگاه شنبه ادامه یافت و در جریان آن سه تن از تظاهر کنندگان زخمی شدند.
با این حال این نشست موجب آرام شدن جو بحرین نشد و ساعاتی پس از پایان جلسه، منامه شاهد درگیری میان پلیس و معترضان بود.
حمد بن عیسی آل خلیفه پادشاه بحرین، پس از ناآرامیهای اخیر این کشور، گروههای فعال سیاسی و اجتماعی را برای شرکت در سلسله جلسات «گفتوگوی ملی» دعوت کرد.
فوریه و مارس گذشته، بحرین شاهد اعتراضهای خیابانی معترضان بود. بیشتر تظاهر کنندگان را شیعیان تشکیل میدادند که خواستار برپایی نظام پادشاهی مشروطه بودند. سرانجام نیروهای امنیتی بحرینی به سوی معترضان که محل تجمع خود را «میدان مروارید منامه» قرار داده بودند، یورش برده و به حضور خیابانی آنها پایان دادند. نیروهای نظامی برخی از کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس موسم به «سپر جزیره» نیز برای کمک به نیروهای امنیتی بحرین وارد این کشور شده و در مرزها و همچنین اطراف مراکز حکومتی مستقر شدند.
جمعیت «وفاق» بزرگترین گروه شیعه معترض بحرینی، چند ساعت پیش از آغاز جلسه افتتاحیه «گفتوگوی توافق ملی» پذیرفتن دعوت پادشاه و حضور خود در جلسات گفتوگو را اعلام کرد.
به گزارش روزنامه بحرینی «اخبار الخلیج» خلیفه الظهرانی رئیس پارلمان بحرین در جلسه افتتاحیه «گفتوگوی توافق ملی» گفت: «مردم بحرین در آستامه فرصت بزرگی برای توافق ملی قرار گرفتهاند.» او تاکید کرد که جلسات گفتوگو بدون هیچ پیش شرطی صورت میگیرد و هیچ سقفی برای تعداد جلسات گفتوگو نیست.
قرار است هفتهای سه جلسه گفتوگو برگزار شود که مدت زمان هر کدام چهار ساعت خواهد بود. به گفته الظهرانی این سلسله جلسات برای رسیدن به نقطه اشتراکها برای پیشبرد اصلاحات در کشور است. او که ریاست گفتوگو را بر عهده خواهد داشت اظهار داشت دبیران جلسات نتایج را که شامل نکات مورد اتفاق و اختلاف است را به تسلیم رئیس این سلسله جلسات خواهند کرد و او نیز آنها را به پادشاه منعکس خواهد کرد. پادشاه نیز موارد توافق در جلسات گفتوگو را برای اجرا به نهادهای ذی صلاح ارجاع خواهد داد.
۱۸۰ موضوع مورد بحث برای جلسات گفتوگو مد نظر قرار داده شده که به چهار محور اصلی سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و حقوقی، تقسیم بندی میشوند.
اما اینکه این روند از گفتوگو، تجربهای موافقت آمیز خواهد بود یا نه و آیا به آرام کردن اوضاع در بحرین خواهد انجامید، شخصیتهای بحرینی نظرات متفاوتی دارند.
عبد اللطیف المحمود رئیس گروه «تجمع ملی» در این زمینه به روزنامه الشرق الاوسط گفته است که این سلسله جلسات گامی مهم در مسیر پیشرفت و اصلاحات است. او شرط موفقیت گفتوگو را جدی بودن و حسن نیت حاضران دانست.
ابراهیم کمال الدین عضو شورای مرکزی جمعیت سکولار معترض «وعد» نیز در مصاحبه با الشرق الاوسط آغاز جلسات گفتوگو را مثبت ارزیابی کرد اما در عین حال اظهار داشت که برخی نسبت به نتیجه این اقدام خوشبین و برخی دیگر بدبین هستند. او وجود زمینه مناسب برای گفتوگو را مهمترین پیش شرط برای موفقیت آن دانست و گفت که تشکیل کمیته حقیقت یاب در خصوص ناآرامیها و آزادی بازداشت شدگان گامی است مثبت در مسیر تهیه این زمینه.
آغاز گفتوگو طرفهای بحرینی، همزمان شد با با رسیدن کمیته حقیقت یاب مستقل بین المللی ناآرامیهای اخیر این کشور به منامه. این کمیته به دستور پادشاه بحرین تشکیل شد. در جریان ناآرامیها ۲۸ نفر کشته شدند که شماری از آنها پلیس بودند. دو طرف یکدیگر را متهم به آغاز خشونت میکنند. همچنین یک روز پیش از جلسه افتتاحیه ۸۰ تن از معترضان که در بازداشت به سر میبردند، آزاد شدند. به گفته منابع معترضان ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ نفر در جریان ناآرامیهای اخیر بحرین به وسیله نیروهای امنیتی بازداشت شدند. گفته میشود شماری دیگر از بازداشت شدگان در روزهای اندک آینده آزاد خواهند شد.
گفتنی است که ابراهیم شریف رئیس جمعیت سکولار «وعد» به اتهامهای امنیتی در بازداشت به سر میبرد. اعضای این گروه در حالی که عکسهای شریف را بر لباس خود آویخته بودند، در جلسه افتتاحیه روز شنبه شرکت کردند.
از سویی گروههای معترض حاضر در گفتوگو، ملاحظاتی نیز بر روند آن دارند. منیره فخرو، دیگر عضو جمعیت سکولار معترض «وعد» در جمع خبرنگاران در این باره گفت: «آن گونه که به ما گفته شده بود، تصویب هر طرح یا پیشنهادی با توافق همه صورت میگیرد. اما در آیین نامه نوشته شده است که مصوبهها با رای اکثریت صورت میگیرد. ما به عنوان اپوزیسیون تنها ۱۰ در صد از ۳۰۰ نفر حاضر در گفتوگو را تشکیل میدهیم. بدین ترتیب در موضوعات سیاسی و اجتماعی نمیتوانیم خواستههای خود را پیش ببریم. به ویژه در مسائلی که پیشتر تعیین کردیم از جمله اصلاح قانون اساسی. ما این بیم را داریم اما فعلا به حسن نیت حاضران در گفتوگو اعتماد میکنیم.»
نکته قابل توجه در این سلسله جلسات این است که حاضران به توافق رسیدند هیچ کدام خود را نماینده و سخنگوی مردم بحرین نداند. به نوشته روزنامه الحیات عیسی عبد الرحمن سخنگوی رسمی جلسات گفتوگوی توافق ملی بحرین در این باره به خبرنگاران گفت: «در بحرین یک میلیون و دویست هزار نفر شهروند یا مقیم حضور دارند. هیچ کس نمیتواند بگوید من یک گروه سیاسی جامع هستم که همه افراد کشور را نمایندگی میکنم. در انتخابات پارلمانی گذشته بحرین ۶۷ در صد واجدان شرایط شرکت کردند. نسبتی بزرگ است که روند اصلاحات را تایید کرد. اما ۳۳ در صد وجود دارند که نمیدانیم گرایش آنها چیست.»
آغاز گفتوگوها با استقبال باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا روبرو شد. کاخ سفید با صدور بیانیهای حمد بن عیسی آل خلیفه پادشاه بحرین را به خاطر رهبری گفتوگو ستود و از تصمیم گروه معترض وفاق به دلیل پذیرش دعوت پادشاه استقبال کرد.
این بیانیه از دولت و گروههای سیاسی بحرین خواست فرصت پیش آمده را غنیمت شمرده و زمینه را برای یک گفتوگوی موفق به منظور ساختن آیندهای بهتر برای این کشور را فراهم کنند.
درگیری در منامه
آغاز جلسات گفتوگو باعث نشد که فضای ملتهب در بحرین آرام گیرد. ساعاتی پس از جلسه گفتوگوی توافق ملی بحرین، منامه شاهد درگیری میان معترضان و نیروهای پلیس بود.
بنا برگزارش خبرگزاری رویترز درگیری پس از آن آغاز شد که پلیس برای متفرق کردن صدها تظاهر کننده شیعه به سمت آنها گاز اشک آور شلیک کرد. تظاهرات پس از تشییع جنازه یکی از کشته شدگان ناآرامی مارس آغاز شد.
تظاهرکنندگان همچنین تلاش کردند در میدان مروارید منامه تجمع کنند اما نیروهای امنیتی مانع آنها شدند. معترضان شعارهایی علیه نظام حاکم و جلسات گفتوگو سر دادند. این درگیریها تا ساعات پایانی شامگاه شنبه ادامه یافت و در جریان آن سه تن از تظاهر کنندگان زخمی شدند.